સભ્ય:Sushant savla/sandbox/Meghalaya

વિકિપીડિયામાંથી
Meghalaya
Sohra, one of the most popular tourist attractions in Northeast India, holds the world record for most rain in a calendar month.
Sohra, one of the most popular tourist attractions in Northeast India, holds the world record for most rain in a calendar month.
Meghalayaની અધિકૃત મહોર
મહોર
અક્ષાંશ-રેખાંશ (Shillong): 25°34′N 91°53′E / 25.57°N 91.88°E / 25.57; 91.88Coordinates: 25°34′N 91°53′E / 25.57°N 91.88°E / 25.57; 91.88
Country India
Formation21 January 1972
CapitalShillong
Largest cityShillong
Districts11
સરકાર
 • GovernorTathagata Roy
 • Chief MinisterConrad Sangma (NPP)
 • LegislatureUnicameral (60 seats)
 • Parliamentary constituencyRajya Sabha 1
Lok Sabha 2
 • High CourtMeghalaya High Court
વિસ્તાર
 • કુલ૨૨,૪૨૯ km2 (૮૬૬૦ sq mi)
વિસ્તાર ક્રમ23rd
વસ્તી
 (2011 census)
 • કુલ૨૯,૬૪,૦૦૭
 • ક્રમ23rd[૧]
 • ગીચતા૧૩૦/km2 (૩૪૦/sq mi)
સમય વિસ્તારUTC+05:30 (IST)
ISO 3166 ક્રમIN-ML
HDIIncrease 0.650 (medium)
HDI rank26th (2017)
Literacy75.84% (24th)[૧]
Official languageEnglish[૨]
વેબસાઇટmeghalaya.gov.in
It received the status of a full-fledged State in 1971 by the North-Eastern Areas (Reorganisation) Act 1971

મેઘાલય[૩]ભારતનું એક ઉત્તરપૂર્વીય એક ડુંગરાળ રાજ્ય છે. સંસ્કૃતમાં આ નામનો અર્થ "વાદળોનો વાસ" એવો થાય છે. ૨૦૧૬ સુધીમાં મેઘાલયની વસ્તી ૩૨,૧૧,૪૭૪ હોવાનો અંદાજ છે. [૪] મેઘાલય આશરે ૨૨,૪૩૦ ચોરસ કિલોમીટરના ક્ષેત્રને આવરે છે, જેની લંબાઈ અને પહોળાઈનો ગુણોત્તર લગભગ ૩:૧ છે. [૫]

રાજ્ય દક્ષિણમાં બાંગ્લાદેશી ના માયમેનસિંહ અને સિલ્હટ વિભાગો, પશ્ચિમમાં ના બાંગ્લાદેશી રંગપુર વિભાગ અને ઉત્તર અને પૂર્વ આસામ રાજ્ય દ્વારા ઘેરાયેલો છે. મેઘાલયની રાજધાની શિલ્લોંગ છે. ભારતના અંગ્રેજ રાજ દરમિયાન, બ્રિટીશ શાહી સત્તાધિકારીઓએ તેને "પૂર્વના સ્કોટલેન્ડ" નામથી ઓળખતા.[૬] મેઘાલય અગાઉ આસામનો ભાગ હતો, પરંતુ ૨૧ જાન્યુઆરી ૧૯૭૨ ના દિવસે ખાસી, ગારો અને જૈંટિયા પર્વતોના જિલ્લાઓ મેળાવી મેઘાલય નામનું નવું રાજ્ય બનાવવામાં આવ્યું. મેઘાલયની સત્તાવાર ભાષા અંગ્રેજી છે. ઘણા ભારતીય રાજ્યોથી વિપરીત, મેઘાલય ઐતિહાસિક રીતે એક મેટ્રિનેલ સિસ્ટમનું પાલન કરે છે જ્યાં વંશ અને વારસો સ્ત્રીઓના કુળ દ્વારા નક્કી થાય છે; સૌથી નાની પુત્રીને બધી સંપત્તિ વારસામાં મળે છે અને તે તેના માતાપિતાની સંભાળ પણ રાખે છે.

આ રાજ્ય એ ભારતનો સૌથી ભીનો પ્રદેશ છે, જે સરેરાશ દરેક વર્ષે12,000 mm (470 in) વર્ષાની નોંધ કરે છે.[૫] રાજ્યનો આશરે ૭૦% જંગલોથી ઘેરાયલો છે. [૭] મેઘાલય ઉષ્ણકટિબંધીય જંગલોનું ઇકોરીજીયન મોટા ભાગના રાજ્યને ઘેરી લે છે; તેના પર્વતેય જંગલો ઉત્તર અને દક્ષિણ તરફના નીચાણવાળા ઉષ્ણકટિબંધીય જંગલોથી અલગ છે. જંગલો તેમના સસ્તન પ્રાણીઓ, પક્ષીઓ અને છોડની જૈવવિવિધતા માટે જાણીતા છે.

મેઘાલય મુખ્યત્વે એક કૃષિ અર્થતંત્ર ધરાવે છે સાથે નોંધપાત્ર વ્યાપારી વનીકરણ ઉદ્યોગ પણ અહીં વિકસ્યો છે. બટેટા, ચોખા, મકાઈ, અનાનસ, કેળા, પપૈયા, મસાલા અહીંના મુખ્ય પેદાશો છે. સેવા ક્ષેત્ર રીઅલ એસ્ટેટ અને વીમા કંપનીઓનું બનેલું છે. ૨૦૧૨માં મેઘાલયનું કુલ રાજ્ય સ્થાનિક ઉત્પન્ન ર્તમાન કિંમત પ્રમાણે અંદાજે ૧૬,૧૭૩ crore (US$૨.૧ billion) છે. [૮] રાજ્ય ભૌગોલિક રીતે ખનિજોથી સમૃદ્ધ છે, પરંતુ તે ક્ષેત્રમાં કોઈ નોંધપાત્ર ઉદ્યોગો નથી.[૬] રાજ્યમાં આશરે 1,170 km (730 mi) લાંબા રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગો છે. તે બાંગ્લાદેશ સાથેના વેપાર માટેનું એક મુખ્ય લોજિસ્ટિકલ કેન્દ્ર પણ છે. [૫]

જુલાઈ 2018 માં, આંતરરાષ્ટ્રીય સ્ટ્રેટીગ્રાફી (ભૂસ્તરીય શાસ્ત્ર) આયોગે ભૂસ્તર શાસ્ત્રીય અભ્યાસને લાગતા હોલોસેન યુગને ત્રણ ખંડમાં વિભાજિત [૯] [૧૦] કર્યો હતો જેના અંતિમ હોલોસેનને મેઘાલય ખંડ નામ આપવામાં આવ્યું છે. [૧૧] [૧૨] આ એટલા માટે કે મેઘાલયની માવમ્લુહ ગુફાના લવણસ્તંભો લગભગ ઈ. સ. પૂ. ૨૨૫૦ની એક મહત્ત્વની વૈશ્વિક આબોહવા પરિવર્તનની ઘટના સ્ટ્રેટોટાઈપની સીમા ક્કી કરે છે. [૧૩]

વસ્તી વિષયક વિષયો[ફેરફાર કરો]

વસ્તી[ફેરફાર કરો]

મેઘાલયની મોટાભાગની વસ્તી આદિવાસી લોકોની છે. ખાસીઓ સૌથી મોટું જૂથ છે, ત્યાર બાદ ગારો પછી જૈંતિયા આવે છે. આ જાતિઓની જાણકારી અંગ્રેજોને હતી. તેને તેઓ "પહાડી જાતિ" તરીકે ઓળખાતા. અન્ય જૂથોમાં હાજોંગ, બાયટ, કોચ અને સંબંધિત રાજનોંગશી, બોડો, દિમસા, કુકી, લાખર, તિવા(લાલંગ), કરબી, રાભા અને નેપાળી જાતિઓ અહીં વસે છે .

૨૦૧૧ ની વસ્તી ગણતરીના કામચલાઉ અહેવાલ મુજબ મેઘાલયમાં સાત ઉત્તર-પૂર્વીય સાત રાજ્યોમાં સૌથી વધુ વસ્તી વૃદ્ધિ દર ૨૭.૮૨% નોંધાય છે. ૨૦૧૧ સુધીમાં મેઘાલયની વસ્તી ૨૯૬૪૦૦૭ થવાનો અંદાજ લગાવવામાં આવ્યો હતો, જેમાંથી મહિલાઓ ૧૪,૯૨,૬૬૮ અને પુરુષો ૧૪,૭૧,૩૩૯ છે. ભારતની ૨૦૧૧ ની વસ્તી ગણતરી મુજબ, રાજ્યમાં લિંગ પ્રમાણ ૧,૦૦૦ પુરુષો દીઠ ૯૮૬ સ્ત્રીઓનો હતો જે રાષ્ટ્રીય સરેરાશ ૯૪૦ કરતા ઘણો વધારે હતો. ગ્રામીણ ક્ષેત્રમાં આ પ્રમાણ ૯૮૫ અને શહેરમાં ૯૭૨ હતો. [[શ્રેણી:મેઘાલય]] [[શ્રેણી:Coordinates on Wikidata]]

  1. ૧.૦ ૧.૧ "List of states with Population, Sex Ratio and Literacy Census 2011". Census2011.co.in. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 14 February 2014 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 9 November 2012. CS1 maint: discouraged parameter (link)
  2. "Report of the Commissioner for linguistic minorities: 47th report (July 2008 to June 2010)" (PDF). Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India. પૃષ્ઠ 84–89. મૂળ (PDF) માંથી 13 May 2012 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 16 February 2012. CS1 maint: discouraged parameter (link)
  3. "Meghalaya | Define Meghalaya at Dictionary.com". Dictionary.reference.com. 14 July 2014. મૂળ માંથી 2 April 2015 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 27 February 2017. CS1 maint: discouraged parameter (link)
  4. "Fact sheet on meghalaya" (PDF). 10 March 2014. મૂળ (PDF) માંથી 4 March 2016 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 12 September 2014. CS1 maint: discouraged parameter (link)
  5. ૫.૦ ૫.૧ ૫.૨ Meghalaya સંગ્રહિત ૩ સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૩ ના રોજ વેબેક મશિન IBEF, India (2013)
  6. ૬.૦ ૬.૧ Arnold P. Kaminsky and Roger D. Long (2011), India Today: An Encyclopedia of Life in the Republic, ISBN 978-0313374623, pp. 455-459
  7. Meghalaya and Its Forests સંગ્રહિત ૨૨ ઓગસ્ટ ૨૦૧૪ ના રોજ વેબેક મશિન Government of Meghalaya (2012); Quote – total forest area is 69.5%
  8. Meghalaya સંગ્રહિત ૧૬ જુલાઇ ૨૦૧૪ ના રોજ વેબેક મશિન Planning Commission, Govt of India (May 2014)
  9. "Collapse of civilizations worldwide defines youngest unit of the Geologic Time Scale". મૂળ માંથી 18 July 2018 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 18 July 2018. CS1 maint: discouraged parameter (link)
  10. "Meghalaya ecstatic after being etched in geological history permanently". 19 July 2018. મૂળ માંથી 19 July 2018 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 21 July 2018. CS1 maint: discouraged parameter (link)
  11. Amos, Jonathan (18 July 2018). "Welcome to the Meghalayan Age a new phase in history". BBC News. મૂળ માંથી 18 July 2018 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 18 July 2018.
  12. "Newest phase in Earth's history named after Meghalaya rock". મૂળ માંથી 2 August 2018 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 19 July 2018. CS1 maint: discouraged parameter (link)
  13. "Formal subdivision of the Holocene Series/Epoch" (PDF). મૂળ (PDF) માંથી 10 July 2018 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 10 July 2018. CS1 maint: discouraged parameter (link)