ચીપકો આંદોલન

વિકિપીડિયામાંથી
પ્રથમ ચીપકો આંદોલનના બાકી રહેલાં સભ્યો ૩૦ વર્ષો પછી ભેગા થયેલાં તે સમયની છબી.

ચીપકો આંદોલન વૃક્ષોને કપાતા બચાવવાનું આંદોલન હતું.[૧][૨]

હિમાલયના પર્વતોમાં દેવદારના જંગલોને બચાવવા હાલના ઉત્તરાખંડ રાજ્યના તેહરી ગઢવાલ જિલ્લાના વૃક્ષપ્રેમી લોકોએ સુંદરલાલ બહુગુણા, જેઓ ગાંધીવાદી અને તત્વચિતંક હતા, તેઓની અપીલથી ઇન્દિરા ગાંધીએ તેઓને આ ચળવળની આગેવાની આપી હતી. ચંડીપ્રસાદના નેતૃત્વ હેઠળ ચીપકો આંદોલન શરૂ થયેલું. આ આંદોલન ઇ.સ. ૧૯૭૩માં થયું હતું, જયારે સ્થાનિક લોકો અને જંગલમાં કાપવા ગયેલા કોન્ટ્રકટર વચ્ચે તકરાર થઇ. એક દિવસ ગામના પુરુષોની ગેરહાજરીમાં કોન્ટ્રાક્ટરના મજૂરો વૃક્ષો કાપવા જંગલમાં દેખાયા, પરંતુ તરત જ ગામોમાંથી સ્ત્રીઓ જંગલમાં પહોંચી અને કપાતા વૃક્ષોને મજૂરોથી બચાવવા બાથ ભીડી આલિંગન આપ્યું અને જંગલના વૃક્ષોનો બચાવ કર્યો.

સંદર્ભ[ફેરફાર કરો]

  1. Box 5: Women defend the trees સંગ્રહિત ૨૦૧૪-૦૨-૦૩ ના રોજ વેબેક મશિન Global Environment Outlook, GEO Year Book 2004/5, United Nations Environment Programme (UNEP).
  2. Hijacking Chipko Political ecology: a critical introduction, by Paul Robbins. Published by Wiley-Blackwell, 2004. ISBN 1-4051-0266-7. Page 194.