વસંત વિજય: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત
Sushant savla (ચર્ચા | યોગદાન) નાનું શ્રેણી:મણિલાલ દ્વિવેદીની કૃતિઓ ઉમેરી using HotCat |
Sushant savla (ચર્ચા | યોગદાન) ટેગ: ૨૦૧૭ સ્ત્રોત ફેરફાર |
||
| લીટી ૩૧: | લીટી ૩૧: | ||
== પ્રતિભાવ == |
== પ્રતિભાવ == |
||
[[મનસુખલાલ ઝવેરી |
[[મનસુખલાલ ઝવેરી]]ના જણાવ્યા મુજબ, ''વસંત વિજય'', કાંતની અન્ય કવિતાઓ ''ચક્રવાક મિથુના'' અને ''દેવયાની સાથે'', ગુજરાતીમાં ઉચ્ચ કાવ્યાત્મક શ્રેષ્ઠતાનું ધોરણ સ્થાપિત કરનાર ખંડકાવ્યની કળાનું એક નોંધપાત્ર ઉદાહરણ છે. <ref name="Jhaveri1978">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=DA0RAAAAMAAJ|title=History of Gujarati Literature|last=Jhaveri|first=Mansukhlal Maganlal|publisher=Sahitya Akademi|year=1978|location=New Delhi|pages=112|oclc=639128528|author-link=Mansukhlal Jhaveri}}</ref> <ref name="Das2005">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=sHklK65TKQ0C&pg=PA316|title=History of Indian Literature: 1800–1920, Western Impact: Indian Response|last=Das|first=Sisir Kumar|publisher=Sahitya Akademi|year=2005|isbn=978-81-7201-006-5|location=New Delhi|page=316|author-link=Sisir Kumar Das}}</ref> આ કવિતા તેની મેટ્રિકલ રચના, પરિણામી ધ્વનિ અસર અને તેના ભાવનાત્મક ઊંડાણ માટે જાણીતી છે. <ref name="Shukla 1986"/> |
||
[[શ્રેણી:મહાભારત પર આધારિત કૃતિઓ]] |
[[શ્રેણી:મહાભારત પર આધારિત કૃતિઓ]] |
||
[[શ્રેણી:મણિલાલ દ્વિવેદીની કૃતિઓ]] |
[[શ્રેણી:મણિલાલ દ્વિવેદીની કૃતિઓ]] |
||
૨૧:૧૩, ૧૯ સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૧ સુધીનાં પુનરાવર્તન
| રચનાર: મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ 'કાન્ત' | |
| મૂળ શીર્ષક | વસંતવિજય |
|---|---|
| પ્રથમ પ્રકાશન | પૂર્વાલાપ (૧૯૨૩) |
| દેશ | બ્રિટિશ રાજ |
| ભાષા | ગુજરાતી |
| સ્વરૂપ | ખંડકાવ્ય |
| છંદ | વિવિધ સંસ્કૃત છંદ |
વસંત વિજય એ એક વર્ણનાત્મક કાવ્ય છે. ભારતીય કવિ મણિશંકર રત્નજીભટ્ટ 'કાન્ત' (૧૮૬૭-૧૯૨૩) દ્વાર તેની રચના કરવામાં આવી હતી, તેમને "કવિ કાન્ત" તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
સારાંશ
વસંત વિજય ભારતીય પૌરાણિક મહાકાવ્ય મહાભારતમાં પાંચ પાંડવોના પિતા પાંડુના જીવન ખંડની એક ઘટનાને આવરે છે. [૧] વસંત વિજય મહાભારતના આદિ પર્વની એક ઘટનાને વિગતવાર વર્ણવે છે. [૨]
પાંડુ એક સમાગમ કરતા હરણને મારે છે, જેના માટે તેને તેવાજ મૃત્યુનો શ્રાપ આપવામાં આવે છે. પાંડુ બ્રહ્મચર્યનું પાલન કરીને શ્રાપમાંથી છુટકારો મેળવવાનો પ્રયત્ન કરે છે પરંતુ વસંતના ઊંડા પ્રભાવ હેઠળ, તે પોતાનું આત્મ-નિયંત્રણ ગુમાવે છે અને તેની પત્ની માદ્રી સાથે સંભોગ કરે છે. પરંતુ તેના જીવલેણ પરિણામને જાણનારી માદ્રી સંકોચ અનુભવે છે. [૧]
વસંત વિજયમાં, કાંત શાસ્ત્રીય, છંદાસ શૈલીમાં નાટકીય રીતે ઘટનાનું વર્ણન કરે છે. વસંતનો વિજય વાસનાનો વિજય અને માનવ દુર્દશાના ભાગ્યનું પ્રતીક છે. [૧]
પ્રતિભાવ
મનસુખલાલ ઝવેરીના જણાવ્યા મુજબ, વસંત વિજય, કાંતની અન્ય કવિતાઓ ચક્રવાક મિથુના અને દેવયાની સાથે, ગુજરાતીમાં ઉચ્ચ કાવ્યાત્મક શ્રેષ્ઠતાનું ધોરણ સ્થાપિત કરનાર ખંડકાવ્યની કળાનું એક નોંધપાત્ર ઉદાહરણ છે. [૩] [૪] આ કવિતા તેની મેટ્રિકલ રચના, પરિણામી ધ્વનિ અસર અને તેના ભાવનાત્મક ઊંડાણ માટે જાણીતી છે. [૨] </ref>
સંદર્ભ
- ↑ ૧.૦ ૧.૧ ૧.૨ George, K. M., સંપાદક (1997). Masterpieces of Indian Literature. 3. New Delhi: National Book Trust. પૃષ્ઠ 1694. ISBN 978-81-237-1978-8.
- ↑ ૨.૦ ૨.૧ Shukla, Jaydev (1986). Khaṇḍakāvya ખંડકાવ્ય. Sahitya Swarup Paricaya Shrenni – 7. Ahmedabd: Chandramauli Prakashan. પૃષ્ઠ 46–52. OCLC 15657273.
- ↑ Jhaveri, Mansukhlal Maganlal (1978). History of Gujarati Literature. New Delhi: Sahitya Akademi. પૃષ્ઠ 112. OCLC 639128528.
- ↑ Das, Sisir Kumar (2005). History of Indian Literature: 1800–1920, Western Impact: Indian Response. New Delhi: Sahitya Akademi. પૃષ્ઠ 316. ISBN 978-81-7201-006-5.
બાહ્ય લિંક્સ
- ગુજલિતમાં વસંત વિજય
- વર્ષા દાસ દ્વારા અંગ્રેજી અનુવાદ