લખાણ પર જાઓ

સભ્ય:Haritosh/સ્પિરિટેડ અવે

વિકિપીડિયામાંથી
સ્પિરિટેડ અવે
સેન તો ચિહિરો નો કામિકાક્શી
દિગ્દર્શકહાયાઓ મિયાઝાકી
લેખકહાયાઓ મિયાઝાકી
નિર્માતાતોશિઓ સુઝુકી
કલાકારો
છબીકલાઆત્સુશી ઓકુઇ
સંપાદનતાકેશી સેયામા
સંગીતજો હિસાઇશી
નિર્માણ
નિર્માણ સંસ્થા
વિતરણતોહો (જાપાન)
રજૂઆત તારીખ
૨૦ જુલાઈ ૨૦૦૧ (જાપાન)
અવધિ
૧૨૫ મિનિટ[]
દેશજાપાન
ભાષાજાપાની
બજેટ
  • ૧.૯ અબજ યેન
  • (૧.૫ કરોડ ડોલર)[][]
બોક્સ ઓફિસ
  • ૩૦.૪ અબજ યેન[]
  • (૨૮.૯૧ કરોડ ડોલર)[]

સ્પિરિટેડ અવે (જાપાની: 千と千尋の神隠し ગુજરાતી: સેન તો ચિહિરો નો કામીકાક્શી, "સેન અને ચિહિરો નું અંતર્ધાન") એ વર્ષ ૨૦૦૧માં હાયાઓ મિયાઝાકી દ્વારા દિગ્દર્શિત, સ્ટુડિયો ઘીબ્લી દ્વારા તોકુમા શોતેન, નિપ્પોન ટેલિવિઝન નેટવર્ક, દેન્ત્સુ, બ્વેના વિસ્ટા હોમ એન્ટર્ટેન્મેન્ટ, તોહોકુશિંશા અને મિત્સુબિશી માટે નિર્મિત તેમજ તોહો કંપની દ્વારા વિતરિત જાપાની એનિમેટેડ કાલ્પનિક ફિલ્મ છે.[] તેમાં રુમિ હીરાગી, મિયુ ઇરિનો, મારી નાત્સુકી, તાકેશી નાઇતો, યાસુકો સાવાગુચી, ત્સુનેહિકો કામિજો, તાકેહિકો ઓનો અને બુન્તા સુગાવારા જેવા કલાકારોએ કામ કર્યું છે. આ ફિલ્મમાં ચિહિરો ઓગિનો(હીરાગી) નામની એક દસ વરસની રિસાયેલી છોકરીની વાર્તા દેખાડવામાં આવેલ છે, જે નવા શહેર તરફ જતી વખતે આત્માઓની દુનિયામાં પ્રવેશ કરે છે. ચિહિરોના મમ્મી-પપ્પા જ્યારે યુબાબા (નાત્સુકી) નામક ચૂડેલ દ્વારા ડુક્કરમાં પરિવર્તિત કરી દેવામાં આવે છે, ત્યારે ચિહિરો યુબાબાના સ્નાનગૃહમાં નોકરી કરીને પોતાને તેમજ પોતાના મમ્મી-પપ્પાને આત્માઓની દુનિયામાંથી કાઢીને ફરીથી આપણી દુનિયામાં પાછા આવાનો રસ્તો શોધવાનો પ્રયાસ કરે છે.

મિયાઝાકીએ દર વર્ષના ઉનાળામાં પોતાના ઘરે મળવા આવતા મિત્ર, સહયોગી નિર્માતા સેજી ઓકુદાની દસ વરસની દિકરી પર આધારિત ફિલ્મ બનાવવાનો નિર્ણય લીધા પછી ફિલ્મની સ્ક્રિપ્ટ લખી હતી.[] આ સમયે, મિયાઝાકી બે વ્યક્તિગત પ્રોજેક્ટ પર કામ કરી રહ્યાં હતાં, પરંતુ તેઓ નામંજૂર થઈ ગયા હતાં. ૧.૯ કરોડ ડોલરના બજેટ સાથે વર્ષ ૨૦૦૦માં સ્પિરિટેડ અવે ના નિર્માણની શરૂઆત થઈ. નિર્માણ પ્રક્રિયા દરમ્યાન મિયાઝાકીને લાગ્યું કે ફિલ્મ ત્રણ કલાકથી વધુ લાંબી જઈ રહી હતી, અને તેઓએ વાર્તાનાં ઘણાં ભાગ કાપી કાઢવાનો નિર્ણય લીધો. ત્યારપછી, વોલ્ટ ડિઝની કંપનીએ પિક્સારના ડિરેક્ટર અને મિયાઝાકીના ચાહક જ્હોન લેસેટરનો સંપર્ક કરી તેમની આગળ અમેરીકામાં સ્પિરિટેડ અવે ને અંગ્રેજી ભાષામાં રિલીઝ કરવાનો પ્રસ્તાવ મુક્યો. લેસેટર એ કર્ક વાઈઝ ને ડિરેક્ટર તરીકે અને ડોનાલ્ડ ડબ્લ્યુ. અર્ન્સ્ટ ને ફિલ્મના અંગ્રેજી રૂપાંતરણના નિર્માતા તરીકે પસંદ કર્યાં. કથાકારો સિન્ડી ડેવિસ હ્યુઇટ અને ડોનાલ્ડ એચ. હ્યુઇટ એ ફિલ્મનો સંવાદ અંગ્રેજીમાં લખ્યો, જેને તેઓએ મૂળ જાપાની ભાષામાં બોલાયેલા સંવાદ સાથે બરાબર મેળ આપ્યો .[]

આખરે આ ફિલ્મ જાપાનનાં થિયેટરોમાં ૨૦ જુલાઈ ૨૦૦૧ ના તોહો નામની કંપની દ્વારા રિલીઝ કરાઈ. તેણે વિશ્વભરમાં ૨.૮૯ કરોડ ડોલરથી પણ વધારે કમાણી કરી, અને વિવેચકો તરફથી ભરપૂર પ્રશંસા થતાં જાપાનના ઇતિહાસમાં સૌથી વધુ સફળ ફિલ્મ બની. કુલ ૩૦.૪ અબજ યેનની કમાણી સાથે આ ફિલ્મ (તે સમયે વિશ્વભરમાં સૌથી વધુ કમાઈ ચુકેલી) ટાઇટેનિક કરતાં પણ આગળ નીકળી ગઈ. સ્પિરિટેડ અવે નું નામ આજના સમયમાં પણ વારંવાર સૌથી મહાન એનિમેટેડ ફિલ્મોની યાદીમાં આવે છે.[][૧૦][૧૧] ૭૫માં એકેડેમી એવોર્ડ સમારંભમાં બેસ્ટ એનિમેટેડ ફીચર માટેનો એકેડેમી એવોર્ડ જીતીને સ્પિરિટેડ અવે  જાપાનની એનિમેટેડ ફિલ્મોમાં તેમજ હાથે દોરેલા ચિત્રોથી બનેલી એનિમેટેડ ફિલ્મોમાંથી બેસ્ટ એનિમેટેડ ફિલ્મનો એવોર્ડ જીતવાવાળી એકમાત્ર ફિલ્મ બની.[૧૨] ત્યારબાદ તેણે ૨૦૦૨માં બર્લિન ખાતે યોજયેલ ઇન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં "બ્લડી સન્ડે" નામની ફિલ્મ સાથે ગોલ્ડન બેર એવોર્ડ જીત્યો, અને બ્રિટિશ ફિલ્મ ઇન્સ્ટિટ્યૂટની "૧૪ વર્ષ સુધીની ઉમરનાં બાળકો માટેની ટોચની પચાસ ફિલ્મો" નામક યાદીમાં સ્થાન મેળવ્યું.[૧૩]

વર્ષ ૨૦૧૬માં, વિશ્વભરનાં ૧૭૭ ફિલ્મ વિવેચકો દ્વારા ૨૧મી સદીની શ્રેષ્ઠ ફિલ્મોની રેન્કિંગમાં સ્પિરિટેડ અવે ચોથા ક્રમે ચૂંટવામાં આવી, અને તે લિસ્ટમાં સૌથી ઊંચી રેન્કિંગ મેળવનારી એનિમેટેડ ફિલ્મ બની ગઈ.[૧૪]

હાલ ૨૦૧૭માં ન્યૂ યોર્ક ટાઇમ્સની "૨૧મી સદીની અત્યાર સુધીની શ્રેષ્ઠ ફિલ્મો" ની યાદીમાં પણ સ્પિરિટેડ અવે એ બીજો ક્રમ પ્રાપ્ત કર્યો.[૧૫]

દસ વરસની ચિહિરો ઓગિનો પોતાનાં મમ્મી-પપ્પા સાથે સ્થાનાંતર કરતી હોય છે ત્યારે ભૂલથી તેના પપ્પા ખોટા રસ્તે ગાડી વાળી લે છે. તેઓ અજાણપણે એક જાદુઈ દુનિયામાં પ્રવેશી જાય છે અને ચિહિરોના પપ્પાને ત્યાં વધારે ફરવાની ઇચ્છા થાય છે. ચિહિરોનાં મમ્મી-પપ્પા જ્યારે એક ખાલી લાગતા રેસ્ટોરન્ટની લારીએ ડુક્કરની જેમ ખાવા માંડે છે, ત્યારે ચિહિરોની નજર એક ઉત્કૃષ્ટ સ્નાનગૃહ પર પડે છે અને તે હાકુ નામના એક યુવાન છોકરાને મળે છે જે તેને સુર્યાસ્ત થાય તે પહેલાં નદી પાર કરીને પાછા વળી જવાનું કહે છે. પણ, ચિહિરોને બહુ મોડી ખબર પડે છે કે તેનાં મમ્મી-પપ્પા ખરેખર ડુક્કરમાં પરિવર્તિત થઈ ગયાં છે અને તે પોતે પણ છલકાતી નદીને પાર કરવામાં અસમર્થ હોવાથી આત્માઓની દુનિયામાં ફંસાઈ ચુકી છે.

ચિહિરોને શોધીને હાકુ તેને કરોડીયા જેવા દેખાતા તેમજ સુસુવાતારી (કોલસાના ધુમાળામાં રહેતાં કાળા કણો જેવા દેખાતા જાદુઈ જીવો) ની દેખરેખ અને તેમનું સંચાલન કરવાવાળા સ્નાનગૃહના બોઇલરમેન (પાણી ગરમ કરવાવાળા) કામાજીને મળીને તેમની આગળ નોકરી માગવાનું કહે છે. કામાજી માટે સુસુવાતારી પેહલેથી જ કામ કરતા હોવાથી તેઓ સ્નાનગૃહમાં કામ કરતી લિન નામની યુવતીને ચિહિરોને સ્નાનગૃહની માલકણ યુબાબાને મળવા લઈ જવાનું કહે છે. યુબાબા ચિહિરોને ડરાવીને ભગાડવાનો પ્રયાસ કરે છે, પણ ચિહિરો તેની માંગણી પર અચળ રહે છે, અને છેવટે યુબાબા ચિહિરોને કામ કરવાનો કોન્ટ્રેક્ટ આપી, તેનું નામ ઝુંટવીને તેને સેન(千) એવું નવું નામ આપે છે, અને તેને લિનની સાથે રહેવાનું કહે છે. સેન જ્યારે ડુક્કર બની ગયેલાં પોતાનાં મમ્મી-પપ્પાને જોવા જાય છે, ત્યારે તેને "ચિહિરો" ને મોક્લાયેલું ગુડબાય કાર્ડ મળી આવે છે, અને તેને ખ્યાલ આવે છે કે તે પણ પોતાનું નામ ભૂલી ગઈ હતી. હાકુ તેને જણાવે છે કે યુબાબા લોકોનું નામ ઝુંટવીને તેઓને પોતાના વશમાં રાખે છે. તે પોતાનું અસલી નામ ભૂલી ચુક્યો છે, અને ચિહિરોને ચેતવે છે કે જો તે પોતાનું નામ ભૂલી જશે, તો તે ક્યારેય આત્માઓની દુનિયાની બહારે નહીં નીકળી શકે.

સ્નાનાગૃહમાં કામ કરતા મજૂરો ચિહિરો સાથે ભેદભાવ કરે છે અને લિન સાથે પણ તેવું જ વર્તન કરવાનું શરૂ કરે છે. એક દિવસ, સ્નાનગૃહમાં કામ કરતી વખતે સેન એક શાંત એવા માસ્ક પહેરેલા (ચહેરા વગરના) આત્મા (જાપાની: કાઓનાશી) ને ઘરાક સમજીને અંદર આવા દે છે. ત્યારબાદ, એક દુર્ગંધ ફેલાવતો આત્મા સેનનો પહેલો સ્નાનાર્થી બને છે. સેનને પછી ખબર પડે છે કે તે એક પ્રદૂશિત નદીનો આત્મા છે. પોતાને સાફ કરવા માટે આભાર માનતા એ સેનને એક જાદુઈ ઔષધીય ટિક્કી આપે છે. સેન લિનને હાકુ વિશે પૂછે છે. બીજી બાજુ, કાઓનાશી એક મજૂરને સોનું બતાવીને, ભોળવીને તેને આખે-આખો ઓગાળી જાય છે. પછી, તે ખાવાનું માગવા માંડે છે અને બધાંને સોનું આપવાનું શરૂ કરી દે છે. જ્યારે બધાં મજૂરો સોનું મેળવવાની લાલસાથી તેની આજુબાજુ ફરવા માંડે છે, તે બીજા બે મજૂરોને ઓગાળી લે છે. આ જોઈને બધાં મજૂરો બીને દોડાદોડી કરવા માંડે છે.

આ બાજુ, પોતાનાં મમ્મી-પપ્પાની ચિંતામાં મગ્ન સેન કાગળની બનેલી શિકિગામીઓને એક ડ્રેગન પર હુમલો કરતા જોવે છે અને તે ડ્રેગનને હાકુ તરીકે ઓળખી જાય છે. જ્યારે ખૂબ જ ઇજાગ્રસ્ત હાકુ યુબાબાના કમરામાં જઈ પડે છે, સેન તેનો પીછો કરતા કરતા મકાનની ઉપરની તરફ ચઢે છે. જ્યારે તે હાકુની પાસે પહોંચે છે, તેની પીઠ પર ચોંટી ગયેલ એક શિકિગામી યુબાબાની જોડકી બહેન ઝેનીબા બનીને સામે આવે છે. ઝેનીબા યુબાબાના નાનકડા દિકરા બો ને ઉંદર બનાવી એક નકલી બો બનાવે છે, અને યુબાબાના પક્ષીને એક નાનકડું પક્ષી બનાવી દે છે. તે સેનને કહે છે કે હાકુએ તેની જાદુઈ સોનાની મહોર ચોરી લિધી છે, અને ચેતવણી આપે છે કે તે મહોર શાપિત છે. ત્યારબાદ, સેન, બો અને નાના પક્ષીને પોતાની પીઠ પર લઈને હાકુ કામાજીના બોઇલર રૂમમાં જઈને પડે છે. સેન પોતાને નદીના આત્માથી મળેલી ટિક્કીનો એક ભાગ હાકુને ખવડાવે છે, જેની અસરથી તે ઝેનીબાની સોનેરી મહોર અને એક કાળા જીવડાને ઉલ્ટી કરીને કાઢે છે. કાળા જીવડાને સેન પોતાના પગથી કચડી નાખે છે.

હાકુ બેભાન સ્થિતિમાં હોવાથી સેન ઝેનીબાની મહોર પાછી આપવા અને હાકુએ કરેલી ચોરી બદલ માફી માગવા જવાનો નિર્ણય લે છે. લિન સેનને કાઓનાશી એ મચાવેલા આતંક વિશે જણાવે છે. ઝેનીબાના ઘરે જવા માટે કામાજી સેનને ચાલીસ વરસ પહેલાથી સાચવેલી ટ્રેનની ટિકિટ આપે છે અને જણાવે છે કે ટ્રેન હવે એક જ તરફ દોડે છે. ત્યારબાદ, સેન વિશાળ થઈ ગયેલા કાઓનાશી નો નીડરતાપુર્વક સામનો કરે છે અને જાદુઈ ટિક્કીનો બચેલો ભાગ તેને ખવડાવે છે. કાઓનાશી અધમુઓ થઈને એક પછી એક ઓગાળેલા મજૂરોને બહારે કાઢે છે અને સેનનો પીછો કરતા કરતા સ્નાનગૃહની બહારે નિકડે છે. ત્યાંથી લિન સેનને ટ્રેન સ્ટેશન સુધી લઈ જાય છે અને પછી સેન પહેલાની જેમ શાંત પડી ગયેલા કાઓનાશી અને પોતાનાં નવા મિત્રો (બો અને નાના પક્ષી) સાથે ટ્રેનની મુસાફરી કરે છે.

આ બાજુ સ્નાનગૃહમાં ભાનમાં આવેલો હાકુ કાઓનાશી એ કરેલા નુક્સાન અને સેનના અચાનક નીકળી જવાથી એકદમ ગુસ્સે ભરાયેલી યુબાબાને મળવા જાય છે. યુબાબા સેનનાં મમ્મી-પપ્પાને મારી નાખવાનો હુકમ આપે છે, પણ હાકુ તેને દેખાડે છે કે બો ગાયબ થઈ ગયો છે અને તેને પાછા લઈ આવવાના બદલામાં સેનનાં મમ્મી-પપ્પાને છોડી દેવાનું કહે છે.

સેન, કાઓનાશી, બો અને નાનું પક્ષી આખરે ઝેનીબાના ઘરે પહોંચે છે. ઝેનીબા યુબાબા કરતાં તદ્દન અલગ વ્યક્તિત્વ ધરાવતી એક દયાળુ અને પ્રેમાળ વૃદ્ધ મહિલા તરીકે જાણવા મળે છે. તે સેનને કહે છે કે યુબાબા ઉપરોક્ત કાળા જીવડાના માધ્યમથી હાકુને વશમાં રાખતી હતી, અને સેનના હાકુ માટેના પ્રેમના લિધે સોનેરી મહોર પર પોતે મુકેલો શાપ ટૂટી ગયો. સેનને હજુ પણ પોતાનાં મમ્મી-પપ્પા અને હાકુની ખૂબજ ચિંતા થતી હોય છે, પણ ત્યારે જ હાકુ પોતાના ડ્રેગનના રૂપમાં સેનને લેવા આવે છે. સેન પોતાનું અસલી નામ (ચિહિરો) ઝેનીબાને કહે છે. ઝેનીબા હાકુને માફ કરી તેને ચિહિરોનું બરાબર ધ્યાન રાખવાનું કહે છે. ત્યારબાદ, સેન, બો અને નાના પક્ષીને લઈને હાકુ પાછો સ્નાનગૃહ તરફ ઉડી નિકળે છે જ્યારે કાઓનાશી ઝેનીબાનો સહાયક બનીને ત્યાં જ રહી જાય છે.

ઉડતા-ઉડતા રસ્તામાં સેનને યાદ આવે છે કે તે જ્યારે નાની હતી ત્યારે પોતાના જૂતાને શોધતી-શોધતી કોહાકુ નામની નદીમાં પડી ગઈ હતી અને તે સમયે હાકુએ તેને સલામત કિનારે પહોંચાડી હતી. તે હાકુને કહે છે કે એનું અસલી નામ "કોહાકુ નદી" છે. આ સાંભળીને હાકુ પાછો પોતાના યુવકના રૂપમાં આવી જાય છે અને ખુશીથી ચિહિરોનો આભાર માનતા તેને કહે છે કે તે ખરેખર કોહાકુ નદીનો આત્મા છે. સ્નાનગૃહે પાછા પહોંચીને હાકુ બો ને યુબાબાને સોંપીને સેનનાં માતા-પિતાને છોડવાનું કહે છે. યુબાબા કહે છે કે શાપ તોડવા માટે સેન એ એક આખરી પરીક્ષા પાસ કરવી પડશે. તે સેનને ડુક્કરના એક ઝુંડમાંથી પોતાના મા-બાપને એક જ પ્રયાસમાં ઓળખવાનું કહે છે. સેન કહે છે કે ઝુંડમાં તેના મમ્મી-પપ્પા છે જ નહીં, જે સાચો જવાબ સાબિત થાય છે. યુબાબા સાથેનો કોન્ટ્રેક્ટ તે જ ક્ષણે ભસ્મ થઈ જતા સેનને પોતાનું અસલી નામ પાછું મળી જાય છે. હાકુ ચિહિરોને સુકાઈ ગયેલી નદીના પટ સુધી લઈ જાય છે અને વચન આપે છે કે તે ચિહિરોને ફરીથી મળવા જરૂર આવશે. ચિહિરો નદીના પટને પાર કરીને પોતાનાં મમ્મી-પપ્પાને ઉભેલા પામે છે, પણ તેઓને કાંઈ જ યાદ હોતું નથી. ત્રણેય જાણ ચુપચાપ (પાંદડાઓ અને ધૂળથી ભરાયેલી) ગાડી સુધી ચાલીને આવે છે. ગાડીમાં બેસતા પહેલાં સૂર્યના પ્રકાશમાં ચમકતી ઝેનીબાએ આપેલી રિબન પહેરીને સેન એક છેલ્લી વાર પાછળ વળીને ટનલને જોવે છે. તેઓ ગાડીમાં એ રહસ્યમયી દુનિયાને પાછળ છોડીને ત્યાંથી નીકળી જાય છે.

કલાકાર

[ફેરફાર કરો]
ફિલ્મના કેરેક્ટરનું નામ જાપાની અવાજ કલાકાર અંગ્રેજી અવાજ કલાકાર
ચિહિરો ઓગિનો (荻野 千尋 ઓગિનો ચિહિરો?)/સેન ( અર્થાત્ "એક હજાર"?) રુમિ હીરાગી ડેવેય ચેઝ
હાકુ (?)/કોહાકુ નદીનો આત્મા (和速水 琥珀主 નિગિહાયામી કોહાકુનુશી?, અર્થાત્ "તીવ્ર કેરબો નદીનો દેવ") મિયુ ઇરિનો જેસન માર્સ્ડેન
યુબાબા (湯婆婆 યુબાબા?, અર્થાત્ "સ્નાનગૃહ ડાકણ") મારી નાત્સુકી સુઝૅન પ્લેશેટ
ઝેનીબા (銭婆 ઝેનીબા?, અર્થાત્ "ધનની ડાકણ")
કામાજી (釜爺 કામાજી?, અર્થાત્ "બોઇલર ડોસો") બુન્તા સુગાવારા ડેવિડ ઓગ્ડન સ્ટાયર્સ
લિન (リン રિન?) યુમી તામાઇ સૂઝન એગન
ચિચિયાકુ (父役?) ત્સુનેહિકો કામિજો પૌલ આઇડિંગ
આનિયાકુ (兄役?)/આસિસ્ટન્ટ મેનેજર તાકેહિકો ઓનો જ્હોન રૅટ્ઝેનબર્ગર
કાઓનાશી (顔無し કાઓનાશી?, અર્થાત્ "ચહેરા વગરનો") આકિઓ નાકામુરા બોબ બર્જેન
આઓગાએરૂ (青蛙?, અર્થાત્ "ડેડકો") તાત્સુયા ગાશૂઇન
બાન્દાઈ-ગાએરૂ (番台蛙?)/ફોરમેન યો ઓઇઝુમી રોડજર બમ્પાસ
બો ( બો?) (શિશુ) રિયૂનોસુકે કામિકી તારા સ્ટ્રોંગ
આકિઓ ઓગિનો (荻野 明夫 ઓગિનો આકિઓ?), ચિહિરોના પિતા તાકાશી નાઇતો માઇકલ ચિક્લિસ
યૂકો ઓગિનો (荻野 悠子 ઓગિનો યૂકો?), ચિહિરોની માતા યાસુકો સાવાગુચી લોરેન હૌલી
નદીનો આત્મા (河の神 કાવા નો કામી?) કોબા હાયાશી અજ્ઞાત
મૂળો આત્મા (お白様 ઓશિરા-સામા?, અર્થાત્ "મહાન શ્વેત સ્વામી") કેન યાસુદા જૅક એન્જલ

નિર્માણ

[ફેરફાર કરો]

સર્જન અને પ્રેરણાસ્રોત

[ફેરફાર કરો]
મેં એક એવી હિરોઇનનું સર્જન કર્યું જે એક સાધારણ છોકરી છે, જેના માટે દર્શકોને સહાનુભૂતિ થઈ શકે. આ એવી વાર્તા નથી જેમાં કેરેકટરો મોટા થઈ જાય, પણ એવી વાર્તા છે જેમાં તેઓ ખાસ સંજોગોમાં પોતાની અંદર રહેલી તાકાતના બળે જ આગળ વધે છે. મારા યુવાન મિત્રો તેવી રીતે જીવે એવું હું ઇચ્છું છું, અને મને લાગે છે કે તેઓની પણ એવી જ ઇચ્છા છે.
— હાયાઓ મિયાઝાકી[૧૬]

દર વર્ષે ઉનાળામાં, મિયાઝાકી પોતાના પરિવાર તેમજ પરિવારની મૈત્રીઓ તેવી પાંચ છોકરીઓ સાથે પર્વતીય વિસ્તારમાં સ્થિત એક કેબિનમાં રહીને વેકેશનનો સમય વિતાવતાં હતાં. જ્યારે તેઓને આ મૈત્રીઓ માટે એક ફિલ્મ બનાવવાની ઇચ્છા થઈ ત્યારે તેમને સ્પિરિટેડ અવે બનાવવાનો વિચાર આવ્યો. આ પહેલાં મિયાઝાકીએ નાના બાળકો અને તરુણો માટે માય નેઇબર તોતોરો તેમજ કીકીઝ ડિલિવરી સર્વિસ જેવી ફિલ્મો બનાવી હતી, પણ દસ વરસની છોકરીઓ માટે એક પણ ફિલ્મ નહોતી બનાવી. વાર્તા માટે પ્રેરણા મેળવવા તેઓ છોકરીઓ દ્વારા કેબિનમાં મુકાઈ ગયેલ નાકાયોશી અને રિબોન જેવાં શોજો માન્ગા (કોમિક) મેગેઝીનો વાંચતાં, પણ તેઓને લાગ્યું કે આવા મેગેઝીનોમાં જુવાનીમાં થતાં "ક્રશ" અને રોમાંસ જેવાં વિષયો પર જ મોટાભાગે ચર્ચા થતી. પોતાની યુવાન મૈત્રીઓને જોઈને મિયાઝાકીને લાગ્યું કે આ બધું છોકરીઓને ખરેખર "દિલથી વ્હાલું" નહોતું લાગતું, એટલે તેઓએ એક એવી હીરોઇન વિશે ફિલ્મ બનાવવાનું નક્કી કર્યું જેને છોકરીઓ ગર્વથી જોઈ શકે.[૧૬]

Close up photograph of Hayao Miyazaki, smiling and wearing a suit and tie in front of a gold-colored mosaic.
લેખક અને દિગ્દર્શક હાયાઓ મિયાઝાકીએ સ્પિરિટેડ અવે બનાવવાની પ્રેરણા શોજો  માન્ગા(કોમિક) મેગેઝીનોની વાંચીને મેળવી હતી.

મિયાઝાકીને વર્ષોથી એક નવી ફિલ્મ બનાવવાની ઇચ્છા હતી, પણ તેમનાં પહેલાનાં બે પ્રસ્તાવ (એક જાપાની પુસ્તક કિરિનો મુકોનો ફુશિગિના માચી પર આધારિત, અને બીજો એક તરુણ હિરોઇન વિષેનો) નામંજૂર થયાં. મિયાઝાકીનો ત્રીજો પ્રસ્તાવ, જે આગળ ચાલીને સેન અને ચિહિરોનું અંતર્ધાન બન્યો, વધારે સફળ સાબિત થયો. ત્રણેય વાર્તાઓ મિયાઝાકીના વતનમાં આવેલા સ્નાનગૃહથી પ્રેરિત હતી. મિયાઝાકીને લાગતું કે તે સ્નાનગૃહ રહસ્યમય જગ્યા હતી, કેમકે ત્યાંના એક બાથટબની પાસે એક નાનકડો દરવાજો હતો. મિયાઝાકીને હંમેશા તે દરવાજાની પાછળ શું હશે તેનું કુતુહલ રહેતું, અને તેના પર પોતાના મનમાં સર્જિત વાર્તાઓમાંની એક વાર્તા સ્પિરિટેડ અવે માં દેખાડવામાં આવેલ સ્નાનગૃહ માટેની પ્રેરણા બની.

જીઉફેન નામનું તાઇવાનમાં આવેલું શહેર વારંવાર આત્માઓની દુનિયાની ડિઝાઇન માટેનું પ્રેરણાસ્રોત કહેવાય છે, જોકે આ વાતનું ખંડન કરવામાં આવ્યું છે.[૧૭]

સ્પિરિટેડ અવે ની નિર્માણ પ્રક્રિયા વર્ષ ૨૦૦૦માં ૧.૯ અબજ યેન (૧.૫ કરોડ ડોલર) ના બજેટ સાથે શરૂ થઈ.[] ડિઝની કમ્પનીએ અમેરીકામાં વિતરણ માટે ઇનકાર કરવાનો સૌથી પહેલો અધિકાર મેળવવા માટે કુલ ખર્ચના ૧૦% જેટલું રોકાણ કર્યું.[૧૮]રાજકુમારી મોનોનોકે ની જેમ, મિયાઝાકી અને સ્ટુડિયો ઘિબ્લીનાં કર્મચારીઓએ કોમ્પ્યુટર એનિમેશન જોડે પણ પ્રયોગો કર્યાં. કોમ્પ્યુટરો તેમજ સોફ્ટ ઇમેજ જેવાં પ્રોગ્રામનો ઉપયોગ વધતાં, કર્મચારીઓએ સોફ્ટવેર શીખી લિધું, પણ તે ટેકનોલોજી પર પૂરી રીતે નિર્ભર થવાની બદલે તેને વાર્તાની શોભા વધારવા માટે જ વાપરી. દરેક કેરેક્ટર મોટભાગે હાથેથી દોરેલો હતો, અને મિયાઝાકીએ પોતાનાં અનિમેટર લોકો સાથે કામ કરીને બધું એકદમ બરાબર રીતે થઈ રહ્યું હતું તેનું ધ્યાન રાખ્યું.[] ફિલ્મ બનાવતી વખતે સૌથી મોટી મુશ્કેલી તેની લંબાઈ સાબિત થઈ. જ્યારે નિર્માણ પ્રક્રિયાની શરૂઆત થઈ, મિયાઝાકીને લાગ્યું કે જો તેઓ ફિલ્મને પોતાની વાર્તાની મુજબ બનાવેત તો તે ત્રણ કલાકથી વધારે લાંબી થઈ જાત. તેઓને ફિલ્મમાંથી ઘણાં દૃશ્ય કાઢવા પડ્યાં, અને ફિલ્મને સાદી બનાવવા માટે એમાંથી વધારે પડતા ભપકેદાર તત્વો કાઢવાનો પ્રયાસ કર્યો. મિયાઝાકી મુખ્ય પાત્રને એક "દેખાવડી છોકરી" નહોતા બનાવવા માગતાં. શરૂઆતમાં, ચિહિરો તેમને "નીરસ" લાગતાં તેઓ હતાશ થઈ ગયાં અને વિચાર આવ્યો કે "આ છોકરી તો જરાય સુંદર નથી લાગતી. શું આપણે કરી શકીએ એવું કાંઈ પણ નથી?" જોકે,  ફિલ્મના અંત સુધી પહોંચતા પહોંચતા તેમને "આ છોકરી મોટી થતા આકર્ષક બનશે." એવું લાગતાં રાહત થઈ.[૧૬]

  1. "Spirited Away (PG)". British Board of Film Classification. 14 August 2003. મેળવેલ 23 January 2015.
  2. ૨.૦ ૨.૧ ૨.૨ The Making of Hayao Miyazaki's "Spirited Away" – Part 1.
  3. સંદર્ભ ત્રુટિ: અયોગ્ય <ref> ટેગ; varietyનામના સંદર્ભ માટે કોઈ પણ સામગ્રી નથી
  4. Sudo, Yoko. "'Frozen' Ranks as Third-Biggest Hit in Japan". Japan Realtime. The Wall Street Journal. મેળવેલ 3 January 2016.
  5. સંદર્ભ ત્રુટિ: અયોગ્ય <ref> ટેગ; grossનામના સંદર્ભ માટે કોઈ પણ સામગ્રી નથી
  6. "Sen To Chihiro No Kamikakushi". http://www.bcdb.com, 13 May 2012
  7. Sunada, Mami (Director) (16 November 2013). 夢と狂気の王国 (Documentary) (Japaneseમાં). Tokyo: Studio Ghibli. મેળવેલ 12 July 2014. Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (મદદ)CS1 maint: unrecognized language (link) Interview with Toshio Suzuki
  8. Turan, Kenneth (20 September 2002). "Under the Spell of 'Spirited Away'". Los Angeles Times. મેળવેલ 20 July 2012.
  9. "The 50 Best Movies of the Decade (2000–2009)". Paste Magazine. 3 November 2009. મેળવેલ 14 December 2011.
  10. "Film Critics Pick the Best Movies of the Decade". Metacritic. 3 January 2010. મેળવેલ 4 September 2012.
  11. "Top 100 Animation Movies". Rotten Tomatoes. મેળવેલ 6 May 2013.
  12. "The 75th Academy Awards (2003)". Academy of Motion Picture Arts and Sciences. મૂળ સંગ્રહિત માંથી November 28, 2017 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ December 1, 2017.
  13. "Watch This: Top fifty films for children up to the age of 14". Archived 25 May 2012.
  14. "The 21st Century's 100 greatest films". BBC. 23 August 2016.
  15. "The 25 Best Films of the 21st Century So Far". The New York Times (અંગ્રેજીમાં). 2017-06-09. ISSN 0362-4331. મેળવેલ 2017-06-12.
  16. ૧૬.૦ ૧૬.૧ ૧૬.૨ Miyazaki on Spirited Away // Interviews //. Nausicaa.net (11 July 2001).
  17. Philip Kendall.
  18. "Spirited Away by Miyazaki". FPS Magazine. મેળવેલ 11 August 2013.