મોડમ

વિકિપીડિયામાંથી

એક મોડેમ - "મોડ્યુલેટર-ડિમોડ્યુલેટર" નું પોર્ટમેંટો - એક હાર્ડવેર ડિવાઇસ છે જે ડેટાને ટ્રાન્સમિશન માધ્યમ માટે યોગ્ય ફોર્મેટમાં રૂપાંતરિત કરે છે જેથી તે એક કમ્પ્યુટરથી બીજા કમ્પ્યુટરમાં (ઇતિહાસિક રીતે ટેલિફોન વાયર સાથે) ટ્રાન્સમિટ થઈ શકે. એક મોડેમ ટ્રાન્સમિશન માટે ડિજિટલ માહિતીને એન્કોડ કરવા એક અથવા વધુ વાહક તરંગ સંકેતોને મોડ્યુલેટ કરે છે અને પ્રસારિત માહિતીને ડીકોડ કરવા માટે સંકેતોને ડિમોડ્યુલેટ કરે છે. અસલ ડિજિટલ ડેટાને ફરીથી ઉત્પન્ન કરવા માટે સહેલાઇથી પ્રસારિત કરી શકાય તેવા અને વિશ્વસનીય રીતે ડીકોડ કરી શકાય તેવા સિગ્નલનું નિર્માણ કરવાનું લક્ષ્ય છે.

મોડેમ્સનો ઉપયોગ લાઇટ-ઇમિટિંગ ડાયોડ્સથી રેડિયોમાં એનાલોગ સંકેતોને સંક્રમિત કરવાના લગભગ કોઈપણ માધ્યમ સાથે થઈ શકે છે. સામાન્ય પ્રકારનો મોડેમ તે છે જે કમ્પ્યુટરના ડિજિટલ ડેટાને ટેલિફોન લાઇનો પર ટ્રાન્સમિશન માટે મોડ્યુલેટેડ ઇલેક્ટ્રિકલ સિગ્નલમાં ફેરવે છે અને ડિજિટલ ડેટાને પુન: પ્રાપ્તિ કરવા માટે રીસીવર બાજુના બીજા મોડેમ દ્વારા ડિમોડ્યુલેટેડ થાય છે.

મોડેમ્સ સામાન્ય રીતે ડેટા આપેલ સમયની મહત્તમ રકમ દ્વારા વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે, જે સામાન્ય રીતે સેકન્ડમાં પ્રદર્શિત થાય છે (પ્રતી બીટ / સે, કેટલીક વખત સંક્ષિપ્ત "બીપીએસ") અથવા ભાગ્યે જ બાઇટ્સમાં સેકન્ડ (પ્રતી બી / સે) . મોડેમ્સ ને તેમના પ્રતી દર દ્વારા પણ વર્ગીકૃત કરી શકાય છે, બાઉડમાં માપવામાં આવે છે. બાડ એકમ પ્રતિ સેકંડ પ્રતીકો સૂચવે છે, અથવા મોડેમ પ્રતિ સેકંડની સંખ્યા નવી સિગ્નલ મોકલે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ITU V.21 માનક બે શક્ય ફ્રીક્વન્સીઝ સાથે ઓડિયો ફ્રીક્વન્સી-શિફ્ટ કીનો ઉપયોગ કરે છે, જે બે અલગ પ્રતીકો (અથવા પ્રતીક દીઠ એક બીટ) ને અનુરૂપ હોય છે, જેમાં 300 બાઉડનો ઉપયોગ કરીને 300 બીટ્સ પ્રતિ સેકંડ લઈ જવામાં આવે છે. તેનાથી વિપરિત, મૂળ આઇટીયુ વી .૨૨ ધોરણ, જે ચાર અલગ પ્રતીકો (પ્રતી દીઠ બે બિટ્સ) પ્રસારિત કરી શકે છે અને પ્રાપ્ત કરી શકે છે, ફેસ-શિફ્ટ કીની મદદથી સેકન્ડ માં 600 પ્રતીકો મોકલીને 1,200 બિટ્સ પ્રસારિત કરી શકે છે.

ડાયલ-અપ મોડેમ[ફેરફાર કરો]

ઇતિહાસ[ફેરફાર કરો]

1920 ના દાયકામાં ન્યૂઝ વાયર સેવાઓએ મલ્ટીપ્લેક્સ ડિવાઇસેસનો ઉપયોગ કર્યો હતો જેણે મોડેમની વ્યાખ્યાને સંતોષી હતી. જો કે, મોડેમ ફંક્શન મલ્ટિપ્લેક્સિંગ ફંક્શન માટે આકસ્મિક હતું, તેથી તેઓ સામાન્ય રીતે મોડેમના ઇતિહાસમાં શામેલ નથી. મોડેમ્સ વધુ મોંઘા લીઝ્ડ લાઇનોની જગ્યાએ સામાન્ય ફોન લાઇનો પર ટેલિપ્રિન્ટર્સને કનેક્ટ કરવાની જરૂરિયાતને કારણે વિકસિત થઈ હતી જે અગાઉ વર્તમાન લૂપ આધારિત ટેલિપ્રિન્ટર્સ અને સ્વચાલિત ટેલિગ્રાફ્સ માટે વપરાય હતી.[[૧]]

1941 માં, સાથીઓએ સિગ્લી નામની વ વોઇસ એન્ક્રિપ્શન સિસ્ટમ વિકસાવી જેણે ભાષણને ડિજિટાઇઝ કરવા માટે એક વોડરનો ઉપયોગ કર્યો, પછી ભાષણને વન-ટાઇમ પેડથી એન્ક્રિપ્ટ કર્યું અને ફ્રીક્વન્સી શિફ્ટ કીની મદદથી ટોન તરીકે ડિજિટલ ડેટાને એન્કોડ કર્યો.

યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં મોડેમ્સનું મોટા પ્રમાણમાં ઉત્પાદન સેજ એર-ડિફેન્સ સિસ્ટમના ભાગ રૂપે 1958 માં શરૂ થયું હતું (વર્ષ પહેલા મોડેમ શબ્દનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો ), વિવિધ એરબેઝ, રડાર સાઇટ્સ અને કમાન્ડ-એન્ડ-કન્ટ્રોલ સેન્ટરોમાં ટર્મિનલ્સને જોડતા. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને કેનેડાની આસપાસ ફેલાયેલા SAGE ડિરેક્ટર કેન્દ્રો પર. એટી એન્ડ ટીના બેલ લેબ્સ દ્વારા તેમના નવા પ્રકાશિત બેલ 101 ડેટાસેટ ધોરણને અનુરૂપ હોવાનું તરીકે એસજેજે મોડેમ્સનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. જ્યારે તેઓ સમર્પિત ટેલિફોન લાઇનો પર દોડતા હતા, ત્યારે દરેક છેડેના ઉપકરણો વ્યવસાયિક ધ્વનિ દ્વારા જોડાયેલા બેલ 101, 110 બાઉડ મોડેમથી અલગ ન હતા.[[૨]]

મેટલ ઓક્સિડે સેમીકન્ડક્ટર ફિલ્ડ-ઇફેક્ટ ટ્રાંઝિસ્ટર (મોસફેટ) ટેકનોલોજી, ઇન્ટિગ્રેટેડ સર્કિટ ચિપ્સ અને શિફ્ટ રજિસ્ટર એમઓએસ મેમરીના આગમનથી સોલિડ-સ્ટેટ માઇક્રોઇલેક્ટ્રોનિક સેમિકન્ડક્ટર ટેક્નોલજી અને ડિજિટલ સર્કિટ્રીના ડિજિટલ મલ્ટિ-ચેનલ મોડેમ્સના અમલીકરણ માટે અરજી થઈ હતી. 1960 ની સાલ. આ સક્ષમ ફાયદા જેવા કે ખૂબ નાના કદ, ઓછા વજન, સ્થિરતા, ઉચ્ચ વિશ્વસનીયતા, ઓછી કિંમત અને ગોઠવણથી મુક્ત થવું.[[૩]]

201 એ અને 201 બી ડેટા-ફોન્સ બે-બીટ-પ્રતિ-બાઉડ ફેઝ-શિફ્ટ કી (PSK) નો ઉપયોગ કરીને સિંક્રનસ મોડેમ્સ હતા. 201A એ સામાન્ય ફોન લાઇનો પર અર્ધ-ડુપ્લેક્સ(હાલ્ફ ડુપ્લેક્સ) 2,000 બીટ / સે પર સંચાલિત કર્યું હતું, જ્યારે 201 બીએ ચાર વાયર લીઝ્ડ લાઇનો પર સંપૂર્ણ ડ્યુપ્લેક્સ (ફુલ ડુપ્લેક્સ) 2,400 બીટ / સે સેવા પૂરી પાડી હતી, દરેક વાયરને બે વાયરના પોતાના સેટ પર ચેનલો મોકલો અને પ્રાપ્ત કરો.

બેલ 103 એ ડેટાસેટ ધોરણ પણ એટી એન્ડ ટી(AT&T) દ્વારા 1962 માં રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો. તે સામાન્ય ફોન લાઇનો પર 300 બીટ / સે પર પૂર્ણ-ડુપ્લેક્સ (ફુલ ડુપ્લેક્સ) સેવા પ્રદાન કરે છે. ફ્રીક્વન્સી-શિફ્ટ કીનો ઉપયોગ 1,070 અથવા 1,270 હર્ટ્ઝ પર કોલ ઉત્પત્તિ કરનાર અને એન્સરિંગ મોડેમને 2,025 અથવા 2,225 હર્ટ્ઝ પર પ્રસારિત કરતા હતા. સહેલાઇથી ઉપલબ્ધ 103 એ 2 એ ટેલિટાઇપ મોડેલ 33 એએસઆર અને કેએસઆર જેવા રિમોટ લો સ્પીડ ટર્મિનલ્સના ઉપયોગને મહત્વનો વેગ આપ્યો, અને ફક્ત 113 ડી અને ફક્ત જવાબ ફક્ત 113 બી રજૂ કરીને એટી એન્ડ ટી મોડેમના ખર્ચમાં ઘટાડો કર્યો. [[૪]]

બ્રોડબેન્ડ[ફેરફાર કરો]

એડીએસએલ (અસિમ્મેટરીક ડિજિટલ સબસ્ક્રાઇબર લાઇન) મોડેમ્સ, એકદમ તાજેતરનો વિકાસ, ટેલિફોનની વોઇસ બેન્ડ ઓડિયો ફ્રીક્વન્સીઝ સુધી મર્યાદિત નથી. સ્ટાન્ડર્ડ ટ્વિસ્ટેડ-જોડી ટેલિફોન કેબલ, ટૂંકા અંતર માટે, ટેલિફોન વિનિમય સિસ્ટમ દ્વારા સપોર્ટેડ કરતા ઘણી વધારે આવર્તન સાથે સંકેતો લઈ શકે છે. એડીએસએલ બ્રોડબેન્ડ આ ક્ષમતાનો લાભ લે છે. જો કે, ટેલિફોન કેબલની લંબાઈ વધતાં ADSL ની કામગીરી ધીરે ધીરે ઘટતી જાય છે. આ એડીએસએલ બ્રોડબેન્ડ સેવાને ટેલિફોન એક્સચેંજના પ્રમાણમાં ટૂંકા અંતરની અંતર્ગત સબ્સ્ક્રાઇબર્સ માટે મર્યાદિત કરે છે, અને મોડેમનો ઉપયોગ ફક્ત તે ટેલિફોન એક્સચેંજના જોડાણમાં થાય છે જ્યાં સબ્સ્ક્રાઇબર કનેક્શન ડિજિટલ બીટ પ્રવાહમાં રૂપાંતરિત થાય છે, જે સામાન્ય રીતે એક જ આઈએસપી પર મોકલવામાં આવે છે. આ વોઇસ બેન્ડ મોડેમથી અલગ છે જેનો ઉપયોગ મોડેમ સાથે જોડાયેલા કોઈપણ રિમોટ ટેલિફોન નંબર પર કોલ કરવા માટે થઈ શકે છે. [[૫]]

કેબલ મોડેમ મૂળભૂત રીતે ટેલિવિઝન સિગ્નલોને વહન કરવા માટે બનાવાયેલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો ઉપયોગ કરે છે અને તેથી વધુ આવર્તનને વહન કરવા માટે શરૂઆતમાં રચાયેલ છે. કોઈ પણ દખલ વિના બ્રોડબેન્ડ ઇન્ટરનેટ સેવા સમાન સમયે એક જ કેબલ રેડિયો અને ટેલિવિઝન સિગ્નલ લઈ શકે છે. સેટેલાઇટ મોડેમ્સ અને પાવર લાઇન મોડેમ્સ સહિત નવા પ્રકારનાં બ્રોડબેન્ડ મોડેમ્સ પણ ઉપલબ્ધ છે.

જ્યારે બ્રોડબેન્ડ ઉપલબ્ધ થાય છે ત્યારે મોટાભાગના ગ્રાહકોને નેટવર્કિંગ અને રાઉટર્સ વિશે જાણ નહોતું. જો કે, ઘણા લોકો જાણતા હતા કે એક મોડેમ એક કમ્પ્યુટરને ઇન્ટરનેટથી ટેલિફોન લાઇનથી કનેક્ટ કરે છે. મોડેમ્સથી ગ્રાહકોની પરિચિતતાનો લાભ લેવા, કંપનીઓએ આ ઉપકરણોને એડેપ્ટર, ઇન્ટરફેસ, ટ્રાંસીવર અથવા બ્રિજ જેવા ઓછા પરિચિત શબ્દો વાપરવાને બદલે, બ્રોડબેન્ડ મોડેમ્સ કહેવાયા. હકીકતમાં, બ્રોડબેન્ડ મોડેમ્સ મોડેમની વ્યાખ્યામાં બંધબેસે છે કારણ કે તેઓ ડિજિટલ ડેટા વહન કરવા માટે જટિલ તરંગ-રૂપનો ઉપયોગ કરે છે. તેઓ ડાયલ-અપ મોડેમ્સ કરતાં વ્યાપક બેન્ડવિડ્થનો ઉપયોગ કરે છે.[[૬]]

રેડિયો[ફેરફાર કરો]

ડાયરેક્ટ બ્રોડકાસ્ટ સેટેલાઇટ, વાઇફાઇ અને મોબાઇલ ફોન્સ, સંદેશાવ્યવહાર કરવા માટે બધા મોડેમનો ઉપયોગ કરે છે, જેમ કે આજે મોટાભાગની અન્ય વાયરલેસ સેવાઓ કરે છે. આધુનિક ટેલિકમ્યુનિકેશંસ અને ડેટા નેટવર્ક પણ રેડિયો મોડેમનો વ્યાપક ઉપયોગ કરે છે જ્યાં લાંબા અંતરની ડેટા લિંક્સ આવશ્યક છે. આવી સિસ્ટમો એ પીએસટીએનનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે, અને બાહ્ય વિસ્તારોમાં ફાઇબર આર્થિક નથી ત્યાંની હાઇ સ્પીડ કમ્પ્યુટર નેટવર્ક લિંક્સ માટે પણ સામાન્ય ઉપયોગમાં છે.[[૭]]

કેબલ સ્થાપિત થયેલ હોય ત્યાં પણ, કેબલ દ્વારા રેડિયો ફ્રીક્વન્સીઝ અને મોડ્યુલેશન તકનીકોનો ઉપયોગ કરીને વધુ સારું પ્રદર્શન અથવા સિસ્ટમના અન્ય ભાગોને સરળ બનાવવાનું હંમેશા શક્ય છે. કોક્સિયલ કેબલમાં ખૂબ મોટી બેન્ડવિડ્થ હોય છે, પરંતુ જો બેઝબેન્ડ ડિજિટલ સિગ્નલનો ઉપયોગ કરવામાં આવે તો સિગ્નલ એટેન્યુએશન ઉચ્ચ ડેટા દરો પર એક મોટી સમસ્યા બની જાય છે. મોડેમનો ઉપયોગ કરીને, ડિજિટલ ડેટાની ઘણી મોટી માત્રા એક જ વાયર દ્વારા પ્રસારિત થઈ શકે છે. ડિજિટલ કેબલ ટેલિવિઝન અને કેબલ ઇન્ટરનેટ સેવાઓ આધુનિક ઘરોની વધતી બેન્ડવિડ્થ જરૂરિયાતો પૂરી પાડવા માટે રેડિયો ફ્રીક્વન્સી મોડેમનો ઉપયોગ કરે છે. મોડેમનો ઉપયોગ પણ આવર્તન-વિભાગની બહુવિધ વપરાશનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપે છે, એક જ વાયરનો ઉપયોગ કરીને ઘણા વપરાશકર્તાઓ સાથે ફુલ-ડુપ્લેક્સ ડિજિટલ વાર્તાલાપ બનાવે છે.[[૮]]

વાયરલેસ મોડેમ વિવિધ પ્રકારના, બેન્ડવિડ્થ અને ગતિમાં આવે છે. વાયરલેસ મોડેમ્સને ઘણીવાર પારદર્શક અથવા સ્માર્ટ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ઘણી વારાફરતી વાયરલેસ કમ્યુનિકેશન લિંક્સને વિવિધ ફ્રીક્વન્સીઝ પર એક સાથે કામ કરવા દેવા માટે, વાહક આવર્તન પર મોડ્યુલેટેડ એવી માહિતી તેઓ ટ્રાન્સમિટ કરે છે.

પારદર્શક મોડેમ્સ તેમના ફોન લાઇન મોડેમ પિતરાઇ ભાઈઓની જેમ કાર્ય કરે છે. લાક્ષણિક રીતે, તેઓ અર્ધ ડુપ્લેક્સ હતા, એટલે કે તેઓ તે જ સમયે ડેટા મોકલી અને પ્રાપ્ત કરી શક્યા નહીં. લાક્ષણિક રીતે, પારદર્શક મોડેમ્સને રાઉન્ડ રોબિન રીતે પોલ્ડ કરવામાં આવે છે જેથી છૂટાછવાયા સ્થળોથી નાની માત્રામાં ડેટા એકત્રિત કરવામાં આવે છે કે જેમાં વાયર્ડ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની સહેલી નથી. ડેટા સંગ્રહ માટે સૌથી વધુ સામાન્ય રીતે યુટિલિટી કંપનીઓ દ્વારા પારદર્શક મોડેમનો ઉપયોગ થાય છે.

સ્માર્ટ મોડેમ્સ અંદર મીડિયા કોન્ટ્રોલર્સ નિયંત્રકો સાથે આવે છે, જે રેન્ડમ ડેટાને ટકરાતા અટકાવે છે અને ડેટાને ફરીથી મોકલે છે જે યોગ્ય રીતે પ્રાપ્ત થયો નથી. સ્માર્ટ મોડેમ્સમાં સામાન્ય રીતે પારદર્શક મોડેમ કરતાં વધુ બેન્ડવિડ્થની આવશ્યકતા હોય છે, અને સામાન્ય રીતે હાયર ડેટા રેટ પ્રાપ્ત થાય છે. IEEE 802.11 માનક એક ટૂંકી રેન્જ મોડ્યુલેશન યોજનાને વ્યાખ્યાયિત કરે છે જેનો ઉપયોગ સમગ્ર વિશ્વમાં મોટા પાયે થાય છે.[[૯]]

ઓપ્ટિકલ મોડેમ[ફેરફાર કરો]

ફાઇબર ઓપ્ટિક નેટવર્કથી કનેક્ટ થવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવતા મોડેમ્સને ઓપ્ટિકલ નેટવર્ક એકમો (ઓએનયુ) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. મોડ્યુલેટર અને ડિમોડ્યુલેટર મોટાભાગના મોડેમની જેમ એક જ એસેમ્બલીને બદલે અલગ ઘટકો છે.[૧૦]]

હોમ નેટવર્કિંગ[ફેરફાર કરો]

મોડેમ નામ આ કિસ્સામાં ભાગ્યે જ વપરાય છે, તેમ છતાં, મોડેમ્સનો ઉપયોગ હાઇ સ્પીડ હોમ નેટવર્કિંગ એપ્લિકેશન્સ માટે પણ થાય છે, ખાસ કરીને હાલના ઘરના વાયરિંગનો ઉપયોગ કરીને. એક ઉદાહરણ જી.હો.એન. ધોરણ છે, જે આઇટીયુ-ટી દ્વારા વિકસિત છે, જે હાઉસિંગ વાયરિંગ (પાવર લાઈન, ફોન લાઇન અને કોક્સિયલ કેબલ) નો ઉપયોગ કરીને હાઇ-સ્પીડ (1 જીબિટ / સે સુધી) લોકલ એરિયા નેટવર્ક પ્રદાન કરે છે. જી.એચ.એન. ઉપકરણો વાયર ઉપર ટ્રાન્સમિશન માટે ડિજિટલ સિગ્નલને મોડ્યુલેટ કરવા માટે ઓર્થોગોનલ ફ્રીક્વન્સી-ડિવિઝન મલ્ટીપ્લેક્સિંગ (OFDM) નો ઉપયોગ કરે છે.[[૧૧]]

"નલ મોડેમ" શબ્દસમૂહનો ઉપયોગ બે વ્યક્તિગત કમ્પ્યુટરના સીરીયલ બંદરો વચ્ચે ખાસ વાયરવાળી કેબલને જોડવા માટેના વર્ણન માટે કરવામાં આવ્યો હતો. મૂળભૂત રીતે, એક કમ્પ્યુટરનું ટ્રાન્સમિટ આઉટપુટ બીજાના પ્રાપ્ત ઇનપુટ પર વાયર થયેલ હતું; આ બંને કમ્પ્યુટર્સ માટે સાચું હતું. મોડેલ્સ (જેમ કે પ્રોકોમ અથવા મીનીકોમ) સાથે વપરાયેલ સમાન સ સોફ્ટવેરનો ઉપયોગ નલ મોડેમ કનેક્શન સાથે થઈ શકે છે.

વોઇસ મોડેમ[ફેરફાર કરો]

વોઇસ મોડેમ્સ એ નિયમિત મોડેમ છે જે ટેલિફોન લાઇન પર ઓડિયો રેકોર્ડ કરવા અથવા ચલાવવામાં સક્ષમ છે. તેનો ઉપયોગ ટેલિફોની એપ્લિકેશન માટે થાય છે. વોઇસ મોડેમ્સ પર વધુ વિગતો માટે વોઇસ મોડેમ આદેશ સેટ જુઓ. આ પ્રકારનાં મોડેમનો ઉપયોગ ખાનગી શાખા વિનિમય (પીબીએક્સ) સિસ્ટમો (વી .92 ની તુલના) માટે FXO કાર્ડ તરીકે થઈ શકે છે.[<ref>http://modemsite.com/56k/voice.asp<ref>]

  1. https://www.thoughtco.com/history-of-the-modem-4077013
  2. http://etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=modem&searchmode=none
  3. https://books.google.co.in/books?id=YtpFAQAAIAAJ&redir_esc=y
  4. https://en.wikipedia.org/wiki/International_Conference_on_Communications
  5. https://whatismyipaddress.com/broadband
  6. https://www.broadbandgenie.co.uk/broadband/help/beginners-guide-to-broadband
  7. https://www.definitions.net/definition/radio+modem
  8. https://www.globalspec.com/learnmore/communications_networking/networking_equipment/radio_modems
  9. "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2020-02-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2020-06-20.
  10. http://www.linfo.org/optical_modem.html#:~:text=An%20optical%20modem%20is%20a,for%20use%20by%20a%20computer.
  11. https://www.xfinity.com/support/articles/what-is-home-networking