એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ

વિકિપીડિયામાંથી
એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ
Alexander Graham Bell entre 1914 i 1919
Alexander Graham Bell Edit this on Wikidata
જન્મ૩ માર્ચ ૧૮૪૭ Edit this on Wikidata
એડિનબર્ગ Edit this on Wikidata
મૃત્યુ૨ ઓગસ્ટ ૧૯૨૨ Edit this on Wikidata
Beinn Bhreagh Edit this on Wikidata
અભ્યાસ સંસ્થા
  • યુનિવર્સિટી ઓફ એડિનબર્ગ
  • યૂનિવર્સિટી કોલેજ લંડન
  • રોયલ હાઇ સ્કૂલ, બાથ
  • Royal High School Edit this on Wikidata
વ્યવસાયભૌતિકશાસ્ત્રી Edit this on Wikidata
જીવન સાથીમાબેલ ગાર્ડિનર હુબ્બાર્ડ Edit this on Wikidata
બાળકોએલ્સી મે ગ્રોસ્વર્નર Edit this on Wikidata
માતા-પિતા
  • એલેક્ઝાન્ડર મેલવિલ બેલ Edit this on Wikidata
પુરસ્કારો
  • Edison Medal (૧૯૧૪)
  • Elliott Cresson Medal (૧૯૧૨)
  • હ્યુજીસ મેડલ (invention of telephone, ૧૯૧૩)
  • Albert Medal (for his invention of the Telephone, ૧૯૦૨)
  • Canada's Walk of Fame (૨૦૦૧)
  • John Fritz Medal (૧૯૦૭)
  • Person of National Historic Significance (Bell, Alexander Graham, ૧૯૭૭) Edit this on Wikidata
સહી

એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ (૩ માર્ચ, ૧૮૪૭ – ૨ ઓગસ્ટ, ૧૯૨૨) સુવિખ્યાત વૈજ્ઞાનિક, શોધક, એન્જિનીયર અને સંશોધનકાર હતા જેમને સૌપ્રથમ વ્યવહારુ ટેલિફોનની શોધનો યશ આપવામા આવે છે.

બેલના પિતા, દાદા અને ભાઈ દરેક વકતૃત્વ અને સંબોધનના કાર્ય સાથે સંકળાયેલા હતા, અને તેમના માતા અને પત્ની બન્ને બહેરા હતા, જેણે બેલના જીવનના કાર્ય પર ઘેરી અસર કરી હતી.[૧] તેમના સાંભળવાની અને સંબોધનની ક્રિયા પરના સંશોધને સાંભળવાના સાધનનો પ્રયોગ કરવા પ્રેર્યા હતા, જે આખરે પરાકાષ્ટામાં પરિણમ્યો હતો અને બેલને સૌપ્રથમ ટેલિફોન માટે 1876માં યુ.એસ. પેટન્ટથી નવાજવામાં આવ્યા હતા.[૨] ભૂતકાળમાં બેલે તેમની અત્યંત વિખ્યાત શોધને એક વૈજ્ઞાનિક તરીકે તેમના ખરેખર કામ પરના અતિક્રમણ તરીકે ગણવામાં આવી હતી, અને તેમના અભ્યાસમાં ટેલિફોનનો ઉપયોગ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.[૩]

અન્ય અસંખ્ય શોધોએ બેલના પાછળના જીવનની સાબિતી આપી હતી જેમાં ઓપ્ટિકલ ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ, હાઇડ્રોફોઇલ અને એરોનૌટિક્સ ક્ષેત્રે અનન્ય કામનો સમાવેશ થાય છે. 1888માં, એલક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ નેશનલ જિયોગ્રાફિક સોસાયટીના સ્થાપક સભ્ય બન્યા હતા.[૪]

પ્રારંભિક વર્ષો[ફેરફાર કરો]

એલેક્ઝાન્ડર બેલનો જન્મ એડિનબર્ગ, સ્કોટલેન્ડમાં 3 માર્ચ, 1847ના રોજ થયો હતો. [૫] તેમના પરિવારનું ઘર 16 સાઉથ ચારલોટ્ટ સ્ટ્રીટ ખાતે હતું અને તેના પ્રવેશદ્વાર પર યાદગીરીનું નિશાન હતું જે એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલનું જન્મસ્થળ હોવાનો સંકેત આપે છે. તેમને બે ભાઈઓ મેલવિલે જેમ્સ બેલ (1845–1870) અને એડવર્ડ ચાર્લ્સ બેલ (1848–1867) હતા. બન્ને ભાઈઓ ફેફસાના ક્ષયરોગના કારણે મૃત્યુ પામ્યા હતા.[૬] તેમના પિતા અધ્યાપક એલેક્ઝાન્ડર મેલવિલે બેલ, અને તેમના માતા એલિઝા ગ્રેસ (પારિવારીક નામ સાયમોન્ડઝ) હતા.[૭] તેઓએ 'એલેક્ઝાન્ડર' તરીકે જન્મ લીધો હોવા છતા દશ વર્ષની ઉંમરે તેમના પિતાને તેમના બે ભાઈઓની જેમ વચ્ચેનું નામ આપવા માટે વિનંતી કરી હતી.[૮] તેમના 11મા જન્મદિને તેમના પિતા માની ગયા હતા અને તેમને વચ્ચેનું નામ 'ગ્રેહામ' અપનાવવાની મંજૂરી આપી, જેની પસંદગી એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ, કે જેઓ એક કેનેડીયન હતા અને છાત્રાલયમાં રહીને અભ્યાસ કરતા હતા અને તેમના પિતા દ્વારા જેમની સંભાળ લેવામાં આવતી અને જેઓ પારિવારીક બની ગયા તેના પરથી ઉપરોક્ત નામની પસંદગી કરવામાં આવી હતી. નજીકના સંબંધી અને મિત્રો માટે તેઓ "એલેક" બની રહ્યા હતા, જે નામે તેમના પિતા તેમને પાછળની જિંદગીમાં પણ બોલાવતા હતા.[૯]

પ્રથમ શોધ[ફેરફાર કરો]

એક બાળક તરીકે, નાનકડા એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલે તેમની દુનિયા વિશે કુદરતી આતુરતા દર્શાવી હતી, જે નાની વયે પણ બોટેનિકલ નમૂનાઓના એકત્રીકરણમાં તેમજ પ્રયોગ કરવામાં પરિણમી હતી. તેમના શ્રેષ્ઠ મિત્ર બેન હર્ડમેન હતા, પડોશી કે જેમનો પરિવાર અનાજ દળવાની ઘંટી, ચલાવતા હતા, તેમની સાથે અનેકવાર ઝઘડતા હતા. નાના એલેકે પુછ્યું હતું કે ઘંટીમાં શુ કરવાની જરૂરિયાત હતી. તેણે જણાવ્યું હતું કે ઘઉંને શ્રમ પ્રક્રિયા દ્વારા સાફ કરવા પડે છે અને 12 વર્ષની ઉંમરે, બેલે હોમમેઇડ ડિવાઇસ બનાવ્યું હતું જેમાં નેઇલ બ્રશીશના સેટ સાથે રોટેટીંગ પેડલ્સનું મિશ્રણ હતું, આમ ઘઉંને સાફ કરવાનું મશિન બનાવ્યું હતું, જેને વપરાશમાં મૂકવામાં આવ્યું હતું અને અનેક વર્ષો સુધી તેનો સતત વપરાશ થતો રહ્યો હતો.[૧૦] તેની સામે, જોહ્ન હર્ડમેને બન્ને છોકરાઓને "શોધ" કરવા માટે એક નાનો વર્કશોપ ચલાવવા આપ્યો હતો.[૧૦]

તેમના પ્રારંભિક વર્ષોમાંથી બેલે સંવેદનશીલ સ્વભાવ અને કલા, કવિતા અને સંગીત માટેની પ્રતિભા દર્શાવી હતી, જેને તેમની માતા દ્વારા પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું હતું. કોઇપણ ઔપચારીક તાલીમ વિના તેમણે પિયાનોમાં કુશળતા પ્રાપ્ત કરી હતી અને પરિવારના પિયાનીસ્ટ બની ગયા હતા. [૧૧] સામાન્ય રીતે શાંત અને આત્મમંથન કરનારા હોવા છતા, તેમણે અન્યના બોલવાની યુક્તિ કરીને મિમિક્રી અને અવાજની કરામત કરતા હતા, જેના કારણે તેમણે પરિવારના મહેમાનોને તેમની પ્રસંગોપાત મુલાકાત સમયે સતત મનોરંજન પૂરુ પાડ્યું હતું. [૧૧] બેલ પર તેમની માતાને ધીમે ધીમે આવતી બહેરાશને કારણે ઊંડી અસર પડી હતી, (તેઓ જ્યારે 12 વર્ષના હતા ત્યારે તેમણે શ્રવણશક્તિ ગુમાવવાનું શરૂ કર્યું હતું) અને આંગળીની ભાષા શીખ્યા હતા, જેથી તેઓ તેમની બાજુમાં બેસીને પરિવારમાં આસપાસ ચાલતી વાતચીત શાંતિથી સમજાવી શકે. [૧૨] આ ઉપરાંત તેમણે સ્પષ્ટ, બંધબેસતા અવાજો તેમના માતાના કપાળમાં સીધા જ પહોંચે, જ્યાં તેણી તેમને વધુ સ્પષ્ટતાથી સાંભળી શકે તે માટેની પણ એક તરકીબ વિકસાવી હતી. .[૧૩] તેમની માતાની બહેરાશને લઇને બેલની અગમચેતીએ તેમને ધ્વનિશાસ્ત્રનો અભ્યાસ કરવા પ્રેર્યા હતા. .

તેમનો પરિવાર વકતૃત્વ શીખવવા સાથે લાંબા સમયથી સંકળાયેલો હતો: લંડનમાં તેમના દાદા એલેક્ઝાન્ડર બેલ, ડબ્લીનમાં તેમના કાકા અને એડિનબર્ગમાં તેમના પિતા એ દરેક સારા વક્તા હતા. તેમના પિતાએ આ વિષય પર અસંખ્ય પુસ્તકો પ્રકાશિત કર્યા હતા, જેમાંના કેટલાક હજુ પણ જાણીતા છે, જેમાં ખાસ કરીને તેમના ધી સ્ટાન્ડર્ડ ઇલોક્યુશનીસ્ટ (1860)નો સમાવેશ થાય છે, [૧૧] જે એડિનબર્ગમાં 1868માં દેખાઇ હતી. સારા વક્તાઓ 168 બ્રિટીશ આવૃત્તિમાં દેખાયા હતા અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં જ ત્રણ કરોડથી વધુ વેચાયા હતા. આ સંધિમાં, શબ્દો વ્યક્ત કરવા અને અર્થ સમજવા માટે અન્ય લોકોના હોઠોની હિલચાલ વાંચવા માટે તેમના પિતા બહેરા-મૂંગાઓને (તેઓ જેમ તે સમયે ઓળખાતા હતા) સુચના આપવા માટે તેમની પદ્ધતિ સમજાવે છે. એલેક્સના પિતાએ તેમને શીખવાડ્યુ હતું અને તેમના ભાઈ ફક્ત દ્રશ્યમાન વાણી જ લખતા હતા એટલું જ નહી, કોઇ પણ નિશાનીને ઓળખી કાઢવા અને તેની સાથે સંકળાયેલા ધ્વનિ પણ ઓળખી કાઢતા હતા.[૧૪] એલેક એટલા કાબેલ બની ગયા હતા તેઓ તેમના પિતાના જાહેરા દેખાવોનો એક ભાગ બની ગયા હતા અને લેટિન, ગાલીક અને સંસ્કૃત નિશાનીનો અર્થ કરવાની તેમની ક્ષમતાથી પ્રેક્ષકોને દંગ કરી દેતા હતા.[૧૪]

શિક્ષણ[ફેરફાર કરો]

નાના બાળક તરીકે, બેલ તેમના ભાઈઓને ગમતા હતા અને પ્રારંભિક શિક્ષણ તેમણે તેમના પિતા પાસેથી પ્રાપ્ત કર્યું હતું. નાની ઉંમરે, જોકે તેમણે રોયલ હાઇ સ્કુલ, એડિનબર્ગ, સ્કોટલેન્ડમાં એડમિશન લીધુ હતુ, જે તેમણે 15 વર્ષની ઉંમરે છોડી દીધી હતી, અને ફક્ત પ્રથમ ચાર ફોર્મ્સ પૂર્ણ કર્યા હતા.[૧૫] તેમનો શાળાનો રેકોર્ડ સતત ગેરહાજરી અને નીચા ગ્રેડને કારણે એટલો સારો ન હતો. તેમની મુખ્ય રુચિ વિજ્ઞાનમાં, ખાસ કરીને જીવ વિજ્ઞાનમાં હતી, જ્યારે તેમણે અન્ય શાળાઓના વિષયોને સામાન્ય તરીકે લીધા હતા, જે બાબતે તેમના કાયમી આશા રાખતા પિતાને હતાશા અપાવી હતી. [૧૬] શાળા છોડતી વખતે, બેલ તેમના દાદા એલેક્ઝાન્ડર બેલ સાથે રહેવા માટે લંડન જતા રહ્યા હતા. તેમના દાદા સાથે જેટલા વર્ષો તેમણે વિતાવ્યા તે દરમિયાન શીખવા પ્રત્યેના પ્રેમે જન્મ લીધો હતો, અને તેઓ ગંભીર ચર્ચા અને અભ્યાસમાં લાંબા કલાકો ગાળતા હતા. વૃદ્ધ બેલે તેમના નાના વિદ્યાર્થી સ્પષ્ટ રીતે બોલવા માટે શીખે તે માટે અથાગ પ્રયત્નો કર્યા હતા અને ખાતરીપૂર્વક તેમણે જણાવ્યું હતું કે તેમના વિદ્યાર્થીને પોતાની જાતે શિક્ષક બનવાની જરૂર છે. [૧૭] 16 વર્ષની ઉંમરે, બેલે વકતૃત્વ અને સંગીતમાં એલ્જિન મોરે, સ્કોટલેન્ડ ખાતે વેસ્ટોન હાઉસ એકેડમીમાં "વિદ્યાર્થી-શિક્ષક" તરીકેની સ્થિતિ પ્રાપ્ત કરી લીધી હતી. તેઓ લેટિન અને ગ્રીકમાં એક વિદ્યાર્થી તરીકે દાખલ થયા હોવા છતાંયે તેમણએ તેમની જાતે બોર્ડ માટેના વર્ગોમાં સુચના આપી હતી અને બદલામાં તેમને દર સત્રના £10 મળતા હતા. [૧૮] ત્યાર પછીના વર્ષે,. તેમણે યુનિવર્સિટી ઓફ એડિનબર્ગમાં હાજરી આપી હતી; જેમા તેઓ તેમના મોટા ભાઈ મેલવિલે, કે જેઓ અગાઉના વર્ષે ત્યાં દાખલ થયા હતા તેમની સાથે જોડાયા હતા.

ધ્વનિ સાથેનો પ્રથમ પ્રયોગ[ફેરફાર કરો]

બેલના પિતાએ એલેકની રુચિને સંબોધનામાં પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું અને 1863માં તેઓ તેમના પુત્રને અનન્ય ઓટોમેશન જોવા લઇ ગયા હતા, જે બેરોન વોલ્ફાન્ગ વોન કેમ્પેલેનના અગાઉના કાર્ય પર આધારિત સર ચાર્લ્સ વ્હીટસ્ટોન દ્વારા વિકસાવવામાં આવ્યું હતુ. .[૧૯] પ્રાથમિક "મિકેનિકલ મેને" માનવ અવાજની નકલ કરી હતી. . એલેકે યંત્રો દ્વારા આકર્ષાયા હતા અને જર્મનમાં પ્રકાશિત કરાયેલા વોન કેમ્પેલેનના પુસ્તકની નકલ પ્રાપ્ત કર્યા બાદ અને ભારે શ્રમ કરીને તેનું ભાષાંતર કર્યુ હતુ, તેમણે અને તેમના મોટા ભાઈ મેલવિલેએ તેમનું પોતાનું ઓટોમેશન હેડ ઉભુ કર્યું હતું. તેમના પિતા, તેમના પ્રોજેક્ટમાં ભારે રસ ધરાવતા હતા અને કંઇ પણ વસ્તુ પૂરી પાડવા માટે ચૂકવણી કરવાની તૈયારી દર્શાવી હતી અને છોકરાઓ જો સફળ થાય તો "મોટું ઇનામ" આપવાની લાલચ આપી હતી. [૧૯] તેમના ભાઈએ ગળુ સ્વયંત્ર તૈયાર કર્યું હતું તો, એલેકે ખરેખર ખોપરીની પુનઃરચનાના મુશ્કેલ કાર્યને પાર પાડ્યું હતું. તેમના પ્રયત્નો નોંધપાત્ર રીતે જ માનવશરીરમાં હોય છે તેવા શિરમાં પરિણમ્યા હતા, તે કદાચ થોડા પણ શબ્દો "બોલી" શક્યા હોત. [૧૯] :છોકરાઓ સંભાળપૂર્વક રીતે "હોઠ"ને ગોઠવી શક્યા હોત અને જ્યારે ધમણે હવાનળી મારફતે હવા ફેંકી ત્યારે અત્યંત ઓળખી શકાય તેવો અવાજ "મામા" નીકળ્યો હતો, જે બેલની શોધ જોવા આવેલા પડોશીઓ માટે આનંદની વાત હતી. [૨૦]

ઓટોમેશનના પરિણામે બેલે ગુપ્ત રીતે જ જીવંત વિષય પર પ્રયોગ કરવાનું સતત રાખ્યું હતું, પરિવારમાં સ્કાય ટેરિયર, "ટ્રૌવ" હતો. [૨૧] સતત ગણગણાટ કરવાનું તેમને શીખવાડ્યા બાદ, એલેક તેમના મોઢા સુધી પહોંચ્યા હશે અને "ઓહ આહ ઓ ગા મા મા" જેવા અવાજો ઉત્પન્ન કરવા માટે કૂતરાના હોઠ અને ધ્વનિજનક રજ્જુઓનો દુરુપયોગ કર્યો હશે. થોડું સમજીને મૂલાકાતીઓએ એવુ માન્યુ હતું કે તેમનો કૂતરો "હાવ આર યુ ગ્રાન્ડમા?" એવુ સ્પષ્ટ બોલી શકે છે. તેમના આનંદી સ્વભાવમાં વધુ સંકેતાત્મક એ હતું કે તેમના પ્રયોગોએ જોનારાઓને ખાતરી અપાવી હતી, તેમણે "બોલતો કૂતરો"<સંદર્ભ નામ= "ગ્રાઉન્ડવોટર પૃષ્ઠ 30" જોયો હતો. ">ગ્રાઉન્ડવોટર 2005, પૃષ્ઠ 30.</સંદર્ભ> આમ છતા, આ ધ્વનિ સાથેના પ્રયોગમાં શરૂથી જ ઝંપલાવવાને કારણે બેલને પ્રતિધ્વનિનું સંશોધન કરવા માટે ટ્યુનીંગ ફોર્કનો ઉપયોગ કરીને ધ્વનિના ટ્રાન્સમિશન પરના ગંભીર કાર્યને હાથમાં લેવું પડ્યું હતું. 19 વર્ષની ઉંમરે તેમણે આ કાર્ય પર એક અહેવાલ લખ્યો હતો અને તેને ફિલોજિસ્ટ એલેક્ઝાન્ડર એલિસને મોકલી આપ્યો હતો, જેઓ પિતાના સાથી હતા (જેમને કદાચ હવે પછીથી પિગ્માલીયન માં અધ્યપક હેનરી હિગ્ગીન્સ તરીકે ઓળખાશે). <સંદર્ભ નામ="ગ્રાઉન્ડવોટર પૃષ્ઠ 30." ">ગ્રાઉન્ડવોટર 2005, પૃષ્ઠ 30.</સંદર્ભ> એલિસે તરત જદ ફરી લખ્યું હતું કે પ્રયોગો જર્મનીમાં પ્રવર્તમાન કાર્ય જેવા જ સમાન હતા. જેમણે સમાન ટ્યુનીંગ ફોર્ક "કોન્ટ્રાપ્શન"ના અર્થ જેવા સ્વર ધ્વનિની રજૂઆત કરી હતી તેમના દ્વારા આ વિશિષ્ટ કાર્ય હર્મન વોન હેલ્મહોલ્ચઝ દ્વારા અગાઉથી જ હાથ ધરવામાં આવ્યું છે તેવી જાણ થતા હતાશ તેમણે જર્મનીના વૈજ્ઞાનિકના પુસ્તક સેન્સેશન્સ ઓફ ટોન ફગાવી દીધુ હતું. પોતાના સાહસ પર કામ કરતા મૂળ જર્મન આવૃત્તિનું અયોગ્ય ભાષાંતર કરતા એલેકે અચાનક જ ત્યાર બાદ બાદબાકી કરી હતી જે કદાચ તેમના ભવિષ્યના ધ્વનિ, અહેવાલ જેવા કાર્યો પર દબાણ કરશે: "વિષય અંગે વધુ કંઇ જાણ્યા વિના મને એવું લાગ્યું કે જો સ્વર ધ્વનિ ઇલેક્ટ્રીકલ સાધનો દ્વારા પેદા કરી શકાય, અને તે રીતે વ્યંજન પણ, અને તે રીતે સ્પષ્ટ સંબોધન" , અને બાદમાં એ પણ નોંધે છે: "મે વિચાર્યું હતું કે હેલ્મહોત્ઝે તે કર્યુ હતુ ...અને મારી નિષ્ફળતા ઇલેક્ટ્રીસિટીની અવગણના કરવાને લીધે જ હતી. તે મૂલ્યવાન ભૂલ હતી... જો તે સમયગાળામાં હું જર્મન વાંચી શકવા સમર્થ હોત તો, હું કદાચ મારા પ્રયોગો શરૂ કરી શક્યો હોત" [૨૨][૨૩]

પરિવારની દુઃખદ ઘટના[ફેરફાર કરો]

1865માં, જ્યારે બેલનો પરિવાર લંડન ગયો ત્યારે, [૨૪] બેલ વેસ્ટોન હાઉસમાં મદદનીશ માસ્ટર તરીકે પરત ફર્યા હતા, તેમના ફાજલ કલાકોમાં, તેમણે ઓછામાં ઓછા લેબોરેટરી સાધનોના ઉપયોગ વડે પ્રયોગો સતત રાખ્યા હતા. બેલે ધ્વનિ પસાર કરવા માટે પ્રયોગ કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું અને બાદમાં તેમણે સમરસેટ કોલેજમાં આવેલા તેમના રુમમાંથી એક મિત્રના ઘર સુધી ટેલિગ્રાફ વાયર ઇન્સ્ટોલ કર્યો હતો. [૨૫] 1867ના અંત સુધીમાં મુખ્યત્વે થાકને કારણે તેની તબિયત લથડી હતી. તેમના નાના ભાઈ એડવર્ડ "ટેડ" પણ એવી જ રીતે પથારીવશ હતા, જેઓ ફેફસાના ક્ષયરોગથી પીડાતા હતા. જ્યારે બેલની તબિયત સુધરી (ત્યારથી તેઓ પત્રવ્યવહારમાં પોતાની જાતને "એ.જી. બેલ" તરીકે વર્ણવતા હતા) અને પછીના વર્ષે તેમણે સમરસેટ કોલેજ, બાથ, સમરસેટ, ઇંગ્લેન્ડ, ખાતે ઇન્સ્ટ્રક્ટર તરીકે સેવા આપી હતી, ત્યારે તેના ભાઈની સ્થિતિ કથળી હતી. એડવર્ડ ત્યાર બાદ ક્યારેય સાજા થયા ન હતા. તેમના ભાઈના મૃત્યુથી, બેલ 1867માં ઘરે પરત ફર્યા હતા. તેમના મોટા ભાઈ મેલવિલે લગ્ન કરીને બહાર નીકળી ગયા હતા. યુનિવર્સિટી કોલેજ લંડન ખાતે ડિગ્રી મેળવવાની મહત્વાકાંક્ષા હોવાથી, બેલે તે પછીના વર્ષને ડિગ્રીની પરીક્ષાની તૈયારી માટે વિચાર્યું હતું અને તેમનો ફાજલ સમય તેમના પરિવારના ઘરે અભ્યાસ માટે વીતાવતા હતા.

પોતાના પિતાના દાર્શનિક સંબોધન પ્રદર્શનમાં મદદ કરતા અને પ્રવચનો બેલને દક્ષિણ કેનસિંગટન, લંડનની બહેરાની ખાનગી શાળા સુસાના ઇ. હુલ્સ ખાતે લઇ આવ્યા હતા. તેમના પ્રથમ બે વિદ્યાર્થી "બહેરી મૂંગી" છોકરીઓ હતી, જેમણે તેમના શિક્ષણ હેઠળ નોંધપાત્ર પ્રગતિ સાધી હતી. પોતાની વકતૃત્વ શાળા ખોલવા સહિતના ઘણા મોરચે તેમના મોટા ભાઈ સફળતા મેળવી લેશે તેવું હોવાથી શોધની પેટન્ટ માટે અરજી કરતા અને પરિવારનો પ્રારંભ કરતા બેલે શિક્ષક તરીકેનું કામ ચાલુ રાખ્યું હતું. જોકે, મે 1870માં મેલવિલે ફેફસાના ક્ષયરોગની ગૂંચવણોને કારણે મૃત્યુ પામ્યા હતા, જેના કારણે પરિવારમાં કટોકટી ઊભી થઇ હતી. તેમના પિતા પણ અગાઉ કમજોરીથી પીડાતા હતા અને ન્યુફૌન્ડલેન્ડમાં માંદગી બાદ ફરી પાછી સ્વસ્થતા પાછી મેળવી હતી. પોતાનો બાકી રહેલો પુત્ર પણ માંદો રહેતો હોવાથી બેલના માતાપિતાએ અન્ય સ્થળે જવા જવાની લાંબી યોજના બનાવી હતી. દૃઢતાપૂર્વક કામ કરતા એલેક્ઝાન્ડર મેલવિલે બેલે બેલને તેમી પારિવારીક મિલકત વેચવાની વ્યવસ્થા કરવા [૨૬] તેમજ તેમના ભાઈની વાતોનો અંત લાવવા (બેલે તેમના છેલ્લા વિદ્યાર્થીને ઉચ્ચાર કરતા હોઠની સારવાર કરતા ભણાવ્યો હતો), [૨૭] જણાવ્યું હતું અને "નવા વિશ્વ"ની રચના કરવા માટે તેમના પિતા અને માતાની સાથે જોડાયા હતા. [૨૮] અનિચ્છા છતા બેલને મેરી એક્લેસ્ટોન સાથેના સંબંધોનો અંત આણવો પડ્યો હતો, જેમાં એવું અનુમાન છે કે તેણી તેમની સાથે ઇંગ્લેંડ છોડવા તૈયાર ન હતી. [૨૮]

કેનેડા[ફેરફાર કરો]

1870માં, 23 વર્ષની ઉંમરે બેલ, તેમના ભાઈની વિધવા, કેરોલીન (માર્ગારેટ ઓટ્ટાવે), [૨૯] અને તેમના માતાપિતા એસએસ નેસ્ટોરીયન પર મુસાફરી કરીને કેનેડા જતા રહ્યા હતા. [૩૦] ક્યુબેક સિટી ઉતર્યા બાદ, બેલ મોન્ટ્રીયલની ટ્રેઇનમાં બેઠા હતા અને બાદમાં પારિવારીક મિત્ર થોમસ હેન્ડરસન સાથે રહેવા પેરિસ, ઓન્ટારીયો ચાલ્યા ગયા હતા. હેન્ડરસન્સ સાથેના ટૂંક સહવાસ બાદ, બેલના પરિવારે, બ્રેન્ટફોર્ડ, ઓન્ટારીયો પાસે ટ્યુટેલો હાઇટ્સ (હાલમાં તે ટ્યૂટેલો હાઇટ્સ તરીકે ઓળખાય છે) પર 10.5 એકર ફાર્મ ખરીદ્યું હતું. આ મિલકતમાં ફળઝાડની વાડી, મોટું ફાર્મ હાઉસ, તબેલો, ડુક્કરને રાખવાની જગ્યા, મરઘી ઘર અને કેરિયેજ હાઉસનો સમાવેશ થતો અને તે ગ્રાન્ડ નદીના કિનારે આવેલું હતું. [૩૧]

ઘર અને મેદાન પર બેલે તેઓ જેને "સ્વપ્ન મહેલ" કહેતા હતા તેની પાસે કેરિયેજ હાઉસ[૩૨]માં રૂપાંતર કરેલ જગ્યામાં પોતાનો વર્કશોપ સ્થાપ્યો હતો, જે નદીની પર આવેલી મિલકતના પાછળના ભાગમાં ઝાડમાં મોટો બખોલવાળો માળો હતો. [૩૩] કેનેડામાં આવી પહોંચતા તેમની દુર્બળ સ્થિતિ હોવા છતા, બેલને તેની આબોહવા અને પર્યાવરણ તેમના શોખ અનુસાર હોવાથી ગમ્યા હતા અને તેમની તબીયતમાં ઝડપથી સુધારો થવા માંડ્યો હતો.. [૩૪] તેમણે માનવ અવાજના અભ્યાસમાં પોતાની રુચિ ચાલુ રાખી હતી અને જ્યારે તેમણે ઓનોનડાગા ખાતે નદીમાં છ રાષ્ટ્રોની અનામત શોધી ત્યારે, તેઓ મોહવાક ભાષા શીખ્યા હતા અને તેની વણલખાયેલા શબ્દકોષનું વિઝાબલ સ્પીચ સંકેતોમાં ભાષાંતર કર્યું હતું. તેમના કામ માટે, બેલને ઓનરરી ચિફના ટાઇટલથી નવાજવામાં આવ્યા હતા અને એક સમારંભમાં ભાગ લીધો હતો જેમાં તેમણે મોહવાકનું પ્રદાન કર્યું હતું અને પરંપરાગત નૃત્ય કર્યું હતું. [૩૫]

પોતાના વર્કશોપની સ્થાપના કર્યા બાદ, બેલે ઇલેક્ટ્રીસિટી અને ધ્વનિ સાથે હેલ્મહોલ્ત્ઝના કામ પર આધારિત પ્રયોગ કરવાનું સતત રાખ્યું હતું. [૩૨] તેમણે પિયાનોની ડિઝાઇન કરી હતી, જે ઇલેક્ટ્રીસિટીના હેતુથી અંતરે તેનું સંગીત વહન કરી શકે છે. એક વખત પરિવાર સ્થાયી થયા બાદ, બેલ અને તેમના પિતા બન્નેએ શીખવાની પદ્ધતિ સ્થાપિત કરવાનું નક્કી કર્યું હતું અને 1871માં, તેમણે મોન્ટ્રીયલમાં તેમના પિતાને સાથ આપ્યો હતો, જ્યાં મેલવિલેને વિઝીબલ સ્પીચની પદ્ધતિ શીખવવાનો દરજ્જો ઓફર કરવામાં આવ્યો હતો.

બહેરાઓ સાથે કામ કરતા[ફેરફાર કરો]

પરિણામે, તેમના પિતાને બોસ્ટોન સ્કુલ ફોર ડીફ મ્યુટ્સ (જે આજે જાહેર હોરેસ માન સ્કુલ ફોર ધ ડીફ તરીકે ચાલે છે),[૩૬]ના આચાર્ય સારાહ ફુલર દ્વારા બોસ્ટોન, મેસ્સાચ્યુયેટ્સ, યુનાઇટેડ સ્ટેટસમાં ફુલરના ઇન્સ્ટ્રક્ટર માટે તાલીમ પૂરી પાડીને વિઝીબલ સ્પીચ પદ્ધતિની રજૂઆત કરવા આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેમણે તે હોદ્દા માટે પુત્રની તરફેણમાં ના પાડી દીધી હતી. એપ્રિલ 1871માં બોસ્ટોન મુસાફરી કરતા બેલે શાળાના ઇન્સ્ટ્રક્ટરની તાલીમ આપવામાં પોતાની જાતને સફળ કરી હતી. [૩૭] ત્યાર બાદ તેમને હાર્ટફોર્ડ, કોનેક્ટીકટ અને નોર્થમ્પટોન, મેસાચ્યુએટ્સમાં ક્લાર્ક સ્કુલ ફોર ધ ડીફમાં અમેરિકન એસાયલમ ફોર ડીફ- મ્યુટ્સ ખાતે ફરી વાર કાર્યક્રમ આપવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું.

વિદેશમાં છ મહિના ગાળ્યા બાદ બ્રેન્ટફોર્ડ ખાતે ઘરે પાછા ફરતા બેલે તેમના "હાર્મોનિક ટેલિગ્રાફ" સાથે પોતાના પ્રયોગ ચાલુ રાખ્યા હતા. [૩૮] તેમના સાધન પાછળનો મૂળ ખ્યાલ એ હતો કે જો દરેક સંદેશો અલગ પીચ પર વહન કરવામાં આવ્યો હોય તો તે સંદેશો Tએક જ વાયર દ્વારા મોકલી શકાયો હોત, પરંતુ બન્ને ટ્રાન્સમિટર અને રિસીવર પર કામ કરવું જરૂરી હતું. [૩૯] પોતાના ભવિષ્ય વિશે અનિશ્ચિત, તેમણે પોતાનો અભ્યાસ પૂર્ણ કરવા લંડન પરત આવવાનો ઇરાદો કર્યો હતો, પરંતુ એક શિક્ષક તરીકે બોસ્ટન પરત ફરવાનું નક્કી કર્યું હતું. [૪૦] તેમના પિતાએ ભલામણ માટે બહેરા માટેની ક્લાર્ક સ્કુલના પ્રમુખ ગાર્ડીનર ગ્રીન હૂબાર્ડનો સંપર્ક કરીને ખાનગી પ્રેક્ટિસ સ્થાપવામાં મદદ કરી હતી. તેમના પિતાની પદ્ધતિ શીખવતા, ઓક્ટોબર 1872માં એલેક્ઝાન્ડર બેલે બોસ્ટોનમાં પોતાની "સ્કુલ ઓફ વોકલ ફિઝિયોલોજી એન્ડ મેકિનિક્સ ઓફ સ્પીચ" ખોલી હતી, જેણે મોટી સંખ્યામાં બહેરા વિદ્યાર્થીઓને આકર્ષ્યા હતા, જેમાં પ્રથમ વર્ગમાં વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા 30 હતી. [૪૧][૪૨] જ્યારે તેઓ એક ખાનગી શિક્ષક તરીકે કામ કરતા હતા, ત્યારે તેમના અનેક વિખ્યાત વિદ્યાર્થીઓમાંની એક હેલેન કેલર હતી, જે તેમની પાસે એક નાના બાળક તરીકે આવી હતી, જે જોઇ શકવા, સાંભળવા અથવા બોલવા માટે અશક્તિમાન હતી. તેણીએ બાદમાં જણાવ્યું હતું કે બેલે "બિનમાનવીય શાંતિ જે અલગ પાડે છે અને મિત્રભાવ ગુમાવે છે" તેને સિદ્ધ કરવા માટે પોતાની જાતને સમર્પિત કરી હતી. [૪૩]

બેલ સહિતના તે સમયના વિવિધ પ્રભાવશાળી લોકોએ બહેરાશને એ રીતે જોઇ હતી કે જેને કદાચ દૂર કરી શકાઇ હોત, અને એમ પણ માન્યુ હતું કે સ્ત્રોતો અને પ્રયત્નો સાથે તેઓ બહેરાઓને સાંભળવા માટે શીખવી શક્યા હોત અને સંકેત ભાષાનો ઉપયોગ દૂર કરી શક્યા હોત, જેથી તેમને ઘણી વાર બાકાત રાખવામાં આવે છે તેવી વિશાળ સોસાયટીમાં તેમને સંકલિત કરવામાં મદદ કરી શકાય. [૪૪] જોકે ઘણી શાળાઓમાં બાળકોની સારી સંભાળ લેવામાં આવતી નથી, ઉદાહરણ તરીકે, તેમના હાથ પાછળ બાંધી દેવામાં આવતા હતા જેથી તેઓ ફક્ત એક જ ભાષા જાણતા હતા તેવી સંકેત દ્વારા સંદેશાવ્યવહાર કરી ન શકે- અને તેથી તેમને મૌખિક સંદેશાવ્યવહારનો પ્રયત્ન કરવા માટે ફરજ પાડવામાં આવતી હતી.

સતત પ્રયોગ[ફેરફાર કરો]

તે પછીના વર્ષે બેલ વકતૃત્વકળાની શાળા બોસ્ટોન યુનિવર્સિટી ખાતે વોકલ ફિઝિયોલોજી અને ઇલોક્યુશનના અધ્યાપક બન્યા હતા. તેમના ગાળા દરમિયાન, તેઓ બોસ્ટોન અને બ્રેન્ટફોર્ડ વચ્ચે વારાફરતી ફરતા હતા, અને ઉનાળો કેનેડાના ઘરમાં વીતાવતા હતા. બોસ્ટોન યુનિવર્સિટી ખાતે, બેલ શહેરમાં રહેતા અનેક વૈજ્ઞાનિકો અને શોધકોને કારણે ઉત્સાહમાં આવી જઇને "અધીરા" બની ગયા હતા. તેમણે ધ્વનિમાં પોતાનું સંશોધન સતત રાખ્યું હતું અને મ્યુઝિકલ નોટ્સ અને સ્પષ્ટ વાણી ટ્રાન્સમિટ કરવા માટેનો માર્ગ શોધવા પ્રયત્નો કર્યા હતા, પરંતુ પોતાના પ્રયોગોમાં મશગૂલ બની જતા પ્રયોગમાં પૂરતો સમય ફાળવવાનું તેમને મુશ્કેલ લાગ્યું હતું. દિવસો અને સાંજના સમય તેમના શિક્ષણ અને ખાનગી વર્ગોએ રોકી રાખ્યો હોવાથી, બેલે રાત્રે મોડે સુધી જાગવાનું શરૂ કર્યું હતું, અને તેમણે ભાડે રાખેલા બોર્ડીંગ હાઉસમાં પ્રયોગ પર પ્રયોગ ચાલુ રાખ્યા હતા. "રાત્રિ ઘુવડ"ની જેમ કલાકો સુધી કામ કરતા તેમને એવી ચિંતા થઇ હતી કે તેમનું કાર્ય શોધી કઢાશે અને તેથી તેમણે તેમની નોટબુક્સ અને લેબોરેટરી સાધનો તાળામાં રાખવા ભારે જહેમત ઉઠાવી હતી. બેલ પાસે ખાસ તૈયાર કરેલ ટેબલ હતુ, જ્યા તેઓ તેમની નોટબુક અને સાધન તાળાબંધીમાં મૂકતા હતા. [૪૫] હજુ પણ વધુ ખરાબ થયું હતું, તેઓ ગંભીર માથાનો દુઃખાવો સહન કરતા હોવાથી તેમની તંદુરસ્તી કથલી હતી. [૩૯] 1873 ઉતરતા બોસ્ટોન પાછા ફરતા બેલે ધ્વનિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનો વિનાશક નિર્ણય લીધો હતો.

બેલ તેમના ટેલિફોનના નકલ કરેલા મોડેલમાં સંબોધન કરી રહ્યા છે.

પોતાની આકર્ષક ખાનગી બોસ્ટોન પ્રેક્ટિસ છોડી દેવાનું નક્કી કરતા, બેલ પાસે ફક્ત બે જ વિદ્યાર્થી રહ્યા હતા, છ વર્ષની "જ્યોર્જી" સેન્ડર્સ, જે જન્મથી જ બહેરી હતી અને 15 વર્ષની મેબેલે હૂબાર્ડ. દરેક વિદ્યાર્થી પછીની પ્રગતિમાં અગત્યની ભૂમિકા કરતા હતા. જ્યોર્જીના પિતા, થોમસ સેન્ડર્સ, શ્રીમંત ઉદ્યોગપતિ હતી, જેમણે બેલને જ્યોર્જીના દાદી સાથે સાલેમની નજીકનું એક સ્થળ ઓફર કર્યું હતું, જેમાં "પ્રયોગ" માટેનો એક ખંડ તૈયાર હતો. જ્યોર્જીની માતા દ્વારા ઓફર કરવામાં આવી છતા અને 1872માં એક વર્ષ લાંબો કરાર રહ્યો હતો છતાં, તેણીનો પુત્ર અને આયા બેલના બોર્ડીંગ હાઉસની પાછળ આવેલા ક્વાર્ટરમાં રહેવા આવ્યા હતા, જેમાં એ સ્પષ્ટ હતું કે શ્રી સેન્ડર્સ તે દરખાસ્તને ટેકો આપતા હતા. આ વ્યવસ્થા શિક્ષક અને વિદ્યાર્થી વચ્ચે વિના મૂલ્યે ખંડ અને તેની અંદરના બોર્ડ સાથે તેમનું કામ સતત રાખવા માટેની હતી.[૪૬] મેબેલ તેજસ્વી, આકર્ષક છોકરી હતી, જે તેના જુનિયરની તુલનામાં 10 વર્ષની હતી, પરંતુ તે બેલની લાગણીનું પાત્ર બની હતી. પાંચ વર્ષની ઉંમરે લોહીતાંગ જ્વરના હૂમલાઓ બાદ તેણીએ હોઠ વાંચવાનું શીખી લીધું હતું, પરંતુ તેના પિતા અને બેલના આશ્રયદાતા અને અંગત મિત્ર ગાર્ડીનર ગ્રીન હૂબાર્ડ તેણીને તેણીના શિક્ષક સાથે સીધી રીતે કામ કરે તેવી આશા સેવતા હતા.[૪૭]

ટેલિફોન[ફેરફાર કરો]

૧૮૭૪ સુધીમાં બેલે તેમની નવી બોસ્ટોન લેબોરેટરી (ભાડાની સવલત) તેમજ તેમના કેનેડા ખાતેના પારિવારીક ઘરમાં કરેલી પ્રગતિ સાથે તેમનુ હાર્મોનિક ટેલિગ્રાફ પરનું પ્રારંભિક કામ રચનાત્મક તબક્કામાં પ્રવેશ્યું હતુ જે મોટી સફળતા હતી. [૪૮] બ્રેન્ટફોર્ડમાં તે ઉનાળામા કામ કરતા બેલે પેન જેવા મશિન "ફોનૌટોગ્રાફ" સાથે પ્રયોગ કર્યો હતો, જેણે તેના કંપનને અનુસરતા ધૂમાડો ભરેલા ગ્લાસ પર ધ્વનિના મોજાઓનો આકાર દોર્યો હતો. બેલે વિચાર્યું હતું કે ધ્વનિના મોઝાઓને મળતા આવતા ધીમે ધીમે ચડતા ઉતરતા ઇલેક્ટ્રીકલ કરંટ પેદા કરવાનું શક્ય બનશે. [૪૯] બેલે એ પણ વિચાર્યું હતું કે વીણાની જેમ અસંખ્ય મેટલ સળીને વિવિધ ફ્રીક્વન્સીએ ટ્યૂન કરી શકાશે જેનાથી ધીમે ચડતા ઉતરતા કરંટને ફરી ધ્વનિમાં રૂપાંતર કરવા શક્ય બનશે. પરંતુ તેમની પાસે આ તરકીબોની શક્યતા દર્શાવવા માટે વર્કીંગ મોડેલ ન હતું. [૫૦]

1874માં ટેલિગ્રાફ સંદેશા ટ્રાફિકમાં ઝડપથી વધારો થતો જતો હતો અને વેસ્ટર્ન યુનિયન પ્રમુખ વિલીયમ ઓર્ટોનના શબ્દોમાં કહીએ તો "તે વેપારની બળવાન વ્યવસ્થા તરીકે ઉભરી આવી હતી". ઓર્ટોને નવી લાઇનોની રચના પાછળ થતા ખર્ચને રોકવા માટે દરેક ટેલિગ્રાફ લાઇન પર એક કરતા વધુ ટેલિગ્રાફ મોકલવાનો માર્ગ શોધવા માટે શોધકો થોમસ એડિસન અને એલિશા ગ્રે સાથે કરાર કર્યા હતા. [૫૧] પોતે મલ્ટી રીડ ડિવાઇસના ઉપયોગ દ્વારા ટેલિગ્રાફ વાયર પર એક કરતા વધુટોન્સની પદ્ધતિ પર કામ કરી રહ્યા હોવાનું બેલે ગાર્ડીનર હૂબાર્ડ અને થોમસ સેન્ડર્સને જણાવતા બે શ્રીમંત આશ્રયદાતાઓએ બેલના પ્રયોગોમાં નાણાકીય રીતે ટેકો આપવાનું શરૂ કર્યું હતું. [૫૨] પેટન્ટ બાબતો હૂબાર્ડના પેટન્ટ વકીલ, એન્થોની પોલોક દ્વારા સંભાળવામાં આવતી હતી. [૫૩]

માર્ચ 1875માં બેલ અને પોલોકે વિખ્યાત વૈજ્ઞાનિક જોસેફ હેનરીની મૂલાકાત લીધી હતી, જેઓ તે સમયના સ્મિથ્સોનિયન ઇન્સ્ટિટ્યુશનના ડિરેક્ટર હતા અને હેનરીની ઇલેક્ટ્રીકલ મલ્ટી રીડ ઉપકરણો પરની સલાહ જણાવી હતી, જે ટેલિગ્રાફ દ્વારા માનવ અવાજને ટ્રાન્સમિટ કરશે તેવી આશા બેલે સેવી હતી. હેનરીએ જવાબ આપ્યો હતો કે બેલ "મહાન શોધનો કીડો" ધરાવે છે. જ્યારે બેલે જણાવ્યું કે તેમની પાસે જરૂરી જાણકારી નથી ત્યારે હેનરી પ્રત્યુત્તર આપ્યો હતો કે, "મેળવી લો!" તેમની પાસે પોતાના પ્રયોગો ચાલુ રાખવા પૂરતા સાધનો નહી હોવા છતાં અને પોતાના ખ્યાલો પર વર્કીંગ મોડેલનું સર્જન કરવાની ક્ષમતા નહી હોવા છતાયે તે જાહેરાતે બેલને પ્રયત્ન કરતા રહેવા માટે પ્રોત્સાહન પૂરુ પાડ્યું હતું, આમ છતા, ચાર્લ્સ વિલીયન્સની ઇલેક્ટ્રીકલ મશિન શોપ પરના અનુભવી ઇલેક્ટ્રીકલ ડિઝાઇનર અને મિકેનિક થોમસ એ. વેસ્ટોન અને બેલ વચ્ચેની તકવાદી બેઠક આખી સ્થિતિ બદલી નાખી હતી.

સેન્ડર્સ અને હૂબાર્ડ દ્વારા નાણાંકીય ટેકાને કારણે, બેલ થોમસ વેસ્ટોનને પોતાના મદદનીશ તરીકે કામે રાખવા સક્ષમ બન્યા હતા અને બન્નેએ એકોસ્ટિક ટેલિગ્રાફી વડે પ્રયોગ કર્યો હતો. 2 જૂન 1875ના રોજ, વેસ્ટોને અને રીડ્ઝમાંના એકને ખેંચી લીધો હતો અને વાયરના બીજા છેડે બેલે રીડનો ઓવરટોન સાંભળ્યો હતો, જે અવાજને ટ્રાન્સમિટ કરવા માટે જરૂરી હોય છે. આ સ્થિતિએ બેલને એવું દર્શાવ્યું કે ફક્ત એક જ રીડ અથવા આર્મેચર (લોહચુંબકના બે છેડાને જોડનારી નરમ લોખંડની પટ્ટી) જ જરૂરી હતી નહી કે અસંખ્ય રીડઝ. આ બાબત ધ્વનિ સજ્જ ટેલિફોન "ગેલોવ્સ"માં પરિણમી હતી, જે સ્પષ્ટ અવાજ નહી પરંતુ, જે અસ્પષ્ટ અવાજ જેવા ધ્વનિ ટ્રાન્સમિટ કરવામાં સક્ષમ હતા.

પેટન્ટ ઓફિસ તરફની સ્પર્ધા[ફેરફાર કરો]

1875માં બેલે એકોસ્ટિક ટેલિગ્રાફનો વિકાસ કર્યો હતો અને તેના માટે પેટન્ટ અરજી કરી હતી. તેમણે અમેરિકામાંથી થતા નફાની વહેંચણી તેમના રોકાણકારો ગાર્ડીનર હૂબાર્ડ અને થોમસ સેન્ડર્સ સાથે વહેંચવાની સંમતિ દર્શાવી હોવાથી, બેલે તેમના ઓન્ટારીયોમાં જ્યોર્જ બ્રાઉનને બ્રિટનમાં પેટન્ટ કરાવવાની વિનંતી કરી હતી, અને બ્રિટન પાસેથી મળ્યા બાદ જ યુ.એસમાં પેટન્ટ માટેની અરજી કરવાની તેમના વકીલોને સુચના આપી હતી.(બ્રિટન શોધ બાદ જ પેટન્ટ જારી કરતું હતું, નહી અગાઉ અન્યત્ર કરાવેલી પેટન્ટ પર). [૫૪]

એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલની ટેલિફોનની પેટન્ટ<સંદર્ભ>[71]</સંદર્ભ> ડ્રોઇંગ, 7 માર્ચ 1876.

દરમિયાનમાં, એલિશા ગ્રે પણ એકોસ્ટિક ટેલિગ્રાફી વડે પ્રયોગ કરતી હતી અને વોટર ટ્રાન્સમિટરના ઉપયોગ દ્વારા અવાજને ટ્રાન્સમિટ કરવાનો માર્ગ વિચાર્યો હતો. 14 ફેબ્રુઆરી 1876ના રોજ ગ્રે વોટર ટ્રાન્સમિટરના ઉપયોગ વડે તૈયાર કરેલી ટેલિફોનની ડિઝાઇન અંગેની કેવિયેટમાં યુ.એસ. ઓફિસમાં નિષ્ફળ ગયા હતા, તેજ સવારે, બેલના વકીલે પેટન્ટ ઓફિસે અરજી સુપરત કરી હતી. કોણ પહેલા આવ્યું તે અંગે નોંધપાત્ર ચર્ચા છે અને ગ્રેએ બાદમાં બેલની પેટન્ટ સામે શ્રેષ્ઠતાને પડકારી હતી. બેલ 14 ફેબ્રુઆરી 1876ના રોજ બેલ બોસ્ટોનમાં હતા.

બેલની પેટન્ટ 174,465 બેલને 7 માર્ચ 1876ના રોજ યુ,એસ. પેટન્ટ ઓફિસ દ્વારા જારી કરવામાં આવી હતી. બેલની પેટન્ટે "ઉપરોક્ત વોકલ અથવા અન્ય ધ્વનિ સાથે હવાના આંદોલનના સ્વરૂપની સમાન ઇલેક્ટ્રીકલ ચડ ઉતરને કારણે વોકલ ટ્રાન્સમિટીંગ અથવા અન્ય ધ્વનિ ટેલિગ્રાફિકલી માટેની પદ્ધતિ અને ઉપકરણો"ને આવરી લીધા હતા."[૫૫]

તે જ દિવસે બેલ બોસ્ટોન પરત ફર્યા હતા અને પછીના દિવસે કામ ફરી શરૂ કર્યું હતુ અને ગ્રેની પેટન્ટ કેવિયેટ જેવોજ સમાન ડાયાગ્રામ તેમની નોટબુકમાં દોર્યો હતો.

તેમની પેટન્ટ જારી કર્યાના ત્રણ દિવસ બાદ 10 માર્ચ 1876ના રોજ બેલને ગ્રેની ડિઝાઇન સમાન પ્રવાહી ટ્રાન્સમિટરનો ઉપયોગ કરીને તેમનો કાર્ય.રત ટેલિફોન મેળવવામાં સફળ થયા હતા. ડાયાફ્રામના આંદોલનોને કારણે પાણીમાં સોય હલતી હતી, જેમાં સરકીટમાં ઇલેક્ટ્રીકલ પ્રતિકાર અલગ અલગ હતા. જ્યારે બેલ જાણીતુ વાક્ય "શ્રી વોટસન-અહી આવો-મારે તમને બતાવવું છે" તેવું પ્રવાહી ટ્રાન્સમિટરમાં બોલ્યા ત્યારે,[૫૬] વોટસન રિસીવીંગ એન્ડ તરફ બાજુના ખંડમાં સાંભળતા હતા, અને સ્પષ્ટ રીતે શબ્દો સાંભળ્યા હતા. [૫૭]

બેલ પર ગ્રે પાસેથી ટેલિફોન ચોરી લેવા અંગેના આરોપ પર આરોપ થવા છતાંયે, [૫૮] બેલે પેટન્ટની મંજૂરી મળી ગયા બાદ જ ગ્રેની વોટર ટ્રાન્સમિટર ડિઝાઇનનો અને આત્મસંતોષ સિદ્ધ કરવા માટે વિચારની સાબિતી તરીકે જ ઉપયોગ કર્યો હતો, જે અનુસાર સાંભળી શકાય તેવો "સ્પષ્ટ અવાજ" (બેલના શબ્દોમાં) ઇલેક્ટ્રીકલી ટ્રાન્સમિટ કરાયો હતો. [૫૯] માર્ચ 1876 બાદ બેલે ઇલેક્ટ્રોમેગ્નેટીક ટેલિફોનમાં સુધારો કરવા તરફ ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું અને જાહેર પ્રદર્શનમાં અથવા વ્યાપારી હેતુ માટે ક્યારે ગ્રેનો પ્રવાહી ટ્રાન્સમિટરનો ઉપયોગ કર્યો ન હતો. [૬૦]

પેટન્ટ તપાસનાર, ઝેનાસ ફિસ્ક વિલ્બેરે બાદમાં સોગંદનામા પર દર્શાવ્યું હતું કે[સંદર્ભ આપો] તેઓ બેલના વકીલ માર્સેલસ બેઇલીના મોટા દેવામાં હોવાથી તેમણે શરાબ પીધો હતો, જેની સાથે તેઓ સિવીલ લડતમાં ઉતર્યા હતા. તેમણે એવો દાવો કર્યો હતો કે તેમણે ગ્રેની પેટન્ટ કેવીયેટ બેઇલીને દેખાડી હતી. વિલ્બેરે (બેલ જ્યારે બોસ્ટનથી વોશિંગ્ટોન ડીસી આવી પહોંચ્યા હતા) એવો દાવો કર્યો હતો કે તેમણે ગ્રેની કેવીયેટ બેલને દેખાડી હતી અને બેલે તેમને 100 ડોલર આપ્યા હતા. ગ્રેને લખેલા પત્રમાં તેમણે કબૂલ કર્યું હતું કે તેઓ કેટલીક ટેકનિકલ વિગતો શીખ્યા હતા. છતાં પણ બેલે દાવો કર્યો હતો કે તેમણે ફક્ત સામાન્ય અર્થમાં પેટન્ટની ચર્ચા કરી હતી. બેલે વિલ્બેરને ક્યારે પણ નાણાં આપ્યા હોવા અંગેનો સોગંદનામા ઇનકાર કર્યો હતો.

પાછળની પ્રગતિઓ[ફેરફાર કરો]

બ્રેન્ટફોર્ડમાં પોતાના પ્રયોગો ચાલુ રાખતા બેલ તેમના ટેલિફોનનું કાર્યરત મોડેલ ઘરે લઇ આવ્યા હતા. બ્રેન્ટફોર્ડથી પાંચ માઇલ (8 કિમી) દૂર માઉન્ટ પ્લેઝન્ટમાં ટેલિગ્રાફ ઓફિસથી 3 ઓગસ્ટ 1876ના રોજ પોતે તૈયાર હોવાનું દર્શાવતો એક શક્ય ટેલિગ્રામ મોકલ્યો હતો. ઓફિસમાં સાક્ષીઓ તરીકે આતુર જોનારાઓ હાજર હોવાની સાથે પ્રત્યુત્તરમાં મંદ વાણી સંભળાઇ હતી. તે પછીની રાત્રે, ટેલિગ્રાફ લાઇન અને વાડમાં સારી રીતે વીંટાળેલા તાર અને ટનલમાં નાખેલા વાયરો દ્વારા બ્રેન્ટફોર્ડથી ચાર માઇલ (છ કિમી)થી બેલે તેમના ઘરમાં સંદેશો મેળવ્યો ત્યારે તેમના મહેમાનો અને પરિવારને આશ્ચર્યમાં નાખી દીધુ હતું. આ સમયે, ઘરમાં ઉપસ્થિત મહેમાનોએ બ્રેન્ટફોર્ડમાં જે વાંચી રહ્યા હતા અને ગાઇ રહ્યા હતા તેમનો સ્પષ્ટ અવાજ સાંભળ્યો હતો. આ પ્રયોગોએ સ્પષ્ટ રીતે સાબિત કર્યું હતું કે ટેલિફોન લાંબા અંતરે પણ કામ કરી શકે છે. [૬૧]

બેલ અને તેમના ભાગીદારો હૂબાર્ડ અને સેન્ડર્સે વેસ્ટર્ન યુનિયનને પેટન્ટના હકો 100,000 ડોલરમાં વેચવાની ઓફર કરી હતી. વેસ્ટર્ન યુનિયનના પ્રમુખે ટેલિફોન એક રમકડા સિવાય કંઇ જ નથી તેવું કહીને વિઘ્નો પેદા કર્યા હતા. બે વર્ષ બાદ, તેમણે સાથીઓને જણાવ્યું હતું કે તેમને પેટન્ટના 25 મિલીયન ડોલર મળતા અને તેઓ ભાવતાલ કરવવા ઇચ્છતા હતા. ત્યારથી બેલ કંપની પેટન્ટનું વેચાણ કરી શકી ન હતી. [૬૨] બેલે અવશેષોથી સારી કામગીરી બજાવી ત્યારે બેલના રોકાણકારો કરોડોપતિ બની ગયા હતા અને એક સમયે તેમની મિલકત આશરે એક મિલીયન ડોલરની હતી. [૬૩]

વૈજ્ઞાનિક સમાજ તેમજ સામાન્ય જનતામાં નવી શોધની રજૂઆત કરવાના ઉદ્દેશથી બેલે જાહેર પ્રદર્શનો અને પ્રવચનોનો પ્રારંભ કર્યો હતો. ફક્ત એક જ દિવસ બાદ, ફિલાડેલ્ફીયામાં 1876 સેનેટેનીયલ એક્સપોઝીશન ખાતે પ્રારંભના ટેલિફોનના અસ નમૂનાના તેમના પ્રદર્શને ટેલિફોનને વિશ્વભરમાં ફીચર્ડ હેડલાઇન બનાવી હતી. [૬૪] પ્રદર્શનમાં મૂલાકાત લેનારા પ્રભાવશાળી મૂલાકાતીઓમાં બ્રાઝિલના સમ્રાટ પેડરો IIનો સમાવેશ થતો હતો અને બાદમાં બેલને વિખ્યાત સ્કોટ્ટીશ વૈજ્ઞાનિક વિલીયમ થોમસ અને રાણી વિક્ટોરીયા સમક્ષ શોધનું વ્યક્તિગત પ્રદર્શન કરવાની તક મળી હતી, જેમણે તેમના ઇસ્લે ઓફ વાઇટ ખાતેના ઓસ્બોન હાઉસ ખાતે પ્રેક્ષકોને વિનંતી કરતા પ્રદર્શનને 'અત્યંત વિશિષ્ટ' ગણાવ્યું હતું. બેલની આસપાસના લોકોમાં જે ઉત્સાહ હતો તેના આ ક્રાંતિકારી ડિવાઇસની વૈશ્વિક સ્વીકાર્યતા માટે પાયાનો માર્ગ કંડાર્યો હતો. [૬૫]

બેલ ટેલિફોન કંપનીનું સર્જન 1877માં કરવામાં આવ્યું હતું અને યુ.એસમાં 150,000થી વધુ લોકોએ ટેલિફોન વસાવ્યો હતો. બેલની કંપનીના એન્જિનીયરોએ ટેલિફોનમાં અસંખ્ય અન્ય સુધારાઓ કર્યા હતા, જે અત્યાર સુધીની અનેક પેદાશોમાંના એક તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા. 1879માં બેલ કંપનીએ વેસ્ટર્ન યુનિયન તરફથી કાર્બન માઇક્રોફોન માટે એડિસનની પેટન્ટ ખરીદી હતી. આ બાબતે ટેલિફોનને લાંબા અંતર માટે શક્ય બનાવ્યો હતો અને ટેલિફોન રિસીવ કરનાર દ્વારા સાંભળવા માટે બરાડા પાડવાની જરૂર રહી ન હતી.

25 જાન્યુઆરી 1915ના રોજ બેલે પ્રથમ ખંડપાર ટેલિફોન કોલ કર્યો હતો. ન્યુ યોર્કમાં 15 ડે સ્ટ્રીટમાંથી ફોન કરતા બેલને સાન ફ્રાંસિસ્કોમાં 333 ગ્રાન્ટ એવેન્યુમાં રહેતા થોમસ વોટસને સાંભળ્યા હતા. એવો અહેવાલ ન્યુ યોર્ક ટાઇમ્સે પ્રકાશિત કર્યો હતો.

On October 9, 1876, Alexander Graham Bell and Thomas A. Watson talked by telephone to each other over a two-mile wire stretched between Cambridge and Boston. It was the first wire conversation ever held. Yesterday afternoon [on January 25, 1915] the same two men talked by telephone to each other over a 3,400-mile wire between New York and San Francisco. Dr. Bell, the veteran inventor of the telephone, was in New York, and Mr. Watson, his former associate, was on the other side of the continent. They heard each other much more distinctly than they did in their first talk thirty-eight years ago.[૬૬]

પ્રતિસ્પર્ધીઓ[ફેરફાર કરો]

કેટલીક વખત વૈજ્ઞાનિક શોધોમાં સામાન્ય બને છે તેમ એક વખતે એક કરતા વધુ શોધ થઇ શકે છે, તેન પૂરાવારૂપે અસંખ્ય શોધકો ટેલિફોન પર કામ કરતા હતા. [૩] 18 વર્ષના ગાળા બાદ બેલ ટેલિફોન કંપનીને ટેલિફોનના હક્ક સંબધિત કાનૂની પડકારો દર્શાવતા 600થી વધુ દાવાઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, પરંતુ કોઇ પણ મૂળ બેલ પેટન્ટ પર સર્વોપરીતા સ્થાપવામાં સફળ થયા ન હતા [૬૭][૬૮] અને બેલ ટેલિફોન કંપની કેસ તેના અંતિ તબક્કામાં પહોંચ્યો ત્યાં સુધી હારી ન હતી. [૬૭] બેલની લેબોરેટરી નોંધો અને પારિવારીક પત્રો તેમના પ્રયોગોનો લાંબો વારસો સ્થાપિત કરવાની ચાવી હતી. [૬૭] બેલ કંપનીના વકીલોએ એલિશા ગ્રે અને એમોસ ડોલ્બીયર દ્વારાના પડકારોની આસપાસ પ્રારંભમાં પેદા થયેલા અસંખ્ય દાવાઓ સામે લડત આપી હતી. બેલને પોતાના વ્યક્તિગત પત્રવ્યવહારમાં ગ્રે અને ડોલ્બીયર બન્નેએ તેમના અગાઉના કામને સમર્થન આપ્યું હતું, જેણે તેમણે પાછળથી કરેલા દાવાઓને નબળા બનાવ્યા હતા. [૬૯]

13 જાન્યુઆરી 1887ના રોજ, યુનાઇટેડ સ્ટેટસ સરકારે છેતરપીંડી અને બિનરજૂઆતના ધોરણે બેલને જારી કરવામાં આવેલી પેટન્ટને રદબાતલ કરવાનું પગલું લીધું હતું. અસંખ્ય નિર્ણયો અને પરિવર્તનો બાદ, બેલ કંપનીએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં નિર્ણય પર વિજય મેળવ્યો હતો, જોકે નીચલી અદાલતોના થોડા મૂળ દાવાઓ અનિશ્તિત જ છોડવામાં આવ્યા હતા. [૭૦][૭૧] સમય વીતતા કાનૂની લડત નવ વર્ષો દરમિયાન કોર્ટ કેસ ચાલ્યો હતો, યુ.એસ.ના કેસ ચલાવતા એટોર્નીનું મૃત્યુ થતા અને બેલ પેટન્ટ (નં. 174,465 અને તારીખ 7 માર્ચ 1876 અને નં. 186,787 તારીખ 30 જાન્યુઆરી 1877) લાંબા સમય સુધી અસરમાં રહી ન હતી, તે સમયના જવાબદાર ન્યાયમૂર્તિઓએ "આધારભૂત" કેસ તરીકેની અગત્યતાને કારણે કાર્યવાહી ચાલુ રાખવાની સંમતિ દર્શાવી હતી. મૂળ કેસમાંથી પેદા થતા વહીવટીતંત્રમાં અને હિતના સંઘર્ષ (બન્ને તરફેથી)ના આરોપોમાં ફેરફાર થતા, યુ.એસ. એટોર્ની જનરલે લાયકાતને આધારે વિવિધ મુદ્દાઓ અનિર્ણિત છોડીને 30 નવેમ્બર 1897માં દાવાને ફગાવી દીધો હતો.

1887ના કેસ માટે લદાયેલા આરોપો દરમિયાન ઇટાલીયન શોધક એન્ટોનિયો મ્યુક્કી પણ ઇટાલીમાં 1834માં પ્રથમ કાર્યરત ટેલિફોનની શોધ કરી હોવાનો દાવો કર્યો હતો. 1886માં જેમા તેઓ સામેલ હતા તેવા ત્રણ કેસોમાંથી પ્રથમમા મ્યુક્કીએ પોતાની શોધને અગ્રિમતા મળે તે આશાએ સાક્ષી તરીકેનું સ્થાન લીધુ હતું. મ્યુક્કીના આ કેસમાં પૂરાવા વિવાદાસ્પદ હતા કેમ કે તેમની શોધના પૂરાવાની સામગ્રીનો અભાવ હતો કેમ કે તેમના કાર્યરત મોડેલો ન્યુ યોર્કની અમેરિકન ડિસ્ટ્રીક્ટ ટેલિગ્રાફ (એડીટી)ની લેબોરેટરી, જે બાદમાં 1901માં વેસ્ટર્ન યુનિયનની પેટાકંપની તરીકે રચાઇ હતી, તેમાં અર્થપૂર્ણ રીતે ખોવાઇ ગયા હતા. [૭૨][૭૩] તે ગાળાના અન્ય શોધકોની જેમ મ્યુકીનું કાર્ય અગાઉના એકોસ્ટિક સિદ્ધાંતો પર આધારિત હતું, મ્યુક્કીને સમાવિષ્ટ અંતિમ કેસ અગાઉના પ્રયોગોના પૂરાવાઓ હોવા છતાં આખરે મ્યુક્કીના અવસાનને કારણે પડતા મૂકાયા હતા. [૭૪] જોકે, યુ.એસ. હાઉસ ઓફ રિપ્રેઝન્ટેટિવ્સ કોંગ્રેસી વિટો ફોસ્સેલ્લાએ 11 જૂન 2002ના રોજ જણાવ્યું હતું કે મ્યુક્કીનું "ટેલિફોનની શોધનું કાર્ય ધ્યાનમાં લેવું જોઇએ", તેમ છતા તેનો અંત આવ્યો ન હતો અને હજુ પણ ચાલુ મુદ્દો છે. [૭૫][૭૬][૭૭] બેલનું ટેલિફોન પરનું કાર્ય.મ્યુક્કીની શોધથી પ્રભાવિત હતું તેવા દાવાઓ સાથે કેટલાક આધુનિક વિદ્વાનો સંમત થતા નથી. [૭૮]

બેલ પેટન્ટના મૂલ્યને વિશ્વભરમાં સમર્થન આપવામાં આવ્યું હતું અને પેટન્ટની અરજીઓ મોટે ભાગે મોટા દેશોમાં કરવામાં આવી હતી, પરંતુ જ્યારે બેલે જર્મન પેટન્ટ અરજી કરવામાં વિલંબ કર્યો હતો ત્યારે સિમેન્સ એન્ડ હેલ્સ્ક (એસએન્ડએચ)ની ઇલેક્ટ્રીકલ કંપનીએ તેમની પોતાની પેટન્ટ હેઠળ બેલ ટેલિફોનની હરીફ ઉત્પાદક કંપનીની સ્થાપના કરી હતી. સિમેન્સ કંપનીએ રોયલ્ટી ચૂકવ્યા વિના બેલ ટેલિફોનને નજીકથી મળતી આવે તેવી નકલો પેદા કરી હતી. [૭૯] અન્ય દેશોમાં અસંખ્ય કરારોએ આખરે વૈશ્વિક ટેલિફોન કામગીરીને મજબૂત બનાવી હતી. બેલે કાનૂની લડાઇઓમાં જરૂરી છે તેમ કોર્ટમાં સતત હાજરી આપતા તેઓ તણાવમાં આવી ગયા હતા પરિણામે આખરે કંપનીમાંથી તેમને રાજીનામુ આપવું પડ્યું હતું. [૮૦]

પારિવારીક જીવન[ફેરફાર કરો]

એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ, તેમના પત્ની માબેલ ગાર્ડીનર હૂબ્બાર્ડ, અને તેમની પુત્રીઓ એલ્સી (ડાબેઃ અને મેરીયન સી.1885

બેલ ટેલિફોન કંપનીની સ્થાપનાના થોડા દિવસો બાદ 11 જુલાઇ 1877ના રોજ બેલે મેબેલ હૂબાર્ડ (1857-1923) સાથે કેમ્બ્રિજમાં હૂબાર્ડ એસ્ટેટ ખાતે લગ્ન કર્યા હતા. તેમની પત્નીને તેમણે નવી જ રચાયેલી બેલ ટેલિફોન કંપનીમાંના તેમના 1497 શેર્સમાંથી 1,487 ટર્નઓવરની લગ્નની ભેટ આપી હતી. [૮૧] તેના થોડા સમયગાળા બાદ, તાજા પરણેલા બન્ને યુરોપમાં એક વર્ષના હની મૂન પર ગયા હતા. તે આનંદપર્યટન દરમિયાન એલેકે "કાર્યરત રજાઓ બનાવવા" તેમની સાથે હાથથી બનાવેલ તેમના ટેલિફોનનું મોડેલ લીધું હતું. સંવનન ક્રિયા એક વર્ષ પહેલા શરૂ થઇ હતી, જોકે એલેક્ઝાન્ડરે લગ્ન કરતા પહેલા નાણાંકીય દ્રષ્ટિએ વધુ સદ્ધરતા પ્રાપ્ત ન કરે ત્યાં સુધી રાહ જોઇ હતી. ટેલિફોનને "તાતી" સફળતા તરીકે જોવાતો હોવાથી, પ્રારંભમાં તે નફાકારક સાહસ ન હતું અને બેલનો મુખ્ય આવક સ્ત્રોત 1897 સુધી અને તેના પછી તેમના પ્રવચનોમાંથી જ હતો. [૮૨] તેમની પ્રિયતમા દ્વારા એક અસાધારણ આગ્રહભરી વિનંતી કરવામાં આવી હતી તે એ હતી કે તેઓ પરિવારના અગાઉના નામ એલેક ("Aleck.")ને બદલે એલેક ("Alec") નામનો ઉપયોગ કરે. 1876થી તેઓ તેમની સહી એલેક બેલ ("Alec Bell") તરીકે કરતા હતા. [૮૩][૮૪] તેમને ચાર બાળકો હતા: એલ્સી મે બેલ (1878–1964) જેણે નેશનલ જિયોગ્રાફિક ફેઇમના [[ગિલ્બર્ટ ગ્રોસવેનોર, મેરિયન હૂબાર્ડ બેલ (1880–1962) જેને "ડાઇઝી"ના નામથી સંબોધવામાં આવે છે,|ગિલ્બર્ટ ગ્રોસવેનોર[[, [૮૫][૮૬] મેરિયન હૂબાર્ડ બેલ (1880–1962) જેને "ડાઇઝી"ના નામથી સંબોધવામાં આવે છે,[૮૭] અને બે દીકરાઓ બાલ્યાવસ્થામાં મૃત્યુ પામ્યા હતા. જ્યાં સુધી બેલના સસરાએ 1880માં વોશિગ્ટોન ડી,સી.માં ઘર નહોતુ ખરીદ્યું ત્યાં સુધી બેલનું પારિવારીક ઘર કેમ્બ્રિજ, મેસાચ્યુએટ્સમાં આવેલું હતું, ત્યાર બાદ 1882માં તેજ શહેરમા બ્રોહેડ મેન્સનમાં હતા, જેથી પેટન્ટ વિવાદોને સમાવતા અસંખ્ય કેસોમાં હાજરી આપતી વખતે તેમની સાથે રહી શકે. [૮૮]

સ્કોટલેન્ડમાં તેમના સમગ્ર જીવન દરમિયના બેલ બ્રિટીશ શરતોને આધિન રહ્યા હતા અને બાદમાં 1882 સુધી કેનેડામાં રહ્યા હતા જ્યાં તેઓ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના તટસ્થ નાગરિક બન્યા હતા. 1915માં, તેમણે તેમની સ્થિતિનું આ રીતે વર્ણન કર્યું હતું: "હું અલગ પરડી ગયેલા અમેરિકનોમાંનો એક નથી જે બે દેશોની રાજ્ય નિષ્ઠાનો દાવો કરે છે." [૮૯] આવા સોગંદનામા છતાં, બેલ કેનેડા, સ્કોટલેન્ડ અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના "મૂળ પુત્ર" હોવાનો દાવો કરવામાં આવે છે. [૯૦] 1885 સુધીમાં, નવા ઉનાળુ આશ્રયસ્થાનનો ઇરાદો કરવામાં આવ્યો હતો. તે ઉનાળામાં બેલે નોવા સ્કોટીયામાં કેપ બ્રેટોન આઇલેન્ડ પર રજાઓ વીતાવી હતી, તેઓ બેડેકના નાના ગામડામાં પોતાનો સમય વીતાવતા હતા. [૯૧] 1886માં પરત ફરતા, બેલે બેડેકથી બ્રાસ ડી'ઓર તળાવ પર એક એસ્ટેટ બાંધવાનું શરૂ કર્યુ હતું. [૯૨] 1889 સુધીમાં ધી લોજ તરીકે ઓળખાતુ મોટું ઘર પૂર્ણ થઇ ગયું હતું અને બે વર્ષ બાદ નવી લેબોરેટરી [૯૧] સહિતના ઇમારતોનું મોટું કોમ્પ્લેક્સ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું, તેનું નામ બેલે બેઇન્ન ભ્રિયાઘ (ગેલિક: સુંદર પર્વત ) આપવામાં આવ્યું હતું, જે એલેકના વારસાઇ સ્કોટ્ટીશ હાઇલેન્ડઝ બાદનું હતું. [૯૩] બેલે અંતે વોશિગ્ટોન ડી.સી. અને બેઇન્ન ભ્રિયાઘ એમ બન્ને સ્થળેના ઘરોમાં તેમના કેટલાક ઉત્પાદક વર્ષો ગાળ્યા હતા, જ્યાં તેઓ તેમનો પરિવાર મોટા ભાગના વર્ષો દરમિયાન રહ્યો હતો. [૯૪]

તેમના જીવનના અંત સુધી, બેલ અને તેમનો પરિવાર બે ઘર વચ્ચે આવનજાવન કરતો હતો, પરંતુ ત્યાર બાદના 30 વર્ષો સુધી બેઇન્ન ભ્રિયાઘ ઉનાળાના ઘર કરતા વિશેષ બની ગયો હતો કેમ કે બેલ તેમના પ્રયોગોમાં એટલા મશગૂલ બની જતા હતા કે તેમનો વાર્ષિક નિવાસ લંબાઇ જતો હતો. મેબેલ અને એલેક બન્ને બેડેક સમાજમાં પૂરેપૂરા લીન થઇ ગયા હતા અને ગ્રામવાસીઓ દ્વારા "તેમના પોતાના" તરીકે સ્વીકારવામાં આવ્યા હતા. [૯૧] જ્યારે 6 ડિસેમ્બર 1917ના રોજ હેલિફેક્સ વિસ્ફોટ થયો ત્યારે બેલ્સ ત્યારે પણ તેમના બેઇન્ન ભ્રિયાઘ ખાતેના ઘરમાં હતા. મેબેલ અને એલેકે હેલિફેક્સના ભોગ બનેલા સમુદાયને એક સ્થળેથી બીજા સ્થળે લઇ ગયા હતા. [૯૫]

પાછળની શોધો[ફેરફાર કરો]

એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ મોટે ભાગે ટેલિફોનની સાથે સંકળાયેલા છે, ત્યારે તેમની રુચિ અલગ અલગ હતી. તેમના અનેક ચરિત્રલેખકોમાંના એક, ચાર્લોટ્ટ ગ્રેના અનુસાર, બેલના કામો "વૈજ્ઞાનિક લેન્ડસ્કેપમાં અનિયંત્રિત" હતા અને તેઓ ઘણી વખત તેઓ એનસાયક્લોપીડીયા બ્રિટાનીકા વાંચવા માટે તૃષ્ણાતુર થઇ જતા હતા, જેમાં તેઓ રુચિના નવા વિસ્તારો શોધતા રહેતા હતા. [૯૬] બેલની સંશોધનાત્મક અભિરુચિ ફક્ત તેમના નામથી મળેલી 18 પેટન્ટો દ્વારા ભાગમાં છતી થાય છે અને 12 તેમણે તેમના સહયોગીકારો સાથે વહેંચી હતી. ચેમાં ટેલિફોન અને ટેલિગ્રાફ માટે 14, ફોટોફોન માટે ચાર, ફોનોગ્રાફ માટે એક, એરિયલ વેહિકલ્સ માટે ચાર, "હાઇડ્રોએરપ્લેન્સ" માટે ચાર અને સેલેનિયમ સેલ્સ માટે બેનો સમાવેશ થાય છે. બેલની શોધો રુચિના વિશાળ છેડાઓ સુધી પથરાયેલી હતી અને તેમાં શ્વાસ લેવા માટે મેટલ જેકેટ, સાંભળવાની નજીવી મુશ્કેલી માટે ઓડિયોમીટર, આઇસબર્ગ શોધવા માટેનું ડિવાઇસ, દરિયાઇપાણીમાંથી મીઠાને કઇ રીતે અલગ પાડવું તેના સંશોધનો અને વૈકલ્પિક ઇંધણ શોધવા માટેના કાર્યનો સમાવેશ થાય છે.

બેલે તબીબી સંશોધનમાં વ્યાપક કામ કર્યું છે અને બહેરાઓને બોલતા શીખવવાની તરકીબની શોધ કરી છે. તેમના વોલ્ટા લેબોરેટરી ગાળા દરમિયાનમાં, બેલ અને તેમના સાથીએ ધ્વનિને વારંવાર પેદા કરવા માટેના હેતુ તરીકે રેકોર્ડ કરવા માટે અદભૂત મેગ્નેટિક ફિલ્ડની વિચારણા કરી હતી. આ ત્રણેય બાબતોનો ખ્યાલ સાથે સંક્ષિપ્તમાં પ્રયોગ કરવામાં આવ્યો હોવાથી, તેઓ કામ કરી શકે તેવી અસલ કૃતિની રચના કરવા અશક્તિમાન હતા. તેમણે વિચાર છોડી દીધો હતો, તેમનો મૂળ સિદ્ધાંતનો અસ્પષ્ટ ખ્યાલ હતો તેની ક્યારેય પ્રતીતી કરી ન હતી કે તે એક દિવસ તેનો ઉપયોગ ટેપ રેકોર્ડર્સ, હાર્ડ ડિસ્ક અને ફ્લોપી ડિસ્ક, ડ્રાઇવ અને અન્ય મેગ્નેટીક મિડીયા|ટેપ રેકોર્ડર્સ, હાર્ડ ડિસ્ક અને ફ્લોપી ડિસ્ક, ડ્રાઇવ અને અન્ય મેગ્નેટીક મિડીયામાં થશે.

બેલના પોતાના ઘરમાં એર કન્ડીશનીંગના પ્રાથમિક સ્વરૂપનો ઉપયોગ થતો હતો, જેમાં પંખો બરફના મોટા બ્લોક્સ પર કરંટ વરસાવે છે. તેમણે પણ ઇંધણની તંગી અને ઔદ્યોગિક પ્રદૂષણની પ્રવર્તમાન ચિંતાઓની કલ્પના કરી હતી. તેમણે દર્શાવ્યા અનુસાર મિથેન ગેસ કૃષિ અને ફેક્ટરીના કચરામાંથી ઉત્પન્ન કરી શકાય છે. નોવા સ્કોટીયા સ્થિત તેમના કેનેડિયન એસ્ટેટમાં તેમણે વાતાવરણમાંથી પાણી મેળવવા માટે ખાતરના બાથરુમ અને ડિવાઇસ સાથે પ્રયોગ કર્યા હતા. તેમના મૃત્યુના થોડા સમય પહેલા મેગેઝીનમા પ્રકાશિત થયેલી મુલાકાતમાં તેમણે ઘરને ગરમ રાખવા માટે સોલર પેનલના વપરાશની શક્યતા વ્યક્ત કરી હતી.

મેટલ ડિટેક્ટર (મેટલ શોધતું યંત્ર)[ફેરફાર કરો]

બેલને 1881માં મેટલ ડિટેક્ટરની શોધ માટે પણ યશ આપવામાં આવે છે. આ ડિવાઇસને ઝડપથી વપરાશમાં મૂકવામાં આવ્યું હતું જે અનુસાર, યુ.એસ. પ્રમુખ જેમ્સ ગારફિલ્ડના શરીરમાંથી ગોળી શોધવાનો પ્રયત્ન કરવામાં આવ્યો હતો. પરીક્ષણમાં મેટલ ડિટેક્ટરે ખામીવિહીન કામગીરી બજાવી હતી, પરંતુ ખૂનીની ગોળી શોધી શક્યા ન હતા, તેનો થોડો ફાળો જેની પર પ્રમુખને રાખવામાં આવ્યા હતા તે મેટલ બેડ ફ્રેમે સાધનમાં અંતરાય ઊભો કર્યો હતો, પરિણામે પરિસ્થિતિ યછાવત રહી હતી. [૯૭] પ્રમુખના સર્જન, કે જેઓ ડિવાઇસ અંગે શંકા ધરાવતા હતા, તેમણે પ્રમુખને જેની પર મેટલની સ્પ્રીંગ ન હોય તેવી પથારીમાંથી ખસેડવાની બેલની વિનંતીને અવગણી હતી. વૈકલ્પિક રીતે, બેલે તેમના પ્રથમ પરીક્ષણમાં થોડો અવાજ અનુભવ્યો હતો, તેનુ કારણ કદાચ ગોળી એટલે ઉંડે ઉતરી ગઇ હોવી જોઇએ કે કદાચ કાચા ઉપકરણ દ્વારા શોધી ન શકાય. [૯૭] બેલે ઓગસ્ટ 1882માં અમેરિકન એસોસિયેશન ફોર ધ એડવાન્સમેન્ટ ઓફ સાયંસ (AAAS) સમક્ષ વાંચવામાં આવતા પેપરમાં પોતાના પ્રયોગની સંપૂર્ણ વિગતો આપી હતી

હાઇડ્રોફોઇલ્સ[ફેરફાર કરો]

બેલ એચડી-4 પરીક્ષણના સમયે સી. 1919

અમેરિકન હાઇડ્રોફોઇલ અગ્રણી વિલીયમ ઇ. મિચાર્મના માર્ચ 1906ના વૈજ્ઞાનિક અમેરિકન લેખમાં તેમણે હાઇડ્રોફોઇલ અને હાઇડ્રોપ્લેનના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો સમજાવ્યા હતા. બેલે હાઇડ્રોપ્લેનની શોધને અત્યંત નોંધપાત્ર સિદ્ધિ તરીકે ગણાવી હતી. તે લેખ પરથી પ્રાપ્ત કરવામાં આવેલી માહિતીને આધારે તેમણે હાલમાં જેને હાઇડ્રોફોઇલ બોટ કહેવામાં આવે છે તેનો વિચાર કરવાનો પ્રારંભ કર્યો હતો. બેલ અને મદદનીશ ફ્રેડરિક ડબ્લ્યુ."કેસી બેલ્ડવિને પાણીની ઉપરથી ટેકઓફ લેતા એરપ્લેનને શક્ય સહાય પૂરી પાડવા હાઇડ્રોફોઇલના પ્રયોગો 1908ના ઉનાળામાં શરૂ કર્યા હતા. બેલ્ડવિન ઇટાલીયન શોધક એનરિકો ફોરલાનીની ના કાર્યનો અભ્યાસ કર્યો હતો અને મોડેલોનું પરીક્ષણ કરવાનો પ્રારંભ કર્યો હતો. તેના પરિણામે તેમને અને બેલને વ્યવહારુ હાઇડ્રોફોઇલ વોટરક્રાફ્ટનો વિકાસ કરવા પ્રેર્યા હતા.

1910-1911ના તેમના વિશ્વ પ્રવાસ દરમિયાન બેલ અને બેલ્ડવિન ફ્રાંસમાં ફોરલાનીનીને મળ્યા હતા. તેમણે તળાવ મેગ્ગીઓરેમાં ફોરલાનીની હાઇડ્રોફોઇલ બોટમાં સવારી કરી હતી. બેલ્ડવિન તેને ઉડવામાં સરળ તરીકે વર્ણવે છે. બેડેક પરત ફરતા, અસંખ્ય પ્રારંભિક વિચારો પ્રયોગાત્મક મોડેલ તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા, જેમાં ધોન્નાસ બિયગ , સૌપ્રથમ સ્વ આધારિત બેલ-બેલ્ડવિન હાઇડ્રોફોઇલનો સમાવેશ થાય છે. [૯૮] પ્રયોગાત્મક બોટ્સ પ્રાથમિક રીતે પ્રૂફ ઓફ કંસેપ્ટ મૂળ નકલ હતી જે રિનૌલ્ટ એન્જિનથી સજ્જ, વધુ નોંધપાત્ર એચડી-4ની પરાકાષ્ઠાએ પહોચી હતી. 54 કલાકદીઠ માઇલ (87 કિમી/ક)ની શ્રેષ્ઠ ગતિ હાંસલ કરવામાં આવી હતી, જેમાં હાઇડ્રોફોઇલે ઝડપી ગતિ, સારી સ્થિરતા અને સ્ટિયરીંગ તેમજ કોઇ પણ મુશ્કેલી વિના મોઝાઓ લેવાની ક્ષમતાનું પ્રદર્શન કર્યું હતું. [૯૯] 1913માં, ડો. બેલે સિડનીના યાચ ડિઝાઇનર અને બિલ્લ્ડર તેમજ વેસ્ટમાઉન્ટ નોવા સ્કોટીયાના પિનૌડના યાચ યાર્ડ વોલ્તેર પિનૌડને એચડી-4ની હોડીઓ પર કામ કરવા કામે રાખ્યા હતા. પિનૌડે તરત જ બેઇન્ન ભ્રિયાઘ, બેલના એસ્ટેટ અને બેડેક, નોવા સ્કોટીયા નજીક આવેલી બેલની લેબોરેટરીમાં બોટયાર્ડનો હવાલો સંભાળી લીધો હતો. પિનૌડનો બોટ બિલ્ડીંગનો અનુભવ તેમને એચડી-4માં ઉપયોગી ડિઝાઇન ફેરફાર કરવામાં સહાયરૂપ થયો હતો. પ્રથમ વિશ્વ યુદ્ધ બાદ ફરી એક વાર એચડી-4 પર કામ શરૂ થયું હતું. બેલનો યુ.એસ નેવીને અહેવાલ તેમને જુલાઇ 1919માં બે 350 હોર્સપાવર (260 કેડબ્લ્યુ) એન્જિન પ્રાપ્ત કરવાની મંજૂરી આપતો હતો. 9 સપ્ટેમ્બર 1919ના રોજ એચડી-4એ વિશ્વની દરિયાઇ ગતિ કલાક (114.04 કિમી/ક) [૧૦૦]ના 70.86 માઇલ્સની સ્થાપિત કરીને રેકોર્ડ સ્થાપ્યો હતો, જે દશ વર્ષો સુધી રહ્યો હતો.

એરોનોટિક્સ[ફેરફાર કરો]

એઇએ સિલ્વર ડાર્ટ સી. 1909

1891માં બેલે મોટરથી સજ્જ એરક્રાફ્ટ કરતા પણ ભારે વિકસાવવા માટેના પ્રયોગો શરૂ કર્યા હતા. એઇએની સૌપ્રથમ વખત સ્થાપના બેલે તેમની પત્ની સાથેના ઉડાનના સ્વપ્ન વહેંચતા થઇ હતી, જેમણે એવી સલાહ આપી હતી કે એલેકઝાન્ડર 60 વર્ષની ઉંમરે હોવાથી "નાના" લોકોની મદદ લેવી જોઇએ.

1898માં બેલે ટેટ્રાહેડ્રલ બોક્સ કાઇટ અને પાંખો કે જેની રચના સિલ્કમાં આવરી લેવાયેલ[ટેટ્રાહે઼ડ્રલ કાઇટના અસંખ્ય મિશ્રણથી થઇ હતી તેની સાથે પ્રયોગ કર્યા હતા. ટેટ્રાહેડ્રલ પાંખોને સિગનેટ I, II અને III નામ આપવામાં આવ્યા હતા અને તેને માનવ સાથે અને તેના વિના 1907-1912ના ગાળામાં ઉડાડવામાં આવ્યા હતા (સેલફ્રિજને લઇ જતા સિગનેટ I ઉડાન દરમિયાન તૂટી પડ્યું હતું) બેલના કેટલાક કાઇટ્સ એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ નેશનલ હિસ્ટોરિક સાઇટ ખાતે પ્રદર્શનમાં મૂકવામાં આવ્યા છે. [૧૦૧]

બેલે એરિયલ એક્સપિરીમેન્ટ એસોસિયેશન (એઇએ)દ્વારા એરોસ્પેસ એન્જિનિઅરિંગ સંશોધનને ટેકો આપ્યો હતો, એઇએની સત્તાવાર રીતે શ્રીમતી બેલ અને તેણીના નાણાંકીય સહયોગથી ઓક્ટોબર 1907માં બેડેક, નોવા સ્કોટીયા ખાતે રચના કરવામાં આવી હતી. એઇએનું નેતૃત્વ બેલ દ્વારા કરવામાં આવતું હતું અને તેના સ્થાપક સભ્યોમાં ચાર પુરુષોનો સમાવેશ થતો હતો: અમેરિકન ગ્લેન એચ. કર્ટીસ, જેઓ તે સમયે મોટરસાયકલ ઉત્પાદક હતા અને તેમને "વિશ્વના સૌથી ઝડપી વ્યક્તિ" તરીકે વર્ણવવામાં આવતા હતા, તેઓએ ટૂંકા ગાળામાં પોતે જ તૈયાર કરેલી મોટર બાઇસિકલ પર સવારી કરી હતી, અને બાદમા તેમને સૌપ્રથમ સત્તાવાર એક કિલોમીટરનું પશ્ચિમી ગોળાર્ધમાં ઉડાન કરવા બદલ સાયંટિફિક અમેરિકન ટ્રોફી એનાયત કરવામાં આવી હતી અને તેઓ વિશ્વવિખ્યાત એરપ્લે ઉત્પાદક તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા; લેફ્ટનન્ટ થોમસ સેલ્ફ્રિજ, યુ.એસ. સરકારના સત્તાવાર નિરીક્ષક અને લશ્કરમાં એક એવી વ્યક્તિ જેઓ ઉડ્ડયનને ભવિષ્ય માનતા હતા, ફ્રેડરિક ડબ્લ્યુ. બેલ્ડવિન, પ્રથમ કેનેડીયન અને પ્રથમ બ્રિટીશ, હેમોન્ડસ્પોર્ટ, ન્યુ યોર્કમાં જાહેર ઉડ્ડયનોમાં પાયલોટ; અને જે,એ.ડી મેકકર્ડી; બન્ને ટોરંટો યુનિવર્સિટી ખાતેના એન્જિનિઅરિંગના વિદ્યાર્થીઓ હતા.

એઇએનું કાર્ય એર મશિન કરતા ભારેમાં કામ પ્રગતિમાં હતું અને તેમની કાઇટ્સ થી લઇને ગ્લાઇડર સુધીની જાણકારી લાગુ પાડતા હતા. હેમોન્ડસ્પોર્ટ તરફ જતા જૂથે રેડ વિંગ ની ડિઝાઇન અને રચના કરી હતી, જે બામ્બુમાં ફ્રેમ થયેલી હતી અને લાલ સિલ્કમાં આવરી લેવાઇ હતી અને તેને નાના એર-કૂલ્ડ એન્જિનથી સજ્જ કરવામાં આવી હતી. [૧૦૨] 12 માર્ચ 1908ના રોજ કેયુકા તળાવ પરથી બાયપ્લેન ઉપડીને ઉત્તર અમેરિકામાં પ્રથમ જાહેર ઉડાન પર ગયું હતું. [૧૦૩] આ ડિઝાઇનમાં સમાવિષ્ટ સંશોધનોમાં કોકપીટ એનક્લોઝર અને ટેઇલ રુડર હતા. (પાછળથી મૂળ ડિઝાઇનમાં કરવામાં આવેલા ફેરફારમાં નિયંત્રણના હેતુંથી એલરન (વિમાનની પાંખ પર મિજાગરાથી જડેલો વિમાનની સમતુલા જાળવનારો પાટિયા જેવો ભાગ) ઉમેરવામાં આવ્યો હતો.) એઇએના પ્રોજેક્ટના અનેક સંશોધનોમાંના એક એવા એલરન, આજે એરક્રાફ્ટ માટેનો નિયત સાધન બની ગયું છે. (એલરનની સ્વતંત્રપણે રોબર્ટ એસનૌલ્ટ-પેલ્ટેરી દ્વારા પણ શોધ કરવામાં આવી હતી.) વ્હાઇટ વિંગ અને જૂન બગ તેને અનુસરનાર હતા અને 1908ના અંતમાં કોઇ પણ અકસ્માત વિના 150થી વધુ ફ્લાઇટોએ ઉડાન ભર્યું હતું. જોકે, એઇએએ તેની મૂળ અનામતમાં ઘટાડો કર્યો હતકો અને શ્રીમતી બેલ પાસેથી મળેલી ફક્ત $10,000 સહાયે તેને પ્રયોગ કરતા સતત રાખી હતી. [૧૦૪]

તેમની અંતિમ એરક્રાફ્ટ ડિઝાઇન સિલ્વર ડાર્ટ માં અગાઉના મશિનોમાં જોવામાં આવેલા તે તમામ એડવાન્સમેન્ટનો સમાવેશ કરાયો હતો. 23 ફેબ્રુઆરી 1909ના રોજ, સિલ્વર ડાર્ટ ને થીજી ગયેલા આઇસ ઓફ બ્રાસ ડિ'ઓરથી જે.એ.ડી. મેકક્યુરી ઉડાવવાના હોવાથી બેલ હાજર રહ્યા હતા, જે કેનેડામાં બનાવેલ પ્રથમ એરક્રાફ્ટ બન્યું હતું. બેલને એ ચિંતા હતી કે ફ્લાઇટ અત્યંત જોખમી હતું અને તાત્કાલિક ધોરણે એક ડોકટરની સગવડ કરી હતી. સફળ ઉડાન સાથે, એઇએ છૂટું પડી ગયું હતું અને સિલ્વર ડાર્ટ બેલ્ડવિન અને મેકક્યુરીને પરત સોંપવામાં આવ્યું હતું, જેમણે કેનેડીયન એરોડ્રોમ કંપનીનો પ્રારંભ કર્યો હતો અને પાછળથી એરક્રાફ્ટનું કેનેડીયન લશ્કરને પ્રદર્શન કરાયું હતું. [૧૦૫]

સુપ્રજાજનન (ઇયુજેનિક)[ફેરફાર કરો]

તે સમયના અન્ય અત્યંત આગળ વડતા વિચારકો અને વૈજ્ઞાનિકો સાથે બેલ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સની ઇયુજેનિક ચળવળમાં સંકળાયેલા હતા. તેમના પ્રવચનમાં માનવીય સ્પર્ધાની એક જાત એવા બહેરાની રચના પરનો વ્યક્તિગત ઇતિહાસ નેશનલ એકેડમી ઓફ સાયંસીઝ સમક્ષ 13 નવેમ્બર 1883ના રોજ રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો, તેમણે નોંધ્યું હતું કે જન્મથી જ બહેરા માતાપિતા બહેરા બાળકો જ પેદા કરે તેવી શક્યતા વધારે છે અને પ્રયોગાત્મક રીતે એવું સુચન કર્યું હતું કે બન્ને જણા બહેરા હોય તેવા લોકોએ લગ્ન કરવા જોઇએ નહી તેવું સુચન કર્યું હતું. [૧૦૬] જોકે પ્રાણીઓની વંશવૃદ્ધિ કરવાનો તેમનો શોખ જીવવિજ્ઞાની ડેવિડ સ્ટાર જોર્ડનની ઇયુજેનિક્સ પરની સમિતિની નિમણૂંકમા પરિણમ્યો હતો, જે અમેરિકન બ્રીડર્સ એસોસિયેશનની હેઠળ આવતું હતું. સમિતિએ સંદિગ્ધ રીતે પુરુષ સુધી સિદ્ધાંતને વિસ્તાર્યો હતો. [૧૦૭] 1912તી 1918 સુધી તેઓ ઇયુજેનિક્સ રેકોર્ડ ઓફિસના વૈજ્ઞાનિક બોર્ડના અધ્યક્ષ હતા, જે ન્યુ યોર્કમાં કોલ્ડ સ્પ્રીંગ હાર્બર લેબોરેટરી સાથે સંકળાયેલું હતું અને બેઠકોમાં નિયમિત હાજર રહેતું હતું. તેઓ ન્યુ યોર્ક સ્થિત અમેરિકન મ્યુઝિયમ ઓફ નેચરલ હિસ્ટ્રીના આશ્રય હેઠળની સેકંડ ઇન્ટરનેશનલ કોંગ્રેસ ઓફ ઇયુજેનિક્સના 1921માં તેઓ માનદ પ્રમુખ હતા. આવી સંસ્થાઓએ બેલ જેમને "માનવ સ્પર્ધામાં ખામીયુક્ત જાત" તરીકે વર્ણવતા હતા તેવું સ્વપ્ન ધરાવતા લોકોના ફરજિયાત સ્ટરિલાઇઝેશન સ્થાપિત કરવા માટેના નિયમો પસાર (કેટલાક રાજ્યોમાં સફળતા સાથે) કરવાની તરફેણ કરતા હતા. 1930ના અંતમાં યુ.એસમાં આશરે અર્ધા રાજ્યો ઇયુજેનિક્સ કાયદો ધરાવતા હતા અને કેલિફોર્નીયાના કાયદાને નાઝી જર્મનીમાં ઇયુજેનિક્સ માટેના નમૂના તરીકે ઉપયોગમાં લેવાતા હતા.

વારસો અને સન્માન[ફેરફાર કરો]

એ.ઇ. ક્લીવ હોમ દ્વારા બેલનું પુતળુ, જે પ્રકારે લિંકન મેમોરીયલ જેવું જ સમાન હતું અને બ્રેન્ટફોર્ડ, ઓન્ટારીયો, ટેલિફોન સિટીની ઇમારતના આગળના ભાગમાં મૂકવામાં આવ્યું હતું (સૌજન્ય: બ્રેન્ટફોર્ડ હેરિટેજ ઇન્વેન્ટરી, સિટી ઓફ બ્રેન્ટફોર્ડ, ઓન્ટારીયો, કેનેડા)

બેલની અત્યંત વિખ્યાત શોધ સર્વવ્યાપી બનતા અને તેમની વ્યક્તિગત કીર્તી વધતા તેમની પર સન્માન અને પ્રશંસા વરસાવવામાં આવી હતી. બેલે કોલેજો અને યુનિવર્સિટીઓમાથી અસંખ્ય માનદ ડજિગ્રીઓ પ્રાપ્ત કરી હતી, તે દ્રષ્ટિએ વિનંતી પણ ઘણી વાર બોજદાયક બની જતી હતી. [૧૦૮] તેમના જીવન દરમિયાન તેણે મોટા એવોર્ડો, ચંદ્રકો અને અન્ય પ્રશંસાઓ પણ મેળવી હતી. તેમાં તેમને અે સંદેશાવ્યવહારના નવા સ્વરૂપ એવા ટેલિફોનના સર્જન એમ બન્નેનો કાયદેસરના સ્મારકમાં સમાવેશ થાય છે, વિખ્યાત બેલ ટેલિફોન મેમોરિયલ બ્રેન્ટફોર્ડ ઓન્ટારીયોના એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ ગાર્ડન્સ માં 1917માં ખાતે તેમના માનમાં બાંધવામાં આવ્યું હતું. [૧૦૯]

બેલના મોટી સંખ્યામાં લખાણો, વ્યક્તિગત પત્રવ્યવહાર, નોટબુક્સ, પેપર્સ અને અન્ય દસ્તાવેજો યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં લાયબ્રેરી ઓપ કોંગ્રેસ મેન્યુસ્ક્રીપ્ટ ડિવીઝન (એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ પરિવારના પેપર્સ તરીકે), અને એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ ઇન્સ્ટિટ્યુટ સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૧-૦૨ ના રોજ વેબેક મશિન, કેપ બ્રેટોન યુનિવર્સિટી, નોવા સ્કોટીયા એમ બન્ને જગ્યાએ રહેતા હતા; તેમાનો મોટો ભાગ ઓનલાઇન જોવા માટે ઉપલબ્ધ છે.

અસંખ્ય ઐતિહાસિક સાઇટ્સ અને અન્ય નિશાનીઓ ઉત્તર અમેરિકા અને યુરોપમાં સ્મારક બેલ દર્શાવે છે, જેમાં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને કેનેડાની પ્રથમ ટેલિફોન કંપનીઓનો પણ સમાવેશ થાય છે. અન્ય મોટી સાઇટ્સમાં નીચેનાનો પણ સમાવેશ થાય છે:

1880માં, બેલે ટેલિફોનની શોધ બદલ એકેડેમિક ફ્રેકાઇસ, જે ફ્રેંચ સરકારની રજૂઆતક કરે છે, તેની પાસેથી 50,000 ફ્રાંક (આજના ડોલર પ્રમાણે આશરે અમેરિકન ડોલરError when using &#૧૨૩;&#૧૨૩;Inflation&#૧૨૫;&#૧૨૫;: &#૧૨૪;index&#૬૧;US (parameter ૧) not a recognized index. [૧૧૦])ની રોકડ સાથે વોલ્ટા ઇનામ મેળવ્યું હતું. જેમણે નક્કી કર્યું હતું તેવા વિદ્વાનો વિક્ટર હુગો અને એલેક્ઝાન્ડ્રે ડુમસ હતા. વોલ્ટા ઇનામનો વિચાર 1801માં નેપોલીયન બોનાપાર્ટને આવ્યો હતો અને એલેસાન્ડ્રો વોલ્ટાના માનમાં નામ આપવામાં આવ્યું હતું, જેમાં બેલે ઇતિહાસમાં ત્રીજુ મોટું ઇનામ પ્રાપ્ત કર્યું હતું. [૧૧૧][૧૧૨][૧૧૩][૧૧૪][૧૧૫][૧૧૬][૧૧૭][૧૧૮] બેલ વધુને વધુ રીતે સમૃદ્ધ બનતા જતા હોવાથી તેમણે તેમના ઇનામના નાણાંનો ઉપયોગ એન્ડોવમેન્ટ ફંડ ('વોલ્ટા ફંડ')ની રચના કરવામાં અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ કેપિટલ ઓફ વોશિગ્ટોન ડી.સી.માં અને તેની આસપાસની સંસ્થાઓમા કર્યો હતો. તેમાં પ્રતિષ્ઠિત 'વોલ્ટા લેબોરેટરી એસોસિયેશન' (1880), જે વોલ્ટા લેબોરેટરી અને and 'એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ લેબોરેટરી', અને આખરે જે વોલ્ટા બ્યુરો(1887)માં બહેરાશ પરના અભ્યાસ તરીકેના કેન્દ્ર તરીકે પણ ઓળખાય છે, જે હજુ પણ જ્યોર્જટાઉન, વોશિગ્ટોન, ડી.સી.માં કાર્યરત છે. વોલ્ટા લેબોરેટરી પ્રયોગાત્મક સવલત તરીકે ઉભરી આવી હતી જે વૈજ્ઞાનિક શોધને સમર્પિત હતી અને તે પછીના તરતના વર્ષે મીણ ફોનોગ્રાફ સિલીંડરની શોધ કરી હતી જેનો બાદમાં થોમસ એડિસન દ્વારા ઉપયોગ થયો હતો;[૧૧૯] લેબોરેટરી એવું પણ સ્થળ હતુ કે જ્યાં તેઓ તેમના સાથીઓએ તેમની ગર્વિષ્ઠ સિદ્ધિ ની શોધ કરી હતી, ફોટોફોન, ઓપ્ટીકલ ટેલિફોન ભાવિ સુચક ફાયબર ઓપ્ટીકલ સંદેશાવ્યવહાર છે, જ્યારે વોલ્ટા બ્યુરો બાદમાં એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ એસોસિયેશન ફોર ડીફ એન્ડ હાર્ડ ઓફ હીયરીંગ (એજી બેલ)માં વિકસ્યા હતા, જે બહેરાશના સંશોધન અને શિક્ષણનું અગ્રણી કેન્દ્ર હતું.

ગાર્ડીનર હૂબાર્ડ સાથેની ભાગીદારીમાં, બેલે 1880ના પ્રારંભ દરમિયાનમાં પ્રકાશન વિજ્ઞાનની સ્થાપના કરવામા સહાય કરી હતી. 1888માં, બેલ નેશનલ જિયોગ્રાફિક સોસાયટીના અનેક સ્થાપક સભ્યોમાંના એક હતા અને તેના બીજા પ્રમુખ (1897–1904) બન્યા હતા, અને સ્મિથસોનીયન ઇન્સ્ટિટ્યુશનના રીજન્ટ બન્યા હતા. (1898–1922). ફ્રેંચ સરકારે તેમને લિજીયન ડી'હોનિયર (લિજીયન ઓફ ઓનર)ના શણગારથી નવાજ્યા હતા, લંડનની રોયલ સોસાયટી ઓફ આર્ટસે 1902માં તેમને આલ્બર્ટ ચંદ્રક એનાયત કર્યો હતો અને યુનિવર્સિટી ઓફ વુર્ઝબર્ગ, બાવારીયાએ તેમને પીએચ.ડીની પદવી એનાયત કરી હતી. તેમને "ટેલિફોનની શોધમાં પ્રશંસાપાત્ર સિદ્ધિ માટે" 1914માં એઆઇઇનો એડિસન ચંદ્રક પણ એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો.

બેલ (બી) અને નાનો ડેસીબેલ (ડીબી) એ ધ્વનિની ઉગ્રતાના માપવાના એકમો છે, જેની શોધ બેલ લેબ્સ દ્વારા કરવામાં આવી હતી અને તેમના નામી પાછળ નામ આપવામાં આવ્યુ હતું. [૧૨૦][૧૨૧] 1976થી આઇઇઇઇના એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ ચંદ્રક સંદેશાવ્યવહાર ક્ષેત્રે અનન્ય યોગદાન બદલ એવોર્ડ એનાયત કરવામાં આવે છે.

~ એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ ~ 1940નો મુદ્દો

1940માં યુએસ પોસ્ટ ઓફિસે બેલની 'વિખ્યાત અમેરિકન્સ શ્રેણી'ને સન્માનવા માટે યાદગીરી સ્ટેમ્પ જારી કર્યો હતો. જારી કરવા સમયના પ્રસંગનો પ્રથમ દિવસ બોસ્ટોન, મેસાચ્યુએટ્સમાં 28 ઓક્ટોબરના રોજ યોજાયો હતો, આ એ શહેર હતુ જ્યાં બેલે સંશોધન અને બહેરાઓ સાથે કામ કરવામાં નોંધપાત્ર સમય ગાળ્યો હતો. બેલ સ્ટેમ્પ અત્યંત લોકપ્રિય બની ગઇ હતી અને ઓછા સમયમં વેચાઇ ગઇ હતી. સ્ટેમ્પ આજે પણ ઉપલબ્ધિ ધરાવે છે, જે અનેક શ્રેણીઓમાંની અત્યંત મૂલ્યવાન છે. [૧૨૨]

1997માં બેલના 150મી જન્મજયંતિને રોયલ બેન્ક ઓફ સ્કોટલેન્ડ દ્વારા યાદગીરી £1 બેન્કનોટ ખાસ બહાર પાડીને ઉજવવામાં આવી હતી. નોટની પાછળના વર્ણનોમાં બેલના ચહેરાનો પરિચય, તેમની સહી અને બેલના જીવન અને કારકીર્દીના સાધનોનો સમાવેશ થાય છે: સમયે સમયે ટેલિફોનના વપરાશકર્તાઓ; ઓડીયો વેવ સિગ્નલ; ટેલિફોન રિસિવરનો ડાયાગ્રામ; એન્જિનિઅરિંગ માળખા પરથી ભૂમિતિક આકારો; સંકેત ભાષાની રજૂઆતો અને ફોનેટિક આલ્ફાબેટ; માદા હંસ જેણે તેમને ઉડાન સમજવામાં મદદ કરી હતી; અને ઘેટુ જેનો અભ્યાસ તેમણે ઉત્પત્તિ સમજવામાં કર્યો હતો. [૧૨૩] વધુમાં, કેનેડા સરકારે 1997માં બેલને $100 સીએડી સોનાના સિક્કાથી નવાજ્યા હતા તેમજ તેમની 150મી જન્મ જયંતિની યાદગીરી રૂપે પણ હતા, [૧૨૪] અને 2009માં ચાંદીના ડોલર સાથે કેનેડામાં ઉડાનની 100 મી જન્મજયંતિ નિમીત્તે પણ નવાજવામાં આવ્યા હતા. ડો. બેલના શિક્ષણ હેઠળ ડિઝાઇન કરવામાં આવેલા એરપ્લેને પ્રથમ ઉડાન ભરી હતી, જેનું નામ સિલ્વર ડાર્ટ હતું [૧૨૫] બેલની છાપ અને તેમની અસંખ્ય શોધો વિશ્વભરના અસંખ્ય દેશોમાં વર્ષો સુદી પેપર નાણા, સિક્કાઓ અને પોસ્ટલ સ્ટેમ્પ પર રહી હતી.

બેલનું નામ વ્યાપક રીતે જાણીતુ છે અને હજુ પણ તેનો ઉપયોગ વિશ્વભરની અસંખ્ય શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ, કોર્પોરેટ વ્યક્તિ, ગલી અને સ્થળના નામોના ભાગ રૂપે થાય છે. સત્તાવાર બીબીસી રાષ્ટ્રીય સર્વેક્ષણમાં એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ 100 મહાન બ્રિટન્સ (2002)માં 57માં ક્રમ ધરાવે છે અને ટોચના દશ મહાન કેનેડીયન્સ (2004) અને 100 મહાન અમેરિકનો (2005)માં સ્થાન ધરાવે છે. <સંદર્ભ>http://null "100 great British heroes." બીબીસી ન્યૂઝ વર્લ્ડ એડિશન , 21 ઓગસ્ટ, 2002. સુધારો: 5 એપ્રિલ, 2010.</સંદર્ભ>[૧૨૬] 2006માં બેલને નેશનલ લાયબ્રેરી ઓફ સ્કોટલેન્ડના સ્કોટ્ટીશ સાયંસ હોલ ઓપ ફેઇમમાં આવી ગયા બાદ ઇતિહાસમાં 10 મહાન સ્કોટ્ટીશ વૈજ્ઞાનિકોમાંના એક તરીકે પણ તેમનું નામ લેવાતુ હતું. [૧૨૭]

બેલ, કે જેઓ યુનિવર્સિટી ઓફ એડિનબર્ગ, સ્કોટલેન્ડના સ્નાતક હતા, તેઓ 1906માં યુનિવર્સિટી ખાતે લો ડોકટરની માનદ ડિગ્રી મેળવે છે (એલએલડી).

માનદ પદવી[ફેરફાર કરો]

એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ , કે જેઓ તેમની યુવાનીના યુનિવર્સિટીના કાર્યક્રમો કરી શકવા અસમર્થ હતા તેમણે શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ પાસેથી માનદ ડિગ્રી પ્રાપ્ત કરી હતી, આવી સંસ્થાઓમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

મૃત્યુ[ફેરફાર કરો]

બેલનું 23 ઓગસ્ટ 1922ના રોજ ડાયાબિટીઝને કારણે ખાનગી એસ્ટેટ, બેઇન્ન ભ્રિયાઘ, નોવા સ્કોટીયા ખાતે 75 વર્ષની વયે મૃત્યુ થયું હતું. [૧૨૯] બેલ ઘાતક એનેમિયા પણ વ્યથિત હતા. [૧૩૦] લાંબી બિમારી બાદ પોતાના પતિની સેવા કરતા મેબેલે શબ્દો ઉચ્ચાર્યા હતા કે "મને છોડશો નહી." તેના પ્રત્યુત્તર રૂપે બેલે ના નો સંકેત દર્શાવ્યો હતો અને બાદમાં તેઓ મૃત્યુ પામ્યા હતા. [૧૧૩][૧૩૧]

બેલના મૃત્યુને કારણે, તેમની અંતિમ ક્રિયા દરમિયાનમાં, "લાંબા અંતરે સીધા સંદેશાવ્યવહાર માટે માનવીઓને જેમણે ફોન આપ્યો હતો તેમના સન્માનમા ઉત્તર અમેરિકામાં દરેક ફોન શાંત થઇ ગયા હતા. " . [૧૩૨]

બેલના મૃત્યુની જાણ થતા, કેનેડાના વડાપ્રધાન મેકેન્ઝી કિંગે શ્રીમતી બેલને કેબલ કર્યો હતો અને કહ્યું હતું કે:

[સરકાર વ્યક્ત કરે છે કે] તમને કહીએ છીએ કે વિશ્વની સમજણ તમારા પ્રતિષ્ઠિત પતિના મૃત્યુમાં ખોવાઇ ગઇ છે.'તે હવેથી આપણા દેશનો સ્ત્રોત ક્યારેય બની શકશે નહી, તેમની મહાન શોધ સાથે તેમનુ નામ કાયમ માટે સંકળાયેલું રહેશે, જેઓ ઇતિહાસના એક ભાગ છે. કેનેડાના નાગરિકો વતી, હું તમને અમારી સંયુક્ત કૃતજ્ઞતા અને લાગણીના પ્રતિભાવ મોકલું છું.[૧૧૩]

ડો. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલને તેમના એસ્ટેટ પર કે જ્યાં તેઓ તેમના જીવનના છેલ્લા 35 વર્ષો વીતાવ્યા હતા, અને જ્યાંથી બ્રાસ ડી'ઓર તળા દેખાતુ હતું , તેવા બેઇન્ન ભ્રિયાઘ પર્વતની ટોચ પર દફન કરવામાં આવ્યા હતા. [૧૧૩] તેમની પાછળ તેમની પત્ની મેબેલ અને તેમની બન્ને દીકરીઓ એલિસા મે અને મેરિયોનને મૂકતા ગયા હતા. [૧૧૩][૧૩૩]

સંદર્ભો[ફેરફાર કરો]

નોંધ
  1. બ્રુસ, 1990, પૃષ્ઠ 419.
  2. બ્લેક 1997, પૃષ્ઠ 18. ટાંકણ: "તેમણે એવું વિચાર્યું હતું કે તેઓ ટ્રાન્સમિટર અને રિસીવર દ્વારા એવા યંત્રની રચના કરશે જે લોકોને સાંભળવામાં મદદરૂપ થાય તે માટે ટેલિગ્રાફીકલી ધ્વનિ મોકલશે તેવી નવી ઇલેક્ટ્રોનીક ટેકનોલોજીનું સર્જન કરશે."
  3. ૩.૦ ૩.૧ મેકલિયોડ 1999, પૃષ્ઠ 19.
  4. નેશનલ જિયોગ્રાફિક વેબસાઇટ
  5. પેટ્રી 1975, પૃષ્ઠ 4.
  6. એલેઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલની સમય રેખા
  7. "એલેક્ઝાન્ડર એમ. બેલનું મૃત્યુ. અધ્યાપક એ.જી. બેલના પિતાએ મૂંગા માણસો માટે સંકેત ભાષા વિકસાવી હતી." ન્યુ યોર્ક ટાઇમ્સ મંગળવાર, 8 ઓગસ્ટ 1905.
  8. મને એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ કહો સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૧-૦૬ ના રોજ વેબેક મશિન નોધ: બેલ પત્રવ્યવહારમાં ખાસ કરીને તેમના પૂરા નામની સહી કરતા હતા.
  9. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 17–19.
  10. ૧૦.૦ ૧૦.૧ બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 16.
  11. ૧૧.૦ ૧૧.૧ ૧૧.૨ ગ્રે 2006, પૃષ્ઠ 8.
  12. ગ્રે 2006, પૃષ્ઠ 9.
  13. મેકે 1997, પૃષ્ઠ 25.
  14. ૧૪.૦ ૧૪.૧ પેટ્રી 1975, પૃષ્ઠ 7.
  15. મેકે 1997, પૃષ્ઠ 31.
  16. ગ્રે 2006, પૃષ્ઠ 11.
  17. ટાઉન 1988, પૃષ્ઠ 7.
  18. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 37.
  19. ૧૯.૦ ૧૯.૧ ૧૯.૨ ગ્રાઉન્ડવોટર 2005, પૃષ્ઠ 25.
  20. પેટ્રી 1975, પૃષ્ઠ 7–9.
  21. પેટ્રી 1975, પૃષ્ઠ 9.
  22. મેકકેન્ઝી 2003, પૃષ્ઠ 41.
  23. ગ્રાઉન્ડવોટર 2005, પૃષ્ઠ 31.
  24. મિક્લોસ 2006, પૃષ્ઠ 8.
  25. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 45.
  26. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 67–68. નોંધઃ પરિવારનું પાલતુ તેમના ભાઈના પરિવારને આપવામાં આવ્યું હતું.
  27. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 68.
  28. ૨૮.૦ ૨૮.૧ ગ્રાઉન્ડવોટર 2005, પૃષ્ઠ 33.
  29. મેકે 1997, પૃષ્ઠ 50.
  30. પેટ્રી 1975, પૃષ્ઠ 10.
  31. મેકે 1997, પૃષ્ઠ 61. નોંધ: વસાહત આજે "બેલ હોમસ્ટેડ" તરીકે ઓળખાય છે.
  32. ૩૨.૦ ૩૨.૧ વિંગ 1980, પૃષ્ઠ 10.
  33. ગ્રાઉન્ડવોટર 2005, પૃષ્ઠ 34.
  34. મેકે 1997, પૃષ્ઠ 62. નોંધઃ બેલે ત્યાર બાદ લખ્યું હશે કે તેઓ કેનેડાના "મરી રહેલા માણસ" પાસે આવ્યા હતા.
  35. ગ્રાઉન્ડવોટર 2005, પૃષ્ઠ 35. નોંધઃ બેલ છઠ્ઠા રાષ્ટ્રના સંગ્રહ દ્વારા પોતાની ઓળખ વિશે બેલ રોમાંચીત હતા અને તેમના જીવનકાળ દરમિયાન તેઓ જ્યારે પણ રોમાંચ અનુભવતા ત્યારે તેઓ મોહક વોર ડાન્સમાં સરી પડતા હતા.
  36. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 74.
  37. ટાઉન 1988, પૃષ્ઠ 12.
  38. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ 1979, પૃષ્ઠ 8. નોંધઃ પાછળના વર્ષોમાં, બેલે ટેલિફોનની શોધનું વર્ણન કર્યું છે અને તેને તેમના "ડ્રીમીંગ પ્લેસ" સાથે જોડી દીધું હતું.
  39. ૩૯.૦ ૩૯.૧ ગ્રાઉન્ડવોટર 2005, પૃષ્ઠ 39.
  40. પેટ્રીના 1975, પૃષ્ઠ 14.
  41. પેટ્રેલ 1975, પૃષ્ઠ 15.
  42. ટાઉન 1988, પૃષ્ઠ 12–13.
  43. પેટ્રી 1975, પૃષ્ઠ 17.
  44. મિલર અને બ્રેનસન 2002, પૃષ્ઠ 30–31, 152–153.
  45. ટાઉન 1988, પૃષ્ઠ 15.
  46. ટાઉન 1988, પૃષ્ઠ 16.
  47. દૂન 1990, પૃષ્ઠ 20.
  48. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ 1979, પૃષ્ઠ 8. ટાંકણ: "પોતાની જાતને "ધી ટેલિફોન કંપની"કહેવામાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે, કારણ કે ટેલિફોનની ઉત્પત્તિ ત્યાં છે. તેની શોધ 1874ના ઉનાળામાં ટ્યુટેલા ખાતે બ્રેન્ટફોર્ડમાં કરવામાં આવી હતી."
  49. મેથ્યુસ 1999, પૃષ્ઠ 19–21.
  50. મેથ્યુસ 1999, પૃષ્ઠ 21.
  51. "ઇલેક્ટ્રીકલ એન્જિનિઅરિંગનો ઇતિહાસ" સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૧૨-૨૩ ના રોજ વેબેક મશિન ieee.cincinnati.fuse.net . સુધારો: 29 ડિસેમ્બર, 2009.
  52. ટાઉન 1988, પૃષ્ઠ 17.
  53. એવેન્સન 2000, પૃષ્ઠ 18–25.
  54. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 158-159
  55. મેકલિયોડ 1999, પૃષ્ઠ 12–13. નોંધઃ પેટન્ટ એપ્લીકેશનના મુસદ્દાની નકલ દર્શાવવામાં આવી છે, જેને "અત્યાર સુધીમાં શક્યતઃ અત્યંત મૂલ્યવાન પેટન્ટ" તરીકે વર્ણવવામાં આવી છે.
  56. બેલની લેબ નોટબુક I, પૃષ્ઠ 40–41 (અસર 22).
  57. મેકલિયોડ 1999, પૃષ્ઠ 12.
  58. શુલમાન 2008, પૃષ્ઠ 211.
  59. એવેન્સન 2000, પૃષ્ઠ 98.
  60. એવેન્સન 2000, પૃષ્ઠ 100.
  61. મેકલિયોડ 1999, પૃષ્ઠ 14.
  62. ફેનસ્ટાર, જુલી એમ. " સંગ્રહિત ૨૦૦૬-૦૩-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિનટેલિફોનની શોધ કરતા—અને ઓલ આઉટ પેટન્ટ યુદ્ધને જન્મ આપતા." સંગ્રહિત ૨૦૦૬-૦૩-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિન અમેરિકન હેરિટેજ.કોમ, અમેરિકન હેરિટેજ , 2006.
  63. વિનફિલ્ડ 1987, પૃષ્ઠ 21.
  64. વેબ્બ 1991, પુષ્ઠ 15.
  65. રોસ 1995, પૃષ્ઠ 21–22.
  66. "Phone to Pacific From the Atlantic". New York Times, January 26, 1915. Retrieved: July 21, 2007.
  67. ૬૭.૦ ૬૭.૧ ૬૭.૨ ગ્રાઉન્ડવોટર 2005, પૃષ્ઠ 95.
  68. બ્લેક 1997, પૃષ્ઠ 19.
  69. મેકે 1997, પૃષ્ઠ 179.
  70. "યુ.એસ. સુપ્રીમ કોર્ટ યુ.એસ.. વિ. અમેરિકન બેલ ટેલ કું., 167 યુ.એસ. 224 (1897)
  71. યુનાઇટેડ સ્ટેટસ વિ. અમેરિકન બેલ ટેલિફોન કું, 128 યુ.એસ. 315 (1888)
  72. કેટાનીયા, બેસિલો "એન્ટોનિયો મ્યુક્કી – પ્રશ્નો અને જવાબો: મ્યુક્કીએ તેની શોધ જાહેર જનતા સમક્ષ શા માટે મૂકી?" સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૭-૨૨ ના રોજ વેબેક મશિન Chezbasilio.it વેબસાઇટ. સુધારો જુલાઈ 29, 2008
  73. "એડીટી સિક્યુરિટીનો ઇતિહાસ" સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૭-૩૦ ના રોજ વેબેક મશિન ADT.com વેબસાઇટ સુધારો જુલાઈ 29, 2008
  74. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 271–272.
  75. "ઠરાવ 269". મૂળ માંથી 2015-12-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-28.
  76. "મ્યુક્કી પર કોંગ્રેસ રેકોર્ડ" સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૭-૧૭ ના રોજ વેબેક મશિન esanet.it . સુધારો: 29 ડિસેમ્બર, 2009. નોંધઃ મ્યુક્કી અંતિમ પ્રયત્નમાં સામેલ ન હતા.
  77. "ઇટાલીયન હિસ્ટોરિકલ સોસાયટી". મૂળ માંથી 2009-04-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-28.
  78. "એન્ટોનિયો મ્યુક્કી" સંગ્રહિત ૨૦૨૦-૦૫-૨૮ ના રોજ વેબેક મશિન inventors.about.com . સુધારો, 29 ડિસેમ્બર, 2009. નોંધઃ થોમસ ફેરલી પણ લખે છે કે, "આશરે દરેક વિદ્વાન સંમત થાય છે કે બેલ અને વેસ્ટોન બન્ને ઇલેક્ટ્રીકલ હેતુઓ દ્વારા સમજી શકાય તેવું સંબોધન પ્રસારવામાં પ્રથમ હતા. અન્યોએ ધ્વનિનું પ્રસારણ અથવા ક્લિક અથવા બઝ કર્યું હતું પરંતુ અમારા છોકરાઓ (બેલ અને વેસ્ટોન) દરેક જણ સમજી શકે તેવું સંબોધન કરવામાં પ્રથમ રહ્યા હતા."
  79. મેકે 1997, પૃષ્ઠ 178.
  80. પાર્કર 1995, પૃષ્ઠ 23. નોંધઃ ટેલિફોન અંગેની ચર્ચામાં બેલના વર્ચસ્વને કારણે એલિશા ગ્રેએ કિન્નાખોરીથી કાનૂની દાવાઓ કર્યા હતા, પરંતુ એલેકે બદનક્ષી માટે સામે પગલાં ભરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
  81. એબેર 1982, પૃષ્ઠ 44.
  82. દૂન 1990, પૃષ્ઠ 28.
  83. મેકે 1997, પૃષ્ઠ 120.
  84. "શ્રીમતી એ.જી. બેલ મૃત્યુ પામ્યા. પ્રેરિત ટેલિફોન. બહેરી છોકરીનો પ્રતિષ્ઠિત શોધક સાથેનો પ્રેમ તેની વ્યથાને લઇને હતો." ન્યુ યોર્ક ટાઇમ્સ , 4 જાન્યુઆરી, 1923.
  85. "ડો. ગિલબર્ટ એચ. ગ્રોસવેનોર મૃત્યુ પામ્યાઃ નેશનલ જિયોગ્રાફિકના વડા, 90; મેગેઝીનના સંપાદક, 55 વર્ષ, ફોટા રજૂ કર્યા અને ફેલાવાને 4.5 મિલીયન સુધી પહોંચાડ્યો." ન્યુ યોર્ક ટાઇમ્સ , 5 ફેબ્રુઆરી, 1966. ટાંકણ: બેડેક, નોવા સ્કોટીયા, 4 ફેબ્રુઆરી, 1964 (કેનેડીયન પ્રેસ): ડો. ગિલ્બર્ટ એચ. ગ્રોસવેનોર, બોર્ડના અધ્યક્ષ અને નેશનલ જિયોગ્રાફિક સોસાયટીના ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ અને 1899થી 1954 સુધી નેશનલ જિયોગ્રાફિક મેગેઝીનના સંપાદક, જેઓ કેપ બ્રેટોન આઇલેન્ડ એસ્ટેટ પર મૃત્યુ પામ્યા, જેની એક સમયે તેમના સસરા, શોધક એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલની માલિકીનું હતું. તેઓ 90 વર્ષના હતા.
  86. "શ્રીમતી ગિલ્બર્ટ ગ્રોસવેનોર મૃત્યુ પામ્યા; જિયોગ્રાફિક ટ્રેક્સમાં જોડાયા; અધ્યાપકના દીકરા સાથે લગ્ન કર્યા." ન્યુ યોર્ક ટાઇમ્સ , 27 ડિસેમ્બર, 1964. ટાંકણ: વોશિગ્ટોન, ડીસી, 26 ડિસેમ્બર 1964. ડો. ગિલ્બર્ટચ ગ્રોસવેનોરની પત્ની, નેશનલ જિયોગ્રાફિક સોસાયટીના બોર્ડના અધ્યક્ષ શ્રીમતી એલ્સી મે બેલ ગ્રોસવેનોર આ સાંજે બેથેસ્ડા, મેરીલેન્ડમાં તેમના ઘરમાં મૃત્યુ પામ્યા હતા. તેણી 86 વર્ષના હતા. તેમનું મૃત્યુ હૃદયરોગ અને મોટી વયને કારણે થયું હતું.
  87. ફોન શોધક, બેલના દીકરી "શ્રીમતી ડેવિડ ફેઇરચાઇલ્ડનું 82 વર્ષની વયે મૃત્યુ થયું હતું." ન્યુ યોર્ક ટાઇમ્સ, 25 સપ્ટેમ્બર, 1962. ટાંકણ: બેડેક, નોવા સ્કોટીયા, 24 સપ્ટેમ્બર, 1962 (ધી કેનેડીયન પ્રેસ) મિયામીના શ્રીમતી મેરિયન બેલ ફેઇરચાઇલ્ડ, ડેવિડ ફેઇરચાઇલ્ડની વિધવા અને વિખ્યાત પ્લાન્ટ સંશોધક અને ટેલિફોન અગ્રણી એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલના દીકરી આજે રાત્રે તેમના સમર હોમમાં મૃત્યુ પામ્યા હતા. તેણી 82 વર્ષના હતા."
  88. ગ્રે 2006, પૃષ્ઠ 202–205.
  89. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 90.
  90. બ્રુસ 1990, 471–472.
  91. ૯૧.૦ ૯૧.૧ ૯૧.૨ બેથુન, જોસલીન. ઐતિહાસિક બેડેક: આપણા ભૂતકાળની અસરો, નિમ્બસ પબ્લિશીંગ, હોલીફેક્સ, એન.એસ. 2009, ISBN 1551097060, ISBN 9781551097060.
  92. બેથુન 2009, પૃષ્ઠ 92
  93. ટુલોક 2006, પૃષ્ઠ 25–27. નોંધઃ બોસ્ટોન સ્થપતિઓ કેબોટ, એવરેટ્ટ અને મિડના માર્ગદર્શન હેઠળ, નોવા સ્કોટીયા કંપની, ર્હોડસ, કરી એન્ડ કંપનીએ ખરેખર બાંધકામ હાથ ધર્યુ હતું.
  94. મેકલિયોડ 1999, પૃષ્ઠ 22.
  95. ટુલોક 2006, પૃષ્ઠ 42.
  96. ગ્રે 2006, પૃષ્ઠ 219.
  97. ૯૭.૦ ૯૭.૧ ગ્રોસવેનોર અને વેસોન 1997, પૃષ્ઠ 107.
  98. બોઇલિયુ 2004, પૃષ્ઠ 18.
  99. બોઇલિયુ 2004, પૃષ્ઠ 28–30.
  100. બોઇલિયુ 2004, પૃષ્ઠ 30.
  101. "નોવા સ્કોટીયાની ઇલેક્ટ્રીક સ્ક્રેપબુક" ns1763.ca . સુધારો: 29 ડિસેમ્બર 2009.
  102. ફિલીપ્સ 1977, પૃષ્ઠ 95.
  103. "સેલફ્રિજ એરોડ્રોમ સેઇલ્સ સ્ટેડીલી ફોર319 feet (97 m)." વોશિગ્ટોન પોસ્ટ 13 મે, 1908. ટાંકણ: કલાકદીઠ 25 થી 30 માઇલ્સ. અમેરિકામાં એર કાર કરતા પ્રથમ ભારે પબ્લિક ટ્રીપ. અધ્યાપક એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલનું નવું મશિન, જે લિયુટેનન્ટ સેલફ્રિજ દ્વારાની યોજનાઓ બાદ તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું, જે કેયુકા લેઇક ઉપર ફ્લાઇટ દ્વારા પ્રેક્ટીકેબલ હોવા માટે દર્શાવાયું હતું. ટેઇલ ગિવ્સ વેનો ભાગ પરીક્ષણને અંતમાં લઇ આવે છે. નિષ્ણાતનો દ્રષ્ટિકોણ. હેમ્મોન્ડસ્પોર્ટ, ન્યુ યોર્ક, 12 માર્ચ 12, 1908.
  104. ફિલીપ્સ 1977, પૃષ્ઠ 96.
  105. ફિલીપ્સ 1977, પૃષ્ઠ 96–97.
  106. બેલ, એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ. "માનવીની સ્પર્ધાની બહેરાઓની ચીજની રચના પર વ્યક્તિગત માહિતી પરનો ઇતિહાસ સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૧-૧૨ ના રોજ વેબેક મશિન બહેરાઓ માટેનું એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલનું એસોસિયેશન , 1883.
  107. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ. 410–417.
  108. કોંગ્રેસ ગ્રંથાલય-એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલના પારિવારીક પેપરો
  109. ઓસ્બોર્ન, હેરોલ્ડ એસ. "એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલનો આત્મકથાનક વ્યક્તિગત ઇતિહાસ" નેશનલ એકેડમી ઓફ સાયંસીઝ : આત્મકથાનક વ્યક્તિગત ઇતિહાસ, વોલ્યુમ XXIII, 1847–1922, એકેડમીની 1943મી વાર્ષિક બેઠકમાં રજૂ કરાયું હતું.
  110. 1634–1699: McCusker, J. J. (1997). How Much Is That in Real Money? A Historical Price Index for Use as a Deflator of Money Values in the Economy of the United States: Addenda et Corrigenda (PDF). American Antiquarian Society. 1700–1799: McCusker, J. J. (1992). How Much Is That in Real Money? A Historical Price Index for Use as a Deflator of Money Values in the Economy of the United States (PDF). American Antiquarian Society. 1800–present: Federal Reserve Bank of Minneapolis. "Consumer Price Index (estimate) 1800–". મેળવેલ April 16, 2022.
  111. ક્રોસલેન્ડ, મૌરિસ પી. " અંકુશ હેઠળ વિજ્ઞાન: ધી ફ્રેંચ એકેડમી ઓફ સાયંસ, 1795–1914" , કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટી પ્રેસ, 1992. સિલેક્ટેડ ઇનોવેશન પ્રાઇઝીસ એન્ડ રિવોર્ડ પ્રોગ્રામ પર કેઇઆઇ અહેવાલઃ ઇલેક્ટ્રીકસિટી માટે વોલ્ટા પ્રાઇઝમાં જેમ્સ લવ દ્વારા ટાંકવામાં આવ્યું હતું તે રીતે, 20 માર્ચ, 2008, પૃષ્ઠ 16. 5 જાન્યુઆરી 2010ના રોજ નોલેજ ઇકોલોજી ઇન્ટરનેશનલ વેબસાઇટ પરથી સુધારવામાં આવેલ.
  112. જોહ્ન એલ. ડેવિસ. કલાકારો અને પ્રસિદ્ધ વૈજ્ઞાનિકો: એકેડમી ઓફ સાયંસીઝની ફ્રાંસમાં ઇલેક્ટ્રીકલ સોધની પ્રક્રિયામાં ભૂમિકા, 1850–1880, વિજ્ઞાનની તવારીખ, વોલ્યુમ 55, 3, જુલાઇ 1998ના રોજ જારી કરાયેલ, પૃષ્ઠ 301. 5 જાન્યુઆરી, 2010ના રોજ ઇન્ફોર્માવર્લ્ડ.કોમ પરથી સુધારો કરેલ January 5, 2010.
  113. ૧૧૩.૦ ૧૧૩.૧ ૧૧૩.૨ ૧૧૩.૩ ૧૧૩.૪ "મૃત્યુનોંધ: ડો. બેલ, ટેલિફોનના શોધક, મૃત્યુ પામ્યા: અચાનક અંત, એનિમીયાને કારણે, ત્યારે તેઓ તેમના નોવા સ્કોટીયા હોમમાં 76 વર્ષમાં પ્રવેશ્યા હતાઃ વિખ્યાતકો તેમને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પે છે." સંગ્રહિત ૨૦૧૭-૦૩-૧૭ ના રોજ વેબેક મશિન ધી ન્યુ યોર્ક ટાઇમ્સ , 3 ઓગસ્ટ, 1922. સુધારો માર્ચ 28, 2008.
  114. "અધ્યાપક બેલને સન્માન", બોસ્ટોન ડેઇલી ઇવનીંગ ટ્રાવેલર , 1 સપ્ટેમ્બર 1880, કોંગ્રેસ ગ્રંથાલય, એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલના પારિવારીક પેપરો. સુધારો એપ્રિલ 3, 2008.
  115. "અધ્યાપક એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલને ફ્રેંચ એકેડમી દ્વારા આપવામાં આવેલું વોલ્ટા ઇનામ, 1 સપ્ટેમ્બર, 1880." કોંગ્રેસ લાયબ્રેરી , એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલના પારિવારીક પેપર્સ સુધારો એપ્રિલ 3, 2008.
  116. "ગ્રોસમેન તરફથી એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલને મોકલવામાં આવેલો ટેલિગ્રામ, 2 ઓગષ્ટ, 1880." કોંગ્રેસ લાયબ્રેરી , એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલના પારિવારીક પેપર્સ. સુધારો એપ્રિલ 3, 2008.
  117. "એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ તરફથી કાઉન્ટ ડુ મોન્સેલને ટેલિગ્રામ, 1880." કોંગ્રેસ લાયબ્રેરી , એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલના પારિવારીક પેપર્સ. સુધારો એપ્રિલ 3, 2008.
  118. "એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલને ફેડ્રીક ટી. ફ્રીલીંઘુયસેન તરફથી પત્ર, 7 જાન્યુઆરી, 1882." કોંગ્રેસ લાયબ્રેરી , એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ પારિવારીક પેપર્સ. સુધારો એપ્રિલ 3, 2008.
  119. "માબેલ હૂબાલ બેલનો પત્ર, 27 ફેબ્રુઆરી, 1880." કોંગ્રેસ લાયબ્રેરી , એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલના પારિવારીક પેપર્સ. સુધારો એપ્રિલ 3, 2008. એન.બી.: ટાઇપ કરેલી નોંધની છેલ્લી લાઇન એવોર્ડ ફંડની ભવિષ્યની અસ્થિરતાનો ઉલ્લેખ કરે છે: "... અને આમ જ્યાં સુધી પેપર ફરે નહી ત્યા સુધી વિગત એમ ને એમ જ રહે છે. તેઓ સમગ્ર રકમ લેબોરેટરી અે લાયબ્રેરીમાં મૂકવાનો ઇરાદો ધરાવે છે";
  120. ડેસીબલ નોંધ: ડેસીબલને બેલના દશમા ભાગ એમ વર્ણવવામાં આવે છે..
  121. "વ્યાખ્યા: 'બેલ'." freedictionary.com , હૌફટોન મિફ્ફીન કંપની દ્વારા ઇંગ્લીશ ભાષાની અમેરિકન હેરિટેજ ડિક્શનરી, ચતુર્થ આવૃત્તિ, 2000. સુધારો સપ્ટેમ્બર 3, 2006
  122. સ્કોટ્ટનું યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સ્ટેમ્પ કેટેલોગ
  123. "રોયલ બેન્ક સ્મારક નોંધ." રેમ્પન્ટ સ્કોટલેન્ડ . ઑકટોબર 10, 2008ના સુધારેલ.
  124. રોયલ કેનેડીયન મિન્ટ ન્યુમિસ્મેટિક કોઇન્સ (20મી સદી)
  125. "રોયલ કેનેડીયન મિન્ટ વેબસાઇટ". મૂળ માંથી 2017-09-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-28.
  126. "બીટલસલિંક્સ: દરેક સમયના મહાન બ્રિટન્સ." news.bbc.co.uk . સુધારો: 29 ડિસેમ્બર, 2009.
  127. "એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ (1847-1922)." સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૧૦-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિન સ્કોટ્ટીશ સાયંસ હોલ ઓફ ફેઇમ . સુધારો એપ્રિલ 3, 2008.
  128. "ડાર્ટમાઉથના સ્નાતક." સંગ્રહિત ૨૦૧૭-૦૩-૧૭ ના રોજ વેબેક મશિન ન્યૂ યોર્ક ટાઇમ્સ. સુધારો જુલાઈ 29, 2008
  129. ગ્રે 2006, પૃષ્ઠ 419.
  130. ગ્રે 2006, પૃષ્ઠ 418.
  131. બ્રુસ 1990, પૃષ્ઠ 491.
  132. ઓસ્બોર્ન, હેરોલ્ડ એસ. "એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલનો આત્મકથાનક ઇતિહાસ, 1847–1922." યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઓફ અમેરિકાની નેશનલ એકેડમી ઓફ સાયંસ, આત્મકથાનક ઇતિહાસ, વોલ્યુમ XXIII, પ્રથમ વ્યક્તિગત ઇતિહાસ વાર્ષિક સભા રજૂઆત, 1943, પૃષ્ઠ 18–19.
  133. "ડો. બેલ, ટેલિફોનના શોધક, મૃત્યુ પામ્યા." ન્યુ યોર્ક ટાઇમ્સ , 3 ઓગસ્ટ, 1922. સુધારો જુલાઈ 29, 2008 ટાંકણ: ડો. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ, ટેલિફોનના શોધક, તેમના બેડેક નજીકના બેઇન બ્રીઘ એસ્ટેટ ખાતે આ સવારે 2 વાગ્યે મૃત્યુ પામ્યા હતા.
ગ્રંથસૂચિ
  • એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ (પુસ્તક). હેલિફેક્સ, નોવા સ્કોટીયાઃ મેરીટાઇમ ટેલિગ્રાફ એન્ડ ટેલિફોન લિમીટેડ, 1979.
  • બ્રુસ, રોબર્ટ વી. બેલ એલેક્ઝાન્ડર બેલ અને સોલીટ્યુડ પરનો વિજય. ઇથાકા, ન્યુ યોર્ક: કોમેલ યુનિવર્સિટી પ્રેસ, 1990. ISBN 0-80149691-8.
  • બ્લેક, હેરી કેનેડાના વૈજ્ઞાનિકો અને શોધકો: જેમણે તફાવત પાડ્યો તેમની આત્મકથા . માર્ખામ, ઓન્ટારિયો: પેમબ્રોક પબ્લિશર્સ લિમીટેડ, 1997. ISBN 0-907061-05-0
  • બોઇલિયુ, જોહ્ન વિશ્વમાં સૌથી ઝડપી: કેનેડાના ક્રાંતિકારી હાઇડ્રોફોઇલ્સની સાહસકથા . હેલિફેક્સ, નોવા સ્કોટીયા: ફોર્મેક પબ્લિશીંગ કંપની લિમીટેડ, 2004. ISBN 0-88780-621-એક્સ.
  • દૂન, એન્ડ્રુ એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ (વિજ્ઞાન શ્રેણીના અગ્રણી). ઇસ્ટ સુસેક્સ, યુકે: વેલેન્ડ (પબ્લિશર્સ) લિમીટેડ, 1990. ISBN 81-7304-025-7
  • એબેર, ડોરોથી હાર્લી. જિનીયલ એટ વર્ક: એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલની અસર . ટોરોન્ટો: મેકક્લેલ્લાન્ડ અને સ્યુઅર્ટ, 1982. ISBN 0-8109-8067-3.
  • એવેન્સન, એ એડવર્ડ. 1876નું ટેલિફોન પેટન્ટ કાવતરુ: એલિશા ગ્રે — એલેક્ઝાન્ડર બેલ વિવાદ . જેફર્સન, ઉત્તર કોરોલીના: મેકફર્લેન્ડ પબ્લિશીંગ, 2000. ISBN 0-907061-05-0
  • ગ્રે, ચાર્લોટ્ટે રિલક્ટન્ટ જિનીયસ: એલેક્ઝાન્ડ ગ્રેહામ બેલ અને શોધનો જુસ્સો . ન્યુ યોર્ક: આર્કેડ પબ્લિશીંગ, 2006. ISBN 1-56663-134-3.
  • ગ્રોસવેનોર, એડવિન એસ. અને મોર્ગન વેસોન. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલઃ તે વ્યક્તિનું જીવન અને સમય જેણે ટેલિફોનની શોધ કરી . ન્યુ યોર્ક: હેરી એન. અબ્રાહમ્સ, ઇન્ક., 1997. ISBN 0-907061-05-0
  • ગ્રાઉન્ડવોટર, જેનિફર એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ, શોધનો જુસ્સો . કેલગેરી: અલ્ટીટ્યૂડ પબ્લિશીંગ, 2005. ISBN 81-7304-025-7
  • મેકે, જેમ્સ સાઉન્ડઝ આઉટ ઓફ સાયંસ: એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલનું જીવન . એડિનબર્ગ: મેઇનસ્ટ્રીમ પબ્લિશીંગ કંપની, 1997. ISBN 81-7304-025-7
  • મેકકેન્ઝી, કેથેરીન. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ . વ્હાઇટફિશ, મોનટાના કેસિન્ગર પબ્લિશીંગ, 2003. ISBN 978-0766143852. સુધારો જુલાઈ 29, 2008
  • મેકલિયોડ, એલિઝાબેથ. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ: સંશોધનાત્મક જીવન . ટોરોન્ટોઃ કિડ્ઝ કેન પ્રેસ, 1999. ISBN 1-56663-134-3.
  • મેથ્યુસ, ટોમ એલ. ઓલવેઝ ઇન્વેન્ટીંગ: એલેક્ઝાન્ડાર ગ્રેહામ બેલની ફોટો આત્મકથા . વોશિગ્ટોન, ડીસીઃ નેશનલ જિયોગ્રાફિક સોસાયટી, 1999. ISBN 80-85905-48-5
  • મિક્લોસ, જોહ્ન જુનિયર. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ: ટેલિફોનના શોધક . ન્યુ યોર્ક: હાર્પર કોલિન્સ પબ્લિશર્સ લિમીટેડ., 2006. ISBN 978-0060576189.
  • મિલર, ડોન અને જેન બ્રેન્સોન. ડેમ્ડ ફોર ધેઇર ડિફ્રન્સ: વિકલાંગ તરીકે બહેરા લોકોની સાંસ્કૃતિક રચના: સોશિયોલોજીકલ ઇતિહાસ . વોશિગ્ટોન, ડીસી: ગેલૌડેટ યુનિવર્સિટી પ્રેસ, 2002. ISBN 978-1563681219.
  • મ્યુલેટ, મેરી, બી. વિખ્યાત શોધકની વાર્તા . ન્યુ યોર્ક: રોજર્સ એન્ડ ફોલ, 1921.
  • પાર્કર, સ્ટીવ. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ અને ટેલિફોન (વિજ્ઞાન શોધ શ્રેણી). ન્યુ યોર્કઃ ચેલસી હાઉસ પબ્લિશર્સ, 1995. ISBN 0-907061-05-0
  • પેટ્રી, એ રોય. એલક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ . ડોન મિલ્સ, ઓન્ટારીયો: ફિત્ઝહેનરી એન્ડ વ્હાઇટસાઇડ લિમીટેડ, 1975. ISBN 81-7304-025-7
  • ફિલીપ્સ, એલન. 20મી સદીમાં: 1900/1910 (કેનેડાનું ઇલસ્ટ્રેટેડ હેરિટેજ). ટોરોન્ટો: નેચરલ સાયંસ ઓફ કેનેડા લિમીટેડ, 1977. ISBN 0-907061-05-0
  • રોસ, સ્ટુઅર્ટ. એલક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ (વૈજ્ઞાનિકો કે જેમણે ઐતિહાસિક શ્રેણીનું સર્જન કર્યું). ન્યુ યોર્કઃ રેઇનટ્રી સ્ટેક - વૌઘન પબ્લિશર્સ, 2001. ISBN 0-907061-05-0
  • શુલમેન, સેઠ. ધી ટેલિફોન ગેમ્બીટ: એલેક્ઝાન્ડર બેલના રહસ્યનો પીછો કરતા . ન્યુ યોર્કઃ નોર્શન એન્ડ કંપની, 2008. ISBN 978-0393062069.
  • ટાઉન, ફ્લોરિડા. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ . ટોરોન્ટો: ગ્રોલિયર લિમીટેડ, 1988. ISBN 0-7172-1950-એક્સ.
  • ટુલોક, જૂદીથ. બેડેકમાં બેલનો પરિવાર: કેપ બ્રેટોનમાં એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ અને માબેલ બેલ . હેલિફેક્સઃ ફોર્મેક પબ્લિશીંગ કંપની લિમીટેડ, 2006. ISBN 978-0-275-99506-5
  • વોલ્તેર્સ, એરિક. ધી હાઇડ્રોફોલ મિસ્ટ્રી . ટોરોન્ટો: પફિન બુક્સ, 1999. ISBN 0-907061-05-0
  • વેબ્બ, મિશેલ, ઇડી. એલ્ક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ, ટેળિફોનના શોધક . મિસીસૌગા, ઓન્ટારીયો, કેનેડા, કોપ્પ ક્લાર્ક પિટમેન લિમીટેડ., 1991. ISBN 0-8109-8067-3.
  • વિનફિલ્ડ, રિચાર્ડ નેવર ધ ટ્વેઇન શેલ મીટઃ બેલ, ગેલૌડેટ અને સંદેશાવ્યવહાર ચર્ચતા . વોશિગ્ટોન ડીસીઃ ગેલૌડેટ યુનિવર્સિટી પ્રેસ, 1987. ISBN 0-907061-05-0
  • વિંગ, ક્રીસ. બેડેક ખાતે એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ . બેડેક, નોવા સ્કોટીયાઃ ક્રિસ્ટોફર કિંગ, 1980.
  • વિન્ઝેર, માર્ગરેટ એ. ખાસ શિક્ષણનો ઇતિહાસઃ આઇસોલેશનથી ઇન્ટીગ્રેશન સુધી . વોશિગ્ટોન, ડીસીઃ ગેલૌડેટ યુનિવર્સિટી પ્રેસ, 1993. ISBN 978-1563680182.

બાહ્ય લિંક્સ[ફેરફાર કરો]

પેટન્ટસ[ફેરફાર કરો]

ટીફ સ્વરૂપમાં યુ.એસ. પેટન્ટ અસરો

  • ઇલેક્ટ્રીક ટેલિગ્રાફ્સ માટે ટ્રાન્સમિટર્સ અને રિસીવર્સમાં સુધારા , માર્ચ 1875માં ફાઇલ કરવામાં આવ્યા હતા, અને એપ્રિલ 1875માં જારી કરવામાં આવ્યા હતા (એક જ વાયર પર અસંખ્ય સિગ્નલો)
  • ટેલિગ્રાફીમાં સુધારો , 14 ફેબ્રુઆરીના રોજ ફાઇલ કરાયેલ, 7 માર્ચ 1876માં જારી કરાયેલ (બેલની પ્રથમ ટેલિફોન પેટન્ટ)
  • ટેલિફોનીક ટેલિગ્રાફ રિસીવર્સમાં સુધારા , એપ્રિલ 1876માં ફાઇલ કરાયેસ અને જૂન 1876માં જારી કરાયેલ
  • ઇલેક્ટ્રીક કરંટ પેદા કરવામાં સુધારા (રોટેટીંગ પરમેનન્ટ મેગ્નેટનો ઉપયોગ કરતા), ઓગસ્ટ 1876માં ફાઇલ કરાયેલ, ઓગસ્ટ 1876માં જારી કરાયેલ
  • ઇલેક્ટ્રીક ટેલિગ્રાફી (પરમેનન્ટ મેગ્નેટ રિસીવર), 15 જાન્યુઆરી 1877માં ફાઇલ કરાયેલ, 30 જાન્યુઆરી 1877ના રોજ જારી કરાયેલ
  • સિગ્નલીંગ અને સંદેશાવ્યવહાર માટેના વૈજ્ઞાનિક ઉપરકરણો, જેને ફોટોફોન કહેવાય છે , ઓગસ્ટ 1880માં ફાઇલ કરાયેલ અને ડિસેમ્બર 1880માં જારી કરાયેલ
  • એરિયલ વેહિકલ , જૂન 1903ના રોજ ફાઇલ કરાયેલ અને એપ્રિલ 1904માં જારી કરાયેલ

ફિલ્મ આત્મકથાઓ[ફેરફાર કરો]

  • Animated Hero Classics: Alexander Graham Bell (1995) IMDb પર
  • ધી સ્ટોરી ઓફ એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ , 1939ની ફિલ્મ, જેનું વીસીઆર ટેપ માટે રિફોરમેટ કરવામા આવ્યું હતું,, જેમાં ડોન અમેચેએ બેલની ભૂમિકા ભજવી હતી, (1966) ISBN 0-7939-1251-2
  • બાયોગ્રાફી — એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ , એએન્ડઇ ડીવીડી આત્મકથા જે ઐતિહાસિક ફિલ્મ અને બેલના સ્ટીલ પિક્ચર્સ પર આધારિત હતી. (2005)
  • ધી સાઉન્ડ એન્ડ સાયલંસ (1992) (ટીવી) એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ તરીકે જોહ્ન બેચ સાથે; કેનેડા / ન્યુઝીલેન્ડ / આયર્લેન્ડ સાઉન્ડ એન્ડ ધ સાયલન્સ