ક્રિકેટમાં સટ્ટાબાજી સંબંધિત વિવાદો
 | વિકિપીડિયાના માપદંડ મુજબ આ લેખને ઉચ્ચ કક્ષાનો બનાવવા માટે તેમાં સુધારો કરવાની જરુર છે. તેમાં ફેરફાર કરીને તેને સુધારવામાં અમારી મદદ કરો. ચર્ચા પાના પર કદાચ આ બાબતે વધુ માહિતી મળી શકે છે. |
ક્રિકેટની રમતમાં ખેલાડીઓ દ્વારા સટ્ટાબાજીમાં સંડોવણી હોવા સંબંધિત ઘણા વિવાદો સામે આવ્યા છે. ખાસ કરીને, બુકીઓ દ્વારા ઘણાં ખેલાડીઓનો સંપર્ક કરવામાં આવ્યો હતો અને તેમને મેચ હારી જવા માટે, મેચના કોઈ પાસાંઓ (ઉદાહરણ તરીકેઃ ટોસ) સાથે સંબંધિત માહિતી અથવા અન્ય માહિતી આપવા માટે લાંચ આપી હતી.
૧૯૯૯-૨૦૦૦ની ભારત-દક્ષિણ આફ્રિકા મેચ ફિક્સિંગ કૌભાંડ
[ફેરફાર કરો]વર્ષ ૨૦૦૦માં દિલ્હી પોલીસે એક બ્લેકલિસ્ટેડ સટ્ટાબાજ અને દક્ષિણ આફ્રિકાના કપ્તાન હૈંસી ક્રોન્જેની વચ્ચે થયેલી વાતચીતને પકડી પાડી, જેના દ્વારા તેઓને એ વાતની માહિતી મળી કે ક્રોન્જેએ ક્રિકેટ મેચ હારી જવા માટે લાંચ લીધી છે.[૧][૨] દક્ષિણ આફ્રિકાની સરકારે તેમના કોઈ પણ ખેલાડીને ભારતીય તપાસ પંચની સામે આવવા માટે ઈન્કાર કરી દીધો. કિસ્સાની તપાસ માટે કોર્ટની પૂછપરછ બેસાડવામાં આવી અને ક્રોન્જેએ મેચ હારવાની વાતને સ્વીકારી લીધી. તેને તમામ ક્રિકેટ મેચોમાંથી તાત્કાલિક પણે પ્રતિબંધિત કરવામાં આવ્યો. તેણે સલીમ મલિક (પાકિસ્તાન), મહોમ્મદ અઝરુદ્દીન અને અજય જાડેજા (ભારત)નાં નામ પણ આપ્યા.[૩] જાડેજાને 4 વર્ષ માટે પ્રતિબંધિત કરવામાં આવ્યો. તેઓને પણ તમામ ક્રિકેટમાંથી પ્રતિબંધિત કરવામાં આવ્યાં. એક મહત્ત્વની વ્યક્તિ તરીકે, કોન્જેએ સટ્ટાબાજીની કાળી બાજુ ખુલ્લી પાડી, જો કે 2002માં તેમના અસામયિક મૃત્યુને કારણે તેમના મોટાભાગના સ્રોતો પણ કાનૂન પ્રવર્તક એજન્સીઓના કબજામાંથી નાસી છૂટ્યા. દક્ષિણ આફ્રિકાના બે ક્રિકેટરો, હર્શેલ ગીબ્સ અને નિકી બોએ પણ દિલ્હી પોલીસે મેચ ફિક્સિંગ પ્રકરણમાં તેમની ભૂમિકા માટે અપેક્ષિત વ્યક્તિઓ તરીકેની યાદીમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યા હતા.
અન્ય વિવાદો
[ફેરફાર કરો]વિવાદોમાં ઓસ્ટ્રેલિયા ક્રિકેટ બોર્ડ દ્વારા માર્ક વોગ અને શેન વોર્ન પર બુકી જોનને હવામાન અને પિચની સૂચના આપવા બદલ દંડનો પણ સમાવેશ થાય છે.[૪] આ મુદ્દા પર રોબ ઓ'રીગન ક્યુસી દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલા અહેવાલ પરથી ફલિત થયું કે ક્રિકેટરોને બુકીઓ સાથે વાતચીત કરવાથી થનારા નુકસાનની સંપૂર્ણપણે માહિતી ન હતી, અને તેથી વોર્ન અથવા વોગને હવે વધુ કોઈ સજા આપવામાં નહીં આવે, પરંતુ ભવિષ્યમાં ખેલાડીઓને સજા માત્ર દંડ તરીકે જ નહીં આપવામાં આવે, પરંતુ સાથોસાથ તેમને કામચલાઉપણે દૂર પણ કરવામાં આવશે.[૫]
આઈસીસી(ICC)એ તેમની પ્રતિક્રિયા આપવામાં ધીમી હતી, પણ ક્રમશઃ 2000માં સર પોલ કોંડો, ભૂતપૂર્વ લંડન મહાનગર પોલીસ વડાના નેતૃત્વમાં એક ભ્રષ્ટાચાર નિરોધક અને સુરક્ષા એકમની સ્થાપના કરવામાં આવી. તેમનો એવો દાવો છે કે તેમણે ક્રિકેટમાં ભ્રષ્ટાચારને ન્યૂનતમ સ્તર સુધી ઘટાડી દીધો છે.
2010માં પાકિસ્તાન ક્રિકેટ ટીમના ઈંગ્લેન્ડ પ્રવાસ દરમિયાન રમાયેલી ચોથી ટેસ્ટ મેચના સંબંધમાં, ઈંગ્લેન્ડના એક અખબાર ન્યુઝ ઓફ ધી વર્લ્ડએ એવા સમાચાર છાપીને એવો આરોપ લગાવ્યો કે મઝહર મઝીદ અને કેટલાક અન્ય પાકિસ્તાની ખેલાડીઓ સ્પોટ ફિક્સિંગમાં જોડાયેલા હતા. [૬][૭]
લોકપ્રિય સંસ્કૃતિમાં
[ફેરફાર કરો]- 2009માં બનેલી હિન્દી ફિલ્મ, 99 , જેમાં કુણાલ ખેમૂ, બોમન ઈરાની, સોહા અલી ખાન અને સાયરસ બ્રોચાએ અભિનય કર્યો છે, આ ફિલ્મ 1999માં, ભારત-દક્ષિણ આફ્રિકા ફિક્સિંગ વિવાદની પૂર્વભૂમિકા પર તૈયાર કરવામાં આવી છે.
- 2008માં કુનાલ દેશમુખના નિર્દેશન હેઠળ બનેલી હિન્દી ફિલ્મ જન્નત , જેમાં ઈમરાન હાશ્મિ, સોનલ ચૌહાણ અને જાવેદ શેખે અભિનય કર્યો છે, તે ફિલ્મ પણ મેચ ફિક્સિંગ આધારિત છે.
આ પણ જુઓ
[ફેરફાર કરો]- મેચ ફિક્સિંગ માટે પ્રતિબંધિત ખેલાડીઓની યાદી
- પાકિસ્તાન ક્રિકેટ સ્પોટ-ફિક્સિંગ વિવાદ
સંદર્ભો
[ફેરફાર કરો]- ↑ "આ માત્ર ક્રિકેટ નથી". મૂળ માંથી 2010-09-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-05-25.
- ↑ "છાપો માર્યા પછી બે વધુ ક્રિકેટ બુકીઓ ફરાર થયા". મૂળ માંથી 2012-10-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-05-25.
- ↑ 'અઝરુદ્દીને બુકી એમ કે ગુપ્તા માટે મેચો ફિક્સ કરી...'
- ↑ "Findings of the O'Regan Player Conduct Inquiry". February 24, 1999. મેળવેલ 2006-11-09.
- ↑ "ACB Player Conduct Inquiry Report". મૂળ માંથી 2007-02-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2006-11-09.
- ↑ "Our team will throw two ODIs". મૂળ માંથી 2010-09-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-05-25.
- ↑ "'Pak players were in touch with bookies during T20 WC'". મૂળ માંથી 2010-08-31 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-05-25.