ગોડી મંદિર, નગરપારકર

ગોડી મંદિર ; Sindhi: گوري مندر;
	ગોડી મંદિર, નગરપારકર
ધર્મ
જોડાણ	જૈન
જિલ્લો	થારપારકર જિલ્લો
દેવી-દેવતા	પાર્શ્વનાથ
સ્થાન
સ્થાન	નગરપારકર
રાજ્ય	સિંધ
દેશ	પાકિસ્તાન
અક્ષાંશ-રેખાંશ	24°38′02″N 70°36′34″E / 24.63389°N 70.60944°E
સ્થાપત્ય
સ્થાપના તારીખ	ઇ.સ. ૩૦૦

ગોડી મંદિર અથવા ગોડી જો માંદર એ નગરપારકરનું એક જૈન મંદિર છે.^[૧]આ મંદિર વિરવાહ મંદિરથી ઉત્તર-પશ્ચિમ દિશામાં લગભગ ૧૪ માઈલના અંતરે આવેલું છે.^[૨]^[૩]મંદિરનું નિર્માણ 52 ઇસ્લામિક શૈલીના ગુંબજ અને ૩ મંડપ સહિત ગુજરાતી શૈલીમાં (૧૩૭૫-૭૬) કરવામાં આવ્યું છે. મંદિરને વિશેષરૂપે જૈનોના ૨૩મા તીર્થંકર પાર્શ્વનાથને સમર્પિત કરવામાં આવ્યું છે.^[૪] નગરપારકરના અન્ય મંદિરો સહિત આ મંદિરને ૨૦૧૬માં યુનેસ્કો દ્વારા નગરપારકર સાંસ્કૃતિક પરિદૃશ્ય તરીકે સંભવિત વિશ્વ ધરોહર સ્થળમાં સમાવિષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે.^[૫]

વ્યુત્પત્તિ

આ મંદિરનું નામ કાળક્રમે ઘણીવાર બદલવામાં આવ્યું છે. તેનું નિર્માણ ઇ.સ. ૩૦૦માં ચારગોમ નામક એક જૈન ઉપાસક દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.^[૬] કેટલાક સ્ત્રોત પ્રમાણે તેનું નિર્માણ ૧૬મી સદીમાં કરવામાં આવેલું છે.^[૪]

શૈલી

ગોડી મંદિરની વાસ્તુકલા માઉન્ટ આબુ, રાજસ્થાનને મળતી આવે છે.^[૭]મંદિરના અંદરના ભાગમાં નકશીકામ કરેલા સંગેમરમરના સ્તંભ આવેલા છે. મંદિરના પ્રવેશદ્વારના મંડપ પર જૈન ધર્મની પૌરાણિક કથાઓ દર્શાવતા ચિત્રો કંડારવામાં આવ્યા છે.^[૮]આ ભીંતચિત્રો ભારતીય ઉપમહાદ્વીપના સૌથી પુરાણા ભીંતચિત્રો છે.^[૫]

સમગ્ર મંદિરમાં જોવા મળતા ૨૪ કક્ષ જૈનોના ૨૪ તીર્થંકરોનું પ્રતિનિધિત્વ દર્શાવે છે.^[૮]^[૯]

સંગેમરમરનું બનેલું આ મંદિર ૧૨૫ X ૬૦ ફૂટનું છે.^[૧૦]સમગ્ર મંદિર એક ઉચ્ચ મંચ પર બનાવવામાં આવ્યું છે અને નકશીકામ કરેલા પગથિયાં દ્વારા ત્યાં પહોંચી શકાય છે.^[૫]

ચિત્ર ઝરૂખો

ગોડી મંદિર
છત
ભગ્નાવશેષો

સંદર્ભો

↑ Anis, Ema (2016-02-19). "Secrets of Thar: A Jain temple, a mosque and a 'magical' well". DAWN.COM (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ)
↑ Friends of Cultural and Archaeological Heritage of Pakistan (1990). The Archeology: An Organ of the Friends of Cultural and Archeeological [i.e. Archaeological] Heritage of Pakistan, Volumes 2-3. International Press & Publications Bureau. મેળવેલ 15 September 2017. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)
↑ "Gori Temple, Tharparkar". heritage.eftsindh.com. મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)
1 2 "A glimpse into the many sights, sounds and colours of Hindu temples in Thar". www.thenews.com.pk (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)
1 2 3 "Tentative Lists". UNESCO. મેળવેલ 16 September 2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)
↑ "Gori jo Mandar: Desert rose". The Express Tribune (અમેરિકન અંગ્રેજીમાં). 2011-02-02. મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ)
↑ "Despite past grandeur, temple of Gori stands abandoned in Tharparkar". The Express Tribune (અમેરિકન અંગ્રેજીમાં). 2016-02-10. મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ)
1 2 "The Jain Temples of Nangarparkar". The Friday Times. 20 April 2012. મૂળ માંથી 28 એપ્રિલ 2012 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 16 September 2017. {{cite news}}: Check date values in: |access-date=, |date=, and |archive-date= (મદદ)
↑ Centre, UNESCO World Heritage. "Nagarparkar Cultural Landscape". UNESCO World Heritage Centre (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)
↑ Cousens, Henry; Burgess, James (1897). Revised lists of antiquarian remains in the Bombay Presidency: and the native states of Baroda, Palanpur, Radhanpur, Kathiawad, Kachh, Kolhapur, and the southern Maratha minor states. Government central press. મેળવેલ 15 September 2017. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)

આ પણ જુઓ

નગરપારકર જૈન મંદિરો

[1] Anis, Ema (2016-02-19). "Secrets of Thar: A Jain temple, a mosque and a 'magical' well". DAWN.COM (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ)

[heritage-2] Friends of Cultural and Archaeological Heritage of Pakistan (1990). The Archeology: An Organ of the Friends of Cultural and Archeeological [i.e. Archaeological] Heritage of Pakistan, Volumes 2-3. International Press & Publications Bureau. મેળવેલ 15 September 2017. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)

[3] "Gori Temple, Tharparkar". heritage.eftsindh.com. મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)

[:0-4] 1 2 "A glimpse into the many sights, sounds and colours of Hindu temples in Thar". www.thenews.com.pk (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)

[unesco-5] 1 2 3 "Tentative Lists". UNESCO. મેળવેલ 16 September 2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)

[6] "Gori jo Mandar: Desert rose". The Express Tribune (અમેરિકન અંગ્રેજીમાં). 2011-02-02. મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ)

[7] "Despite past grandeur, temple of Gori stands abandoned in Tharparkar". The Express Tribune (અમેરિકન અંગ્રેજીમાં). 2016-02-10. મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ)

[friday-8] 1 2 "The Jain Temples of Nangarparkar". The Friday Times. 20 April 2012. મૂળ માંથી 28 એપ્રિલ 2012 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 16 September 2017. {{cite news}}: Check date values in: |access-date=, |date=, and |archive-date= (મદદ)

[9] Centre, UNESCO World Heritage. "Nagarparkar Cultural Landscape". UNESCO World Heritage Centre (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2018-12-21. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)

[cousens-10] Cousens, Henry; Burgess, James (1897). Revised lists of antiquarian remains in the Bombay Presidency: and the native states of Baroda, Palanpur, Radhanpur, Kathiawad, Kachh, Kolhapur, and the southern Maratha minor states. Government central press. મેળવેલ 15 September 2017. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)

[૧]

[૨]

[૩]

[૪]

[૫]

[૬]

[૭]

[૮]

[૯]

[૧૦]