લખાણ પર જાઓ

૨૦૧૯-૨૦ કોરોનાવાયરસના રોગચાળાને સંબંધિત ખોટી માહિતીઓ

વિકિપીડિયામાંથી

કોરોનાવાયરસ રોગ ૨૦૧૯ (કોવિડ -19) ના પ્રારંભિક ફાટી નીકળ્યા પછી રોગના મૂળ વિશે, તેની તીવ્રતા વિશે અને અન્ય વિવિધ પાસાઓ અંગે વિવિધ ખોટી માહિતી ઉભરાઈને બહાર આવી.[][]

ખોટી માહિતીઓ

[ફેરફાર કરો]

ગૌમૂત્ર અને ગોબરથી ઉપચાર

[ફેરફાર કરો]

હિંદુ મહાસભાના સ્વામી ચક્રપાણીએ ગૌમૂત્રની પાર્ટી આયોજિત કરી હતી અને તેનાથી નોવેલ-કોરોનાવાયરસને ભગાડવાનો દાવો કર્યો હતો.[] આસામના ભારતીય જનતા પાર્ટીના ધારાસભ્યે પણ ગૌમૂત્ર અને ગોબરથી નોવેલ કોરોનાવાયરસને ભગાડવાનો દાવો કર્યો હતો.[] આ દાવાઓ પાછળ કોઈ વૈજ્ઞાનિક તથ્ય નથી.[] વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશનના વૈજ્ઞાનિક અને ડૉક્ટર સૌમ્યા સ્વામિનાથને આ દાવાઓને નકારી કાઢ્યા હતા અને રાજકારણીઓની ખોટી માહિતી ફેલાવા બદલ ટીકા કરી હતી.[]

જનતા કર્ફ્યુ

[ફેરફાર કરો]

જનતા કર્ફ્યુ દરમિયાન સાંજે ૫ વાગે થાળીના ડંકા અને તાળીઓના ગડગડાટથી પેદા થતી ધ્રુજારીથી કોરોનાવાયરસને નાશ કરવાનો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો. જોકે આ દાવો ખોટો છે તેવું ભારત સરકારના પ્રેસ ઇન્ફોર્મેશન બ્યૂરોએ સ્પષ્ટતા કરી હતી અને આ ક્રિયા માત્ર કોરોના સામે લડતા કર્મીઓને પ્રોત્સાહન આપવા માટે હતી.[][] સાથે એવો પણ દાવો કરાયો હતો કે વાયરસની જીંદગી ૧૨ કલાકની હોય છે અને ૧૪ કલાક કર્ફ્યુ પાળવાથી વાયરસ મરી જશે પણ આ દાવો ખોટો હતો.[] એક અન્ય ખોટો દાવો પણ કરાયો હતો કે જેના અનુસાર આકાશમાંથી કોરોનાવાયરસને મારવાની દવા છાંટવામાં આવશે.[૧૦]

ઊંટવૈદું

[ફેરફાર કરો]

સોશિયલ મીડિયા પર કોરોનાવાયરસના ઉપચારની ખોટી માહિતી ફરતી થઈ હતી, જેમાં મુખ્યત્વે નીચેના ઉપચારોનો દાવો કરાયો હતો:

  • ખાલી પેટે ઉકાળેલું આદું ખાવાથી કોરોનાવાયરસ નાશ પામે છે,[૧૧]
  • લીંબુ અને ગરમ પાણીનો ઉપયોગ કરવાથી શરીરમાં વિટામીન-C વધે છે અને તેનાથી કોરોનાવાયરસ અને કેન્સર દૂર થાય છે તેવો દાવો થયો હતો, જે ખોટો છે અને તેનાથી કોરોનાવાયરસ કે કેન્સરને કોઈ અસર થતી નથી,[૧૨][૧૩]
  • ૧૦ સેકંડ શ્વાસ રોકી રાખવાથી કોરોનાવાયરસનો ચેપ લાગ્યો છે કે તે નક્કી કરી શકાય છે,[૧૪]
  • ગરમ પાણીથી સ્નાન કરવાથી અને હેર ડ્રાયરથી કોરોનાવાયરસ મરી જાય છે,[૧૫]
  • શ્રીલંકાનું પ્રાચીન પીણું પીવાથી કોરોનાવાયરસ નાશ પામે છે,[૧૬]
  • અલ્ટ્રાવાયોલેટ લાઇટ, ક્લોરિન, અને ગરમ તાપમાન (૫૬ સે. થી વધુ) કોરોનાવાયરસને દૂર કરવા વાપરી શકાય છે.[૧૭]

ઉપરોક્ત બધાં જ ઉપાયો ખોટા સાબિત થયા છે. દા.ત. અલ્ટ્રાવાયોલેટ, ક્લોરિન અને ઉંચા તાપમાનથી મનુષ્યની ચામડી પર માઠી અસર પહોંચે છે. SARS-CoV 2 વાયરસ પર ૫૬ સેં તાપમાનની અસરો વિશે હજુ જાણી શકાયું નથી. આદુની કોઇપણ પ્રકારની વાયરસ બિમારી પર અસર થઇ નથી અને વિટામીન-C કોરોનાવાયરસ સામે અસરકારક પુરવાર થયું નથી.

ફેલાવો અટકાવવાના ઉપાયો

[ફેરફાર કરો]
રોગનો ફેલાવો અને તેની સાથે આરોગ્ય સંસ્થાઓની દર્દીઓની સારવારની ક્ષમતા વિશે માહિતી આપતો આલેખ.[૧૮]

વિશ્વના વિવિધ આરોગ્ય સંગઠનોએ રોગ અને ચેપ વધુ ફેલાતો અટકાવવા માટેની પદ્ધતિઓ જાહેર કરી છે. આ પદ્ધતિઓમાં અન્ય કોરોનાવાયરસ રોગોની જેમ: ઘરે રહેવું, જાહેર સ્થળોએ પ્રવાસ ન કરવો, વારંવાર સાબુ અને પાણીથી હાથ ધોવા; આંખ, નાક અને મોઢાને હાથ ધોયા વગર ન અડકવું; અને શ્વસન અવયવોને સ્વચ્છ રાખવા જેવા પગલાંઓનો સમાવેશ થાય છે.[૧૯][૨૦]

તંદુરસ્ત લોકોએ ચીન સિવાયના દેશોમાં મોઢાં પરના માસ્ક પહેરવાની જરૂર નથી એમ જણાવવામાં આવ્યું છે.[૨૧][૨૨][૨૩]

ચેપગ્રસ્ત લોકોએ તબીબી સારવાર સિવાય ઘરની બહાર ન નીકળવાની સલાહ અપાઇ છે અને સારવાર માટે જતા પહેલાં જાણ કરવી; મોઢાં પર જાહેરમાં મોઢાં-નાકને ઢાંકતો માસ્ક પહેરવો; છીંક અને ખાંસીને રૂમાલ વડે ઢાંકવી; નિયમિત સાબુ-પાણી વડે હાથ ધોવા અને અંગત વસ્તુઓને અન્ય લોકો સાથે ન વાપરવાની સલાહ અપાઇ છે.[૨૪]

વધુમાં સાબુથી હાથ ધોતી વખતે ઓછામાં ઓછા ૨૦ સેકંડ સુધી હાથ ધોવાનું સૂચન કરાયું છે - ખાસ કરીને શૌચાલય ગયા પછી, જમતા પહેલા તેમજ શરદી-ખાંસી થઇ હોય ત્યારે. આલ્કોહોલ યુક્ત હાથ સાફ કરવાના પ્રવાહીઓનો (જેમાં ઓછામાં ઓછું ૬૦ ટકા આલ્કોહોલ હોય) ઉપયોગ કરવા જણાવવામાં આવ્યું છે.[૨૫] હાથ ધોયા વગર આંખ, નાક અને મોઢાંને ન અડવાનું જણાવવામાં આવ્યું છે.[૨૬]

૨૦૨૦ની શરૂઆતમાં વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશને જણાવ્યું છે કે SARS-CoV-2ની રસી માટે ઓછામાં ઓછો ૧૮ મહિનાનો સમય લાગી શકે છે.[૨૭]

આ પણ જુઓ

[ફેરફાર કરો]

સંદર્ભો

[ફેરફાર કરો]
  1. "China coronavirus: Misinformation spreads online about origin and scale". BBC News. 30 January 2020. મૂળ માંથી 4 February 2020 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 8 February 2020.
  2. Taylor, Josh (31 January 2020). "Bat soup, dodgy cures and 'diseasology': the spread of coronavirus misinformation". The Guardian. મૂળ માંથી 2 February 2020 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 3 February 2020.
  3. DelhiMarch 14, Ganesh Radha-Udayakumar New; March 14, 2020UPDATED:; Ist, 2020 21:05. "Publicity-hungry swami drinks cow urine at Delhi party to piss off coronavirus, may go viral". India Today (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2020-03-23.CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  4. "Novel coronavirus can be cured with gaumutra, gobar claims Assam BJP MLA Suman Haripriya". Firstpost. મેળવેલ 2020-03-23.
  5. "Coronavirus: Can cow dung and urine help cure the novel coronavirus? - Times of India". The Times of India (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2020-03-23.
  6. "Novel Coronavirus Outbreak: "India's Response And Surveillance Has Been Quite Robust," Says WHO's Chief Scientist | Swasth India". NDTV-Dettol Banega Swasth Swachh India (અંગ્રેજીમાં). 2020-03-03. મેળવેલ 2020-03-23.
  7. www.thenewsminute.com https://www.thenewsminute.com/article/mohanlal-many-others-share-fake-info-clapping-may-kill-virus-pib-debunks-120844. મેળવેલ 2020-03-23. Missing or empty |title= (મદદ)
  8. DelhiMarch 22, Chayan Kundu New; March 22, 2020UPDATED:; Ist, 2020 15:42. "Fact Check: No, clapping together at 5 pm during Janta curfew will not kill coronavirus". India Today (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2020-03-23.CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  9. DelhiMarch 21, Ratna New; March 21, 2020UPDATED:; Ist, 2020 17:10. "Fact Check: Social media users give misleading twist to PM Modi's concept of 'Janta curfew'". India Today (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2020-03-23.CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  10. Patel, Jignesh (2020-03-20). "No medicine will be sprayed in the air to kill coronavirus; fake message viral". Alt News (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2020-03-23.
  11. "Doctors refute misleading online claim that consuming boiled ginger can cure novel coronavirus infections". AFP Fact Check. 13 February 2020.
  12. "No, Vitamin C and lemon-infused hot water do not protect against coronavirus or cancer". Alt News (અંગ્રેજીમાં). 2020-03-18. મેળવેલ 2020-03-23.
  13. "False claims that drinking water with lemon can prevent COVID-19 circulate online". AFP Fact Check. 10 March 2020.
  14. "World Health Organization refutes viral claims that holding your breath can test for COVID-19". AFP Fact Check. 4 March 2020.
  15. "Hot air from saunas, hair dryers won't prevent or treat COVID-19". AFP Fact Check. 19 March 2020.
  16. "Health experts refute claim that ancient medicinal herbs are an effective coronavirus remedy". AFP Fact Check. 17 March 2020.
  17. "Misleading report claims UV light, chlorine and high temperatures can kill COVID-19". AFP Fact Check. 19 March 2020.
  18. Wiles, Siouxsie (9 March 2020). "The three phases of Covid-19 – and how we can make it manageable". The Spinoff. મેળવેલ 9 March 2020.
  19. "Coronavirus | About | Prevention and Treatment | CDC". www.cdc.gov (અંગ્રેજીમાં). 2020-02-03. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 15 December 2019 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2020-02-10.
  20. "Advice for public". www.who.int (અંગ્રેજીમાં). મૂળ સંગ્રહિત માંથી 26 January 2020 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2020-02-10.
  21. Australian Government Department of Health (2020-01-21). "Coronavirus (COVID-19)". Australian Government Department of Health (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2020-02-15.CS1 maint: uses authors parameter (link)
  22. "MOH | Updates on 2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV) Local Situation". www.moh.gov.sg. મેળવેલ 2020-02-11.
  23. Australian Government Department of Health (2020-01-21). "Novel coronavirus (2019-nCoV)". Australian Government Department of Health (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2020-02-11.CS1 maint: uses authors parameter (link)
  24. CDC (2020-02-11). "What to do if you are sick with 2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV)". Centers for Disease Control and Prevention (અંગ્રેજીમાં). મૂળ સંગ્રહિત માંથી 14 February 2020 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2020-02-13.
  25. CDC (2020-02-11). "Coronavirus Disease 2019 Prevention & Treatment". Centers for Disease Control and Prevention (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2020-03-05.
  26. "Advice for public". www.who.int (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2020-03-05.
  27. Grenfell, Rob; Drew, Trevor (17 February 2020). "Here's Why It's Taking So Long to Develop a Vaccine For The New Coronavirus". Science Alert. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 28 February 2020 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 26 February 2020. Unknown parameter |name-list-format= ignored (|name-list-style= suggested) (મદદ)