નવલકથા: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત

વિકિપીડિયામાંથી
Content deleted Content added
નવું પાનું : {{ભાષાંતર}} '''उपन्यास''' गद्य लेखन की एक विधा है । == परिचय == माना ज...
 
નાનું r2.7.1) (રોબોટ ઉમેરણ: hi:उपन्यास હટાવ્યું: gu:નવલકથા
લીટી ૭૬: લીટી ૭૬:
[[gl:Novela]]
[[gl:Novela]]
[[gn:Tembiasagua'u]]
[[gn:Tembiasagua'u]]
[[gu:‎નવલકથા]]
[[gv:Noaskeeal]]
[[gv:Noaskeeal]]
[[he:רומן]]
[[he:רומן]]
[[hi:उपन्यास]]
[[hif:Novel]]
[[hif:Novel]]
[[hr:Roman]]
[[hr:Roman]]

૦૭:૩૫, ૨૧ એપ્રિલ ૨૦૧૧ સુધીનાં પુનરાવર્તન

उपन्यास गद्य लेखन की एक विधा है ।

परिचय

माना जाता है कि दुनिया का सबसे पहला उपन्यास जापानी भाषा में 1007 ई. में लिखा गया था। यह था “जेन्जी की कहानी” नामक उपन्यास। इसे मुरासाकी शिकिबु नामक एक महिला ने लिखा था। इसमें 54 अध्याय और करीब 1000 पृष्ठ हैं। इसमें प्रेम और विवेक की खोज में निकले एक राजकुमार की कहानी है।

यूरोप का प्रथम उपन्यास सेर्वैन्टिस का “डोन क्विक्सोट” माना जाता है जो स्पेनी भाषा का उपन्यास है। इसे 1605 में लिखा गया था।

अंग्रेजी का प्रथम उपन्यास होने के दावेदार कई हैं। बहुत से विद्वान 1678 में जोन बुन्यान द्वारा लिखे गए “द पिल्ग्रिम्स प्रोग्रेस” को पहला अंग्रेजी उपन्यास मानते हैं।

भारतीय भाषाओं में उपन्यास

हिन्दी का प्रथम् उपन्यास

'देवरानी जेठानी की कहानी' (लेखक - पंडित गौरीदत्त ; सन् १८७०) । श्रद्धाराम फिल्लौरी की भाग्यवती और लाला श्रीनिवास दास की परीक्षा गुरू को भी हिन्दी के प्रथम उपन्यस होने का श्रेय दिया जाता है।

मलयालम

इंदुलेखा - रचनाकाल, 1889, लेखक चंदु मेनोन

तमिल

प्रताप मुदलियार - रचनाकाल 1879, लेखक, मयूरम वेदनायगम पिल्लै

बंगाली

दुर्गेशनंदिनी - रचनाकाल, 1865, लेखक, बंकिम चंद्र चटर्जी

मराठी

यमुना पर्यटन - रचनाकाल, 1857, लेखक, बाबा पद्मजी।

इसे भारतीय भाषाओं में लिखा गया प्रथम उपन्यास माना जाता है।


इस तरह हम देख सकते हैं कि भारत की लगभग सभी भाषाओं में उपन्यास विधा का उद्भव लगभग एक ही समय दस-बीस वर्षों के अंतराल में हुआ।

इन्हें भी देखें

वाह्य सूत्र

श्रेणी:उपन्यास