અર્થતંત્ર

અર્થતંત્ર (અંગ્રેજી: Economy) એ ઉત્પાદન, વિતરણ અને વપરાશની સામાજિક વ્યવસ્થા છે. તે ચોક્કસ દેશ અથવા પ્રદેશમાં અર્થશાસ્ત્રનું ગતિ ચિત્ર છે. આ ચિત્ર ચોક્કસ સમયગાળા માટેનું છે. ઉદાહરણ તરીકે જો આપણે 'સમકાલીન ભારતીય અર્થતંત્ર' કહીએ તો તેનો અર્થ થાય છે. વર્તમાનમાં ભારતની તમામ આર્થિક પ્રવૃત્તિઓનું વર્ણન.

ઇતિહાસ

અર્થશાસ્ત્રમાંથી, વ્યક્તિ એક વસ્તુનો ઉપયોગ વિનિમયક્ષમ રીતે કરે છે. સંધિ તોડવા પર, તે બે શબ્દોને મળવાથી રચાય છે: અર્થ અને વ્યવસ્થા. અર્થ મુદ્રા એટલે કે ધન (પૈસા)નો ઉલ્લેખ કરે છે અને વ્યવસ્થા નો અર્થ એક સ્થાપિત પ્રક્રિયા છે. આ શબ્દનો સૌથી જૂનો ઉલ્લેખ ચાણક્ય દ્વારા લખાયેલા અર્થશાસ્ત્રમાં જોવા મળે છે.

અર્થતંત્રનો પ્રાચીન ઇતિહાસ સુમેર રાજવંશના સમયથી જાણીતો છે જ્યારે તેઓ વિનિમય આધારિત વિનિમય પ્રણાલીનો ઉપયોગ કરતા હતા. મધ્યકાલીન સમયગાળામાં, મોટાભાગનો વેપાર સામાજિક જૂથમાં થતો હતો. આધુનિક યુગમાં મોટાભાગનો વેપાર યુરોપના દેશો વિવિધ દેશોને ગુલામ બનાવીને કરતા હતા. અત્યારે અર્થતંત્ર હેઠળ સામ્યવાદ અને મૂડીવાદ નામની બે વિચારધારાઓ ઉભરી આવી.