અજાણી ઊડતી વસ્તુ

વિકિપીડિયામાંથી
Edit-clear.svg

વિકિપીડિયાના માપદંડ મુજબ ઊચ્ચ કક્ષાનો લેખ બનાવવા માટે આ લેખમાં સુધારો કરવાની જરૂર છે. યોગ્ય સુધારો કરીને આ સંદેશો કાઢી નાંખો. ટાઇપ કરવા અંગે મદદ માટે પાનાંનુ સંપાદન કરવાની રીત તેમજ "કેવી રીતે" શ્રેણીના લેખ જુઓ. (હજુ આ કડીવાળા પાનાંનો ગુજરાતી અનુવાદ બાકી હોવાથી તમે કલીક કરશો તો કડી તમને અંગ્રેજી Wikipedia પર લઇ જશે.)

ઊડતી રકાબી કે અજાણી ઉડતી વસ્તુઓ (સામાન્યરીતે સંક્ષિપ્તમાં જેને UFO કે U.F.O. કહે છે.) તે એક જાણીતી પરિભાષા છે કોઈ પણ તેવી હવાઇ અસાધારણ વસ્તુ માટે જેનું કારણ સહેલાઇથી કે તાત્કાલિક તેના દ્ગષ્ટા દ્વ્રારા જાણી ના શકાય. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના હવાઇદળે આ પરિભાષા UFOની શરૂઆત 1952માં તેવી વસ્તુઓને વ્યાખ્યાયિત કરવા માટે કરી હતી જે નિષ્ણાત શોધકર્તાઓ દ્વારા ઝીણવટભરી તપાસ કર્યા બાદ પણ અજાણ રહે, જોકે UFO શબ્દનો ઉપયોગ મોટાભાગે નિરીક્ષકો દ્વારા અજાણી વસ્તુને જોયા બાદ તેનું વર્ણન કરવા માટે કરવામાં આવે છે.[૧] જાણીતી સંસ્કૃતિમાં વારંવાર UFO પરિભાષાને અજાણ્યા અવકાશયાનના સમાનાર્થી શબ્દ તરીકે કરવામાં આવે છે.ધાર્મિક સંપ્રદાયો સાથે UFO જોડાણ થયું, અને પૌરાણિક કથા તથા લોકવાયકાઓ આ અસાધારણ ઘટનાની આસપાસ વિકસિત થઇ.[૨] UFO સાથે જોડાયેલી ગેરસમજ અને કલ્પનાને દૂર કરવા માટે કેટલાક શોધકર્તા હવે અજાણી હવાઇ અસાધારણ ઘટના (અથવા UAP ) જેવી પરિભાષાનો ઉપયોગ કરવાનું પસંદ કરે છે.' [૩]અન્ય મોટાપાયે જાણીતો UFOનો શબ્દોના આદ્યાક્ષરોનો બનેલો શબ્દ છે, OVNI જે સ્પેનીશ,ફેન્ચ,પોર્ટુગલ અને ઇટાલીમાં કહેવાય છે.

અભ્યાસો સિઘ્દ્વ કરે છે કે, મોટાભાગના યુએફઓ (UFO) નિરીક્ષણો કેટલાક સાચા પણ રૂઢિગત વસ્તુઓ- સામાન્યરીતે વિમાન,ગુબ્બારા અથવા ખગોળશાસ્ત્રના પદાર્થો જેવી કે ઉલ્કા કે તેજ ગ્રહ- જે તેના નિરીક્ષકની ગેરસમજથી વિલક્ષણ ઊભું કરે છે, જોકે ખૂબ જ નાના ભાગના અહેવાલ યુએફઓ (UFO)ને છેતરપિંડી હોવાનું જણાવે છે.[8] નાના ભાગના દેખેલા અહેવાલ (સામાન્યરીતે 5 to 20%) અજાણી ઉડતી વસ્તુઓને ચોક્કસ મતે વર્ગીકૃત કરે છે(નીચે જણાવેલી કેટલાક અભ્યાસોને જૂઓ).

કેટલાક વૈજ્ઞાનિકોની દલીલ છે કે બધા યુએફઓ (UFO) નિરીક્ષણ પ્રાકૃતિક અસાધારણ ઘટના[9] અને ઐતિહાસિક ગેરસમજ છે, કેટલાક વૈજ્ઞાનિકો વચ્ચે વિવાદ હતો કે જે પ્રાપ્ત પ્રયોગમૂલક ડેટા છે તે વૈજ્ઞાનિક રીતે તપાસ માટે ખાતરી આપે છે કે નહીં.[11][12][13][14][૪] પહેલાથી તપાસ કરેલા કેટલાક સાહિત્ય પ્રકાશિત થયા છે. જે વૈજ્ઞાનિકોને UFOs માટે વિચાર, અભ્યાસ કે અસામાન્યતાને સમર્થન કે ખુલાસો આપે છે. એલેન હયનેક તાલીમ પામેલા ખગોળશાસ્ત્રી હતા જેમને પ્રોજેક્ટ બ્લૂબુક માં ભાગ લીધો હતો. ત્યારબાદ સમવાયી સરકારના કર્મચારી તરીકે તેમને સંશોધન કર્યું હતું. તેમના મતે કેટલાક યુએફઓ (UFO) અહેવાલોના વૈજ્ઞાનિક ખુલાસા આપવા શક્ય નથી. જોકે તેમને સેન્ટર ફોર યુએફઓ (UFO) સ્ટડીઝ ની સ્થાપના કરી હતી અને CUFO માં શામેલ થઇ યુએફઓ (UFO) પર સંશોધન અને તેના દસ્તાવેજમાં તેમને તેમની બાકીની જીદંગી પસાર કરી હતી. ચિત્રપટ ક્લૉઝ એન્કાઉન્ટર ઓફ ધિ થર્ડ કાઇન્ડ માં અસ્પષ્ટ રીતે હયનેકના ચારિત્રને આધારમાં લઇને બનાવવામાં આવ્યું હતું. યુએફઓ (UFO)નો અભ્યાસ કરતો અન્ય સમૂહ છે મ્યુચ્યુઅલ યુએફઓ (UFO) નેટવર્ક. MUFON એક ગ્રાસ રૂટથી કામ કરતી સંસ્થા છે જેને યુએફઓ (UFO) પર પહેલીવાર શોધકર્તાઓ માટે હેન્ડબુક બહાર પાડીને જાણીતી થઇ. આ હેન્ડબુકમાં કઇ રીતે આરોપીત યુએફઓ (UFO) નિરીક્ષણોને દસ્તાવેજ કરવા તે અંગે વિસ્તૃત માહિતી આપવામાં આવી છે.

1947માં U.S.ના ખાનગી પાઇલોટ કેન્નેથ આર્નોલ્ડે પહેલીવાર યુએફઓ (UFO) જોયાના અહેવાલના વિશાળપાયે પ્રકાશીત થયા બાદ આવા અહેવાલોમાં વઘારો થયો. જેને જાણીતી પરિભાષા "ઉડતી રકાબી" અને "ઉડતી ડીશ"નો જન્મ આપ્યો. ત્યારબાદ મિલિયન લોકોએ યુએફઓ (UFO) જોયાના અહેવાલ નોંધાવ્યા છે.[16]

ઇતિહાસ[ફેરફાર કરો]

રહસ્યમય અવકાશી પદાર્થોને દેખવાની ઘટનાની નોંધ આખા ઇતિહાસમાં છે. ચોક્કસ, તેમાંથી કેટલીક ઘટનાઓ સ્વાભાવિક રીતે ખગોળશાસ્ત્રને લગતી હોય છે જેમ કે, ધૂમકેતુ, ચમકતી ઉલ્કા, નરી આંખે જોઈ શકાય તેવા પાંચમાંથી એક કે વધુ ગ્રહ, ગ્રહો સાથે જોડાયેલી ઘટનાઓ કે પછી વાતાવરણમાં નારી આંખે દેખાતી અસાધારણ ઘટના જેવી કે પેરહેલિયા(સૂર્યની નજીક જોડીમાં દેખાતા ચમકતાં ભાગ) અને દ્વિબહિર્ગોળ વાદળો. તેનું ઉદાહરણ હેલીનો ધૂમકેતુ છે, જેને ચીનના ખગોળવિજ્ઞાનીઓએ 240 B.C. અને 467 B.C.ની શરૂઆતમાં જોયો હતો.

અન્ય ઐતિહાસિક અહેવાલો પણ આ વિશે સાધારણ માહિતી કે સામાન્ય ખુલાસો રજૂ કરતાં હોય તેવું જણાય છે, પણ આ પ્રકારના દસ્તાવેજોનું મૂલ્યાંકન કરવું કે તેની યથાર્થતા ચકાસવી મુશ્કેલ છે. આ પ્રકારના રહસ્યમય અવકાશી પદાર્થો દેખાવાનું કારણ કોઈ પણ હોય, પરંતુ અત્યાર સુધીના ઇતિહાસમાં તેમને અલૌકિક સૂચકો, દેવદૂતો કે અન્ય ધાર્મિક શુકનો તરીકે ગણાવામાં આવ્યાં છે. મધ્યયુગના ચિત્રોમાં કેટલાંક પદાર્થો યુએફઓ (UFO)ના અહેવાલોને મળતાં આવે છે, તે જોઈ શકાય છે.[17] કળાક્ષેત્રના ઇતિહાસકારો આ પ્રકારના પદાર્થોને ધાર્મિક પ્રતિકો ગણાવે છે, જે મધ્યયુગ અને પુનર્જાગરણ કાળના અન્ય અનેક ચિત્રોમાં અવારનવાર રજૂ થાય છે.[૫]

ચીનના સોંગ રાજવંશના મહાન આધિકારીક નિષ્ણાત અને સંશોધક શેન કુઓ (1031-1095)એ તેમના પુસ્તક ડ્રીમ પુલ એસેસ (1088)માં અવકાશમાં ઉડતાં રહસ્યમય પદાર્થોનું આબેહુબ વર્ણન કર્યું છે. તેમણે ચીનના પૂર્વીય પ્રાંત અન્હુઈઅને ઝિઆંગ્સુ (ખાસ કરીને યાંગઝુ શહેરમાં) રહસ્યમય અવકાશી પદાર્થોને નજરોનજર નિહાળનાર લોકોનો અનુભવ નોંધ્યો છે. તે મુજબ, ખુલ્લા બારણાં સાથે એક ઉડતો પદાર્થ અંદરથી (મોતી જેવો આકાર ધરાવતો એક પદાર્થ) આંખોને આંજી દે તેવો પ્રકાશ ફેંકતો હતો, જે દસ માઈલ ત્રિજયામાં ફેલાયેલા વૃક્ષોનો પડાછાયો પાડી શકે છે અને તે અસાધારણ ઝડપે ઉડી શકે છે.[૬]

  • ધ ડેનિસન ડેઇલી ન્યૂસે 25 જાન્યુઆરી, 1878ના રોજ લખ્યું હતું કે જોન માર્ટિન નામના સ્થાનિક ખેડૂતે એક મોટો, ઘેરો કાળશ પડતો, ગોળગોળ ફરતો ઉડતો પદાર્થ જોયો હતો. તે દેખાવમાં ગુબ્બારા જેવો હતો અને "તે અસાધારણ ઝડપે" ઉડતો હતો. માર્ટિને એમ પણ કહ્યું હતું કે તે રકાબી જેવા દેખાતો હતો. તે સમયે પહેલી વખત યુએફઓ (UFO) માટે "રકાબી" શબ્દનો પ્રયોગ થયો હતો.[21]
  • ફ્રેબ્રુઆરી 28, 1904 ના દિવસે, સાન ફ્રાન્સિસ્કોની પશ્ચિમે ૩૦૦ માઈલના અંતરે USS સપ્લાઈ હવાઇજહાજના ત્રણ પાયલોટે એક રહસ્યમય અવકાશી પદાર્થ જોયો હતો તેવી માહિતી લેફ્ટનન્ટ ફ્રેંક સ્કોફિલ્ડે આપી હતી, જેઓ પાછળથી પેસિફિક યુદ્ધ ક્ષેત્રના નૌકાદળના કમાન્ડર-ઇન-ચીફ તરીકે જાણીતા થયા હતા. સ્કોફિલ્ડે લખ્યું હતું કે ચળકતાં લાલ રંગના ઇંડા આકારના ત્રણ ગોળાકાર પદાર્થો એકબીજાને સમાંતર ઉડતાં હતાં. તેઓ વાદળના સ્તરમાં નીચે ઉતરતાં હતા, તે પછી તેમણે દિશા બદલી અને અત્યંત ઝડપથી વાદળોની ઉપર "ખૂબ ઊંચે" જતાં રહ્યાં. તે બે થી ત્રણ મિનિટમાં પૃથ્વીથી દૂર ચાલ્યાં ગયા હતાં. તેમાં સૌથી મોટા પદાર્થનું કદ છ સૂર્ય જેટલુ હતું .[૭]
  • 1916 અને 1926: 1305ની સૂચિ NARCAP દ્વારા યુએફઓ (UFO) દેખનાર ત્રણ સૌથી જૂના પ્રસિધ્ધ પાયલોટ. બ્રિટનના એક પાયલોટે 31 જાન્યુઆરી, 1916ના રોજ રોકફોર્ડ નજીક એક પ્રકાશપૂંજ જોયો હતો, જે રેલ્વેના ડબાની પ્રકાશિત બારીઓ જેવો દેખાતો હતો. તે દેખાઇને તરત જ અદ્રશ્ય થઈ ગયો હતો. એક પાયલોટે જાન્યુઆરી, 1926માં કોલોરાડોના વિચિતા, કાન્સાસ અને કોલોરાડો સ્પ્રિંગ્સ વચ્ચે છ ઉડતાં મોટા છિદ્રથી ઢંકાયેલા રહસ્યમય અવકાશી પદાર્થો જોયા હતા. સપ્ટેમ્બર, 1926ના અંતે એક એરમેઇલ પાયલોટને નેવાડા પર એક વિશાળ, પાંખ વિનાના નળાકારા પદાર્થને કારણે વિમાન ઉતરાણ કરવાની ફરજ પડી હતી.[૮]
  • તિબેટના કોકોનોર પ્રદેશની હમ્બોલ્ડ્ટ પર્વતમાળામાં મુસાફરી કરતી વખતે નિકોલસ રોરીચે પાંચમી ઓગસ્ટ, 1926ના રોજ નોંધ્યું હતું કે "તેની પ્રવાસી ટુકડીના કેટલાંક સભ્યોએ "કોઈક મોટો અને ચળકતો સૂર્યને પરાવર્તિત કરતો વિશાળ અંડાકાર પદાર્થ જોયો હતો, જે અસમાન્ય ઝડપે ફરતો હતો. અમારી છાવણીને ઓળંગીને તે પદાર્થે તેની દિશા દક્ષિણમાંથી દક્ષિણપશ્ચિમ (નૈઋત્ય)દિશામાં બદલી હતી. તે તીવ્ર વાદળી આકાશમાં કેવી રીતે અદ્રશ્ય થયો હતો તે અમે જોયું હતું. અમારી પાસે અમારા ફિલ્ડ ગ્લાસીસ લેવાનો પણ સમય હતો અને અમે ચળકતી સપાટીના તે અંડાકાર પદાર્થને સ્પષ્ટપણે જોયો હતો. તેની એક બાજુ સૂર્યપ્રકાશથી ચમકતી હતી." [૯] રોરીચે કરેલા અન્ય એક વર્ણન મુજબ, "...ઉત્તરથી દક્ષિણ દિશામાં એક ચમકતો પદાર્થ ઉડી રહ્યો છે. ફિલ્ડ ગ્લાસીસ હાથમાં છે. આ એક વિશાળ પદાર્થ છે. તેની એક બાજુ સૂર્યમાં ચમકી રહી છે. તેનો આકાર અંડાકાર છે. પછી તેણે અચાનક દિશા બદલી અને નૈઋત્ય દિશામાં અદ્રશ્ય થઈ ગયો." [૧૦]
  • બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન પેસિફિક અને યુરોપીયન યુદ્ધક્ષેત્રોમાં "ફૂ-ફાઇટર્સ" (વિમાનને અનુસરતાં ધાતુનો ગોળા, પ્રકાશના દડા અને અન્ય આકારો) નોંધાયા હતા અને તે વખતે એલાઇડ અને અક્સિસ પાઇલોટ્સ દ્વારા ફોટોગ્રાફ લેવાયા હતા. તે સમયે કેટલાક પ્રસ્તાવ પ્રમાણે એલાઇડની સમજૂતી મુજબ, આ પદાર્થો સેન્ટ. એલ્મો'સ ફાયર (તોફાની હવામાન દરમિયાન દેખાતો પ્રકાશિત પટ્ટો), શુક્રનો ગ્રહ કે જર્મનીનું રહસ્યમય શસ્ત્રો હતાં.[૧૧][૧૨]
  • U.S. સૈન્યના નિરીક્ષકોએ 25 ફેબ્રુઆરી, 1942ના રોજ કેલિફોર્નિયાના લોસ એન્જીલસનાઆકાશમાં એક રહસ્યમય વિમાન જોયું હતું. તેનો સંકેત રડારમાં પણ મળ્યો હતો. તેને જાપાનના વિમાનો સમજી હવાઇજહાજવિરોધી તોપમારો કરાયો હતો. તેને લઇને કોઈ પણ પ્રકારનો ખુલાસો રજૂ કરવામાં આવ્યો નહોતો છતાં કેટલાંક અધિકારોએ કેલિફોર્નિયા પર જાપાનના હુમલાની અપેક્ષાથી સર્જાયેલા ચિંતાના પગલે તોપમારો કરાયો હોવાનો અહેવાલો ફગાવી દીધા હતા. જોકે, આર્મી ચીફ ઓફ સ્ટાફ જનરલ જ્યોર્જ સી. માર્શલ અને યુદ્ધસચિવ હેનરી સ્ટિમ્સ્ને એક હવાઇજહાજ સંકળાયેલું હતું તે વાત પર ભાર મૂક્યો હતો. પાછળથી આ બનાવ લોસ એન્જીલસના યુદ્ધ કે વેસ્ટ કોસ્ટ એર રેડ તરીકે જાણીતી થઈ હતી.
  • સ્કેન્ડિનેવિયન દેશોમાં વર્ષ 1946માં રહસ્યમય અવકાશી પદાર્થોના 2000 કરતાં વધારે અહેવાલો પ્રાપ્ત થયાં હતાં, જેને મુખ્યત્વે સ્વીડનના સૈન્યએ એકત્ર કર્યા હતા. ઉપરાંત ફ્રાંસ, પોર્ટુગલ, ઇટાલી અને ગ્રીસમાંથી આ જ પ્રકારના અહેવાલો મળ્યાં હતાં. તે સમયે તેઓ "રશિયન હેઇલ" તરીકે અને પાછળથી "ભૂતિયા રોકેટો" તરીકે જાણીતા થયા હતા, કારણ કે આ રહસ્યમય પદાર્થો રશિયાએ જર્મની પાસેથી છીનવી લીધેલા V1 કે V2 રોકેટનું સંભવિત પરિક્ષણ હતું તેવું માનવામાં આવ્યું હતું. જોકે મોટાભાગના લોકો તેને ખરતા તારા કે ઉલ્કા જેવા કુદરતી ચમત્કારો માનતા હતાં, જેમાંથી 200 જેટલાં પદાર્થોને સ્વીડનના સૈન્યએ રડાર પર નોંધ્યા હતા અને વાસ્તવિક ભૌતિક પદાર્થો ગણ્યાં હતાં. સ્વીડનના સૈન્યએ 1948માં એક ગુપ્ત દસ્તાવેજમાં USAF યુરોપને કહ્યું હતું કે તેમના કેટલાંક સંશોધનોનું માનવું છે કે આ પદાર્થો મૂળ પૃથ્વીની વાતાવરણની બહારના હતા.(વિસ્તૃત અભ્યાસ માટે વીકી ભૂતિયા રોકેટો પરનો લેખ જુઓ)

કેનેથ આર્નોલ્ડનું નિરીક્ષણ[ફેરફાર કરો]

મુખ્ય લેખ: Kenneth Arnold § June 24, 1947 UFO sighting
આ બતાવે છે, કેન્નેથ આર્નોલ્ડે 1947માં UFO દેખ્યાની અહેવાલની ફાઇલને.

બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી 24 જૂન, 1947ના રોજ અમેરિકન વ્યાવસાયિક કેનેથ આર્નોલ્ડ તેમના અંગત વિમાનમાં વોશિંગ્ટનમાં પર્વત રેઇનીઅર નજીક ઉડતા હતા ત્યારે તેમણે એક રહસ્યમય અવકાશી પદાર્થ જોયો હતો. તેની સાથે અમેરિકામાં યુએફઓ (UFO) સંશોધનનો તબક્કો શરૂ થયો હતો તેમણે નોંધ્યું હતું કે રેઇનીઅરનની સામેના ભાગે નવ ચમકતા પદાર્થો ઉડતાં દેખાય છે.

ચિત્ર:Arnold crescent 1947.jpg
આ બતાવે છે, કેન્નેથ આર્નોલ્ડ ચિત્ર લઇને ઊભા છે, જેમાં તેમને અર્ધચંદ્રાકાર આકારનો UFO જે તેમને 1947માં જોયું હતું તેનું રેખાકંન છે.

જોકે 1947માં તેની પહેલાં U.S.માં આ જ પ્રકારનો પદાર્થો જોવા મળ્યાં હતાં, પણ આર્નોલ્ડના નિરીક્ષણે પ્રથમ વખત પ્રસાર માધ્યમો અને લોકોની કલ્પનાને કેદ કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ધ્યાન ખેંચ્યું હતું. આર્નોલ્ડના વર્ણન મુજબ તેમણે જે પદાર્થો જોયા હતા તે "સતત અવાજ કરતું તાવડી જેવું સમતલ", "રકાબી જેવા આકારના અને હું તેમને પરાણે જોઈ શકું તેવા અત્યંત પાતળા", "અર્ધચંદ્રાકાર, સામેથી અંડાકાર અને પાછલથી બર્હિગોળ...તેઓ મોટી સપાટ ડિસ્ક જેવા દેખાતાં હતાં" (જુઓ આર્નોલ્ડનું ડ્રોઇંગ જમણે), અને "જો તમે તેને પાણી પર ફેંકો તો તે રકાબીની જેમ ઉડશે". (જોકે પાછળથી તેમણે તેમાંથી એક પદાર્થ અર્ધચંદ્રાકાર જેવો આકાર ધરાવતો હોવાનું જણાવ્યું હતું, જે ડાબે ચિત્રમાં દેખાય છે.) આર્નોલ્ડના વર્ણનોની વ્યાપક નોંધ લેવાઈ હતી અને થોડા દિવસની અંદર તેના માટે ઉડતી રકાબી અથવા ઉડતી ડીસ્ક શબ્દ પ્રચલિત થયો હતો.[૧૩] આર્નોલ્ડના નિરીક્ષણ પછી થોડા અઠવાડિયામાં અમેરિકા સહિત અન્ય દેશોમાં રહસ્યમય અવકાશી પદાર્થો જોયાના સેંકડો બનાવો નોંધાયા હતા. તેમાંથી મોટા ભાગના U.S.માં જોવા મળ્યાં હતાં.

આર્નોલ્ડના નિરીક્ષણના અહેવાલો પ્રસાર માધ્યમોમાં પ્રકાશિત થયા પછી વધુ સંખ્યામાં અન્ય કેસો નોંધાવાની શરૂઆત થઈ હતી આ પ્રકારના એક બનાવમાં યુનાઇટેડ એરલાઇન્સના એક પાયલોટે 4 જુલાઈની સાંજે ઇડાહો પર નવથી વધારે રકાબી જેવા અવકાશી પદાર્થો જોયા હતાં. તે સમયે આ બનાવની નોંધ આર્નોલ્ડ કરતાં પણ વધારે લેવાઈ હતી અને આર્નોલ્ડના અહેવાલને મહત્વપૂર્ણ સમર્થન મળ્યું હતું.[૧૪]

વર્તમાનપત્રોના અહેવાલો (આર્નોલ્ડ અગાઉ બનેલા કેસ સહિત)ની વિસ્તૃત સમીક્ષામાં અમેરિકાના યુએફઓ (UFO) સંશોધક ટેડ બ્લોચેરને જાણવા મળ્યું હતું કે 4 જુલાઈના રોજ અવકાશી પદાર્થો જોવાના બનાવોમાં ઉછાળો આવ્યો હતો, 6-8મી જુલાઈએ તેમાં વધારો થયો હતો બ્લોચેર નોંધ્યું હતું કે તે પછી થોડા દિવસોમાં અમેરિકાના મોટા ભાગના વર્તમાનપત્રોમાં પહેલાં પાને "નવી ઉડતી રકાબી" કે "ઉડતી ડિસ્ક" જોવા મળી હોવાના અહેવાલો છવાયેલાં હતાં. 8મી જુલાઈ,[33] પછી આ પ્રકારના અહેવાલો ઓછો થવાની શરૂઆત થઈ હતી, કારણ કે અધિકારીઓએ રોસવેલ યુએફઓ (UFO) બનાવ પર જાહેર નિવદેન આપવાનું શરૂ કર્યું હતું, તેમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે એક ભરવાડને તેની જમીન પર કાટમાળ જોવા મળ્યો હતો, જે હવામાન સાથે સંબંધિત ગુબ્બારનો હતો.[34]

તેના કેટલાંક વર્ષ પછી 1960ના દાયકામાં બ્લોચેરને (સહાયક ભૈતિક વિજ્ઞાનવિદ જેમ્સ ઈ. મેકડોનલ્ડ દ્વારા) જાણવા મળ્યું હતું કે કેનેડા, વોશિંગ્ટન D.C અને મોન્ટાનાને બાદ કરતાં U.S.ના દરેક રાજ્યના 140 અખબારોમાં તે વર્ષે ઉડતી રકાબી જોવા મળી હોવાના 853 બનાવો પ્રકાશિત થયાં હતાં.[૧૫]

તપાસ[ફેરફાર કરો]

યુએફઓ (UFO) વર્ષોથી શોધનો મોટો વિષય રહ્યો છે. યુનાઇટેડ સ્ટૅટ્સ, કેનેડા, ધ યુનાઇટેડ કિંગડમ, જાપાન, પેરુ, ફ્રાન્સ, બેલ્જીયમ, સ્વીડન, બ્રાઝિલ, ચીલી, ઉરુગ્વે, મેક્સિકો, સ્પેન અને સોવિયત યુનિયન જેવા દેશોની સરકાર તેમજ સ્વતંત્ર વિદ્યાપીઠોએ યુએફઓ (UFO)ના અંગેના અહેવાલો અલગ અલગ સમય પર રજૂ કરતા રહ્યા છે.

આ સરકારી અભ્યાસોમાંથી સ્વીડીશ લશ્કરની(1946–1947) ભૂતિયા રૉકેટો અંગેની તપાસ શ્રેષ્ઠ છે,પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુક,તે પહેલા પ્રોજેક્ટ સંકેતઅને પ્રોજેક્ટ દ્વેષ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ હવાઇદળ દ્વારા 1947 થી 1969માં સંચાલિત કરવામાં આવ્યા હતા, ખાનગી U.S. સેના/ હવાઇ દળની યોજના ટ્વિંકલની તપાસ લીલા અગનગોળા(1948–1951), ખાનગી USAF પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બૂકનો ખાસ અહેવાલ #14[૧૬],બટ્ટેલે મૅમોરીયલ ઇસ્ટીટ્યુટ, અને બ્રાઝીલીયન હવાઇદળ ઑપરેશન રકાબી(1977) દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો. ફ્રાન્સ (GEPAN/SEPRA/GEIPAN)પર તેની અવકાશી એજન્સી CNES દ્વારા 1977થી, જે યરુગુય 1989થી સતત તપાસ ચાલાવી રહી છે.

1968માં USAF માટે જાહેર સંશોધનના પ્રયાસ માટે કોન્ડોન સમિતિને સંચાલિત કરવામાં આવી, જેનો નકારાત્મક નિષ્કર્ષ આવ્યો, US સરકારે તે તપાસનો અંત કરવાની અધિકૃત જાહેરાત કરી. જો કે દસ્તાવેજી પૂરાવા તેવો નિર્દેશ કરે છે કે કેટલીક સરકારી ગૃપ્ત એજન્સીઓ અનાધિકૃત રીતે આ અંગે તપાસ તથા સ્થિતિ પર નિંયત્રણ રાખી રહી છે.[૧૭]

વૈજ્ઞાનિક અને અગ્રણી યુએફઓ (UFO) સંશોધક જેક્સ વેલીએ દલીલ કરી હતી કે મોટા ભાગના યુએફઓ (UFO) સંશોધન વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિએ અપુરતા છે જેમા પ્રોજેક્ટ બ્લ્યુ બૂક જેવા અનેક સરકારી અભ્યાસનો પણ સમાવેશ થાય છે અને આ અસાધારણ ઘટનાની સાથે વારંવાર પૌરાણિક કથા કે સંપ્રદાયિકવાદને જોડવામાં આવે છે. વેલી જણાવે છે કે, જાતે બની બેઠેલા વૈજ્ઞાનિકો ઘણી વાર યુએફઓ (UFO)ની અસાધારણ ઘટના પ્રત્યે સત્તાવાર વૈજ્ઞાનિકોની બેદરકારીથી ઉભો થયેલો અવકાશ ભરે છે. વેલી એમ પણ જણાવે છે કે હજુ પણ કેટલાય વૈજ્ઞાનિકો ખાનગી રાહે યુએફઓ (UFO)નો અભ્યાસ કરી રહ્યાં છે, જેને તેઓ "અદ્રશ્ય કોલેજ" તરીકે ગણાવે છે. તેમણે એમ પણ દલીલ કરી હતી કે સઘન વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસ દ્વારા ઘણુ શીખી શકાય તેમ છે પરંતુ હજુ સુધી તેવું કામ થયું નથી.[૨]

યુએફઓ (UFO)નો મુખ્યપ્રવાહમાં વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસ બહુ ઓછો થયો છે અને આ મુદ્દેને મુખ્યપ્રવાહના વૈજ્ઞાનિક સાહિત્યમાં ખુબ જ ઓછું પ્રાધાન્ય અને સમર્થન મળ્યું છે. U.S.માં ડિસેમ્બર 1969માં સત્તાવાર અભ્યાસનો અંત આવ્યો, ત્યારબાદ એડવર્ડ કોન્ડને નિવેદન કર્યું કે યુએફઓ (UFO)નો અભ્યાસને ત્યાં સુધી સંપૂર્ણ પણે ન્યાય નહી મળે જ્યાં સુધી વૈજ્ઞાનનો વધુ વિકાસ નહી થાય.[40] કોન્ડોન અહેવાલ અને આ તારણોને નેશનલ એકેડેમી ઓફ સાયન્ટિસ્ટ્સએ પણ સમર્થન આપ્યું હતું કોન્ડોન આ વિદ્યાપીઠના સભ્ય પણ હતા. જો કે AIAAની યુએફઓ (UFO) પેટાસમિતિની વૈજ્ઞાનિક સમીક્ષા કોન્ડોનના તારણ સાથે અસહમત હતા તેમને નોંધ્યું હતું કે અભ્યાસ કરાયેલા માત્ર 30% કિસ્સાઓને સમજાવી શકાયા નથી, અને સતત અભ્યાસ દ્વારા વૈજ્ઞાનિક લાભ મેળવી શકાય તેમ છે.

એવો દાવો કરાયો છે કે તમામ યુએફઓ (UFO) કેસો રમૂજી પ્રસંગ કથા[41] છે અને તમામને નિરસ પ્રકારની અસાધારણ ઘટના તરીકે સમજાવી શકાય. બીજી બાજુ, એવી દલીલ કરાઇ છે કે જાણીતા ખબરોમાં પ્રસિદ્ધ થયેલા અહેવાલ સિવાય બહુ જ ઓછી નિરીક્ષણ માહિતી વૈજ્ઞાનિકો પાસે છે.[૨][૧૮]

કોન્ડોનનો અહેવાલન પ્રસિદ્ધિ થયા પહેલા અને બાદ બંને સમયે વિવાદમાં ઘેરાયેલો રહ્યો છે. એવો દાવો કરાયો છે કે અનેક વૈજ્ઞાનિકોએ અહેવાલની "ગંભીરપણે ટીકા કરી છે, ખાસ કરીને, પ્રભાવશાળી AIAAએ...જેને યુએફઓ (UFO) પર મધ્યમસર પરંતુ સતત વૈજ્ઞાનિક કામ કરવાની ભલામણ કરી હતી."[44]. AAAS ને કરેલા સંબોધનમાં જેમ્સ ઇ. મેકડૉનાલ્ડે જણાવ્યું હતું કે તે માને છે કે સમસ્યાનો પુરતો અભ્યાસ કરવામાં વિજ્ઞાન નિષ્ફળ ગયું છે. તેમણે કોન્ડોનનો અહેવાલ અને US હવાઇદળના પ્રાથમિક અહેવાલો વૈજ્ઞાનિક રીતે અપુરતા ગણાવીને તેની ટીકા કરી હતી. તેમણે કોન્ડોનના તારણના[46] આધાર પર પ્રશ્ન કર્યો હતો અને દલીલ કરી હતી કે યુએફઓ (UFO) ના અહેવાલ પર “વૈજ્ઞાનિક કોર્ટમાં હાંસી ઉડાવે છે."[47] ખગોળશાસ્ત્રી જે. એલન હાયનેક USAFમાં 1948થી સલાહકારનો હોદ્દો ધરાવતા હતા અને આ હોદ્દાને કારણે તેઓ આ વિષય સાથે સંકળાયેલા કદાચ સૌથી જ્ઞાની વૈજ્ઞાનિક હોઇ શકે. તેમણે કોન્ડોન કમિટીના અહેવાલની આકરી ટીકા કરી હતી અને બાદમાં બે નોનટેકનિકલ પુસ્તકો લખ્યા હતા જેમાં યુએફઓ (UFO) ના અહેવાલની તપાસ કેટલી મુશ્કેલ હોય છે તેવું તેમને જણાવ્યું હતું.

કોઇ પણ સત્તાવાર સરકારી તપાસે જાહેરામાં એવું તારણ કાઢ્યું નથી કે યુએફઓ (UFO) ચોક્કસપણે એક વાસ્તવિક ભૌતિક પદાર્થ છે, તેનું મૂળ પૃથ્વીની બહાર અવકાશમાં રહેલું છે અથવા તે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાને લગતું છે. આવા જ નકારાત્મક તારણો અભ્યાસમાં જોવા મળ્યા જે ઘણા વર્ષો સુધી વર્ગીકૃત હતા જેમ કે UK ની ફ્લાઇંગ સોકર વર્કિંગ પાર્ટી, પ્રોજેક્ટ કોન્ડાઇન, US CIA- પ્રેરિત રોબર્ટસન પેનલ, 1948થી 1951 દરમિયાન US લશ્કરની લીલા અગનગોળાની તપાસ અને 1952થી 1955 સુધી USAF માટે બેટલ મેમોરીયલ ઇન્સ્ટિટ્યુટઅભ્યાસ (પ્રોજેક્ટ બ્લ્યુ બૂક સ્પેશિયલ રિપોર્ટ#14)

જોકે, USAF કાયદો 200-2 શરૂઆતી વર્ગીકરણ હતું, જે 1953માં પ્રથમવાર રોબર્ટસન પેનલ બાદ પ્રસિદ્ધ થયુ્. જેમાં યુએફઓ (UFO) ને પ્રથમવાર વ્યાખ્યાયિત કરી અને કઇ રીતે માહિતી એકત્રિત કરવામાં આવે, અને કયા બે કારણોના લીધે તેને સમજાવી ન શકાય તેવા કેસોનો અભ્યાસ કરવો જરૂરી છે, એક તો રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાના કારણે અને તેમાં રહેલા ટૅકનીકલ દ્રષ્ટ્રિકોણના લીધે, જો કે આવો કોઇ વાસ્તવિક પદાર્થ છે અને તે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા માટે ખતરારૂપ છે તે વાત સ્વીકારવામાં આવે છે પણ તેના મૂળ વિષે કશું પણ કહેવા નથી માંગતા. (ઉદાહરણ માટે, આવી માહિતીઓ તે રીતે પણ મહત્વની છે કે યુએફઓ (UFO)નું કોઇ વિદેશી કે આંતરિક મૂળ છે.) 1947માં USAF અભ્યાસના પહેલા બે જાણીતા વર્ગીકરણમાં તેવો નિષ્કર્ષ આવ્યો કે ખરેખરમાં અવકાશયાન જેવી વસ્તુ સામેલ છે, પણ તેના મૂળ વિશે કોઇ પણ મત ન આપવામાં આવ્યો. (નીચે અમેરીકન તપાસને જુઓ) પહેલાના આ અભ્યાસો USAFની રચના અને 1947માં પ્રોજેક્ટ સાઇનના અંત સુધી લઇ જાય છે, જે પહેલો અર્ધ-સાર્વજનિક USAF અભ્યાસ હતો.

પ્રોજેક્ટ સાઇન 1948માં લખાયેલ ઉચ્ચ વર્ગીકરણના મતે (જુઓ એસ્ટિમટ ઓફ ધિ સિચ્યુએશન) સૌથી શ્રેષ્ઠ યુએફઓ (UFO) અહેવાલ છે જે પૃથ્વીની બાહરની દુનિયા વિષે સમજૂતી આપે છે, અને ખાનગી પણ ઉચ્ચ-કક્ષાનો ફ્રેન્ચ COMETA અભ્યાસ જે 1999માં કરવામાં આવ્યો હતો તેનો પણ સમાવેશ થાય છે. ઉચ્ચ કક્ષાના ખાનગી સ્વીડીશ લશ્કરના મતે 1948માં USAF પ્રક્રિયા અંગે મત જાહેર કર્યો હતો કે તેમના કેટલાક વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે 1946ના ભૂતિયા રૉકેટ અને ત્યારબાદ ઉડતી રકાબી ના પૃથ્વીની બહારના વંશજ છે. (ભૂતિયા રોકેટો માટે દસ્તાવેજ જુઓ). 1954માં જર્મન રૉકેટ વિજ્ઞાનિક હરમાન્ન ઓબેર્થ એક ખાનગી પશ્ચિમ જર્મન સરકારી તપાસની ગુપ્ત તપાસને બહાર પાડી હતી, જેની આગેવાની તેમને સંભાળી હતી, તે તપાસના નિષ્કર્ષ પૃથ્વીની બાહરની દુનિયા હોવાની સાક્ષી પૂરતો હતો, પણ આ અભ્યાસને કદી જાહેર કરવામાં નથી આવ્યો. કેનેડીયન દ્વારા આંતરીક અહેવાલોને વર્ગીકૃત કરતા 1952 અને 1953માં થયેલ પ્રોજેક્ટ મેગ્નેટ(ચુંબક)માં પણ બાહરની દુનિયાનું મૂળ હોવાની મોટી શક્યતા રહેલી હોવાનું જણાવ્યું છે. જોકે સાર્વજનિક રીતે પ્રોજેક્ટ મેગ્નેટ પર કેનેડીયન રક્ષણ અભ્યાસો આવા કોઇ પણ નિષ્કર્ષમાં આ પ્રમાણેની વાતને નકારે છે.

અન્ય ઉચ્ચ વર્ગીકૃત U.S. અભ્યાસ જે CIAની વૈજ્ઞાનિક તપાસની કચેરી (OS/I) દ્વારા સંચાલિત કરવામાં આવી હતી અને જે પાછળથી 1952ના મધ્યમાં રાષ્ટ્રિય સંરક્ષણ કાઉન્સીલ (NSC) દ્વારા તેનું નિયમન કરવામાં આવ્યું. જેના નિષ્કર્ષ પ્રમાણે યુએફઓ (UFO) સાચેજ કોઇ વૈજ્ઞાનિક પદાર્થ છે જે રાષ્ટ્રિય સુરક્ષા માટે ખતરારૂપ હોઇ શકે. એક OS/I એ CIAના ડાયરેક્ટરને (DCI) ડિસેમ્બરમાં મેમો લખ્યો જેમાં લખ્યુ હતું કે, "... ઘટનાના અહેવાલો આપણને તેવું સ્વીકારવા મજબૂર કરે છે કે ખરેખરમાં કંઇક તેવું ચાલી રહ્યું છે જેના વિષે આપણે તાત્કાલીક સચેત થવું જોઇએ... જેને ના સમજાવી શકાય તેવા પદાર્થોને જોવાની, મહાન અને અતિશય ઝડપે ફરતી મોટા U.S.ના રક્ષણ માટે સ્થાપિત કરાયેલા ઉપકરણોના સાન્નિધ્યમાં આ લક્ષણોને કોઇ પ્રાકૃતિક અસાધારણ ઘટનાનું કારણ કે કોઇ જાણીતા પ્રકારનું અવકાશી વાહન નથી લાગતા." આ વાતને અગ્તયની ગણાવીને તે OS/I દસ્તાવેજને NSC માટે DCI તરફથી નોંધ મોકલવી, તેવા પ્રસ્તાવ સાથે કે NSC ગુપ્તચર અને સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ સમૂહ બધી રીતે સાથે મળીને યુએફઓ (UFO)ની તપાસ અંગે પ્રથમ પ્રાથમિકતા વાળી કોઇ યોજના બનાવશે. તેમને DCI ને તેવી પણ વિનંતિ કરી કે તમે એક બાહ્ય સંશોધન યોજનાની સ્થાપના કરો જેમાં ઉચ્ચ-કક્ષાના વૈજ્ઞાનિકો યુએફઓ (UFO)ના પ્રશ્નોનો અભ્યાસ કરે, જે હાલમાં રૉબર્ટસન પેનલ તરીકે જાણીતું છે આ બાબતે વધુ વિશ્લેષણ કરવા માટે. જાન્યુઆરી 1953માં રૉબર્ટસન પેનલના નકારાત્મક વિશ્લેષણ બાદ OS/I તપાસને બંધ કરી દેવામાં આવી.[૧૯]

કેટલીક સાર્વજનિક સરકારના નિષ્કર્ષ દર્શાવે છે કે ખરેખરમાં કોઇ પદાર્થ છે પરંતું બાહ્ય દુનિયાની ઉત્પત્તિ છે કે નહી તે વિષે કોઇ સ્પષ્ટ કંઇ કહેવા નથી માંગતા, વળી તેની શક્યતાને નકારતા પણ નથી. 1989-1991માં હવામાં ઉપસી આવેલું વિશાળ ત્રિકોણ પર બેલ્ગીઅન લશ્કરની તપાસ અને ચાલુ વર્ષ 2009માં યૂરુગુયાન હવાઇદળના અભ્યાસનું નિષ્કર્ષ તેના ઉદાહરણ છે (નીચે જુઓ).

કેટલાક ખાનગી અભ્યાસ તેમના નિષ્કર્ષ પર તટસ્થ છે પણ તેમની દલીલ છે કે ઇનએક્સપ્લિકબલ કોર કેસમાં સતત વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસની જરૂર છે. 1998માં સ્ટુરરોક પેનલનો અભ્યાસ અને 1970માં કોન્ડોન અહેવાલ પર AIAAતપાસ તેના ઉદાહરણ છે.

અમેરિકન તપાસ[ફેરફાર કરો]

1947ની જૂન અને જુલાઇની શરૂઆતમાં U.S.માં મોટાપાયે જોયાની ઘટના બાદ 1947ની 9મી જુલાઇએ લશ્કર હવાઇ દળના (AAF) ગુપ્તચર વિભાગ અને FBI ના સંયુક્રત રીતે સૌથી સારી દેખાવાની ઘટના અને તેના લક્ષણો કે જેને તાત્કાલીક ઓળખી ન શકાય તેના પર ઔપચારિક તપાસ શરૂ કરી, જેમાં કેન્નેથ આર્નૉલ્ડ અને યુનાઇટેડ એરલાઇનના કર્મચારીનો પણ સમાવેશ થાય છે. AAF "ઑલ ઑફ ઇટ્સ સાયન્ટીસ્ટ"(તેના બધા જ વૈજ્ઞાનિકો)નો ઉપયોગ કરી તત્પરતા બતાવી કે "ખરેખરમાં આવી કંઇક અસાધારણ ઘટના થઇ છે." આ સંશોધન "પ્રારંભિક સંચાલન તે સાથે શરૂ થયું કે ઉડતી વસ્તુઓ ખરેખરમાં કોઇ અવકાશી અસાધારણ ઘટના છે" કે તે "કોઇ પરદેશી વસ્તુ છે જેમાં યાંત્રિક ઉપકરોથી સંચાલિત કરી શકાય."[૨૦] ત્રણ અઠવાડિયા બાદ પ્રાસ્તાવિક રક્ષણના અંદાજમાં હવાઇદળની તપાસમાં તેવું નક્કી થયું કે આ 'ઉડતી રકાબી'ની પરિસ્થિતિ કોઇ કાલ્પનિક કે કોઇ પ્રાકૃતિક અસાધારણ ઘટનાને વધુ પડતી જોવી તેવું નથી. કંઇક ખરેખરમાં આસપાસમાં ઉડી રહ્યું છે."[૨૧]

ત્યારબાદની તપાસ ખાનગી અને ટૅકનીકલ વિભાગના હવાઇ મટેરીઅલ કમાન્ડે રાઇડ ફિલ્ડે ખાતે કરી હતી તે પણ સમાન નિષ્કર્ષ પર આવ્યા કે "અસાધારણ ઘટના કોઇ સાચી ઘટના છે અને કાલ્પનિક કે કૃત્રિમ નથી," ત્યાં તેવા પદાર્થો છે જેનો આકાર ડીસ્ક જેવો છે અને દેખતા ધાતુના કોઇ માનવસર્જિત વિમાન જેટલું મોટું છે. તેના લક્ષણો "અતિશય દરે ઉપર ચડવું [અને] ગતિમાં ફેરફાર કરી ઉડવું" સામાન્ય રીતે ઓછા અવાજવાળું અને લટક્યા વગર,અવારનવાર ઉડવાની બનાવટ, અને "જ્યારે દેખ્યા કે સંપર્ક કરવામાં આવે કોઇ મિત્ર વિમાન કે રડાર દ્વારા નિયંતણ માટેના સૂચનો માટે ત્યારે" "ઉડાઉ" વર્તન હોય છે. તેથી 1947ના સ્પટેમબરમાં તેવું સૂચવવામાં આવ્યું કે આ અંગે એક હવાઇ દળના તપાસના અધિકારીએ આ અસાધારણ ઘટના અંગે તપાસ ગોઠવવી જોઇએ. તેવી પણ ભલામણ કરવામાં આવી કે અન્ય સરકારી એજન્સીઓએ પણ આ અંગે તપાસમાં મદદ કરવી જોઇએ.[૨૨]

1947માં હવાઇદળે પ્રોજેક્ટ સાઇન(સંકેત)ને બંધ કર્યો, પ્રારંભિક સરકારી અભ્યાસોમાં વધુ એક ખાનગી બાહરની દુનિયાને લગતો નિષ્કર્ષ આવ્યો. 1948ની ઓગસ્ટમાં સાઇનનાતપાસકારોએ તેની અસર વિષે ખૂબજ ખાનગી ગુપ્તમાહિતીનો અંદાજ લખ્યો. હવાઇદળના મુખ્ય કર્મચારી હોયટ વાનડેનબેર્ગને તેને નાશ કરવાનો હુકમ આપ્યો. આ દાબી નાખેલા અહેવાલના અસ્તિત્વ વિષે કેટલાક અંદરના કર્મચારીઓ જેમને તેને વાંચ્યો હતો તેમણે તેને પ્રસિદ્ધ કર્યો હતો, જેમાં કેટલાક ખગોળશાસ્ત્રી અને USAF સલાહકાર જે.એલન હાયનેક અને કેપ્ટન. એડવર્ડ જે. રુપ્પેલ્ટ, કે જેમણે પહેલા USAFની પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુક માટે આગેવાની કરી હતી તેમનો સમાવેશ થાય છે.[૨૩]

પ્રોજેક્ટ સાઇનને છૂટું પાડીને તેને 1948માં પ્રોજેક્ટ ગ્રજ(દ્વેષ) બનાવામાં આવ્યો. પ્રોજેક્ટ ગ્રજની ઓછી ગુણવત્તાવાળી તપાસ પર સંમત થઇને, હવાઇદળના ડાયરેક્ટર ઓફ ઇન્ટેલીજન્સે તેને 1951માં પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુક નામે ઓળખી રુપ્પેલ્ટને તેનો કબજો આપ્યો. બલ્યુ બુકને 1970માં બંધ કરવામાં આવ્યો. કોન્ડોન કમિશનના નકારાત્મક નિષ્કર્ષને તર્કસંગત માનીને, આધિકારીક રીતે હવાઇ દળે યુએફઓ (UFO) તપાસનો અંત કર્યો. જો કે બોલેન્ડર મેમોના નામે ઓળખાતા વર્ષ 1969 USAF દસ્તાવેજ વિષે, ત્યારબાદના સરકારી દસ્તાવેજો જણાવે છે કે સાર્વજનિક નહીં તેવા U.S. સરકારના યુએફઓ (UFO) તપાસ દ્વારા 1970 બાદ આ તપાસને ચાલુ રખવામાં આવી. બોલેન્ડર મેમોના પ્રથમ તબક્કામાં જણાવ્યું કે "અજાણી ઉડતી વસ્તુઓ પરના અહેવાલો રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા માટે ખતરારૂપ છે... તે બલ્યુ બુકની પ્રણાલીનો કોઇ ભાગ નથી," જે દર્શાવે છે કે સાર્વજનિક બલ્યુ બુક તપાસ કરતા વધુ મહત્વની યુએફઓ (UFO) ઘટનાઓ વિષે બાહ્ય રીતે પહેલેથી કામ થઇ રહ્યું હતું. આ મેમોમાં વધુમાં, "યુએફઓ (UFO) અહેવાલો જે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાને પ્રભાવીત કરી શકે છે તેને માનક હવાઇદળની પદ્ધતિ દ્વારા હાથ ધરી કામ ચાલુ રાખવામાં આવશે, જેને આ માટે જ રચવામાં આવી છે." [53] વધુમાં 1960ના અંતમાં U.S હવાઇદળની વિદ્યાપીઠના અવકાશ વિજ્ઞાનના ક્રમમાં યુએફઓ (UFO)ઓ પર એક અધ્યાયમાં, બાહરી દુનિયાના ઉત્પત્તિ હોવાને ગંભરતાપૂર્વક સ્વીકારવામાં આવી હતી. જ્યારે અભ્યાસક્રમના શબ્દો જાહેર થયા, ત્યારે 1970માં હવાઇદળે તેવું નિવેદન બાહર પાડ્યું કે આ ચોપડી જૂની થઇ છે અને લશ્કરી વિદ્યાર્થીઓને તેના બદલે કોન્ડોનના નકારાત્મક વિશ્લેષણ વિશે જણાકારી આપવામાં આવી છે.[૨૪]

જાણીતો શબ્દ ઉડતી રકાબી ના બદલે યુએફઓ (UFO) શબ્દનો ઉપયોગ કરવાનું સૂચન 1952માં રુપ્પેલ્ટે કર્યું હતું, તેમનું માનવું હતું કે ઉડતી રકાબી શબ્દ દેખવાની વિવિધતાને નથી પ્રદર્શીત કરતી. રુપ્પેલ્ટે સૂચન કર્યું હતું કે UFO શબ્દને યુ-ફુઇ શબ્દની જેમ ઉચ્ચારણ કરવું જોઇએ. જોકે તેને સામાન્યરીતે, તેના દરેક શબ્દનું ઉચ્ચારણ કરીને બોલવામાં આવે છે: U.F.O. તેમના પારિભાષાના શબ્દને હવાઇદળ દ્વારા ઝડપથી સ્વીકારી લીધો, 1954માં અજાણ ઉડતા પદાર્થને ટૂંકાણમાં "UFOB" કહેવામાં આવ્યું. રુપ્પેલ્ટે પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુક પર તેમના અનુભવોને વિગતવાર કહેવા તેમની આત્મકથા ધિ રિપૉર્ટ ઑન અનઆઇડેન્ટીફાઇડ ફ્લાઇંગ ઑબજેક્ટ (1956) બહાર પાડી, આ એવી પહેલી ચોપડી હતી જેમાં આ પારિભાષાના શબ્દનો ઉપયોગ થયો હોય.[૨૫]

હવાઇદળ કાયદો 200-2,[૨૬] ને 1953 અને 1954માં લાગુ પાડવામાં આવ્યો, અજાણી ઉડતી વસ્તુની ("UFOB")વ્યાખ્યા કરવા માટે, જે પ્રમાણે "કોઇ પણ હવામાં ઉત્પન્ન પદાર્થ જેની કાર્યપ્રદ્ધતિ, વાયુ ગતિશાસ્ત્રની લાક્ષણિકતા, કે અસામાન્ય લાક્ષણો, કોઇ હાલના જાણીતા વિમાનો કે મિસાઇલના પ્રકાર સાથે અનુકૂળ ન બેસતા હોય, કે હકારાત્મકરીતે કોઇ જાણીતા પદાર્થ તરીકે તેને ઓળખી ન શકાય." આ કાયદામાં તેવું પણ કહેવામાં આવ્યું હતું કે UFOBની તપાસ તે પણ જોવું જોઇએ કે "યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સની સુરક્ષા માટે તે શક્ય ખતરો બની શકે" અને "તેના ટૅકનીકલ દ્રષ્ટિએ તેની જટિલતાને પણ નક્કી કરવું." જનતાને શું કહેવું તે અંગે જણાવતા કહ્યુ કે "UFOB પર સમાચાર માધ્યમના પ્રતિનિધિઓને તેવી માહિતી આપવાની પરવાનગી છે, જ્યારે કોઇ પદાર્થ નિરપેક્ષ રીતે કોઇ જાણીતા પદાર્થ તરીકે ઓળખી શકાય," પણ "તેવા પદાર્થો જેને સમજાવી નથી શકાતા, જેની હકીકત ખાલી ATIC [એર ટૅકનીકલ ઇન્ટેલીજન્સ સેન્ટર] દ્વારા વિશ્લેષણ બાદ તેમાં રહેલા અનેક અજાણ્યા જોડાણો વિષે જાણ્યા બાદ જ તે માહિતીને બહાર પાડી શકાશે. [૨૭][૨૮]

પ્રસિધ્ધ અમેરિકન તપાસોમાં સમાવેશ થાય છે:

અન્ય પૂર્વકાલીન U.S. લશ્કરી અભ્યાસ, જેની સ્થાપના 1940ની આસપાસ થઇ હતી અને જે થોડીક જાણીતી પણ થઇ, જેને ઇન્ટરપ્લેનેટરી ફીનોમેનન યુનિટ(IPU) કહેવામાં આવતું હતું. 1987માં બ્રિટિશ યુએફઓ (UFO) સંશોધક ટીમોથી ગુડને એક પત્ર મળ્યો જેમાં IPUની હયાતીની પુષ્ઠી લશ્કરના ડાયરેક્ટર ઑફ કાઉન્ટર-ઇન્ટેલીજન્સ દ્વારા કરવામાં આવી હતી, તેમાં લખ્યું હતું કે,”… ધિ અફૉરમેનશન આર્મી યુનિટને પાછલા વર્ષ 1950માં બંધ કરી દેવામાં આવ્યું છે. અને તેને ફરી ક્યારેય કાર્યરત નહીં કરાય. આ યુનિટ સાથે સંકળાયેલા તમામ અહેવાલોને U.S. હવાઇ દળના ખાસ તપાસના કાર્યલયમાં ઑપરેશન બલ્યુ બુક સાથે જોડણના કારણે સૂપરત કરી દેવામાં આવ્યા." IPU નોંધણીઓને કદી પણ બહાર પાડવામાં નથી આવ્યા.[૩૦]

હજારો દસ્તાવેજોને FOIA હેઠળ બહાર પાડવામાં આવ્યા જે દર્શાવે કે કેટલીય ખાનગી એજન્સીઓ યુએફઓ (UFO) માટે માહિતી (હજી પણ એકત્રિત કરે છે) એકત્રિત કરે છે,, જેમાં ખાનગી રક્ષણ એજન્સી (DIA), FBI, CIA, રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ એજન્સી (NSA), તથા હવાઇ અને નૌકાદળની લશ્કરી ખાનગી એજન્સીઓ , વધુમાં હવાઇદળનો સમાવેશ થાય છે .[64]

યુએફઓ (UFO) અંગેની તપાસમાં કેટલાક બિનલશ્કરી લોકો પણ સામેલ છે, જે U.S. દ્વારા રચવામાં આવેલા સંશોધન સમૂહો જેવા કે હવાઇ અસાધારણ ઘટના પર રાષ્ટ્રીય તપાસ પંચ (NICAP, active 1956–1980), હવાઇ અસાધારણ ઘટના સંશોધન સંસ્થા (APRO, 1952–1988),મ્યુચ્યુઅલ UFO નેટવર્ક (MUFON, 1969–), અને સેન્ટર ફૉર UFO સ્ટડીસ (CUFOS, 1973–) છે.

જાણીતા અમેરિકન કિસ્સા[ફેરફાર કરો]

  • 1942માં લોસ એન્જેલસનું યુદ્ધ, જેમાં અજાણી ઉડતી વસ્તુઓને જાપાનની હવાઇ હુમલોનો ભાગ સમજવાની ભૂલ કરવામાં આવી હતી.
  • રોસવેલ ઘટનામાં જોડાયેલા મેક્સિકોના રહેવાસીઓ, સ્થાનિક કાયદા અમલી કર્મચારીઓ, અને US લશ્કર, વધુમાં છેલ્લે તેવા લોકો કે જેમની પર યુએફઓ (UFO)ની તૂટી ગયા બાદની જગ્યાના પદાર્થના પુરાવાને ભેગા કરવાનો આરોપ છે.
  • કેક્સબર્ગ ઘટનામાં પેન્નીસવેલીયન રહેવાસીઓના ઘંટ આકારના પદાર્થને તે જગ્યાએ તૂટેલા જોવાના અહેવાલ હતો. શાંતિ અધિકારીઓ, અને સંભવત્ લશ્કરી વ્યક્તિઓને, આ અંગે તપાસ કરવા મોકલવામાં આવ્યા હતા.
  • બૅટરી એન્ડ બેનરી હિલ અબ્ડક્શન પ્રથમ અપહરણની ઘટનાના રિપૉર્ટ હતા.

કેનેડિયન તપાસ[ફેરફાર કરો]

કેનેડામાં રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ વિભાગ, કેનેડાભરમાં યુએફઓ (UFO) દેખાવાની ઘટનાની તપાસ અંગેના રીપૉર્ટ પર કામ કરી રહ્યું છે. વધુમાં ડુહમૅલ, અલબેર્ટાના પાકમાં વર્તુળ આકારો ઉપસવા, મનીટોબાના ફલકોન તળાવની ઘટના અને નૉવા સ્કોટીંઆમાં શગ હારબર ઘટનાની તપાસના સંચાલનને હજી અણઉકલ્યા ગણવામાં આવે છે.[૩૧]

પહેલાના કેનેડીયન અભ્યામાં, પ્રોજેક્ટ મેગ્નેટ(ચુંબક) અને પ્રોજેક્ટ સેકન્ડ સ્ટોરીનો સમાવેશ થયેલ છે, જેને સંરક્ષણ સંશોધન બોર્ડનું સમર્થન છે. આ અભ્યાસો કેનેડીયન ટ્રૅન્સ્પૉર્ટ રેડિયો એન્જિનીયર વીલબર્ટ બી. સ્મીથના નેતૃત્વ નીચે કરવામાં આવ્યા હતા, જેમને પાછળ થી જાહેરમાં પૃથ્વીની બહારની દુનિયાની ઉત્પત્તિની વાતને સમર્થન આપ્યું.

જાણીતા કેનેડિયન કિસ્સા[ફેરફાર કરો]

શગ હારબોર ઘટનામાં યુએફઓ (UFO)ને પાણીને પાસે જોયાનો આરોપ છે. આમાં કેટલાય લોકો, રૉયલ કેનેડીયન માઉન્ટેડ પોલીસ અને સ્થાનિક રહેવાસીઓ સંકળાયેલા હતા. જોકે કદી પણ કંઈ મળ્યું નથી. આ જ દરમિયાન, કેનેડીયન અને US લશ્કરે સંયુક્ત રીતે અન્ય એક યુએફઓ (UFO)-ને લગતી ઘટના જે શગ હરબોરથી લગભગ 30 માઇલ્સ દૂર શેલબુરેન, નૉવા સ્કોટીંઆમાં ઘટી હતી તેની તપાસમાં સંકળાયેલા હતા.

ફ્રેન્ચ તપાસ[ફેરફાર કરો]

માર્ચ 2007માં ફ્રેન્ચ સેન્ટર નેશનલ ડીઇટુડ્સ સ્પાટીઅલ્ યુએફઓ (UFO)ઓ જોયાની અને અન્ય અસાધારણ ઘટનાનું એક આર્કાઇવ બનાવીને તેને ઑનલાઇન પ્રકાશિત કર્યા.[67]

ફ્રેન્ચ અભ્યાસમાં GEPAN/SEPRA/GEIPAN(1977–) પણ સમાવિષ્ટ છે, ફ્રેન્ચ અવકાશ એજન્સીમાં CNES, જે સૌથી લાંબી ચાલતી સરકારી-પ્રાયોજિત તપાસ હતી. જેમાંથી 14 %, 6000 કેસ સ્ટડી વણઉકલી રહી. આધિકારીઓના GEPAN/SEPRA/GEIPANઅંગે મત તટસ્થ કે નકારાત્મક હતા, ત્રણ આગેવાનો જેમને આ અભ્યાસ કર્યો હતો તેમને નોંધ કરી કે યુએફઓ (UFO) સાચે જ વૈજ્ઞાનિક ઉડન યંત્ર છે જે આપણી જાણકારીની બહાર કે તેને શ્રેષ્ઠ રીતે સમાજવીએ તો નસમજાવી શકાય તેવા કિસ્સાઓ હતા એક પૃથ્વીની બહારની દુનિયાના.[68]

ફ્રેન્ચ COMETA પેનલ એક ખાનગી અભ્યાસ છે, જે એરોસ્પેસ બનાવતા વૈજ્ઞાનિકો અને એન્જિનીયર, CNES સાથે જોડાઇને અને ઉચ્ચ કક્ષાના ફ્રેન્ચ હવાઇદળ લશ્કરી ગુપ્ત વિશ્લેષકારો દ્વારા આ અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો, અભ્યાસનો હેતુ ઉચ્ચ સરકારી અધિકારીઓ માટે મૂળભૂત રીતે વર્ગીકૃત કરવાનો હતો. COMETA પેનલે તેવો નિષ્કર્ષ નીકાળ્યો કે શ્રેષ્ઠ સમજૂતી આવા ન સમજાતા કેસો તે છે, કે તે બાહ્ય દુનિયાની પૂર્વધારણાઓ છે અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સની સરકાર પર વધુમાં આક્ષેપ કરતા કહ્યું કે તે તેને મોટા પ્રમાણમાં છૂપાવે રહી હતી.[૩૨]

બ્રિટીશ તપાસ[ફેરફાર કરો]

યુએફઓ (UFO)ને નજરે જોવાની અને તેની સાથે જોડાયેલી વાર્તાઓ વિષે UKએ અનેક તપાસો આદરી છે. આમાંથી કેટલીક તપાસની માહિતી કેટલાક વખતથી જાહેર કરવામાં આવી છે.

મે 14, 2008ના રોજ 1978 થી 1987 સુધીની તારીખમાં યુએફઓ (UFO) દેખવાની આઠ ફાઇલોના સંગ્રહને પહેલી વાર સંરક્ષણ ખાતા દ્વારા UK રાષ્ટ્રીય આર્કાઇવસમાં બહાર પાડવામાં આવ્યો હતો.[70] જોકે તેમને લોકોથી આ વાત કેટલાય વર્ષો સુધી છુપાવી રાખી, આમાંથી મોટા ભાગની ફાઇલો નિમ્ન સ્તરનું વર્ગીકરણ ધરાવતી હતી અને આમાંથી કોઇ પણ ટૉપ સિક્રેટના વર્ગમાં ન હતી. 200 ફાઇલો 2012 સુધીમાં જાહેર કરવા માટે મોકલી દેવામાં આવી છે. ફાઇલોને પત્રવહેવાર દ્વારા સરકારી કર્મચારીઓથી જનતા માટે મોકલવામાં આવી હતી, જેવી કે ધિ MoD અને માર્ગરેટ થ્રેચર. MoD વાળી ફાઇલને માહિતી જાણવાના અધિકાર હેઠળ અને સંશોધકોની વિનંતીને ધ્યાનમાં લઇને બહાર પાડવામાં આવી હતી.[૩૩] લંડનના લીવરપુલ અને વૉટરલુ બ્રીજ પર યુએફઓ (UFO) વાળી ફાઇલોનો આમાં સમાવેશ થાય છે પણ તે મર્યાદિત નથી.[72]

ઑક્ટોબર 20, 2008માં વધુ યુએફઓ (UFO) ફાઇલો બહાર પાડવામાં આવી. 1991ના એક કેસ જેને બહાર પાડવામાં આવ્યો છે તેની માહિતી પ્રમાણે અલીટલીઆ યાત્રી વિમાન જ્યારે હાર્થ્રો વિમાન મથકપર આવી રહ્યું હતું ત્યારે પાઇલોટે જે જોયું તે જણાવતા કહ્યું કે "ક્રુસ મિસાઇલ" અમારા કોકપેટથી ખૂબ જ નજીકથી પસાર થયું. પાઇલોટના મતે ટક્કર ખૂબ જ નિકટવર્તી હતી. યુએફઓ (UFO)ના જાણકાર ડેવિડ ક્લાર્કેનું કહેવું છે કે અત્યાર સુધીના તેમને જોયેલા યુએફઓ (UFO)ના કેસમાંથી આ એક સૌથી વધુ વિશ્વાસપદ્ કેસ છે.[73]

બ્રિટિશ તપાસમાં યુકેની ફલાઇંગ સોસર વર્કીંગ પાર્ટીનો પણ સમાવેશ થાય છે. છેલ્લો અહેવાલ 1951માં પ્રસિદ્ધ થયો, જેને 50 વર્ષથી ખાનગી રાખવામાં આવ્યો હતો. વર્કીંગ પાર્ટીએ તેવો નિષ્કર્ષ નીકાળ્યો કે યુએફઓ (UFO) જોયાની ઘટનાને તે રીતે સમજાવી શકાય કે તે કોઇ અસાધરણ ઘટના કે સામાન્ય પદાર્થ માટે ની ગેરસમજ, દ્રશ્યભ્રમ, માનસશાસ્ત્રની રીતે ભ્રમણા કે છેતરપીંડી હતી. અહેવાલના વર્ણન મુજબ 'મારી સલાહ મુજબ અમે ખૂબ મજબૂત પણે માનીએ છીએ કે અજાણી અવકાશની અસાધારણ ઘટનાની વધુ તપાસ ત્યારે જ હાથ ધરવામાં આવશે જયારે કોઇ ઠોસ પુરાવા મળશે'.

યુએફઓ (UFO) માટે જે ખાનગી અભ્યાસ UKના રક્ષણ ખાતા(MoD) દ્વારા વર્ષ 1996 અને 2000ની વચ્ચે હાથમાં લેવામાં આવ્યો હતો તેને 2006માં બહાર પાડવામાં આવ્યો. અહેવાલનું મથાળું હતું "અજાણી હવાઇ અસાધારણ ઘટના UKના રક્ષણ પ્રદેશમાં" અને તેનું કોડ નામ હતું પ્રૉજેક્ટ કોન્ડીગ્ન. અહેવાલ મુજબ તે પુરવાર થાય છે કે યુએફઓ (UFO) દેખવા પાછળનું મૂળ કારણ માણસ નિર્મિત અને નૈસર્ગિક પદાર્થોની ગેરસમજ છે. અહેવાલમાં નોંધ્યા પ્રમાણે: "માનવસર્જીત વસ્તુઓ કોઇ અજાણી કે ન સમજાય તેવા મૂળના કોઇ અહેવાલો UK સત્તાને આપવામાં નથી આવ્યા, હજારો UAP અહેવાલો આપવા છતાં પણ. તેવી કોઇ પણ SIGINT, ELINT નથી કે રેડિયો માપદંડ અને નાના ઉપયોગી વિડિયો કે સ્ટીલ IMINT નથી". નિષ્કર્ષ તે છે: "તેવા કોઇ પુરાવા નથી કે કોઇ UAP, દેખવા મળ્યું હોય UKADR માં [હવાઇ રક્ષણ ભાગ], કોઇ હવાઇ-પદાર્થે હુમલો કર્યો હોય કોઇ ખાનગી (બહારની દુનિયાના કે પરદેશી) પ્રદેશમાં, કે તેમને કોઇનું અપહરણ હેતુ સામે આવ્યા હોય."

જેની વિરુદ્ધમાં નીક પોપ, જેમણે MoD યુએફઓ (UFO)ના વિભાગમાં 1991 થી 1994 સુધી ફરજ બજાવી છે, તેમનું કહેવું છે કે 80% કેસો જે તેમને તપાસ્યા હતા તે જાણીતા પદાર્થો અને અસાધારણ ઘટના અંગેની ગેરસમજ હતી (જ્યારે 15% દેખવાની ઘટનામાં અપૂરતી માહિતી હતી), અને 5% માં “તેવું લાગતું હતું કે કોઇ પ્રણાલીગત સષ્ટતા આપવી પડકારરૂપ હતી.” આ કેસોને બહુવિઘ સાથે અને/અથવા શ્રેષ્ઠ રીતે તાલીમ પામેલા સાક્ષીઓ જેવા કે પાઇલૉટ કે લશ્કરના માણસો, રડાર કે વિડિયો/ફોટોગ્રાફીથી પુષ્ટિ કરવી, અને તેવા વિમાનની સ્પષ્ટ રચના કરવી જેની ગતિમાં ફેરફાર કરીને તેની માણસજાતની ક્ષમતાથી વધુ ઝડપે ઉડાડી શકાય તેવી બાબતોને સમાવામાં આવી હતી.[૩૪] બાહરની દુનિયાની સ્પષ્ટતાની બાબતે ( જોકે તેનું નામ લીધા વગર), પોપનું માનવું હતું કે યુએફઓ (UFO) જેવી અસાધારણ ઘટના કેટલાક અંશે સાચી છે અને રક્ષણ, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા, અને હવાઇ સલામતી અંગે ગંભીરતા ઊભી કરે છે. પોપે કેટલાય જટીલ કેસોનું , જેવા કે રેન્ડલેશામ જંગલની ઘટના, અને યુએફઓ (UFO)ની આસપાસ ફરતી રાજનીતિ વિષે તેના પુસ્તક ઓપન સ્કાઇસ, ક્લોસ માઇન્ડસ માં વર્ણન કર્યું છે.

જાણીતા બ્રિટિશ કિસ્સા[ફેરફાર કરો]

અમેરિકા અને બ્રિટનના સૈન્ય અધિકારીઓએ રેન્ડલશમ નજીક રેન્ડલશમના જંગલોમાં અને બેન્ટવોટર્સ બનાવમાં યુએફઓ (UFO) જોયા હોવાનું કહ્યું હતું. આ કેસ રેન્ડલશમ જંગલના બનાવ તરીકે જાણીતો થયો હતો અને તે ડીસેમ્બર, 1980માં નોંધાયો હતો.આ પ્રકારના બનાવ US અને RAF લશ્કરી થાણા બંનેમાં કેટલીક રાત્રિ દરમિયાન જોવા મળ્યો હતો

ભારતમાં જાણીતા કિસ્સાઓ[ફેરફાર કરો]

વણ ઓળખાયેલો ઉડતો પદાર્થ ભારત માં ઘણી વાર જોવા મળે છે, ઉડતી રકાબી તરીકે જાણીતો આ પદાર્થ અનેક કદ અને સ્વરૂપમાં જોવા મળેલો છે, ખરેખર એ પ્લાઝમા છે એટલે "ભડકા" જેવી જ્વાલાનો બનેલો આકાર[સંદર્ભ આપો], પ્લાઝમા ભૌતિક વિજ્ઞાનમાં સમજાવેલો છે.

યૂરુગુયાન તપાસ[ફેરફાર કરો]

યૂરુગુયાનનું હવાઈ દળ 1989થી યુએફઓ (UFO) ની શોધ કરી રહ્યું છે અને અત્યાર સુધી 2100 કેસનું અવલોકન કર્યું છે, જેમાંથી તેમણે માત્ર 40(2% જેટલાં) કેસમાં કોઈ પણ પ્રકારની પરંપરાગત સમજણનો અભાવ હોવાનું જણાવ્યું હતું. તાજેતરમાં આ તમામ ફાઇલને બિનવર્ગીકૃત કરવામાં આવી છે. આ ન સમજાય તેવા કેસોમાં લશ્કરી જેટને રોકવું, અપહરણો, પશુનું અંગવિચ્છેદન, અને પદાર્થના ઉતરવાની નિશાનીના પુરાવાનો સમાવેશ થાય છે. ત્યારે તપાસનું નેતૃત્વ સંભાળતા કર્નલ એરીયલ સાન્ચેઝે તેમના સથીકર્મચારીઓને ઉપસંહારમાં કહ્યું હતું કેઃ "જ્યાં ઉતરાણ થયુ હતું ત્યાંની જમીનની રાસાયણિક રચનામાં ફેરફારો થયાની ખાતરી કરવામાં પંચને સફળતા પ્રાપ્ત થઈ છે. આ અસાધારણ ઘટનાનું અસ્તિત્વ છે. તે ખરેખરમાં અસાધારણ ઘટના હોવી જોઇએ વાતાવરણના નીચલા સ્તરમાં, કોઇ પરદેશી હવાઇદળથી, બહારની દુનિયાની પૂર્વધારણા સુધી વિમાનનું ઉતરવું. બહારના અવકાશમાંથી સંશોધક અવકાશયાનને નિયંત્રણ માટે મોકલવામાં આવ્યું હશે, જેવી રીતે આપણે આપણા સંશોધક અવકાશયાનને દૂરની દુનિયાની શોધ કરવા મોકલીએ છીએ તે રીતે. દેશમાં યુએફઓ (UFO) જેવી અસાધારણ ઘટના અસ્તિત્વ ધરાવે છે. હું ખાસ તે વાત પર ભાર મૂકું છું કે અમારા વૈજ્ઞાનિક અવલોકનોના આધારે હવાઈદળ પૃથ્વીની વાતાવરણના બહારની પૂર્વધારણાને નકારી કાઢતું નથી."[૩૫]


ખગોળશાસ્ત્રીઓના અહેવાલો[ફેરફાર કરો]

હવાઈદળનો પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુક સૂચવ્યું કે લગભગ 1 % [૩૬] જેટલા બધા અજાણ્યા અહેવાલો જ્ઞાન કૌતુક અને વ્યવસાયી ખગોળશાસ્ત્રીઓ કે બીજા જે ટેલીસ્કોપનો ઉપયોગ કરે છે (જેવા કે મિસાઇલ ટ્રેકર્સ કે મોજણીદાર) પાસેથી પ્રાપ્ત થયાં હતાં. 1952માં ખગોળશાસ્ત્રી અને પાછળથી બલ્યુ બુકના એક સલાહકાર બનેલા જે. એલેન હાયનેકે45 સાથીદાર વ્યાવસાયિક ખગોળશાસ્ત્રીઓનો એક નાનો સર્વે કર્યો હતો. યુએફઓ (UFO) દેખાવાના પાંચ અહેવાલો નોંધાયા હતા (આશરે 11%). 1970ના દાયકામાં એસ્ટ્રોફિઝિસ્ટ પીટર એ. સ્ટુર્રોકે અમેરિકન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ એરોનોટિક્સ એન્ડ એસ્ટ્રોનોટિક્સ અને અમેરિકન એસ્ટ્રોનોમિકલ સોસાયટી ના બે મોટા સર્વે હાથ ધર્યાં હતાં. આ સર્વેમાં 5 % સભ્યોએ સૂચવ્યું હતું કે તેમણે યુએફઓ (UFO) જોયા છે.


ખગોળશાસ્ત્રી ક્લાય્ડે ટોમબાર્ગે છ યુએફઓ (UFO) જોયા હોવાનો એકરાર કર્યો હતો, જેમાં ત્રણ લીલા અગનગોળા સામેલ હતા. તેમણે યુએફઓ (UFO) માટે એક્સ્ટ્રાટેરેસ્ટ્રિઅલ હાઇપોથેસિસ (ETH) એટલે કે પૃથ્વીની વાતાવરણ બહારની પૂર્વધારણાને સમર્થન આપ્યું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે જે વિજ્ઞાનીઓ અભ્યાસ વિના યુએફઓ (UFO)ને નકારી કાઢે છે તેમની વાત "અવૈજ્ઞાનિક" છે. અન્ય ખગોળશાસ્ત્રી લિંકન લાપાઝ, જેમને ન્યૂ મેક્સિકોમાં લીલા અગનગોળા અને અન્ય UFO અસાધારણ ઘટના પર હવાઈદળની તપાસમાં આગેવાની કરી હતી. લાપાઝે એક લીલો અગનગોળો અને અન્ય એક રકાબી જેવો વિલક્ષણ પદાર્થ જોયો હોવાનું નોંધ્યું હતું. (ટોમબાગ અને લાપાઝ બન્નેએ હાયનેકના 1952ના સર્વેમાં સામેલ હતા.) હાયનેકે પોતે વ્યાવસાયિક એરલાઇનરની બારીમાંથી રકાબી જેવા એક પદાર્થના બે ફોટો લીધા હતા, જેની ઝડપ તેમના હવાઈજહાજ જેટલી હતી.[૩૭] ત્યારબાદ યુએફઓ (UFO)માં ન માનતા ડોનાલ્ડ મેન્ઝેલે 1949માં યુએફઓ (UFO) જોયો હોવાનો રીપોર્ટનોંધ્યો હતો.


1980માં સેન્ટર ફોર યુએફઓ (UFO) સ્ટડીસ (CUFOS) માટે ગેર્ટ હેલ્બ અને હાયનેક દ્વારા વિવિધ જ્ઞાન કૌતુક ખગોળશાસ્ત્રની સંસ્થાઓના 1,800 સભ્યોને લઈને એક સર્વે કર્યો હતો. આ સર્વેમાં એક પ્રશ્ન હતો કે "શું તમે ક્યારેય એવો પદાર્થ જોયો છે, જેની ઓળખાણ કરવા તમે સૌથી વધારે વિસ્તૃત પ્રયાસો કર્યાં હોય અને તેનો આ પદાર્થે પ્રતિકાર કર્યો હોય?" સર્વેમાં ભાગ લેનારા 24 % સભ્યોએ તેની "હા" પાડી હતી.[78]


યુએફઓ (UFO) પર બ્રિટિશ નોંધ[ફેરફાર કરો]

ઓગસ્ટ 2009માં ધ બ્લેક વૉલ્ટ ઇન્ટરનેટ આર્કાઇવે બ્રિટિશ સરકાર પાસેથી અવર્ગીકૃત અને જાહેર નોંધના 4,000 કરતાં વધારે પાનાં છૂટાં કરવાની જાહેરાત કરી હતી.[૩૮] તેમાં રેન્ડલશમના જંગલમાં બનેલી ઘટના, પાકમાં વર્તુળ આકાર ઉપસવા, કબ્રસ્તાન પર એક યુએફઓ (UFO)નો હુમલો સહિત અને પરગ્રહવાસી દ્વારા અપહરણના દાવા રજૂ કરતાં અહેવાલો સામેલ છે.[80]

યુએફઓ (UFO)ની ઓળખાણ[ફેરફાર કરો]

મુખ્ય લેખ: Identification studies of UFOs
ચિત્ર:Fata Morgana as UFO.jpg
ફાટા મોરગન, આકાશમાં, મૃગજળનો એક એવો પ્રકાર જેમાં વસ્તુઓ ખગોળશાસ્ત્રના સમસ્તરીય સ્થળ કરતા નીચે અનિશ્ચિત પણે નજરે પડે, જે કોઇ UFOને દેખવાનું કારણ બન્યું હોય.ફાટા મોરગન દેખાવમાં મોટી દેખાતી દૂરની વસ્તુઓને કે તેને વિકૃત કે નઓળખી શકાય તેવી પણ કરી શકાય છે.[૩૯]


વિવિધ અભ્યાસ દર્શાવે છે કે સાવચેતીપૂર્વક શોધ કર્યા પછી મોટા ભાગના યુએફઓ (UFO)ને સાધારણ પદાર્થો કે અસાધારણ ઘટના તરીકે ઓળખાવી શકાય છે (જુઓ યુએફઓ (UFO)ને ઓળખવા માટેના વિવિધ અભ્યાસ). યુએફઓ (UFO) અહેવાલોના સૌથી વધારે સામાન્ય ઓળખ સ્ત્રોતો આ પ્રમાણે છેઃ


યુએફઓ (UFO) અહેવાલોમાં અત્યંત ઓછા સામાન્ય સ્ત્રોતોમાં સમાવેશ થાય છે:


US હવાઈ દળ માટે બેટલ મેમોરિયલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ દ્વારા 1952–1955 દરમિયાન થયેલા અભ્યાસમાં આ પ્રકારો અને સાથે જ "માનસશાસ્ત્ર"નો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. તેમણે 3,200 કેસનું પરિક્ષણ કર્યું હતું. તેમાંથી વૈજ્ઞાનિક અવલોકનો 21.5 % કેસ માટે સામાન્ય તર્ક રજૂ કરી શક્યાં નહોતા અને ઉત્તમ ગણાયેલા ૩૩ % કેસો હજુ પણ રહસ્યમય છે. જે તેના કરતાં બમણા કેસ ખરાબ ગણાય છે. (જુઓ યુએફઓ (UFO)ની ઓળખાણ માટેના અભ્યાસોનું આંકડાકીય પૃથ્થકરણ). 69 % ઓળખાયેલા કેસો, 38 % કેસ સંપૂર્ણપણે સમજાયા હતા જ્યારે 31 % "શંકાસ્પદ" મનાયા હતા. અંદાજે 9 % કેસમાં અપૂરતી માહિતીના લીધે કોઈ નિર્ણય લઇ ના શકાયો.


ફ્રાન્સની સરકારનું સત્તાવાર યુએફઓ (UFO) સંશોધન (GEPAN/SEPRA/GEIPAN), વર્ષ 1977 અને 2004 વચ્ચે ફ્રાન્સની અવકાશી એજન્સી CNESની અંદર ચાલતા , 6000 કેસનું વૈજ્ઞાનિક સંશોધન કર્યું હતું. તેમાં જાણવા મળ્યું હતું કે 13.5 % કેસો કોઈ પણ પ્રકારની બુદ્ધિગમ્ય સમજણનો પડકાર જીલવા શક્ષમ હતા, 46 % સ્પષ્ટ કે અસ્પષ્ટ ગણાયા હતા જ્યારે 41 % કેસમાં પૃથ્થકરણ માટે પૂરતી માહિતીનો અભાવ જણાયો હતો.


CUFOS સંશોધક એલેન હેન્ડ્રીએ 1979માં કરેલા એક અગત અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું હતું કે તેમણે સંશોધન કરેલા કેસોમાંથી બહુ ઓછી સંખ્યાના (<1 %) કેસો બનાવટી કે છેતરામણા હતાં જ્યારે મોટા ભાગના કેસ ખરેખર ઓળખી ન શકાય તેવા ચમત્કારિક બનાવો હતા. આ માટે હેન્ડ્રીએ અનુભવ કે જાણકારીના અભાવને જવાબદાર ઠેરવ્યાં હતો.[૪૦] જોકે પ્રોજેકટ બલ્યુ બુક કે કોન્ડોન રીપોર્ટ જેવા અન્ય ઘણા યુએફઓ (UFO) અભ્યાસ કરતાં હેન્ડ્રીના અભ્યાસમાં ઓળખી ન શકે તેવા બનાવોની સંખ્યા નોંધપાત્ર રીતે ઓછી હતી. પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુક કે કોન્ડોન રીપોર્ટ જેવા અભ્યાસોમાં ઓળખી ન શકાય તેવા બનાવોનું પ્રમાણ 6 થી 30 % હતું. હેન્ડ્રીના સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું હતું કે તેણે અભ્યાસ કરેલા 88.6 % કેસ સ્પષ્ટ ખુલાસો ધરાવતા હતા અને તેમણે અવિશ્વસનિય કે વિરોધાભાસી પુરાવા કે અપૂરતી માહિતીના કારણે વધુ 2.8 % કેસ એક બાજુ મૂકી દીધા હતા. બાકીના 8.6 % અહેવાલોને સામાન્ય ચમત્કારો દ્વારા સમજાવી શકાય તેમ નહોતા. જોકે તેમનું માનવું હતું કે વધુ 7.1 % બનાવો સમજાવી શકાશે અને વાજબી ખુલાસા વિના માત્ર 1.5 % સૌથી શ્રેષ્ઠ બનાવો બાકી રહેશે.


યુએફઓ (UFO) પૂર્વધારણાઓ[ફેરફાર કરો]

ઢાંચો:Listdisp

યુએફઓ (UFO)ના વણઉકેલાયેલા કિસ્સાની સમજ આપવા માટે કારણે કેટલીક પૂર્વધારણાઓ રજૂ કરાઈ છે.



ભૌતિક પૂરાવા[ફેરફાર કરો]

દૃશ્યમાન ઉપસ્થિતિ ઉપરાંત કેટલીક વખત અહેવાલમાં સીધા અથવા આડકતરા ભૌતિક પૂરાવાના દાવા કરવામાં આવે છે જેમાં વિવિધ દેશની લશ્કરી તથા સરકારી એજન્સીઓના કિસ્સા ટાંકવામાં આવે છે (જેમ કે પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુક, ધ કોન્ડોન કમિટી, ધ ફ્રેન્ચ GEPAN/SEPRAઅને યૂરુગુયાનનો વર્તમાન હવાઇદળ અભ્યાસ).


કથિત ભૌતિક પૂરાવાના કિસ્સાની ચકાસણી વિવિધ ખાનગી વિજ્ઞાનીઓ અને એન્જિનિયર્સ દ્વારા કરવામાં આવી છે. ઉદાહરણ તરીકે, CUFOS ખાતે જે. એલન હાઇનેક સાથે સંકળાયેલા સંશોધક ટેડ ફિલિપ્સે યુએફઓ (UFO)ના નિશાનીના પૂરાવાના કહેવાતા 3200 કિસ્સાનો અભ્યાસ કર્યો છે જે આરોપિત ઉતરાણ અથવા અત્યંત નજીક આવવાની ઘટનાઓ સાથે સંકળાયેલ છે. આવા નીશાનીના પૂરાવામાં વૃક્ષો અથવા છોડને થયેલું નુકસાન, વાહનને નુકસાન, ઇલેક્ટ્રોમેગ્નેટિક અસરો, રેડિયેશન, વિવિધ અવશેષો, પગના નિશાન, માટી દબાઇ હોવાના પૂરાવા, બળવું અને ભેજ રહિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે.[૫૦] આવી ઘણી ઘટનાઓના મૂળ શંકાસ્પદ છે, છતાં ઘણા કિસ્સાનો પૂરતો અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે અને સરકારી અભ્યાસથી તેને અધિકૃતી મળી છે જેમ કે 1964નો લોની ઝમોરાસોકોરો, એન. એમ. કેસ, 1967ની કેનેડિયન ફાલ્કન તળાવની ઘટના અને 1981ની ફ્રેન્ચ ટ્રાન્સ-એન-પ્રોવેન્સ કેસ. ફિલિપ્સે ગુણવત્તાની રીતે શ્રેષ્ઠ રીતે અધિકૃત થયેલા કિસ્સાનું સંકલન કર્યું છે.[૫૧]


1998માં સ્ટુરોક યુએફઓ (UFO) પેનલ દ્વારા ભૌતિક પૂરાવાની સંપૂર્ણ વૈજ્ઞાનિક સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી જેમાં નીચે આપેલા પ્રકારના વિવિધ ઉદાહરણ સમાવાયા હતા.[99]


  • રડારનો સંપર્ક અને ટ્રેકિંગ,કેટલીક વખત એકથી વધુ જગ્યાએથી થયા હતા. તેમાં તાલીમબદ્ધ લશ્કરી જવાનો અને કન્ટ્રોલ ટાવર ઓપરેટર્સ, એક સાથે અનેક જગ્યાએ વિજ્યુઅલ સાઇટિંગ અને વિમાનને રોકનાર સામેલ હોય છે. તાજેતરમાં મોટી સંખ્યામાં જોવામાં આવેલા એક કિસ્સામાં 1989 અને 1990માં બેલ્જિયમ પર વિશાળ, શાંત અને નીચી ઉંચાઇએ ઊડતા કાળા ત્રિકોણાકારનો સમાવેશ થાય છે જેને NATOના એકથી વધુ રડાર અને જેટ રોકનાર દ્વારા પીછો કરવામાં આવ્યો હતો તથા બેલ્જિયમના લશ્કર (ફોટોગ્રાફિક પૂરાવા સહિત) દ્વ્રારા તપાસ થઇ હતી.[૫૨] અન્ય જાણીતો કિસ્સો 1986માં અલાસ્કા પર JAL 1628 કેસ છે જેની તપાસ FAA દ્વરા થઇ રહી છે.[૫૩]
  • ફોટોગ્રાફિક પૂરાવામાં સ્ટીલ ફોટો, મૂવી ફિલ્મ અને વિડીયોનો સમાવેશ થાય છે.[૫૪]
  • યુએફઓ (UFO)ના જમીન પર ઉતરાણના ભૌતિક પૂરાવાના દાવામાં જમીન પરની આકૃતિ, બળી ગયેલી અને/અથવા સુકાઇ ગયેલી માટી, બળેલા અથવા તૂટી ગયેલા છોડ, મેગ્નેટિગ ફેરફાર[103],રેડિયેશનના વધી ગયેલા સ્તર, અને મેટાલિક પૂરાવા સામેલ છે. જુઓ, ઉદાહરણ માટે હાઇટ 611 યુએફઓ (UFO) ઘટના અથવા 1964 લોની ઝામોરાનો સોકોરો, USAF પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુકકેસમાં ન્યૂ મેક્સિકોની ઘટના વગેરે. ડિસેમ્બર 1980માં પણ એક જાણીતું ઉદાહરણ મળ્યું હતું જેમાં ઇંગ્લેન્ડમાં USAF રેન્ડલશેમ જંગલ ઘટના ઘટી હતી. બે સપ્તાહ કરતા ઓછા સમય અગાઉ અન્ય ઘટના જાન્યુઆરી 1981માં ટ્રાન્સ-એન-પ્રોવેન્સમાં ઘટી હતી જેમાં તે સમયની યુએફઓ (UFO) વિશે તપાસ કરતી ફ્રાન્સની સત્તાવાર સરકારી સંસ્થા GEPAN દ્વારા તપાસ થઇ હતી. પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુકના વડા એડવર્ડ જે. રૂપેલ્તટે 1952ના ક્લાસિક CE2 કેસને ટાંક્યો હતો જે ઘાસના સળગી ગયેલા મૂળને લગતો હતો.[૫૫]
  • લોકો અને પ્રાણીઓ પર ફિજિયોલોજિકલ અસરમાં કામચલાઉ ધોરણે પેરાલિસીસ, ચામડી દાજવી, ઘસરકા થવા, કોર્નિયલ દાઝવાની ઘટના ઉપરછલ્લી રીતે રેડિયેશન પોઇઝનિંગ જેવા લાગતા લક્ષણો જેમ કે 1980નો કેશ-લેન્ડ્રમ કિસ્સો સામેલ છે. આવો એક કિસ્સો 1886માં વેનેઝુએલામાં બન્યો હતો જેની નોંધ સાયન્ટિફિક અમેરિકન મેગેઝિનમાં લેવાઇ હતી.[૫૬]
  • પ્રાણી અને ઢોરઢાંખરમાં અંગવિચ્છેદનના કિસ્સા, જે અમુકના માનવા પ્રમાણે યુએફઓ (UFO)ની ઘટનાનો હિસ્સો છે.[106]
  • છોડ પર જૈવિક અસર જેમ કે વૃદ્ધિમાં વધારો કે ઘટાડો, બીજમાં જીવાત પડવા જેવી અસર અને સ્ટેમ નોડ્સનું કદ વધી જવું. (સામાન્ય રીતે જેને ભૌતિક પૂરાવાના કિસ્સા અથવા પાકમાં પડતા કુંડાળા સાથે સાંકળવામાં આવે છે.)[૫૭]
  • ઇલેક્ટ્રોમેગ્નેટિક ઇન્ટરફિયરન્સ (EM) અસર. 1976માં લશ્કરી કિસ્સો જે તહેરાનમાં અને જાણીતા બન્યો હતો, જેને CIA અને DIAના વર્ગીકૃત દસ્તાવેજોમાં નોંધવામાં આવ્યો છે, જેમાં એકથી વધુ વિમાનનો સંદેશાવ્યવહાર ખોરવાઇ ગયો હતો અને F-4 ફેન્ટમ-II જેટ વિમાન એક યુએફઓ (UFO) પર મિસાઇલ છોડવાની તૈયારીમાં હતું ત્યારે તેની હથિયાર પ્રણાલી નિષ્ફળ ગઇ હતી. આ પણ રડાર/દૃશ્યમાન કિસ્સો હતો.[૫૮]
  • રિમોટ રેડિયેશન ડિટેક્શન, કેટલાકની નોંધ FBI અને CIA દસ્તાવેજમાં લેવાઇ છે જે 1950માં લોસ એલામોસ નેશનલ લેબોરેટરી અને ઓક રિજ નેશનલ લેબોરેટરી ખાતે સરકારી અણુસંસ્થાનોમાં નોંધાયું હતું. પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુકના ડિરેક્ટર એડ રૂપેલ્ટે તેમના પુસ્તકમાં તેની નોંધ લીધી છે.[૫૯]
  • વાસ્તવિક હાર્ડ ભૌતિક પૂરાવાના કેસ જેમ કે 1957નો કિસ્સો જે ઉબાટુબા,બ્રાઝિલમાં બન્યો હતો, બ્રાઝિલ સરકાર દ્વારા મેગ્નેશિયમના ખંડોનું પૃથક્કરણ અને કોન્ડોન રિપોર્ટ તથા અન્યમાં ઉલ્લેખ ધરાવે છે. 1964માં બનેલા સોકોરો/લોની ઝામોરા ઘટનાથી પણ ધાતુના અવશેષ મળ્યા હતા જેનું NASA દ્વારા પૃથક્કરણ કરવામાં આવ્યું હતું.[૬૦] વધુ તાજેતરના ઉદાહરણમાં "બોબ વ્હાઇટ ઓબ્જેક્ટ" સામેલ છે તે બોબ વ્હાઇટ દ્વારા શોધવામાં આવેલો આંસુની બુંદના આકારનો પદાર્થ છે અને તેને ટીવી શો યુએફઓ (UFO) હન્ટર્સમાં રજૂ કરાયો હતો.[111]
  • એન્જેલ હેર અને એન્જેલ ગ્રાસ, સંભવતઃ જેને બલૂનિંગ કરોળિયા અથવા કચરાનો માળો તરીકે વર્ણવવામાં આવે છે.[૬૧]


વિપરીત ઈજનેરી[ફેરફાર કરો]

યુએફઓ (UFO) પાછળ રહેલા સંભવિત ભૌતિકશાસ્ત્રને વિપરીત ઈજનેરી કરવા માટે પ્રયાસ કરવામાં આવ્યા છે જેમાં આંખે દેખનારાઓના અહેવાલ તથા ભૌતિક પૂરાવા ધ્યાનમાં લેવાયા છે, તેમાં એવી ધારણા વ્યક્ત કરાઇ છે કે તે પાવરથી ચાલતા વાહન હતા. તેના ઉદાહરણમાં ભૂતપૂર્વ NASA અને ન્યુક્લિયર એન્જિનિયર જેમ્સ મેકકેમ્પબેલનું પુસ્તક યુએફોલોજી [૬૨] છે, NACA/NASAના એન્જિનિયર પૉલ આર. હિલે તેમના પુસ્તક અનકન્વેન્શનલ ફલાઇંગ ઓબ્જેક્ટ્સ માં અને જર્મન રોકેટ સંશોધક હર્મન ઓબેર્થ સામેલ છે.[૬૩] મેકકેમ્પબેલ, હિલ અને ઓબેર્થ દ્વારા આવરી લેવાયેલા વિષયોમાં એવો સવાલ છે કે સોનિક બૂમ કર્યા વગર યુએફઓ (UFO) સુપરસોનિક ગતિએ કઇ રીતે ઉડાન ભરી શકે. મેકકેમ્પબેલના વિચાર પ્રમાણે માઇક્રોવેવ પ્લાઝમાને વિમાનની આગળના ભાગમાંથી હવાને જુદા પાડી ઉકેલ લાવી શકાય છે. તેની વિરૂદ્ધ હિલ અને ઓબેર્થ માનતા હતા કે યુએફઓ (UFO) હજુ જેની જાણકારી નથી તેવા ગુરૂત્વાકર્ષણ વિરોધી ફિલ્ડનો ઉપયોગ કરીને તે હાંસલ કરે છે અને વધારે પડતી ગતિની અસર સામે તેમાં સવારને ગતિ અને રક્ષણ પૂરું પાડે છે.[115]


યુએફોલૉજી[ફેરફાર કરો]

મુખ્ય લેખ: Ufology

યુએફોલોજી એક નિયોલોગીઝમ છે, જે યુએફઓ (UFO)ના અહેવાલો અને તેને સંલગ્ન પૂરાવાનો અભ્યાસ કરનારાઓના સામુહિક પ્રયાસ વર્ણવે છે.


યુએફઓ (UFO) સંશોધકો[ફેરફાર કરો]

મુખ્ય લેખ: List of Ufologists


યુએફઓ (UFO) સંગઠનો[ફેરફાર કરો]

મુખ્ય લેખ: UFO organizations


યુએફઓ (UFO) વર્ગીકરણ[ફેરફાર કરો]

કેટલાક યુએફોલોજીસ્ટ એવી ભલામણ કરે છે કે નિરીક્ષણ ઘટનાની વિશેષતા પ્રમાણે અથવા જે પદાર્થ જોવા મળ્યા હોય કે રેકોર્ડ પર લેવાયા હોય તે મુજબ વર્ગીકૃત કરવા જોઇએ. નમૂનારૂપ વર્ગીકરણ સમાવિષ્ટ કરે છે:

  • રકાબી, ટોય-ટોપ અથવા રકાબી આકારનું "યાન" જે જોઇ શકાય કે સાંભળી શકાય તેવું પ્રોપલ્ઝન ધરાવતું ન હોય. (દિવસ અને રાત)
  • વિશાળ ત્રિકોણાકાર "યાન" અથવા ત્રિકોણાકાર લાઇટ પેટર્ન જેની સામાન્ય રીતે રાતે બાતમી આપવામાં આવે છે.
  • સિગાર આકારના "યાન" જે પ્રકાશમય બારી ધરાવતા હોય (ઉલ્કા અગનગોળાઓને ઘણી વાર આ રીતે નોંધવામાં આવે છે, પરંતુ તે એકદમ અલગ અસાધારણ ઘટના છે).
  • અન્યઃ વી આકારની પટ્ટી (સમભુજ) ત્રિકોણ, અર્ધચન્દ્રાકાર, બૂમરેંગ, ગોળોઓ, (સામાન્ય રીતે જે ચમકે છે અને રાત્રે ઝળકે છે),ગુંબજો, હીરા, આકારહીન કળા જન સમૂહ, ઇંડાં, પિરામિડ અને નળાકારો, નમૂનારૂપ "પ્રકાશ".


લોકપ્રિય યુએફઓ (UFO) વર્ગીકરણની વ્યવસ્થામાં હાઇનેક સિસ્ટમ સામેલ છે જે જે. એલન હાઇનેક દ્વારા રચાઇ હતી તેમ જ વેલ્લી સિસ્ટમ જે જેકસ વેલ્લી દ્વારા રચાઇ હતી.


હાઇનેક સિસ્ટમમાં દેખાતા પદાર્થને દેખાવમાં વિભાજિત કરી "ક્લોઝ એન્કાઉન્ટર"ના (આ શબ્દ પરથી ફિલ્મ નિર્દેશક સ્ટીવન સ્પીલબર્ગને તેમની યુએફઓ (UFO) ફિલ્મ "ક્લોઝ એન્કાઉન્ટર ઓફ ધ થર્ડ કાઇન્ડ"નું નામ મળ્યું હતું.) પ્રકાર મુજબ પેટા વિભાજિત કરવામાં આવે છે.


જેકસ વેલ્લી સિસ્ટમ યુએફઓ (UFO)ને પાંચ વિસ્તૃત પ્રકારમાં વિભાજિત કરે છે દરેકમાં ત્રણથી પાંચ પેટા પ્રકાર હોય છે અને પ્રકાર પ્રમાણે વિવિધતા ધરાવે છે.


યુએફઓ (UFO) અંગે શંકા કરનારા[ફેરફાર કરો]

યુએફઓ (UFO)ના દાવા માટે ઘણા વર્ષો સુધી વિવેચનાત્મક પૃથક્કરણ કરનાર એક પ્રભાવશાળી જૂથ કમિટી ફોર સ્કેપટિકલ ઇન્કવાયરી છે.

ષડયંત્રની થિયરી[ફેરફાર કરો]

મુખ્ય લેખ: UFO conspiracy theory

યુએફઓ (UFO) કેટલીક વખત વિશાળપાયે ષડયંત્રની થિયરીનું તત્વ હોય છે જેમાં સરકાર જાણી જોઇને પરગ્રહવાસીઓના અસ્તિત્વને છુપાવતી હોય અથવા કેટલીક વખત તેમની સાથે સાંઠગાંઠ ધરાવતી હોય તેમ માનવામાં આવે છે આ થિયરીના ઘણા પ્રકાર છે જેમાંથી કેટલાક વિશિષ્ટ છે જ્યારે અમુક થિયરી વિવિધ ષડયંત્રની થિયરીને ઢાંકે છે.


U.S.માં 1997માં કરવામાં આવેલી એક મોજણીમાં જણાવાયું હતું કે 80 % અમેરિકન માને છે કે અમેરિકન સરકાર આવી માહિતી છુપાવી રહી છે. [૬૪][૬૫] વિવિધ જાણીતી વ્યક્તિઓએ પણ આવા મત વ્યક્ત કર્યા છે. તેના કેટલાક ઉદાહરણમાં અંતરિક્ષયાત્રી ગોર્ડન કૂપર અને એડ્ગર મિશેલ, સેનેટર બેરી ગોલ્ડવોટર, વાઇસ એડમિરલ રોસ એચ. હિલનકોટર (CIAના પ્રથમ ડિરેક્ટર), લોર્ડ હિલ-નોર્ટન (ભૂતપૂર્વ બ્રિટીશ ચીફ ઓફ ડિફેન્સ સ્ટાફ અને NATOના વડા), વિવિધ ફ્રેન્ચ જનરલ અને એરોસ્પેસના નિષ્ણાતો દ્વારા અપાયેલો 1999નો ઉચ્ચ સ્તરીય ફ્રેન્ચ COMETA રિપોર્ટ અને યેવેસ સિલાર્ડ (ફ્રાન્સની સ્પેસ એજન્સી CNESના ભૂતપૂર્વ ડિરેક્ટર અને ફ્રેન્ચ યુએફઓ (UFO) રિસર્સ સંસ્થાન GEIPANના નવા ડિરેક્ટર) સામેલ છે.[124]


કેટલાક પેરાનોર્મલ લેખકો દ્વારા કરવામાં આવેલા સુચન પ્રમાણે તમામ અથવા મોટા ભાગની માનવ ટેકનોલોજી અને સંસ્કૃતિ બહારની દુનિયાના સંપર્ક પર આધારિત છે પ્રાચિન અંતરીક્ષયાત્રીઓ પણ જુઓ.


પૂરાવા છુપાવવાના આરોપો[ફેરફાર કરો]

યુએફઓ (UFO) સંબંધિત પૂરાવા છુપાવવામાં આવતા હોવાના આરોપો કેટલાક દાયકાથી થઇ રહ્યા છે. અમુક ષડયંત્રની થિયરી પણ છે જેમાં દાવો કરાયો છે કે કેટલીક સરકારો દ્વારા ભૌતિક પૂરાવા દૂર કરાયા હોય અને/અથવા નાશ કરવામાં આવ્યો હોય/છુપાવવામાં આવ્યા છે. (મેન ઇન બ્લેક, બ્રુકિંગ્સ અહેવાલ પણ જુઓ.)


બનાવટના જાણીતા કિસ્સા[ફેરફાર કરો]

  • મુરી ટાપુની ઘટના
  • યૂમોની ઘટના, જે પરગ્રહવાસીઓના પત્રો અને દસ્તાવેજોની એક દાયકા લાંબી શ્રેણી હોવાનું માનવામાં આવે છે. આ દસ્તાવેજોની કુલ લંબાઇ ઓછામાં ઓછા 1000 પાનાની છે અને કેટલાકના માનવા પ્રમાણે હજુ ન શોધાયેલા દસ્તાવેજોની લંબાઇ કુલ 4000 પાનાની હોઇ શકે છે. જોસ લુઇસ જોર્ડન પેનાએ નેવુના દાયકામાં આ ઘટનાની જવાબદારી માટે દાવો કર્યો હતો અને મોટા ભાગના[કોણ?] માને છે કે તેના દાવાને પડકારવાનું ભાગ્યેજ કોઇ કારણ છે.[૬૬]
  • જ્યોર્જ એડેમ્સ્કીએ બે દાયકાના ગાળામાં દાવા કર્યા હતા કે નજીકના ગ્રહ પરના પરગ્રહવાસીઓ સાથે તેની ટેલિપથિક બેઠકો થઇ હતી. તેણે દાવો કર્યો હતો કે સોવિયેત અંતરીક્ષ યાન દ્વારા 1959માં ચંદ્રની દૂરની બાજુના પાડવામાં આવેલા ફોટા બનાવટી હતા અને ચંદ્રના દૂરની બાજુએ આવેલા ભાગમાં શહેરો, ઝાડ અને હિમાચ્છાદિત પર્વતો આવેલા છે. બ્રિટનની શંકાસ્પદ વ્યક્તિત્વ ધરાવતી વ્યક્તિ સેડ્રીક એલિનગેમે પણ તેની નકલ જેવા દાવા કર્યા હતા.
  • 1987/1988માં એડ વોલ્ટર્સે કથિત રીતે ગલ્ફ બ્રિઝ, ફ્લોરિડા વિશે એક બનાવટ કરી હતી. વોલ્ટર્સે દાવો કર્યો હતો કે તેણે પોતાના ઘર નજીક એક નાના યુએફઓ (UFO)ને ઉડતો જોયો છે અને ત્યાર પછી બીજી ઘટનામાં તેના કૂતરા દ્વારા એલર્ટ કરવામાં આવ્યા બાદ તે જ યુએફઓ (UFO)ને અને એક નાનકડા પરગ્રહવાસીને તેના પાછલા દરવાજા પાસે જોયા હતા. યાનના કેટલાક ફોટોગ્રાફ પાડવામાં આવ્યા હતા. ત્યાર બાદ ત્રણ વર્ષ પછી 1990માં વોલ્ટર્સનો પરિવાર ત્યાંથી જતો રહ્યો ત્યારે નવા વસાહતીઓને યુએફઓ (UFO)નું એક મોડલ મળી આવ્યું હતું જે સાધારણ રીતે છુપાવવામાં આવ્યું હતું અને તે વોલ્ટર્સના યાનના ફોટોગ્રાફ સાથે ઘણી રીતે મળતું આવતું હતું. શોધાયેલા મોડલ વિશે સ્થાનિક પેન્સાકોલા અખબારમાં અહેવાલ છપાયા બાદ કેટલાક સાક્ષી અને ટીકા કરનારા બહાર આવ્યા હતા. કેટલાક તપાસકર્તાઓ[કોણ?] હવે માને છે કે આ શોધ બનાવટ હતી. આ ઉપરાંત વોલ્ટર સાથે છ આંકડામાં ટીવી કાર્યક્રમ અને એક પુસ્તકના વિશે લગભગ સોદો થઇ જવાની તૈયારીમાં હતો.
  • વોરેન વિલિયમ (બિલી) સ્મિથ, એક જાણીતા લેખક અને પોતે બનાવટ કરે છે તેવું તે જાતે સ્વીકારનાર.[૬૭]


એડ વોલ્ટર્સના ગલ્ફ બ્રિઝના ફોટા બનાવટી છે તેવું માનનારા એક યુએફોલોજિસ્ટ નેવલ ઓપ્ટિકલ ફિજિસિસ્ટ બ્રુસ મેકકેબી છે. તેમણે ઘટનાની તપાસ કરી હતી, વિવિધ ફોટાનું પૃથક્કરણ કર્યું હતું અને તે અસલ હોવાનું પ્રમાણિત કર્યું હતું.[૬૮] મેકકેબીએ દાવો કર્યો હતો કે તેઓ જાતે ગલ્ફ બ્રિઝના કેટલાક દૃશ્યોમાં તેઓ સ્વયં સ્વતંત્ર સાક્ષીઓમાં સ્થાન ધરાવે છે.[૬૯]


લોકપ્રિય સંસ્કૃતિમાં યુએફઓ (UFO)[ફેરફાર કરો]

મુખ્ય લેખ: UFOs in Fiction

યુએફઓ (UFO) છેલ્લા 60 વર્ષમાં વિશાળપાયે આંતરરાષ્ટ્રીય સાંસ્કૃતિક અસાધારણ ઘટનાઓમાં મહત્વનું સ્થાન ધરાવે છે. ગાલ્લુપના મત પ્રમાણે મોટા પાયે માન્યતા મળી હોય તેવી ચીજોની યાદીમાં યુએફઓ (UFO)ને ટોચની નજીકનું સ્થાન મળ્યું છે. 1973માં એક સર્વેમાં જાણવા મળ્યું હતું કે 95 % જેટલા લોકોએ જણાવ્યું હતું કે તેમણે યુએફઓ (UFO) વિશે સાંભળ્યું છે. જ્યારે 1977માં US પ્રમુખ ગેરાલ્ડ ફોર્ડ વ્હાઇટ હાઉસ છોડી ગયા તેના માત્ર નવ મહિના પછી માત્ર 92 % લોકોએ તેમના વિશે સાંભળ્યું હતું. (બુલાર્ડ 141) 1996માં ગાલ્લુપ પોલ માં જણાવાયું હતું કે અમેરિકાની 71 % વસતી માને છે કે સરકાર યુએફઓ (UFO) વિશે માહિતી છુપાવી રહી છે. સાઇ ફાઇ ચેનલ માટે 2002માં કરવામાં આવેલા રોપર પોલમાં પણ આવા જ તારણ મળ્યા હતા, પરંતુ તેમાં વધારે લોકો માનતા હતા કે યુએફઓ (UFO) પરગ્રહવાસીનું યાન છે. છેલ્લા પોલમાં 56 % લોકો માનતા હતા કે યુએફઓ (UFO) વાસ્તવિક યાન છે અને 48 %ના માનવા પ્રમાણે પરગ્રહવાસીઓએ પૃથ્વીની મુલાકાત લીધી હતી. ફરીથી 70 % લોકોએ એવો મત વ્યક્ત કર્યો હતો કે સરકાર યુએફઓ (UFO) અથવા બહારની દુનિયા વિશેની પોતાની તમામ જાણકારી જાહેર નથી કરી રહી.[134][135][136] ઉડતી રકાબી પ્રકારના યુએફઓ (UFO) દેખાવાની બીજી અસર એ પડી કે સ્પેસ ફિક્શન ફિલ્મોમાં પૃથ્વી પર બનેલી ઉડતી રકાબીઓ દર્શાવવામાં આવી હતી. દાખલા તરીકે ફોરબિડન પ્લેનેટ માં C-57D સ્ટારશિપ નામે અર્થ સ્પેસક્રાફ્ટ દર્શાવાયું છે. લોસ્ટ ઇન સ્પેસ માં જ્યુપિટર ટુ અને સ્ટાર ટ્રેક તથા બીજી ઘણી ફિલ્મોમાં USS એન્ટરપ્રાઇઝનું સોસર સેક્સન બતાવાયું છે. લોકપ્રિય સંસ્કૃતિ અને યુએફઓ (UFO) વચ્ચેના આંતરીક સંબંધનાના ઉત્તમ પૃથક્કરણ માટે સાયકોલોજિસ્ટ અર્માન્ડો સાઇમોનને આધારભૂત માનવામાં આવે છે, ખાસ કરીને તેમણે રિચાર્ડ હેઇનનના પુસ્તક યુએફઓ (UFO) ફિનોમિના એન્ડ ધ બિહેવિયરલ સાયન્ટિસ્ટ માટે આપેલા યોગદાન માટે યાદ રખાય છે.


ફિલ્મ અને ટેલિવિઝનમાં ઉપયોગ[ફેરફાર કરો]


આ પણ જુઓ[ફેરફાર કરો]

ઢાંચો:Too many see alsos


સંદર્ભો[ફેરફાર કરો]

સાધારણ[ફેરફાર કરો]

  • થોમસ ઇ. બુલર્ડ, "UFOs: લૉસ્ટ ઇન ધિ મીથ ", પાના માં "UFOs, ધિ મિલેટરી, એન્ડ ધ અર્લી કોલ્ડ વોર એરા ", પાના 82–121 માં "UFOs એન્ડ અબડક્શન ચેલેન્જીંગ ધિ બોર્ડર ઑફ નોલૅજ " ડેવિડ એમ. જેકોબ, તંત્રી; 2000, યુનિવર્સિટી પ્રેસ ઓફ કાનસાસ, ISBN 0-7006-1032-4
  • જેરોમે કલાર્ક , ધિ બુક્ ઇનસાઇક્લોપેડીયા ઓફ ધિ એક્ટ્રાટેરેટરીયલ , 1998, વિઝીબલ ઇન્ક પ્રેસ, ISBN 1-57859-029-9. અનેક ઉત્તમ કેસો અને UFO ઇતિહાસ વિસ્તૃત માહિતી સાથે આપવામાં આવ્યો છે; ઊચ્ચ દસ્તાવેજો.
  • J. Deardorff, B. Haisch, B. Maccabee, Harold E. Puthoff (2005). "Inflation-Theory Implications for Extraterrestrial Visitation". Journal of the British Interplanetary Society. 58: 43–50. મૂળ (PDF) માંથી 2006-05-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  • કુર્રન, ડોગલસ. ઇન એડવાન્સ ઑફ ધિ: લેન્ડીંગ ફોક કોન્સેપ્ટ ઓફ ઓટર સ્પેસ. .(ફરીથી સંપાદિત), અબ્બેવીલ્લે પ્રેસ, 2001. ISBN 0-7892-0708-7. ઉત્તેજનાત્મક નહીં પણ સમકાલીન સ્પષ્ટ પદ્ધતિ UFO દંતકથા અને જ્ઞાન એન.અમેરિકાનું, "કોન્ટેક્ટી કલ્ટ"નો સમાવેશ. લેખક આખા યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં તેમના કેમેરા અને ટેપરેકોર્ડ સાથે ફરીને અવાજ રેકોર્ડ કર્યા છે અને અનેક વ્યક્તિઓની મુલાકાત લીધી છે.
  • હાલ્લ, રિચર્ડ એચ., તંત્રી. ધિ UFO એવીડન્સ: વોલ્યુમ 1 . 1964, NICAP, 1997માં ફરીથી પ્રગટ કર્યું, બર્નેસ અને નોબલ બુકસ, ISBN 0-7607-0627-1. સુવ્યવસ્થિત, સંપૂર્ણ વિગત અને 746ના અવર્ણિય NICAP કેસનું વિશ્લેષણ જેમાંથી મૂળ 5000 કેસો નમૂનારૂપ છે.
  • હાલ્લ, રિચર્ડ એચ. ધિ UFO એવીડન્સ: અ થર્ટી-યર રિપોર્ટ . સ્કેરક્રો પ્રેસ, 2001. ISBN 0-8108-3881-8. અન્ય એક ઉત્તમ કેસ સ્ટડી, વધુ નવા UFO અહેવાલ.
  • હેન્ડ્રાય, અલન. ધિ યુએફ હેન્ડબુક: અ ગાઇડ ટુ ઇન્વેસ્ટીગેટીંગ, ઇવેલ્યુએટીંગ, એન્ડ રીપૉર્ટીંગ UFO સાઇટીંગ . ન્યુયૉર્ક: ડબલડે એન્ડ કો., 1979. ISBN 0-19-512350-6 સ્પેકટીકલ પણ પ્રમાણસર વિશ્લેષણ 1300CUFOS UFO કેસોનું.
  • હયનેક, જે. એલન. ધિ UFO એક્સપિરીયન્સ:અ સાઇએન્ટીફીક ઇનક્વાયરી . હેનરે રેગનેરે કો.,1972.
  • હયનેક, જે. એલન. ધિ હયનેક યુએફઓ રિપૉર્ટ . ન્યૂયૉર્ક: બાર્નેસ એન્ડ નોબલ બુક્સ, 1997. ISBN 0-7607-0429-5. 1969ના મુદ્રાલેખોનું હયનેક દ્વારા 640 ઉચ્ચ ગુણવત્તાના કેસોનું આરંભ થી અંત સુધી વિશ્લેષણ.
  • રોસ, બીલ અને બટલર, ટોની. ઉડતી રકાબી અવકાશયાન (ખાનગી યોજનાઓ) . લાઇસેસ્ટેર, UK: મીડલૅન્ડ પબ્લિશિંગ, 2006. ISBN 1-85780-233-0.
  • સગન, કાર્લ & પગે. થોર્ન્ટોન, તંત્રી. UFOs: અ સાઇન્ટીફીક ડિબેટ . \કોરનેલ યુનિવર્સિટી પ્રેસ, 1996. ISBN 0-7607-0192-2. વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા પ્રો અને કોનના લેખો, મોટાભાગે સ્પેકટીકલ ભાગને દેખાડતા.
  • સીઅફેર, રોબેર્ટ ધિ UFO વર્ડીક્ટ : એક્સામીનીગ ધિ એવીડન્સ , 1986, પ્રોમેથેસ બુક્સ ISBN 0-87975-338-2
  • સીઅફેર, રોબેર્ટ UFO સાઇટીંગ્સ: ધિ એવીડન્સ , 1998, પ્રોમેથેસ બુક્સ, ISBN 1-57392-213-7 (ફરીથી પ્રગટ કર્યું ધિ UFO વર્ડીક્ટ )
  • સ્ટુરરોક, પીટર એ. (1999). ધિ UFO ઇનિગ્મૅ: અ ન્યૂ રિવ્યૂ ઓફ ધિ ફિઝિકલ એવિડન્સ. ન્યૂયૉર્ક: વૉર્નર બુક્સ. ISBN 0-446-52565-0
  • કેનેડા અનઆઇડેન્ટીફાઇડ ફ્લાઇંગ ઓબ્જેક્ટસ : ધિ સર્ચ ફોર ધિ અનનોન સંગ્રહિત ૨૦૧૬-૦૧-૧૬ ના રોજ વેબેક મશિન, વાસ્તવિક સંગ્રાહલય પ્રદર્શન ગ્રંથાલય અને આર્ચીવ કેનેડામાં.


સ્કેપટીસીઝમ[ફેરફાર કરો]



મનોવિજ્ઞાન[ફેરફાર કરો]

  • કાર્લ જી. જૂન્ગ , "ફ્લાઇંગ સૉસરસ : અ મોર્ડન મીથ ઑફ થીંગ્સ સીન ઇન ધિ સ્કાઇસ" ((આર.એફ.સી. હુલ્લ દ્વારા ભાષાંતર) 1979, પ્રિન્સટોન યુનિવર્સિટી પ્રેસ, ISBN 0-691-01822-7
  • અર્માન્ડો સીમૉન ,અ નૉનરીએક્ટીવ, કોન્ટિટેટીવ સ્ટડી ઑફ માસ બિહેવિયર વીથ ઇમફેસીસ ઑન ધિ સીનેમા એસ બિહેવિયર કટાલીસ્ટ," સાઇકલૉજિકલ રિપોર્ટસ, 1981, 48, 775–785.
  • રિચર્ડ હેનૅસ"UFO ફિનૉમિના એન્ડ ધિ બિહેવિયરલ સાઇન્ટીસ્ટ." મેટુચેન: સ્કેરક્રો પ્રેસ, 1979.
  • અર્માન્ડો સીમૉન "UFOs: ટેસ્ટીગ ફૉર ધિ ઇગ્ઝિસ્ટન્સ ઓફ એર ફૉર્સ સેન્સરશીપ." મનાસશાસ્ત્ર, 1976, 13, 3–5.
  • અર્માન્ડો સીમૉન "સાઇકૉલજિ એન્ડ ધિ UFOs." ધિ સ્કેપટીકલ ઇનક્યુરેર. 1984, 8, 355–367.


ઐતિહાસિક[ફેરફાર કરો]

  • ડૉ. ડેવિડ ક્લાર્કે, ધિ UFO ફાઇલ્સ. ધિ ઇનસાઇડ સ્ટોરી ઑફ રીઅલ-લાઇફ સાઇટીંગ્સ , 2009, ધિ નેશનલ આર્ચિવસ્ , કેવ. ISBN 978-1-905615-50-6. UK સરકારની ફાઇલ્સના અહેવાલમાંથી
  • રિચર્ડ એમ. ડોલન , UFOs એન્ડ ધિ નેશનલ સેક્યુરીટી સ્ટેટ: એન અનક્લાસિફાઇડ હિસ્ટરી, વોલ્યુમ વન: 1941–1973 , 2000, કીહૉલન પબ્લિશીંગ, ISBN 0-9666885-0-3. ડોલન એક વ્યવસાયી ઇતિહાસકાર છે.
  • ડોવને્સ, જોનર્થન રાઇસીંગ ઑફ ધિ મૂન . 2nd ed. બંગોર: સીફોસ, 2005.
  • લૉરેન્સ ફોવસેટ્ટ એન્ડ બેરી જે. ગ્રીનવુડ , ધિ UFO કવર-અપ (મૂળરીતે ક્લીયર ઇનટેન્ટ ), 1992, ફાયરસાઇટ બુક્સ (સીમૉન એન્ડ સુસ્ટર), ISBN 0-671-76555-8. અનેક દસ્તાવેજો UFO ઉપર.
  • ટીમોથી ગુડ, અબાઉ ટૉપ સિક્રેટ વિલિયમ , 1988, વિલિયમ મોરોવ એન્ડ કો., ISBN 0-688-09202-0. અનેક દસ્તાવેજો UFO ઉપર.
  • ટીમોથી ગુડ, નીડ ટુ નો: UFOs, ધિ મિલેટરી, એન્ડ ઇન્ટેલીજન્સ , 2007, પૅગસુસ બુક્સ, ISBN 978-1-933648-38-5. અબાઉ ટૉપ સિક્રેટ નું અદ્યતન સ્વરૂપ નવા કેસો અને દસ્તાવેજો સાથે
  • બ્રુસ મક્કાબે, UFO FBI કનેક્શન , 2000, લલેવેલ્લયમ પબ્લિકેશન, ISBN 1-56718-493-6
  • કેવીન રન્ડલે, પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુક એક્સપોઝ , 1997, મારલોવ એન્ડ કંપની, ISBN 1-56924-746-3
  • એડવર્ડ જે. રુપ્પેલ્ટ, ધિ રિપૉર્ટ ઑન અનઆઇડેન્ટીફાઇડ ફ્લાઇગ ઑબજેક્ટ , 1956, ડબલડે & કો. ઑનલાઇન. રુપ્પેલ્ટે દ્વારા UFOની અંદર ઉત્તમ કામ, પ્રથમ ભાગ USAF પ્રોજેક્ટ બલ્યુ બુક
  • લેરોય એફ. પેં, ગવર્મેન્ટ ઇનવોલ્વમેન્ટ ઇન ધિ UFO Coverupકવરઅપ, ઓર અરલીયર ટાઇટલ હિસ્ટરી ઓફ UFO ક્રેશ/રેટરીવલ્સ", 1988, પેં રિસર્ચ.[૭૦]


ટેક્નૉલોજિ[ફેરફાર કરો]

  • પૉલ આર. હીલ, અનકન્વેન્શનલ ફ્લાઇંગ ઑબજેક્ટ: અ સાઇન્ટીફીક એનાલીસીસ , 1995, હમપ્ટોન રોડ પબ્લિશીંગ કો., ISBN 1-57174-027-9. UFO ટેકેનોલોજીનું વિશ્લેષણ NACA/NASA એરોસ્પેસ એન્જિનિઅરની પહેલ દ્વારા.
  • જેમ્સ એમ. મેકકામ્પેબેલ, યુએફઓલૉજી: અ મેજર બ્રેકથ્રુ ઇન ધિ સાઇએન્ટીફીક ઇન્ડરસ્ટેડીગ ઑફ અનઆઇડેન્ટીફાઇડ ફ્લાઇંગ ઑબજેક્ટ , 1973, 1976, કેલેસ્ટેઅલ આર્ટ , ISBN 0-89087-144-2 સંપૂર્ણ-ભાગ ઑનલાઇન. પહેલાના NASA અને ન્યૂકલીયર એન્જિનિઅર દ્વારા અન્ય એક વિશ્લેષણ.
  • જેમ્સ એમ. મેકકામ્પેબેલ , ફિઝિકલ ઇફેક્ટ ઑફ UFOs અપઑન પીપલ , 1986, પેપર સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૩-૨૬ ના રોજ વેબેક મશિન.
  • એનટીનો એફ. રુલ્લાન, ઓ઼ડોર્સ ફૉર્મ UFOs: ડેડુસીંગ ઓડોરેન્ટ કેમેસ્ટ્રી એન્ડ ફૉર્મ અવેલેબલ ડેટા , 2000, પ્રિલીમરી પેપર સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૩-૨૬ ના રોજ વેબેક મશિન.
  • જેક સરફાટ્ટી , "સુપર કોસમોસ ", 2005 (ઓથરહાઉસ)
  • S. Krasnikov (2003). "The quantum inequalities do not forbid spacetime shortcuts". Physical Review D. 67: 104013. doi:10.1103/PhysRevD.67.104013.આ પણ જુઓ"eprint version". arXiv.
  • L. H. Ford and T. A. Roman (1996). "Quantum field theory constrains traversable wormhole geometries". Physical Review D. 53: 5496. doi:10.1103/PhysRevD.53.5496.આ પણ જુઓ"eprint". arXiv.


નોંધ[ફેરફાર કરો]

  1. ↑ એર ફૉર્સ રેગ્યુલેશન 200-2 ટેક્સ્ટ વર્ઝનપીડીએફ ઑફ ડૉક્યુમન્ટ સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૩-૨૬ ના રોજ વેબેક મશિન, UFOની પ્રારંભિક વ્યાખ્યા ની રીતે "કોઇ પણ હવામાં ઉદ્ભવેલો પદાર્થ જેની કામગીરી, વાયુ ગતિશાસ્ત્રની લાક્ષણિકતાઓ કે અસામાન્ય લક્ષણો અત્યારના વિમાનો કે મિસાઇલના નમૂના સાથે બંધ ન બેસતા હોય અને તેનું નિરપેક્ષ ઓળખ કોઇ જાણીતા પદાર્થ સાથે ન થઇ શકતી હોય તેને કહેવાય." હવાઇદળે તેમાં ઉમેરતા જણાવ્યું કે "અનેક દ્રષ્ટ્રાના અહેવાલોના ટૅકનિકલ વિશ્લેષણ કોઇ પણ પ્રકારના સંતોષકારક નિવેદન આપવામાં નિષ્ફળ રહી છે." ત્યારબાદના વૃત્તાન્તમાં [૧] સંગ્રહિત ૨૦૧૨-૦૯-૧૦ ના રોજ વેબેક મશિનવ્યાખ્યામાં ફેરફાર કરીને "કોઇ પણ અવકાશી અસાધારણ ધટના જે હવામાં ઉદ્ભવેલા પદાર્થો અથવા તે પદાર્થો જે અજાણ્યા કે નિરીક્ષણ માટે સામાન્ય માંથી બહાર આવે છે. અને જેની કામગીરી, વાયુ ગતિશાસ્ત્રની લાક્ષણિકતાઓ કે અસામાન્ય લક્ષણો ધરાવે છે". અને વધુમાં "હવાઇદળે આવી પ્રવૃતિન જે અજાણી છે તેનું પ્રમાણ ધટાડીને એકદમ ઓછું કરવું જોઇએ. વિશ્લેષણે માત્ર થોડાક જ દેખેલા અહેવાલોને સમજાવી શક્યા છે. હજી અનેક અહેવાલો બાકી છે. આ સમજાવી ન શકાય તેવી દેખાતી વસ્તુને આંકડાકીય રીતે અજાણી વસ્તુઓ સાથે સંકળવામાં આવે છે."
  2. ↑ ૨.૦ ૨.૧ ૨.૨ વલ્લે, જે.(1990 એલિયન કૉન્ટેક્ટ બાય હ્યુમન ડીસેપસન." ન્યૂયૉર્ક: અનૉમલીસ્ટ બુક્સ. ISBN 1-933665-30-0
  3. ↑ રાષ્ટ્રીય અવકાશ અહેવાલ કેન્દ્રનો અનૉમલોઅસ ફીનોમીના કે NARCAP ઉપર સારું ઉદાહરણ [૨] સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૭-૨૭ ના રોજ વેબેક મશિન[૩] સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૭-૨૭ ના રોજ વેબેક મશિન
  4. ↑ http://news-service.stanford.edu/news/1998/july1/ufostudy71.html
  5. ↑ Cuoghi, Shaba. "The Art of Imagining UFOs". in Skeptic Magazine Vol.11, No.1, 2004. Italic or bold markup not allowed in: |work= (મદદ)
  6. ↑ ડોંગ, પૉલ. (2000). ચીન મૅજર મિસ્ટરીસ: પૅરાનૉર્મલ ફીનોમીના એન્ડ ધિ અનએક્સપ્લેન ઇન ધિ પિપલસ રિપબ્લિક . સાન ફ્રાન્સીસ્કો : ચીન બુક્સ એન્ડ પીરીઓડીકલ્સ, Inc. ISBN 0-8351-2676-5. પાના 69–71.
  7. ↑ નેવી ઓફિસર સીસ મેટોર્સ .; તેઓ લાલ રંગના હતા, સૌથી મોટા છ સૂર્યો જેટલા. ન્યૂયૉર્ક ટાઇમ્સ, માર્ચ 9, 1904; બ્રુસ મક્કાબે સાઇટીંગના લાંબા પ્રવેશના વિશ્લેષણ સાથે સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૭-૧૭ ના રોજ વેબેક મશિન; મક્કાબે સમરી ઑફ સાઇટીંગ વીથ લૉગ કોટ્સ
  8. ↑ [૪] સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૭-૦૬ ના રોજ વેબેક મશિન NARCAP, 'અનઆઈડેન્ટીફાઇડ એરીયલ ફીનોમીનન: 80 યર ઑફ પાઇલોટ સાઇટીંગ', "કેટલોગ ઑફ મિલેટરી, એરલાઇન, પ્રાઇવેટ પાઇલોટ સાઇટીંગ ફૉર 1916 ટુ 2000", ડોમીન્ક્યુઇ એફ. વેઇન્ટેન, 2003,
  9. ↑ નિકોલ્સ રોઇરીચ, 'અલ્ટાઇ-હિમાલયા : અ ટ્રાવેલ ડાયરી', કેમ્પટોન, IL: એડવેન્ચર્સ અનલિમીટૅડ પ્રેસ, 2001 (1929), pp. 361–2
  10. ↑ નિકોલ્સ રોઇરીચ, 'શામ્ભાલા: ઇન સર્ચ ઓફ ધ ન્યુ એરા', રોચેસ્ટર, વીઇ: ઇનર ટ્રેડીશન, 1990 (1930), pp. 6–7, 244., ઑનલાઇન
  11. ↑ "ફૂ-ફાઇટર- ટાઇમ". મૂળ માંથી 2009-05-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.
  12. ↑ [૫]હીટલર : ફ્લાઇંગ સૉસર : હેનરી સ્ટીવન્સ
  13. ↑ ક્લાર્ક (1998), 61
  14. ↑ http://www.project1947.com/fig/ual105.htm, http://www.ufoevidence.org/cases/case723.htm સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૬-૧૬ ના રોજ વેબેક મશિન, http://www.nicap.org/470704e.htm સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૧-૧૭ ના રોજ વેબેક મશિન
  15. ↑ ટેડ બ્લોચેર અને જેમ્સ મેકડૉનાલ્ડ, રિપૉર્ટ ઓન ધ વેવ ઓફ 1947, 1967
  16. ↑ "પ્રોજેક્ટ બ્લુ બુક સ્પેશલ રિપૉર્ટ #14" (PDF). મૂળ (PDF) માંથી 2013-07-31 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.
  17. ↑ જુઓ, e. g., 1976 તેહરાન UFO ઇન્સિડન્ટ જેમા ડિફેન્સ ઇન્ટેલીજન્સ એજન્સીએ ઘટના પર અહેવાલ રજૂ કરી તેની સૂચી વાઇટ હાઉસ, સેક્રેટરી ઑફ સ્ટેટ્સ, જોઇન્ટ ચીફ ઑફ સ્ટાફ, નેશનલ સીક્યોરીટી એજન્સી (NSA), અને સેન્ટ્રલ ઇન્ટેલીજન્સ એજન્સીને (CIA) આપી છે. CIA, NSA, DIA,એ કેટલાય હજાર UFO-ને લગતા પાનાઓ હાલમાં વિન્ટેજ કર્યા અને અન્ય એજન્સી પણ તેને ઑનલાઇન જોવા માટે બહાર પાડ્યા છે.[૬] સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૬-૦૨ ના રોજ વેબેક મશિન
  18. ↑ ફ્રાઇડમૅન, એસ. ( 2008. ફ્લાઇંગ સૉસર એન્ડ સાયન્સ : અ સાયન્ટિસ્ટ ઇન્વેસ્ટિગેટ ધ મિસ્ટરિ ઓફ UFOs ફ્રેંકલિન લેક, એનજે : ન્યૂ પેજ બુક ISBN 978-1-60163-011-7
  19. ↑ https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csi-publications/csi-studies/studies/97unclass/ufo.html સંગ્રહિત ૨૦૧૯-૧૦-૦૧ ના રોજ વેબેક મશિન CIA history of their involvement in UFOs
  20. ↑ ઇન્ટર્નલ FBI મેમો ઈ. જી. ફીત્ચ માટે ડી.એમ. લદ્દને લગતું UFOના અહેવાલો પર તપાસ કરવા માટે ના જનરલ ચુલ્ગેન ખાનગી ક્રોપ અધિકારી ખાનગી જરૂરીયાત માટે FBIને મદદ કરવા દ્વારા વિનંતી કરે છે.
  21. ↑ એલફ્રેડ લોએદીંગ એન્ડ ધિ ગ્રેટ ફલાઈંગ સૉસર વેવ ઓફ 1947, સારા કોનેર્સ અને માયકલ હોલ, વ્હાઇટ રોઝ પ્રેસ, એલ્બીક્યુંરીક્યું 1998. ચૅપ્ટર 4: ધ ઑન્સ્લૉટ આ કોટ અને વિગત ઇન્ટેરીમ અહેવાલ લેફ્ટેનન્ટ–કર્નલ જોર્જ ડી. ગેરેત.
  22. ↑ તથાકથિત કહેવાતું ટ્વીનીંગ મેમો ઑફ સ્પટે. 23, 1947, બાય ફ્યુચર ચીફ ઇન સ્ટાફ, જન.નાથાન ટ્વીંનીંગ, ખાસ ભલામણ કરે છે ઇન્ટેલિજન્સ કોર્પોરેશન વીથ ધિ આર્મી, નેવી,એટોમીક એનર્જી કમિશન, ધિ ડિફેન્સ ડિપાર્ટમેન્ટ જોઇન્ટ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલોપમેન્ટ બોર્ડ, એર ફોર્સ સાઇન્ટીફીક એડવસરી બોર્ડ,નેશનલ એડવસરી કમિટિ ફોર એરોનોટીક (NACA), પ્રોજેક્ટ RAND, એન્ડ ધિ ન્યુકલીઅર એનર્જી ફોર ધિ પ્રોપુલશન ઑફ એરકાફ્ટ (NEPA) પ્રોજેક્ટ.
  23. ↑ રુપેલ્ટ , ચૅપ્ટર. 3
  24. ↑ http://www.cufon.org/cufon/afu.htm એઅર ફોર્સ અકૅડમિ ઉફઓ મટિરિયલ
  25. ↑ Ridge, Francis L. "The Report on Unidentified Flying Objects". National Investigations Committee on Aerial Phenomena. મૂળ માંથી 2005-09-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2006-08-19.
  26. ↑ www.foia.af.mil/shared/media/document/AFD-070703-004.pdf
  27. ↑ "Official US Air Force document in pdf format" (PDF). મૂળ (PDF) માંથી 2012-09-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-11-12.
  28. ↑ "Wikisource article about Air Force Regulation 200-2". મૂળ માંથી 2008-05-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-11-12.
  29. ↑ [૭]જોર્જ કોચર, ઉફઓસ : વૉટ ટુ ડૂ ", RAND કોર્પરેશન, 1968; UFOના ઐતિહાસિક નિરીક્ષણ, કેસ સ્ટડીસ, હાઇપોથિસીસ પર નિરીક્ષણ, સૂચનો
  30. ↑ ગુડ (1988), 484
  31. ↑ કેનેડાસ અનઆઇડેન્ટિફાઇ ફ્લાઇંગ ઓબ્જેક્ટ્સ: ધિ સર્ચ ફૉર અનનોન , ગ્રંથાલય અને આર્ચીવ કેનેડામાં વાસ્તવિક પ્રદર્શન સંગ્રહાલય
  32. ↑ COMETA Report (English), part1 સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૭-૦૬ ના રોજ વેબેક મશિન; COMETA Report, part2 સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૭-૧૬ ના રોજ વેબેક મશિન; COMETA Report summary by Gildas Bourdais સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૧-૦૨ ના રોજ વેબેક મશિન; Summary by Mark Rodeghier, director of CUFOS સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૧-૦૮ ના રોજ વેબેક મશિન
  33. ↑ news.bbc.co.uk Files released on UFO sightings
  34. ↑ "નિક પોપ વેબસાઇટ". મૂળ માંથી 2010-05-14 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.
  35. ↑ 'એલ પેય્સ',મોન્ટેવિડિઓ ,ઉરુગ્વાય , June 6, 2009; ઇંગ્લિશ translation by સ્કૉટ કોરાલ્સ
  36. ↑ "કૅટલૉગ ઓફ પ્રોજેક્ટ બ્લૂ બુક અનનોન્સ". મૂળ માંથી 2013-06-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.
  37. ↑ હય્નેક્સ ફોટોસ ઇન હય્નેક, ધ ઉફઓ એક્સપિરિયન્સ , 1972, p. 52
  38. ↑ "'ધ બ્લેક વૉલ્ટ', ઑગસ્ટ 2009". મૂળ માંથી 2010-02-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.
  39. ↑ વી.આર. ઇશ્લેમન દ્વારા ઇલ્ક્ટ્રોમેગ્નેટીક-વેવની નાળ
  40. ↑ એલેન હેન્ડરી , ધ UFO હેન્ડબુક : અ ગાઇડ ટુ ઇન્વેસ્ટિગેટીંગ , ઇવૅલ્યુએટીંગ, અને રિપૉર્ટીંગ UFO સાઇર્ટીંગ , 1979, ડબલડે & Co., ISBN 0-385-14348-6
  41. ↑ ગુડ (1988), 23
  42. ↑ દસ્તાવેજ કોટેડ અને પ્રકાશનમાં ટીમોથી ગુડ (2007), 106–107, 115; USAFE Item 14, TT 1524, (Top Secret), 4 નવેમ્બર 1948, અવર્ગીકૃત 1997,નેશનલ આર્ચીવ, વોશિગ્ટન ડી.સી.
  43. ↑ સ્કસ્લર, જોન એલ., "સ્ટેટમેન્ટ અબાઉટ ફ્લાઇંગ સોસર્સ એન્ડ અક્સ્ટ્રાટેરીટરીયલ લાઇફ મેડ બાય પ્રોફે.હરમન ઓબર્થ , જર્મન રોકેટ સાયન્ટીસ્ટ" 2002 સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૧-૦૩ ના રોજ વેબેક મશિન; ઓબર્થ અનેક સમાચાર રવિવાર પૂર્તિમાં જર્મન રોકેટ સાયન્ટીસ્ટ અમેરીકન સાપ્તાહિક લેખમાં પ્રસિધ્ધ થયું, e. g., વોશિગ્ટન પોસ્ટ અને ટાઇમસ હેરલ્ડ , pg. AW4
  44. ↑ Copy of FBI FOIA document; Text quotation in essay by Bruce Maccabee on military/CIA ETH opinions circa 1952
  45. ↑ ડોલન , 189; ગુડ , 287, 337; રૂપેલ્ટ, Chapt. 16
  46. ↑ ગુડ, 347
  47. ↑ ડેવિડ સૌનડરસ , UFOs? હા
  48. ↑ Velasco quoted in La Dépêche du Midi , Toulouse, France, April 18, 2004
  49. ↑ Peter F. Coleman has advanced a theory that some UFOs may be instances of visible combustion of a fuel (e. g., natural gas) inside an atmospheric vortex. See Weather , p. 31, 1993; Journal of Scientific Exploration , 2006, Vol. 20, pp215–238, and his book Great balls of Fire–a unified theory of ball lightning, UFOs, Tunguska and other anomalous lights , Fireshine Press
  50. ↑ "Ted Phillips summary & statistics on trace evidence cases". મૂળ માંથી 2019-01-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-08-10.
  51. ↑ Phillips list of best cases
  52. ↑ Investigation and explanations of Belgium case
  53. ↑ Links to articles on JAL 1628 case
  54. ↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2009-03-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.
  55. ↑ http://www.nicap.org/rufo/rufo-13.htm Ruppelt, The Report on Unidentified Flying Objects , Chapter 13
  56. ↑ "1886 Scientific American article at NUFORC website". મૂળ માંથી 2010-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.
  57. ↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2009-09-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.
  58. ↑ Fawcett & Greenwood, 81–89; Good, 318–322, 497–502
  59. ↑ Ruppelt, Chapt. સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૧-૧૫ ના રોજ વેબેક મશિન15 સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૧-૧૫ ના રોજ વેબેક મશિન
  60. ↑ Good (1988), 371–373; Ray Stanford, Socorro 'Saucer' in a Pentagon Pantry , 1976, 112–154
  61. ↑ http://english.pravda.ru/science/mysteries/30-05-2007/92473-angel_hair-0
  62. ↑ online
  63. ↑ "Various Oberth quotes on UFOs". મૂળ માંથી 2010-01-03 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.
  64. ↑ bNet (CBS Interactive Inc.), "Is the Government Hiding Facts On UFOs & Extraterrestrial Life?; New Roper Poll Reveals that More Than Two-Thirds of Americans Think So," [૮] Last accessed 2 February 2008
  65. ↑ Poll: U.S. hiding knowledge of aliens, CNN/TIME, June 15, 1997
  66. ↑ "PARANOIA – People Are Strange: Unusual UFO Cults". મૂળ માંથી 2007-03-31 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-01-08.
  67. ↑ "Warren Smith: UFO Investigator"". મૂળ માંથી 2008-06-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-06-15.
  68. ↑ http://www.ufologie.net/htm/picgbr.htm સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૪-૨૩ ના રોજ વેબેક મશિન Some of Ed Walters' photos.
  69. ↑ http://brumac.8k.com/GulfBreeze/Bubba/GBBUBBA.html સંગ્રહિત ૨૦૧૩-૦૬-૧૫ ના રોજ વેબેક મશિન Maccabee's analysis and photos of Gulf Breeze "Bubba" sightings
  70. ↑ http://pea-research.50megs.com/articles/UFO %20COVERUP.htm[હંમેશ માટે મૃત કડી]


બાહ્ય લિંક્સ[ફેરફાર કરો]

ઢાંચો:Wikinewshas

UFO વિષય પર વધુ જાણવા માટે જુઓ:
Wiktionary-logo.svg શબ્દકોશ
Wikibooks-logo.svg પુસ્તકો
Wikiquote-logo.svg અવતરણો
Wikisource-logo.svg વિકિસ્રોત
Commons-logo.svg દ્રશ્ય-શ્રાવ્ય માધ્યમો અને ચિત્રો
Wikinews-logo.svg સમાચાર
Wikiversity-logo-en.svg અભ્યાસ સામગ્રી


ઢાંચો:UFOs

"https://gu.wikipedia.org/w/index.php?title=અજાણી_ઊડતી_વસ્તુ&oldid=816854" થી મેળવેલ