બુરુલી અલ્સર
 | વિકિપીડિયાના માપદંડ મુજબ આ લેખને ઉચ્ચ કક્ષાનો બનાવવા માટે તેમાં સુધારો કરવાની જરુર છે. તેમાં ફેરફાર કરીને તેને સુધારવામાં અમારી મદદ કરો. ચર્ચા પાના પર કદાચ આ બાબતે વધુ માહિતી મળી શકે છે. |
| બુરુલી અલ્સર | |
|---|---|
| ખાસિયત | Infectious diseases  |
બુરુલી અલ્સર (બૈર્ન્સડેલ અલ્સર, સીઅર્લ્સ અલ્સર, અથવા ડેઇન્ટ્રી અલ્સર ના નામે પણ ઓળખાય છે[૧][૨][૩]) તે એક ચેપી રોગ છે જે માઇકોબેક્ટેરીયમ અલ્સર્ન્સ ને કારણે થાય છે.[૪] ચેપ લાગ્યાના શરૂઆતનાં તબક્કમાં પિડારહિત નાની ગાંઠ અથવા તે ભાગમાં સોજો જોવા મળે છે.[૪] આ નાની ગાંઠ એક અલ્સરમાં પરિણમે છે.[૪] બહારનાં ભાગમાં આ અલ્સર જે રીતે દેખાય છે તેનાં કરતાં અંદરનાં ભાગમાં મોટું હોય શકે છે,[૫] અને તે ભાગમાં સોજો પણ આવી શકે છે.[૫] જેમ જેમ આ રોગ વધતો જાય, તેમ હાડકાને પણ ચેપ લાગી શકે છે. [૪] સામાન્ય રીતે બુરુલી અલ્સર મોટે ભાગે હાથ અથવા પગમાં થાય છે;[૪] તાવ આવવો અસામાન્ય છે.[૪]
કારણ[ફેરફાર કરો]
એમ.અલ્સર્ન્સ માઇકોલેક્ટોન નામનું ટોક્સીન છોડે છે, જે રોગપ્રતિકારક કાર્ય માં ઘટાડો કરે છે અને પેશીઓમાં મૃત્યુમાં પરિણમે છે.[૪] આજ જ જૂથનાં બેક્ટેરીયા ટ્યુબરક્યુલોસીસ અને રક્તપિત્તનું કારણ પણ બને છે] (એમ. ટ્યુબરક્યુલોસીસ અને એમ.લેપ્રે, અનુક્રમે).[૪] આ રોગ ફેલાવાનું કારણ હજી જાણી શક્યા નથી.[૪] ફેલાવાનું કારણ કદાચ પાણીનાં સ્ત્રોતો હોય શકે છે.[૫] ૨૦૧૩ સુધી કોઈ અસરકારક રસી મળી નથી..[૪][૬]
સારવાર[ફેરફાર કરો]
જો લોકોને તુરંત સારવાર આપવામાં આવે તો, ૮૦%માં એન્ટીબાયોટીક આઠ સપ્તાહમાં અસર કરી શકે છે. [૪] સારવારમાં મોટા ભાગે દવાઓ રિફામ્પીસીન અને સ્ટ્રેપ્ટોમેસીનનો સમાવેશ થાય છે .[૪] અમુક વખત સ્ટ્રેપ્ટોમેસીનને બદલે ક્લેરીથોમેસીન અથવા મોક્સીફ્લોક્સેસીન ઉપયોગમાં લેવાય છે. [૪] અલ્સર માટેની બીજી સારવારમાં કાંપા નો સમાવેશ થાય છે.[૪][૭] ચેપ મટી ગયા બાદ પણ તે ભાગમાં ડાઘ જોવા મળે છે.[૬]
વિસ્તાર[ફેરફાર કરો]
સામાન્ય રીતે બુરુલી અલ્સર મોટેભાગે આફ્રિકાના સહારા ના ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં થાય છે. ખાસ કરીને કોટ ડી 'આઈવોર, પણ તેના કિસ્સા એશિયા, પશ્ચિમ પેસિફિક અને અમેરિકામાં પણ નોંધાયા છે. [૪] ૩૨ દેશોથી વધુ દેશોમાં આ ચેપનાં કિસ્સા નોંધાયા છે.[૫] દર વર્ષે પાંચ હજાર થી છ હજાર જેટલાં કિસ્સા નોંધાય છે. [૪] મનુષ્ય ઉપરાંત આ રોગ ઘણાં પ્રાણીઓમાં પણ જોવા મળે છે.[૪] ૧૮૯૭માં સૌપ્રથમ વખત એલ્બર્ટ રસ્કીન કુક એ બુરુલી અલ્સર વિષે વર્ણન કર્યુ હતુ. [૫]
સંદર્ભ[ફેરફાર કરો]
- ↑ James, William D.; Berger, Timothy G.; et al. (2006). Andrews' Diseases of the Skin: clinical Dermatology. Saunders Elsevier. પૃષ્ઠ 340. ISBN 0-7216-2921-0. Explicit use of et al. in:
|author=(મદદ)CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. Chapter 74. ISBN 1-4160-2999-0.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
- ↑ Lavender CJ, Senanayake SN, Fyfe JA; et al. (January 2007). "First case of Mycobacterium ulcerans disease (Bairnsdale or Buruli ulcer) acquired in New South Wales". Med. J. Aust. 186 (2): 62–3. PMID 17223764. Explicit use of et al. in:
|author=(મદદ)CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ ૪.૦૦ ૪.૦૧ ૪.૦૨ ૪.૦૩ ૪.૦૪ ૪.૦૫ ૪.૦૬ ૪.૦૭ ૪.૦૮ ૪.૦૯ ૪.૧૦ ૪.૧૧ ૪.૧૨ ૪.૧૩ ૪.૧૪ ૪.૧૫ ૪.૧૬ "Buruli ulcer (Mycobacterium ulcerans infection) Fact sheet N°199". World Health Organization. June 2013. મેળવેલ 23 February 2014.
- ↑ ૫.૦ ૫.૧ ૫.૨ ૫.૩ ૫.૪ Nakanaga, K; Yotsu, RR; Hoshino, Y; Suzuki, K; Makino, M; Ishii, N (2013). "Buruli ulcer and mycolactone-producing mycobacteria". Japanese journal of infectious diseases. 66 (2): 83–8. PMID 23514902.
- ↑ ૬.૦ ૬.૧ Einarsdottir T, Huygen K (November 2011). "Buruli ulcer". Hum Vaccin. 7 (11): 1198–203. doi:10.4161/hv.7.11.17751. PMID 22048117.
- ↑ Sizaire V, Nackers F, Comte E, Portaels F (2006). "Mycobacterium ulcerans infection: control, diagnosis, and treatment". Lancet Infect Dis. 6 (5): 288–296. doi:10.1016/S1473-3099(06)70464-9. PMID 16631549.CS1 maint: multiple names: authors list (link)