નિકાહ હલાલા

નિકાહ હલાલા (જેને તહલીલ લગ્ન તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે) એક પ્રથા છે જેમાં સ્ત્રી ટ્રિપલ તલાક દ્વારા છૂટાછેડા લીધા પછી, બીજા પુરુષ સાથે લગ્ન કરે છે, લગ્નને સમાપ્ત કરે છે, અને તેના અગાઉના પતિ સાથે ફરીથી લગ્ન કરી શકે તે માટે ફરીથી છૂટાછેડા લે છે. નિકાહનો અર્થ લગ્ન થાય છે અને હલાલાનો અર્થ હલાલ કરવું અથવા સ્વીકાર્ય બનાવવું એમ થાય છે. ઇસ્લામિક પયગમ્બર મુહમ્મદની હદીસ મુજબ લગ્નનું આ સ્વરૂપ હરામ (પ્રતિબંધિત) છે. મુખ્યત્વે ટ્રિપલ તલાકને માન્યતા આપતા દેશોમાં નિકાહ હલાલાની પ્રથા કેટલાક સુન્ની મુસ્લિમો દ્વારા કરવામાં આવે છે.

ભારત

ભારતીય સુપ્રીમ કોર્ટમાં નિકાહ હલાલા વિરુદ્ધ અનેક મુસ્લિમ મહિલાઓ દ્વારા અરજીઓ કરવામાં આવી છે. માર્ચ ૨૦૧૮માં સુપ્રીમ કોર્ટે નિકાહ હલાલા અને બહુપત્નીત્વના મુદ્દે ભારત સરકારને નોટિસ ફટકારી હતી. ભાજપ શાસિત સરકાર નિકાહ હલાલાને ગુનાહિત બનાવવાની તરફેણમાં છે કારણ કે સરકારનું માનવું છે કે આ પ્રથા લિંગ ન્યાયના સિદ્ધાંતો અને મહિલા અધિકારોની વિરુદ્ધ છે, અને આ મુદ્દે તેણે સુપ્રીમ કોર્ટમાં પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કર્યું છે. મુસ્લિમ મહિલા અધિકાર સંગઠનોએ સરકારના આ વલણને આવકાર્યું છે અને કહ્યું છે કે આ પહેલ બહુ વહેલા લેવામાં આવી હોવી જોઇએ.

ભારતની સુપ્રીમ કોર્ટે ૨૦ જુલાઈ ૨૦૧૮થી મુસ્લિમ સમુદાયોમાં નિકાહ હલાલા અને બહુપત્નીત્વ વિરુદ્ધ કરેલી અરજી પર સુનવણી ચાલુ કરી હતી. ૧૩ સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૮ના રોજ શબનમ રાની નામની મુસ્લિમ મહિલા પર એસિડ વડે હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો. તે નિકાહ હલાલાની પ્રથા વિરુદ્ધ અરજદારોમાંની એક હતી અને તેના શકમંદોમાં ઇસ્લામિક ઉગ્રવાદીઓ મુખ્ય છે. ૫ દિવસ બાદ સુપ્રીમ કોર્ટે સરકારને મહિલાને પૂરતી સુરક્ષા પૂરી પાડવા જણાવ્યું હતું.

ઝાકિઆ સોમણ ભારતીય મુસ્લિમ મહિલા આંદોલનની સ્થાપક છે અને તેના મત અનુસાર "નિકાહ હલાલાએ બળાત્કારથી ઘણું જ વધારે છે. તે બળાત્કાર, તસ્કરી અને દગો છે, અને તેથી તેને અપરાધ બનાવવો જોઈએ." તેના અનુસાર કુરાનમાં તેની કોઈ જગ્યા નથી અને તે પિતૃસત્તાનું પરિણામ છે.