અંતકડી

અંતકડી અથવા અંતાક્ષરી (અંત્ય+અક્ષરી) પ્રાચિન સમયથી રમાતી શીઘ્ર યાદશક્તિની કસોટી કરતી એક આબાલવૃદ્ધમાં અત્યંત લોકપ્રિય એવી રમત છે. આ રમત ભારતીય ઉપખંડમાં ઘણી જ પ્રચલિત છે. આ રમતમાં પ્રથમ ટુકડીએ કોઇપણ પદ્યની કડી ગાવાની હોય છે. આ કડીના અંતિમ અક્ષરથી શરુ થતા અન્ય પદ્યની કડી સામેની ટુકડીએ નક્કી કરેલી સમયમર્યાદામાં ગાવાની હોય છે, જેનો જવાબ આ જ રીતે વારાફરતી બંને ટુકડીઓ આપતી જાય છે. અંતે જે ટુકડી સમયમર્યાદામાં આગળ ગવાયેલી કડીના અંતિમ અક્ષર પરથી શરુ થતા પદ્યની કડી યાદ કરીને ગાય ન શકે તે ટુકડી હારી જાય છે. આ રમત બે કે બેથી વધુ વ્યક્તિ અથવા ટુકડીઓ વચ્ચે રમાડી શકાય છે, પણ તે જ્યારે મોટા સમૂહમાં રમાતી હોય ત્યારે ખૂબ જ મઝા આવે છે. લગ્ન સમયના મેળાવડામાં અને વિદ્યાર્થીઓમાં પર્યટન દરમ્યાન તેમ જ ફુરસદના સમયે આજે પણ અંતકડી ચોક્કસપણે રમાય છે. અનેક શિક્ષણસંસ્થાઓમાં અંતકડીની હરીફાઇનું આયોજન પણ કરવામાં આવે છે.

ઉદાહરણ

અંતકડીના ઉદાહરણ રુપે રામચરિતમાનસમાંથી ત્રણ ચોપાઇઓ લીધી છે, જે નીયે મુજબ છે. આ ચોપાઇની કડીના અંતિમ અક્ષર ઉપરથી બીજી ચોપાઇની શરુઆત થાય છે:

बोले रामहिं देइ निहोरा। बचौं विचारि बंधु लघु तोरा।।

रामचरितमानस एहि नामा। सुनत स्रवन पाइअ बिस्रामा।।

मातु समीप कहत सकुचाहीं। बोले समय समुझि मन माहीं।।