નોઆખલી નરસંહાર
| નોઆખલી નરસંહાર | |
|---|---|
| સંબંધિત: બંગાળના ભાગલા (૧૯૪૭)નો ભાગ | |
 ૧૯૪૬, નોઆખલીના હુલ્લડોમાં બચી ગયેલા એક વ્યક્તિની વાત સાંભળી રહેલા ગાંધીજી. | |
| સ્થાન | નોઆખલી પ્રદેશ, બંગાળ (હાલનું બાંગ્લાદેશ), બ્રિટિશ ભારત |
| તારીખ | ૧૦ ઓક્ટોબર ૧૯૪૬ – નવેમ્બર ૧૯૪૬ની શરૂઆત સુધી |
| લક્ષ્ય | બંગાળી હિન્દુઓ |
| શસ્ત્રો | ધારદાર હથિયારો, આગચંપી, લૂંટફાટ, બળજબરીથી ધર્માંતરણ[૧] |
| મૃત્યુ | ૨૮૫,[૨]
~૨૦૦ (Roy Bucher, Indian Army chief),[૩] ~૨૦૦ (Francis Tucker)[૪] |
| અપરાધીઓ | સ્થાનિક મુસ્લિમ વસ્તીનો એક ભાગ[૫] |
| સંરક્ષકો | હિન્દુઓ, સ્થાનિક નેતાઓ, રાહત સંસ્થાઓ |
| ઉદ્દેશ | ધાર્મિક તણાવ, કલકત્તામાં અગાઉના રમખાણોનો બદલો[૬] |
નોઆખલીનાં હુલ્લડો અથવા નોઆખલી નરસંહાર એ અર્ધ-સંગઠિત હત્યાઓ, બળાત્કારો અને અપહરણોની હારમાળા હતી, જેમાં બ્રિટિશ શાસનમાંથી ભારતની સ્વતંત્રતાના એક વર્ષ પહેલાં ઓક્ટોબર-નવેમ્બર ૧૯૪૬માં બંગાળના ચિત્તાગોંગ ડિવિઝન (હવે બાંગ્લાદેશમાં)માં નોઆખલી જિલ્લાના મુસ્લિમ સમુદાય દ્વારા હિન્દુ મિલકતોની લૂંટ અને આગચંપી કરવામાં આવી હતી.[૭]
તેની અસર નોઆખલી જિલ્લાના રામગંજ, બેગમગંજ, રાયપુર, લક્ષ્મીપુર, છગલનાયા અને સંદ્વિપ પોલીસ સ્ટેશન હેઠળના વિસ્તારો તેમજ ટિપરાહ જિલ્લાના હાજીગંજ, ફરીદગંજ, ચાંદપુર, લક્ષ્મણ અને ચૌદદાગ્રામ પોલીસ સ્ટેશન હેઠળના વિસ્તારો પર પડી હતી, જે કુલ ૨,૦૦૦ ચોરસ માઇલથી વધુ વિસ્તાર છે.[૮]
૧૦ ઓક્ટોબરના રોજ કોજાગરી લક્ષ્મી પૂજાના દિવસે હિન્દુ વસ્તીનો નરસંહાર શરૂ થયો હતો,[૯][૧૦][૧૧] અને લગભગ એક અઠવાડિયા સુધી અવિરત ચાલુ રહ્યો. મુસ્લિમ કટ્ટરપંથીઓના તાબા હેઠળના અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં લગભગ ૫૦,૦૦૦ હિન્દુઓ ફસાયેલા હતા, જ્યાં પ્રશાસનનો કોઈ હસ્તક્ષેપ નહોતો.[૧૨]
મહાત્મા ગાંધી ચાર મહિના સુધી નોઆખલીમાં રહ્યા અને શાંતિ અને સાંપ્રદાયિક સૌહાર્દ પુનઃસ્થાપિત કરવાના મિશનમાં જિલ્લાનો પ્રવાસ કર્યો. આ દરમિયાન, ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના નેતૃત્વએ ભારતના પ્રસ્તાવિત ભાગલાને સ્વીકારવાનું શરૂ કર્યું અને શાંતિ મિશન અને અન્ય રાહત શિબિરો છોડી દેવામાં આવ્યા. બચી ગયેલા મોટાભાગના લોકો ભાગલા પછીના ભારતમાં પશ્ચિમ બંગાળ, ત્રિપુરા[૧૩] અને આસામમાં સ્થળાંતર કરી ગયા.[૧૪]
સંદર્ભ
[ફેરફાર કરો]- ↑ Chandra, Dinesh (1984). Bengal 1946: The Great Calcutta Killings and Noakhali Genocide. Penguin. ISBN 9780143066134.
{{cite book}}: Check|isbn=value: checksum (મદદ) - ↑ ROY, Sukumar (1947). Noakhalite Mahatma (নোয়াখালীতে মহাত্মা) (Bengaliમાં). Calcutta: Orient Book Company. p. 14.
- ↑ Hajari, Nisid (2015). Midnight's Furies : The Deadly Legacy of India's Partition (Englishમાં). New York: Houghton Mifflin Harcourt. p. 69.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Tucker, Francis (1950). While Memory Serves (Englishમાં). London: Cassell and Company Ltd. p. 174.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "75 years of Partition: How the Noakhali riots came to be". Banginews. મેળવેલ 7 September 2024.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=(મદદ) - ↑ "Noakhali Riots: Background, Events, Aftermath and Relief Efforts". 23 February 2024. મેળવેલ 7 September 2024.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|date=(મદદ) - ↑ "The Bengal Conundrum: How Noakhali Riots Set Template for Anti-Hindu Violence in East Bengal". News18 (અંગ્રેજીમાં). 2022-06-09. મેળવેલ 2023-05-21.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|date=(મદદ) - ↑ Sinha, Dinesh Chandra; Dasgupta, Ashok (1 January 2011). 1946: The great Calcutta killings and the Noakhali genocide (PDF) (First આવૃત્તિ). Kolkata: Sri Himansu Maity. મેળવેલ 4 July 2017.
{{cite book}}: Check date values in:|access-date=and|date=(મદદ) - ↑ নোয়াখালীতে গান্ধী: সাম্প্রদায়িক হত্যাযজ্ঞের রক্তাক্ত অধ্যায়. BBC Bangla (Bengaliમાં). 2 October 2019. મેળવેલ 8 October 2019.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=and|date=(મદદ) - ↑ হিন্দু-মুসলিম দাঙ্গা থামাতেই নোয়াখালী আসেন মহাত্মা গান্ধী. Somoy News (Bengaliમાં). 2 October 2019. મૂળ માંથી 8 October 2019 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 8 October 2019.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=,|date=, and|archive-date=(મદદ) - ↑ ROY, Sukumar (1947). Noakhalite Mahatma (নোয়াখালীতে মহাত্মা) (Bengaliમાં). Calcutta: Orient Book Company. p. 11.
- ↑ Sinha, Dinesh Chandra; Dasgupta, Ashok (2011). 1946: The Great Calcutta Killings and Noakhali Genocide. Kolkata: Himangshu Maity. pp. 278–280. ISBN 9788192246406.
- ↑ Dev, Chitta Ranjan (2005). "Two days with Mohandas Gandhi". Ishani. 1 (4). Mahatma Gandhi Ishani Foundation. મૂળ માંથી 4 August 2020 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 7 August 2011.
{{cite journal}}: Check date values in:|access-date=and|archive-date=(મદદ) - ↑ Dasgupta, Anindita (2001). "Denial and Resistance: Sylheti Partition 'refugees' in Assam". Contemporary South Asia. 10 (3). South Asia Forum for Human Rights: 352. doi:10.1080/09584930120109559. S2CID 144544505. મેળવેલ 7 August 2011.
{{cite journal}}: Check date values in:|access-date=(મદદ); Unknown parameter|s૨cid=ignored (મદદ)