કલ્યાણજી આનંદજી

કલ્યાણજી-આનંદજી
શૈલી	ચલચિત્ર પાર્શ્વસંગીત
વ્યવસાયો	સંગીત નિર્દેશક, ઓરકેસ્ટ્રા
સક્રિય વર્ષો	૧૯૫૬–૧૯૯૪

કલ્યાણજી આનંદજી જે ભારતીય સંગીતકાર હિન્દી ફિલ્મની જાણીતી જોડી હતી, ખાસ કરીને ૧૯૭૦ ના દશકમાં ગુજરાતી ભાઈઓની રચના, કલ્યાણજી વિરજી શાહ (૩૦ જૂન ૧૯૨૮ - ૨૪ ઓગસ્ટ ૨૦૦૦)અને આનંદજી વીરજી શાહ (જન્મ: ૨ માર્ચ ૧૯૩૩) નું નામ પ્રથમ નામ આવે છે. તેમના સૌથી જાણીતા કાર્યો ફિલ્મ ડોન, સરસ્વતીચંદ્ર, કુરબાની અને સફર છે. તેઓએ ૧૯૭૫ મા ફિલ્મ કોરા કાગઝ માટે શ્રેષ્ઠ સંગીત નો નિયામક ફિલ્મફેર પુરસ્કાર જીત્યો હતો.

કારકિર્દી

કલ્યાણજી અને આનંદજી જે એક વેપારી કચ્છ થી મુંબઇ સ્થળાંતર કરી અનાજ કરિયાણાની દુકાન ચલાવતા હતા તેમના બાળકો હતા. બન્ને ભાઈઓ એ સંગીત શિક્ષક પાસેથી સંગીત શિખ્યુ, કે જે તેમને તેમના પિતાનું બીલ ભરવાને બદલે સંગીત શીખવતા હતા. તેમના મહાન દાદા દાદી કેટલાક કીર્તિ લોક સંગીતકાર હતા.

સંગીતકાર કલ્યાણજી એ નવા ઇલેક્ટ્રોનિક કલેવાયોલીન સાધન સાથે તેમની કારકિર્દી શરૂ કરી. જે વિખ્યાત ફિલ્મ નાગીન મા વપરાયુ હતુ, નાગીન (૧૯૫૪) જે ફિલ્મ મા હેમંત કુમારે સંગીત આપ્યુ હતુ. ત્યાર પછી કલ્યાણજીએ પછી તેમના ભાઈ આનંદજી સાથે, એક સમૂહગાન કલ્યાણજી વિરજી અને પાર્ટી કે જે જૂથે મુંબઇ અને બહાર મ્યુઝિકલ શોનું આયોજન શરૂ કર્યું. આ પ્રથમ ભારત જીવંત સંગીતમય શો હોલ્ડિંગ માટે બનાવેલ પ્રયાસ હતો.

પુરસ્કાર

• સીને સંગીત નિર્દેશક પુરસ્કાર - ૧૯૬૫ -હિમાલય કી ગોદ મૈં
• પ્રથમ રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર - ૧૯૬૮ -સરસ્વતીચંદ્ર
• ફિલ્મફેર પુરસ્કાર - ૧૯૭૪ - કોરા કાગઝ
• પ્રથમ પ્લેટિનમ ડિસ્ક દ્વારા HMV -મુકદ્દર કા સિકંદર (૧૯૭૮)

ગીતો અને ફિલ્મો

તેમની ગીતો વારંવાર બિનાકા ગીતમાલામાં ટોચની લોકપ્રિયતા મેળવતા હતા. તેમની નોંધપાત્ર કમ્પોઝિશન કેટલાક, ગીત શીર્ષક, નીચે પ્રમાણે છે:

• "આંખો આંખો મે હમ તુમ" (મહલ, ૧૯૬૯)
• "આઓ તુમ્હે મે પ્યાર શિખા દૂ" (ઊપાસના, ૧૯૭૧)
• "આપ સે હમકો બિછડે હુયે" (વિશ્વાસ, ૧૯૬૯)
• "અકેલે હૈ ચલે આઓ" (રાઝ, ૧૯૬૭)
• "અંખીયો કા નૂર હૈ તુ" (જોહર મેહમૂદ ઇન્ ગોવા, ૧૯૬૫)
• "અપની તો જૈસે તૈસે" (લાવારીસ, ૧૯૭૮)
• "અરે ઓ રે" (સુહાગરાત, ૧૯૬૮)
• "બેખુદી મેં સનમ" (હશીના માન જાયેગી, ૧૯૬૮)
• "ભારત કા રહેનેવાલા હું" (પુરબ ઓર પશ્ચિમ, ૧૯૭૦)
• "બીના બદરા કે બિજુરિયા" (બંધન, ૧૯૬૯)
• "બુરે ભિ હમ ભલે ભિ હમ" (બનારસી બાબુ, ૧૯૭૩)
• "ચાહે આજ મુજેના પસંદ કરો" (દરિંદા, ૧૯૭૭)
• "ચાહે પાસ હો" (સમ્રાટ ચંદ્રગુપ્ત, ૧૯૫૯)
• "ચંદન સા બદન" (સરસ્વતિચંદ્ર, ૧૯૬૮)
• "ચાંદ સી મેહબૂબા" (હિમાલય કી ગોદ મૈ, ૧૯૬૫)
• "ચાંદી કી દિવાર ના તોડી" (વિશ્વાસ ૧૯૬૯)
• "ચલે થે સાથ મિલકર" (હસીના માન જાયેગી ૧૯૬૮)
• "છલિયા મેરા નામ" (છલિયા ૧૯૬૦)
• "છૂક છૂક" (રફૂ ચક્કર, ૧૯૭૫)
• "ચુપકે સે દિલ દેદે" (મર્યાદા ૧૯૭૧)
• "દર્પન દેખા તો" (ઊપાસના ૧૯૭૧)
• "દિલ કો દેખો ચહેરા ના દેખો" (સચ્ચા જુઠા, ૧૯૭૦)
• "ચલી દુલ્હન" (પુરબ ઓર પશ્ચિમ, ૧૯૭૦)
• "દમ દમ ડીગા ડીગા" (છલિયા ૧૯૬૦)
• "ધીરે રે ચલો ગોરી" (જોહર મેહમૂદ ઇન્ ગોવા, ૧૯૬૫)
• "દો બિચારે બીના સહારે" (વિક્ટોરિયા નં ૨૦૩, ૧૯૭૨)
• "દો કદમ તુમ ભી ચાલો" (એક હસીના દો દિવાને ૧૯૭૧)
• "દિલવાલા દિવાના મતવાલા મસ્તાના" (પ્રોફેસર પ્યારેલાલ, ૧૯૮૧)
• "દુનિયા મે પ્યાર કી સબ કો" (સચ્ચા જુઠા, ૧૯૭૦)
• "ગા ગા ગાયે જા" (પ્રોફેસર પ્યારેલાલ, ૧૯૮૧)
• "ગલી ગલી મે" ( ત્રિદેવ, ૧૯૮૯)
• "ગંગા મૈયા મે જબ તક" (સુહાગ રાત ૧૯૬૮)
• "ગઝર ને કિયા હૈ ઈશારા (ત્રિદેવ, ૧૯૮૯)
• "ઘોડી પે હો કે સવાર" (ગુલામ બેગમ બાદશાહ, ૧૯૭૩)
• "ગોવિંદા આલા રે આલા" (બલ્ફ માસ્ટર, ૧૯૬૩)
• "ગુની જનો ભક્ત જનો" ("આસુ ઓર મુસ્કાન, ૧૯૭૦)
• "હે રે કન્હૈયા" (છોટી બહુ, ૧૯૭૧)
• "હમ છોડ ચલે હૈ મહેફિલ કો" (જી ચાહતા હૈ, ૧૯૬૪)
• "હમારે સીવા તુમ્હારે ઓર કિતને દિવાને" (અપરાધ, ૧૯૭૨)
• "હમ કો મુહોબ્બત હો ગયી હૈi" (હાથ કી સફાઇ", ૧૯૭૪)
• "હમસફર મેરે હમસફર" (પુર્ણિમા", ૧૯૬૫)
• "મમ ને તુજ કો પ્યાર કીયા હે " (દુલ્હા દુલ્હન, ૧૯૬૪)
• "હમ ને આજ સે તુમ્હે યે નામ દે દીયા" (રજા સાહેબ, ૧૯૬૯)
• "હો ગયે હમ આપકે કસમ સે" (બોમ્બે ૪૦૫ માઇલ્સ, ૧૯૮૧)
• "હુસ્ન કે લાખો રંગ"(જોની મેરા નામ, ૧૯૭૦)
• "જીવન સે ભરી તેરી આંખે" (સફર, ૧૯૭૦)
• "જિસકે સપને હમે રોજ આતે હે (Geet, ૧૯૭૧)
• "જો પ્યાર તુને મુજકો દિયા થા" (દુલ્હા દુલ્હન, ૧૯૬૪)
• "જો તુમ્કો હો પસંદ વહી બાત કરેગેં" (સફર, ૧૯૭૦)
• "જો તુમ હંસો ગે તો" (કઠપુતલી, ૧૯૭૧)
• "જુબાં પે ર્દદ ભરી દાસ્તાન" (મર્યાદા, ૧૯૭૧)
• "Kankaria Maar Ke Jagaya" (Himalay Ki God Mein, ૧૯૬૫)
• "Kabhi Raat Din Hum Door The" (Aamne Samne, ૧૯૭૮)
• "Karle Pyar Karle Aankhen Char"(Sacha Jhoota, ૧૯૭૦)
• "Kasam Na Lo koyee Humse" (Bombay 405 Miles, ૧૯૮૧)
• "Kaun Raha Hai Kaun Rahega" (Sankoch, ૧૯૭૬)
• "Khaike Paan Banaraswala" (Don, 1978)
• "Khush Raho Har Khushi He" (Suhaag Raat, 1968)
• "Koi Jab Tumhara Hraday Tod De" (Purab Aur Paschim, 1970)
• "Koi Koi Raat Aisi Hoti Hai" ("Banarasi Babu, 1973)
• "Kya Hua Kya Nahin" (Yudh, 1985)
• "Kya Khoob Lagti Ho" (Dharmatma, 1975)
• "Laila O Laila" (Qurbani, 1980)
• "Le Chal Mere Jivan Sathi" (Vishwas, 1969)
• "Main To Ek Khwab Hoon" (Himalay Ki God Mein, 1965)
• "Main Bairagi Nachoon Gaoon" (Bairaag, 1976)
• "Main Doob Jatah Hoon" (BlackMail, 1973)
• "Main Pyasa Tum Sawan" (Farar, 1975)
• "Main Teri Mohabatt Mein" (Tridev, 1989)
• "Mere Desh Ki Dharti" (Upkar, 1967)
• "Mera Jeevan Kora Kagaz" (Kora Kagaz, 1973) — this soundtrack won a Filmfare Award and topped in Binaca Geetmala for the year 1974.
• "Meri Lotery Lag" (Holi Aayi Re, 1970)
• "Mere Mitwa Mere Meet Re" (Geet, 1970)
• "Mere Toote Hue Dil Se" (Chhalia, 1960)
• "Meri Pyari Behaniya"(Sacha Jhoota, 1970)
• "Mile Mile Do Badan" (BlackMail, 1973)
• "Mujhe Kahte Hai Kallu Qawal" (Dulha Dulhan, 1964)
• "Na Na Karte Pyar Tumhin Se" (Jab jab phool khile, 1965)
• "Na Koi Raha Hai Na Koi Rahega" (Johar Mehmood in Goa, 1965)
• "Naino Mein Nindiya Hai" (Joroo Ka Ghulam, 1972)
• "Nazar Ka Jhuk Jana" (Passport, 1961)
• "O Dilbar Jaaniye" (Haseena Maan Jayegi, 1968)
• "Oh Mere Raja" (Johny Mera Naam, 1970)
• "O Sathi Re Tere Bina bhi" (Muqaddar Ka Sikander, ૧૯૭૮)
• "PAL PAL DIL KE PAAS" (Black Mail, ૧૯૭૩)
• "Pal bhar ke liye" (Johny Mera Naam, ૧૯૭૦)
• "Pardesiyon Se aakhiyan milana" (Jab jab phool khile, ૧૯૬૫)
• "Peene Walo Ko Peene Ka Bahana" (Haath Ki Safai, ૧૯૭૪)
• "Peete Peete Kabhi Kabhi" (Bairaag, 1976)
• "Phool Tumhe Bheja Hai Khat Main" (Saraswatichandra, ૧૯૬૮)
• "pyar to ek din hona thaa" (Ek Shrimaan Ek Shrimati, 1969)
• "Qasme Wade Pyar Wafa" (Upkar, ૧૯૬૭)
• "Rafta Rafta Dekho Meri" (Kahani Kismat Ki, ૧૯૭૩)
• "Rahne Do Rahne Do, Gile Shikwe" (Rakhwala, ૧૯૭૧)
• "Saaz-E-Dil Chhed De" (Passport, ૧૯૬૧)
• "Samjhauta Gamon Se Karlo"(Samjhauta, ૧૯૭૩)
• "Salaam-e-ishq Meri Jaan" (Muqaddar Ka Sikander ૧૯૭૮)
• "Sama he suhana suhana"(Ghar Ghar Ki Kahani), ૧૯૭૦)
• "Sukh Ke Sab Saathi" (Gopi, ૧૯૭૦)
• "Tere Hoton Ke do phool" (Paras, ૧૯૭૧)
• "Tere Naina Kyon Bhar Aaye" ("Geet, ૧૯૭૧)
• "Teri raho me khade hai dil tham ke" (Chhalia, 1960)
• "Teri Zulfein Pareshan" (Preet Na Jane Reet, 1963)
• "Tirchi Topiwale" (Tridev, ૧૯૮૯)
• "Tum Ko Mere Dil Ne Pukara" (Rafoo Chakkar, ૧૯૭૫)
• "Tum Mile Pyar Se"(Apradh, ૧૯૭૨)
• "Tu Kya Jane" (Haadsaa, ૧૯૮૩)
• "Vaada Kar Le Sajna" (Haath Ki Safai, ૧૯૭૪)
• "Yaari Hai Meri Imaan" (Zanjeer, ૧૯૭૩)
• "Yeh Bombay Saher Hai Haadsaa" (Haadsaa, ૧૯૮૩)
• "Yeh Duniyawale Poochhenge" (Mahal), ૧૯૬૯)
• "Yeh Mera Dil" (Don, ૧૯૭૮)
• "Yeh Raat Hai Pyasi Pyasi" (Chhoti Bahu, ૧૯૭૧)
• "Yeh Sama, Sama hai yeh pyar ka" (Jab Jab Phool Khile, ૧૯૬૫)
• "Y.O.G.A Karo Yoga Yoga" (Haadsaa, ૧૯૮૩)
• "Ye Do Diwane Dilke, Chale" (જોહર મેહમૂદ ઇન્ ગોવા, ૧૯૬૫)
• "યે વાદા રહા" (પ્રોફેસર પ્યારેલાલ,૧૯૮૧)
• "યુંહી તુમ મુજસે બાત કરતી હો" (સચ્ચા જુઠા, ૧૯૭૦)
• "યુદ્ધ કર" (યુદ્ધ, ૧૯૮૫)
• "જીંદગી કા સફર હે યે કે સા સફર" (સફર, ૧૯૭૦)
• "ઝુબા પે ર્દદ ભરી દાસ્તાં ચલી આઇ" (Maryada, ૧૯૭૧)
• "માય ગુરુ" (થિકર ધેન વોટર, ૨૦૦૩)

મંડળ

તેઓએ પ્રકાશ મેહરા સાથે પણ આ ફિલ્મો માટે સંગીત આપ્યું:

• હસિના માન જાયેગી
• ઝંઝીર
• હાથ કી સફાઇ
• હેરા ફેરી
• મુકદ્દર કા સિકંદર
• લાવારીસ
• ઘૂંઘરુ
• ઈમાનદાર
• જાદુગર

મનોજકુમાર માટે:

• ઊપકાર
• પુરબ ઓર પશ્ચિમ

ફિરોઝ ખાન માટે:

• અપરાધ
• ધર્માત્મા
• કૂર્બાની
• જાંબાઝ

મનમોહન દેસાઈ માટે:

• છલિયા
• બ્લફ માસ્ટર
• સચ્ચા જુઠા

સુલ્તાન અહેમદ માટે:

• હીરા
• ગંગા કી સોગંધ
• ધરમકાંટા
• દાતા

રાજીવ રાય માટે:

• યુદ્ધ
• ત્રિદેવ

અને તેમના પિતા, ગુલશન રાય માટે:

• વિધાતા
• જોની મેરા નામ

સુભાસ ઘાઈ માટે:

• કાલિચરન

બાહ્ય કડીઓ

• Kalyanji, ઇન્ટરનેટ મૂવી ડેટાબેઝ પર
• Anandji, ઇન્ટરનેટ મૂવી ડેટાબેઝ પર