સિન્ડ્રેલા

વિકિપીડિયામાંથી
Cinderella
Gustave Doré's illustration for Cendrillon
Folk tale
Name: Cinderella
AKA: Cendrillon, Cenicienta,
Aschenputtel, Cenerentola,
Askungen
Data
Aarne-Thompson Grouping:510a
Country: Worldwide
Published in: The Pentamerone (1634)
Mother Goose Tales (1697)
Grimm's Fairy Tales (1812)

"સિન્ડ્રેલા; કે, ધ લીટલ ગ્લાસ સ્લીપર " (ફ્રેંચભાષામાં: સેન્ડ્રીલોન, ઓયુ લા પેટીટે પાન્ટોયુફ્લે ડે વેર્રે ) એક કાલ્પનિક-મૂળની અયોગ્ય અન્યાય/આનંદી વળતરને સમાવતી એક શ્રેષ્ઠ લોક વાર્તા છે. જેની હજારો વિવિધતા સમગ્ર વિશ્વભરમાં જાણીતી છે.[૧] આનું મુખ્ય પાત્ર[૨] દુ:ખી પરિસ્થિતિઓમાં જીવતી એક તરુણ યુવતીનું છે જેના જીવનમાં અચાનક જ આકસ્મિક રીતે નસીબ બદલાવવાની ધટના બને છે. "સિન્ડ્રેલા" શબ્દ, સામ્યતાની રીતે, જેની ખાસિયતને હજી ઓળખવામાં નથી આવી, કે જેની કદર ન થતી હોય, કે થોડાક સમયની દુર્બોધતા અને અવગણના બાદ જેને સફળતા મળી હોય તેવા વ્યક્તિઓ માટે આ મતલબનો ઉપયોગ કરાય છે. હજી પણ પ્રસિદ્ધ તેવી સિન્ડ્રેલા ની વાર્તાએ આંતરાષ્ટ્રીય સ્તરે જાણીતી સંસ્કૃતિ, કથાના ઘટકોને ઉધાર લેવા, કે આડકતરા ઉલ્લેખો માટે, અને વિશાળ વિવિધતાવાળા માધ્યમમાં અલંકારો તરીકે પોતાનો પ્રભાવ પાડવાનું ચાલુ રાખ્યું છે.

પહેલાની રજૂઆતો[ફેરફાર કરો]

સિન્ડ્રેલા વિષયના મૂળ પ્રાચીન સાહિત્યમાંથી આવ્યા હશે. ગ્રીક ઇતિહાસકાર સ્ટ્રાબોએ (ભૌગોલિક પુસ્તક 17, 1.33) 1 સદી BC (બીસી)માં નોંધ્યા મુજબ રહોડોપીસ, "ગુલાબી-ગાલવાળી", ગ્રીકો-ઇજિપ્તશ્યન છોકરીની એક વાર્તા હતી જેમાં તે છોકરી પ્રાચીન ઇજિપ્તમાં નુક્રાટીસ નામની ગ્રીક વસાહતમાં રહેતી હતી. તેને હંમેશા આ વાર્તાના સૌથી જૂના અને જાણીતા વૃતાન્ત તરીકે ગણવામાં આવે છે:

They tell the fabulous story that, when she was bathing, an eagle snatched one of her sandals from her maid and carried it to Memphis; and while the king was administering justice in the open air, the eagle, when it arrived above his head, flung the sandal into his lap; and the king, stirred both by the beautiful shape of the sandal and by the strangeness of the occurrence, sent men in all directions into the country in quest of the woman who wore the sandal; and when she was found in the city of Naucratis, she was brought up to Memphis, became the wife of the king...[૩][૪]

હેરોડોટુસ, કે જેણે સ્ટ્રાબોની લગભગ પાંચ સદીઓ પહેલા, રહોડોપીસ અંગે તેના ઇતિહાસો માં થોડી વધુ માહિતી પૂરી પાડી હતી, તેમાં લખ્યું હતું કે રહોડોપીસ થ્રાસમાંથી આવી હતી, અને તેણી સામોસના આઇડમોનની, અને સાથી ગુલામ એસોપની ગુલામ હતી. તેણીની ઇજિપ્તમાં ફેરો અમાસીસના સમયમાં લાવવામાં આવી હતી, તેને માયટીલેનાના ચારાસુસ દ્વારા મોટી રકમ આપીને મુક્ત કરવામાં આવી હતી, જે ઊર્મિકાવ્યના કવિ સપ્પહોના ભાઈ હતા.[૫][૬]

એલીનાની સાથે આ વાર્તાને ફરીથી રજૂ કરવામાં આવી હતી (ca. 175–ca. 235),[૭] જે બતાવે છે કે સિન્ડ્રેલાનો વિષય સમગ્ર પ્રાચીનકાળમાં પણ પ્રસિદ્ધ રહ્યો હતો.

સિન્ડ્રેલાની વાર્તામાં કોળાનું જાદુઇ મહત્વ, કે જે કોઇ વ્યક્તિ કે જેની ઇચ્છા પહેલા સૂઇ જવાની હોય તેવી આધુનિક અભિવ્યક્તિ તરફ દોરી જાય છે, 'મધ્યરાત્રિ બાદ, હું એક કોળોમાં રૂપાંતર પામી જઇશ', કે જે 1 સદીના સેનેકાના રમૂજી કાર્ય 'ઓન ધ પમ્પકિનીફીકેશન ઓફ ક્લાયુડીસ' માંથી આવ્યો હોય તેવું બની શકે, જેમાં એક કોળા માટે શબ્દ અને દેવત્વારોપણ માટેના શબ્દ પર વિનોદ માટે રમવામાં આવ્યું છે.[૮]

વાર્તાના અન્ય વૃતાન્ત, યે ક્ષીન , કે જે મિસલેનિઅસ મોર્સલ ફ્રોમ યુયન્ગ માં જોવા મળે છે જેને તુઅન ચેઇન્ગ શીહ દ્વારા 860ની આસપાસમાં લખવામાં આવ્યો હતો. અહીં એક મહેનતુ અને આનંદી છોકરી એક માછલીની મિત્ર બને છે, આ માછલી તે છોકરીની માતાનો પુનર્જન્મ હોય છે, જેણીનીને તે છોકરીની સાવકી માંએ મારી નાંખી હતી. યે ક્ષીન હાડકાઓને સાચવી રાખે છે, જે જાદુઇ હોય છે, અને તેઓ તેણીને એક ઉત્સવ માટે યોગ્ય પોશાક તૈયાર કરવામાં મદદ કરે છે. જ્યારે તેણી ઝડપથી બહાર જવા જાય છે ત્યારે તે તેણીના ચંપલને ખોઇ દે છે, જેને રાજા શોધી લે છે અને તેના પ્રેમમાં પડી જાય છે.

મધ્યયુગમાં કેટલીક અલગ અલગ વિવિધતાવાળી વાર્તા જોવા મળે છે વન થાઉઝન્ડ એન્ડ વન નાઇટ્સ , કે જે અરેબિયન નાઇટ્સ તરીકે પણ પ્રસિદ્ધ છે, જેમાં સમાવિષ્ટ "ધ સેકન્ડ શેખ'સ સ્ટોરી", "ધ એલ્ડેસ્ટ લેડી'સ ટેલ" અને "અબ્દાલ્લાહ ઇબન ફાદિલ એન્ડ હીઝ બર્ધ્રસ", આ તમામ વાર્તાઓમાં બે ઇર્ષાયુ ભાઈ કે બહેનો દ્વારા નાના ભાઈ કે બહેનને હેરાન કરવાના વિષયને રજૂ કરવામાં આવ્યો છે. આમાંની કેટલીકમાં, આ સગાઓ મહિલાઓ છે, જ્યારે અન્યમાં તેઓ પુરુષો છે. આમાંની એક વાર્તા, "જુદાર એન્ડ હીઝ બ્રેથરેન"માં, તેની પહેલાની ભિન્નતાવાળા સુખી અંતવાળી વાર્તા કરતા અલગ છે અને તેમાં વાર્તા પર ફરીથી કામ કરીને તેને એક દુ:ખી અંતવાળી વાર્તા બનાવવામાં આવી છે, જેમાં મોટા ભાઈઓ દ્વારા તેમના નાના ભાઈને ઝેર આપવામાં આવ્યું હતું.[૯]

સેનેરેન્ટોલા, સિન્ડ્રેલા અને અસચેન્પુટ્ટેલ[ફેરફાર કરો]

અસચેન્પુટ્ટેલ, તેણીની માતાની કબર પર, પંખીઓ સાથે

1634માં, ગીમ્બાટ્ટીસ્ટા બાસીલે, જે એક નીઓપોલીટન સિપાહી અને સરકારી અધિકારીએ, લો કુન્ટો ડે લી કુન્ટી (વાર્તાઓની વાર્તા), કે પેન્ટામેરોને લખી હતી. તેમાં સેનેરેન્ટોલાની વાર્તાને રજૂ કરવામાં આવી હતી, જેમાં એક દુષ્ટ સાવકી મા અને સાવકી બહેનો, જાદુઇ પરિવર્તન, એક ખૂટતું ચંપલ, અને રાજા દ્વારા તે ચંપલના માલિકની શોધ જેવા લક્ષણોને દર્શાવવામાં આવ્યા હતા.[૧૦]

1697માં ચાર્લ્સ પેરાઉલ્ટ દ્વારા સિન્ડ્રેલાના વૃતાન્તો પર એક ખૂબ જ પ્રસિદ્ધ વૃતાન્ત લખવામાં આવ્યો હતો. આ વાર્તામાં તેમના દ્વારા કોળું, પરી-મા અને કાચના ચંપલોને રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા આ વધારા લક્ષણોને ઉમેરવાના કારણે આ વાર્તા ખૂબ જ પ્રસિદ્ધ થઇ હતી. તેવું મોટાપાયે માનવામાં આવે છે તે પેરાઉલ્ટની વૃતાન્તમાં, સિન્ડ્રેલાએ રુંવાડી વાળા જોડો ("પાન્ટોયુફલે ઇન વીર") પહેર્યા હતા, અને જ્યારે આ વાર્તાનું અંગ્રેજી ભાષામાં ભાષાંતર કરવામાં આવ્યું ત્યારે ભૂલથી વીર શબ્દને વેર્રે (કાચ) તરીકે ગણવામાં આવ્યો, જેનું પરિણામ તે આવ્યું કે ત્યારથી આજ દિવસ સુધી આ વાર્તામાં તેને કાચના ચંપલ તરીકે જ ગણવામાં આવે છે.[૧૧]

અન્ય જાણીતું વૃતાન્ત જર્મન ભાઈઓ દ્વારા 19મી સદીના જકોબ અને વિલ્હેલ્મ ગ્રીમમાં નોંધવામાં આવ્યું છે. આ વાર્તાને "અસચેન્પુટ્ટેલ" (અંગ્રેજીમાં ભાષાંતર કરીએ તો "સિન્ડ્રેલા") કહેવામાં આવે છે અને આમાં પરી-મા તરફથી મદદ નથી આવતી પણ તેણીની માતાની કબર પર ઉગેલા એક ઇચ્છાવાળું ઝાડ તેણીનીને મદદ કરે છે. આ વૃતાન્તમાં, સાવકી બહેનો રાજકુંવરને છેતરવા માટે તેમના પગના કેટલાક ભાગને કાપી નાખે છે જેથી તેમના પગમાં ચંપલ યોગ્ય રીતે ગોઠવાઇ શકે. રાજકુમારને બે કબૂતરો દ્વારા સાવધાન કરવામાં આવે છે જે સાવકી બહેનોની આંખોમાં ચાંચ ભોંકે છે, જેથી તેઓ તેમની બાકીની જીંદગી આંધળા ભિખારીઓ તરીકે ગુજારે છે. આ વાર્તામાં, રાજકુમાર બે વખત બનાવટ કરે છે પણ પંખીઓ દ્વારા તેને જતું કરવામાં આવે છે. જે રાજકુમારની પ્રતિષ્ઠાને ઓછી કરે છે અને તે ઓછો પરાક્રમી લાગે છે, જેથી સિન્ડ્રેલાની પ્રતિષ્ઠા એક મજબૂત-ઇચ્છાશક્તિવાળી વ્યક્તિ તરીકે ઉભરે છે.[૧૨]

સ્કોટીશ કેલ્ટિક કાલ્પનિક/માહિતીમાં, એક જેલ,ડોન્ન અને ક્રથેનાચની એક વાર્તા છે. કેલ્ટિક સમાનાર્થમાં સાવકી બહેનો જેલ અને ડોન્ન છે, અને સિન્ડ્રેલા ક્રીથેનાચ તરીકે છે.

વાર્તા (પેરાઉલ્ટમાંથી લેવામાં આવેલ)[ફેરફાર કરો]

ઓલીવર હરફોર્ડ પેરાઉલ્ટ વૃતાન્તંમાંથી પ્રેરિત થઇને પરી માને સચિત્ર કરી

(ધણી વિવિધતાઓ માટે ઉપર જુઓ)

એકવાર એક વિધુરે એક આકર્ષક અને અભિમાની મહિલાની સાથે તેની બીજી પત્ની તરીકે લગ્ન કર્યા હતા. તેણીનીને બે પુત્રીઓ હતી જે પણ તેટલી જ અહંકારી હતી. તેની પહેલી પત્નીથી, તેને એક સુંદર તરુણ દીકરી હોય છે જેનામાં અસમાન સાલસતા અને મધુર સ્વભાવ હતો. સાવકી મા અને તેની પુત્રીઓ પહેલી પુત્રી પર તમામ ગૃહકામને પૂરું કરવા માટે દબાણ કરતી હતી. જ્યારે તેણી તેનું કામ કરી લેતી, ત્યારે તે રાખમાં બેસતી હતી, જેના કારણે તેને "સિન્ડ્રેલા" કહેવામાં આવતું હતું. આ ગરીબ છોકરી તે થાકને ઘીરજથી લેતી, પણ તેણીએ કદી પણ આ અંગે તેના પિતાને કહેવાની હિંમત ના કરી, જે તેને કદાચ ઠપકો પણ આપતા; તેની પત્નીનું તેમની પર પૂરું નિયંત્રણ હતું.

એક દિવસ એક રાજકુમાર પ્રદેશની તમામ તરુણ યુવતીઓને એક નૃત્યસમારોહમાં આવવા માટે આમંત્રિત કરે છે જેથી તે એક પત્નીની તેમાંથી પસંદ કરી શકે. બે સાવકી બહેનોને આમંત્રણ મળતા, તેઓ આનંદથી તેઓનું વોરડ્રોબનું આયોજન કરે છે. જોમાં સિન્ડ્રેલા તેઓને મદદ કરે છે અને નૃત્યની અંદર જવાનું સપનું વિચારે છે, ત્યારે તેઓ સિન્ડ્રેલાને તેવું મહેણું મારે છે કે નોકરાણી કદી પણ નૃત્યસમારોહમાં હાજરી ના આપી શકે.

જ્યારે બહેનો નૃત્યસમારોહ માટે જતી રહે છે, ત્યારે સિન્ડ્રેલા આશાભંગ થવાને કારણે રડે છે. તેને તેની પરી મા જાદુઇ રીતે દેખાય છે અને તે તેને નૃત્યસમારોહમાં હાજર રહેવા માટે મદદ કરે છે. તેણીની કોળાને એક દરબારી ગાડી, ઉંદરને ધોડોઓમાં, ઉંદરને ગાડી ચલાક તરીકે, અને ગરોળીને સેવકના રૂપમાં ફેરવી દે છે. ત્યારબાદ તેણી સિન્ડ્રેલાના ચીંથરાઓને એક સુંદર પોશાકમાં ફેરવી દે છે જેને એક નાજુક કાચના જોડા સંપૂર્ણ બનાવે છે. પરી મા તેણીને નૃત્યસમારોહને માણવાનું કહે છે, પણ આ મંત્રો તૂટે ના તે માટે મધ્યરાત્રિ પહેલા પાછા ફરવા માટે કહે છે.

નૃત્યસમારોહમાં, તમામ રાજદરબારી સિન્ડ્રેલાથી અતિ આનંદિત થાય છે, ખાસ કરીને રાજકુંવર, જે તેનો સાથ નથી છોડતો. તેની બહેનો દ્વારા અજાણ રહેલી સિન્ડ્રેલાને યાદ આવ્યું કે તેને મધ્યરાત્રિ પહેલા અહીંથી જતા રહેવાનું છે. ઘરે પાછા ફરીને સિન્ડ્રેલાએ પરી માની દયા માટે આભાર માન્યો. ત્યારબાદ તેણીએ તેની સાવકી બહેનોનું સ્વાગત કર્યું કે જે ઉત્સાહપૂર્વક બીજાની નહીં પણ નૃત્યસમારોહમાં મળેલી સુંદર છોકરી વિષે વાતો કરી રહી હતી.

જ્યારે બીજી સાંજે અન્ય એક નૃત્યસમારોહ રાખવામાં આવ્યો, ત્યારે ફરીથી સિન્ડ્રેલાએ તેની પરીમાની મદદથી તે નૃત્યસમારોહમાં હાજરી આપી. રાજકુંવર આનાથી વધુ આનંદિત બની ગયા. જોકે, આ સાંજે તેણી સમયનું ધ્યાન ના રાખી શકી અને મધ્યરાત્રિ થવાની છેલ્લા ટકોરે તેણીએ નૃત્યસમારોહ છોડ્યો, આ ઉતાવળના કારણે તેણીનીના કાચના ચંપલની એક જોડ રાજમહેલના પગથિયા પર છૂટી ગઇ. રાજકુંવરે પાછળ પડી તેણીનીને શોધવાનો પ્રયત્ન કર્યો પણ રાજમહેલની બહારના પહેરેદારોએ માત્ર એક સાદી સ્થાનિક નોકરડીને રાજમહેલ છોડીને જતા જોઇ હતી. રાજકુંવર તે ચંપલને પોતાની પાસે રાખી લે છે અને શપથ લે છે તે આ ચંપલ જે છોકરીનું હશે તેને શોધીને તેની જોડે લગ્ન કરશે. બીજી તરફ, સિન્ડ્રેલા ચંપલની બીજી જોડીને પોતાની પાસે રાખે છે, જે મંત્ર તૂટી જવાથી અદ્રશ્ય થયું ન હતું.

રાજકુંવર રાજ્યની તમામ મહિલાઓ પર તે ચંપલ યોગ્ય બેસે છે કે નહીં તેના માટે પ્રયત્ન કરાવે છે. જ્યારે રાજકુંવર સિન્ડ્રેલાના નિવાસસ્થાનમાં આવે છે, ત્યારે તેની સાવકી બહેનો અહંકારમાં તે ચંપલને અજમાવે છે. જ્યારે સિન્ડ્રેલા પણ તે ચંપલને અજમાવી શકે છે કે નહીં તેવું પૂછે છે ત્યારે તેની સાવકી બહેનો તેણીને મહેણું મારે છે. સ્વાભાવિકરીતે, ચંપલ તેણીનીને યોગ્ય રીતે બંધબેસે છે, અને સિન્ડ્રેલા અન્ય ચંપલ પણ યોગ્ય માપ માટે રજૂ કરે છે. સાવકી બહેનો માફી માટે ભીખ માંગે છે અને સિન્ડ્રેલા તેઓની ક્રૂરતા માટે તેઓને માફ કરી દે છે.

સિન્ડ્રેલા મહેલમાં પાછી ફરે છે જ્યાં તેણી રાજકુંવર સાથે લગ્ન કરે છે, અને સાવકી બહેનો પણ બે ઉમરાવો જોડે લગ્ન કરે છે.

આ વાર્તાનો બોધપાઠ તે છે કે સુંદરતા એક અમૂલ્ય રત્ન છે, પણ ઉદારતાની કોઇ કિંમત નથી. જેના વગર કશું પણ શક્ય નથી; તેની સાથે હોવાથી, આપણે કશું પણ કરી શકીએ છીએ.[૧૩]

સિન્ડ્રેલા ને આર્ને-થોમ્પસનના પ્રકાર 510એ જેવી, એક પજવેલી નાયિકા તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. અન્ય પ્રકારોમાં આ મુજબ સમાવેશ થાય છે ધ સાર્પ ગ્રે શીપ , ધ ગ્લોડન સ્લીપર , ધ સ્ટોરી ઓફ ટામ એન્ડ કામ , રુશેન કોટીઇ , ફેર, બ્રાઉન એન્ડ ટ્રેમ્બલીંગ અને કેટી વુડેનક્લોક .[૧૪]

અનુરૂપતાઓ[ફેરફાર કરો]

માસ્સેનેટની સેન્ડ્રીલોન
ચિત્ર:Cinderella-ballet-Ashton-Helpmann.jpg
પોકોફીવેની સિન્ડ્રેલા, જેનું ફેડરીક એશટોન દ્વારા નૃત્ય નિર્દેશન કરવામાં આવ્યું હતું
પાન્ટોમીમે અડેલ્ફી ખાતે
લુઇસીઆનામાં નાતાલને પ્રદર્શિત કરતી સિન્ડ્રેલા

ઘણી નોંઘપાત્ર કૃતિઓના મૂળ રચનામાં સિન્ડ્રેલાની વાર્તા આધાર તરીકે રહેલી છે:

સંગીત નાટક[ફેરફાર કરો]

સંગીતમય નૃત્યનાટિકા[ફેરફાર કરો]

આઇસ શો (બરફ પર કરવામાં આવતું ખેલ)[ફેરફાર કરો]

ટૂંકું કાવ્ય[ફેરફાર કરો]

રંગભૂમિ[ફેરફાર કરો]

પૅન્ટોમાઇમ (નાતાલ વખતે ભજવાતું મૂકનાટક)[ફેરફાર કરો]

1904માં લંડનમાં, સિન્ડ્રેલાને એક પૅન્ટોમાઇમ તરીકે ડરુરી લાને થિયેટરમાં પહેલી વખત રંગમંચ પર રજૂ કરાયું હતું અને ત્યારબાદ 1905માં લંડન ખાતે અડેલ્ફી થિયેટરમાં આ રજૂઆત થઇ હતી. ત્યારબાદના વૃતાન્તમાં ફીલ્લીસ ડારે, જેની ઉંમર 14 કે 15 વર્ષની હતી તેણે તેમાં કામ કર્યું હતું.

પરંપરાગત પેન્ટમાઇમ વૃતાન્તના પ્રારંભિક પ્રસંગને એક જંગલમાં ઊભો કરવામાં આવ્યો છે જેમાં શિકાર સાથે ઝૂલતા રાજકુમાર અને તેના "જમણા હાથ સમાન વ્યક્તિ" ડાન્ડીની સાથે પહેલી વાર સિન્ડ્રેલાને મળે છે, ડાન્ડીની આ નામ અને પાત્ર જીઓચીનો રોસ્સીનીનું સંગીત નાટક લા સેનેરેન્ટોલો માંથી લેવામાં આવ્યું હતું. સિન્ડ્રેલા ભૂલથી ડાન્ડીનીને રાજકુંવર અને રાજકુંવરને ડાન્ડીની સમજી લે છે.

તેણીનીના પિતા, બારોન હાર્ડઅપ, તેની બે સાવકી બહેનોના નિયંત્રણ હેઠળ હોય છે, આ કદરૂપી બહેનોની એક સેવક હોય છે જેનું નામ બટન્સ છે, જે સિન્ડ્રેલાની મિત્ર હોય છે. આખા પેન્ટમાઇમ દરમિયાન, બારોનને દલાલના માણસો (મોટાભાગે ચાલુ રાજકીય નેતાઓના નામ પરથી તેના નામ પાડવામાં આવે છે) દ્વારા બાકીના ભાડાના નાણાં માટે હેરાન કરવામાં આવે છે. સિન્ડ્રેલા નૃત્યસમારોહમાં જાય તે માટે પરી માએ જાદુથી દરબાર ગાડી (કોળો માંથી), સેવક (ઉંદર માંથી), ગાડી ચાલક (દેડકા માંથી), અને એક સુંદર પોશાકની (ચીંથરા માંથી) રચના કરવાની હોય છે. જોકે, તેણીએ મધ્યરાત્રિ પહેલા જરૂરથી પાછા ફરવું પડશે, કારણ કે ત્યારબાદ આ મંત્રનો અંત થઇ જશે માટે.

સંગીતમય રંગભૂમિ[ફેરફાર કરો]

રોડજેર્સ અને હામ્મેર્સ્ટેઇનના વૃતાન્તને પણ તે વખતે રંગમંચ પર રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ સફળ વૃતાન્તને 1958માં લંડન કોલીસેયમ ખાતે રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું જેમાં ટોમી સ્ટેઇલે, યાના, જીમી એડવર્ડ્સ, કેન્નેથ વિલિયમ્સ અને બેટ્ટી માર્સડેને ભૂમિકા ભજવી હતી. આ વૃતાન્તમાં રોડજેર્સ અને હામ્મેર્સ્ટેઇનના અન્ય કેટલાક વધારેલા ગીતોની સાથે ટોમી સ્ટેઇલે દ્વારા લખાયેલું ગીત 'યુ એન્ડ મી' પણ ગાવામાં આવ્યું હતું. આ ગીત તેમને જીમી એડવર્ડ્સ જોડે ગાયું હતું.બોબી હોવેલ તેના સંગીત નિર્દેશક હતા. 2005ના વૃતાન્તમાં પાઓલો મોન્ટાલ્બન અને અલગ અલગ જાતિના પાત્ર, જેવા 1997ના ટીવી વૃતાન્તમાં હતા તે રીતે રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા. 2008માં બ્રોડવેય એશિયા મનોરંજને એક આંતરાષ્ટ્રીય સફરના રંગમંચને તૈયાર કર્યું હતું જેમાં લેઅ સાલોન્ગ અને ઓસ્ટ્રેલિયાના અભિનેતા પીટર સાઇડેને દર્શાવવામાં આવ્યા હતા.
  • 1929માં લંડનમાં, મિસ્ટર સીન્ડ્રેર્સ , એક સંગીતમય રચનાને અડેલ્ફી રંગભૂમિ ખાતે બહાર પાડવામાં આવી હતી. 1934માં તેના પર ચિત્રપટ બનાવવામાં આવ્યું હતું
  • સ્ટેફેન સોન્ધેઇમની કૃતિ ઇન્ટુ ધ વુડ્સ (1988), જેમાં સિન્ડ્રેલા ધણી પરી કથાઓના ભૂમિકાઓમાંની એક હતી જે આ કથાના એક ભાગરૂપે બતાવવામાં આવી છે. આમાં ગ્રીમ ભાઈઓના વૃતાન્તવાળા "સિન્ડ્રેલા"ના થોડાક હિસ્સાનો પણ આધાર લેવામાં આવ્યો છે જેમાં જાદુ કરતા પંખીઓ, માતાની કબર, ત્રણ દડાઓ, અને સાવકી બહેનોના અંગવિચ્છેદન અને આંધળી બનાવવાના ભાગને સમાવવામાં આવ્યો હતો.
  • મેરી ડોનેલ્લીની કૃતિ ધ રીટર્ન ઓફ ધ ગ્લાસ સ્લીપર
  • કેટ હાવ્લેયની સિન્ડ્રેલા જેને બ્રિટિશ પાન્ટોસ પ્રકારે લખવામાં આવી છે.
  • સિન્ડી , 1964ની એક ઓફ-બ્રોડવે રચના હતી જેની સંગીતમય ગોઠવણ જ્હોની બ્રાન્ડોન કરી હતી
  • Золушka (કે જોલુશ્કા) , રશિયન પોપ સંગીતમય રચના ટીવી માટે 2002માં બનાવવામાં આવી હતી
  • સિન્ડ્રેલા (2007), એક પૅન્ટમાઇમ (નાતાલ વખતે ભજવાતું એક મૂકનાટક) જેને સ્ટેફેન ફ્રાય ઓલ્ડ વીચ થિયેટર માટે લખવામાં આવ્યું હતું
  • સિન્ડ્રેલા સીલ્લીયસ મ્યૂઝિકલ (2008/09), એક સંગીતમય રમૂજ જેને રોઝ પેટ્ટી દ્વારા ઇલગીન થિયેટર ટોરન્ટો માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું

નાટકો[ફેરફાર કરો]

ચિત્રપટો[ફેરફાર કરો]

Cinderella (1911)

આટલા દાયકાઓથી, સિન્ડ્રેલામાંથી પ્રત્યક્ષરીતે કે પછી વાર્તાના આધારમાં તેની કથાનો થોડાક ઉપયોગ કરી અનુરૂપ બનાવીને એકસો જેટલી ફિલ્મો બનાવવામાં આવી છે. લગભગ દર વર્ષે એક ફિલ્મ આ વિષય સાથે બને છે, પણ મોટાભાગે આવી કેટલીક ફિલ્મોનું નિર્માણ અને રજૂ કરવાથી, પરિણામ તે આવ્યું કે સિન્ડ્રેલા સાહિત્યનું એક એવું કાર્ય બની ગઇ છે જે મોટી સંખ્યામાં ફિલ્મ અનુકૂળતાનું કારણ હોય. તેની હરીફાઇ માત્ર કેટલીક ફિલ્મો જે બ્રામ સ્ટ્રોકરની નવલકથા ડ્રેક્યુલા પરથી લેવામાં આવી હોય કે તેના પર આઘારીત હોય તેની સાથે છે.[સંદર્ભ આપો]

પુસ્તકો[ફેરફાર કરો]

  • કોક્સ એમ.-આર. સિન્ડ્રેલા. મરીન રોલ્ફે કોક્સ દ્વારા ત્રણસોને પિસ્તાલીસ વિવિધતાવાળી સિન્ડ્રેલા, કેટસ્કીન, અને કેપ ઓરુશેસ, ભાવવાચક અને કોઠામાં મૂકવાની સાથે જ મધ્યયુગીને સમાનતાની ચર્ચા અને નોંધો તેમાં લખવામાં આવી છે. એલ., 1893.
  • રુથ એ.બી. ધ સિન્ડ્રેલા સાયકલ. લુન્ડ: જીલેરુપ, 1951.

નવલકથાઓ[ફેરફાર કરો]

  • ધ ગ્લાસ સીલ્પર: એલેનનોર ફરજેઓન દ્વારા લખવામાં આવી હતી

ટૂંકી વાર્તા[ફેરફાર કરો]

ચિત્રવાળી વાર્તાઓ[ફેરફાર કરો]

રમુજી વાર્તાઓ[ફેરફાર કરો]

  • સિન્ડ્રેલા બિલ વિલીન્ગહમની વેર્ટીગો શ્રેણીઓમાં એક પાત્ર તરીકે દેખાણી, ફાબ્લેસ. સિન્ડ્રેલા (કે "સીન્ડી", એ રીતે તેના સાથી ફાબ્લેસ તેણીને કહેતા હતા) જે પ્રિન્સ ચાર્મિંગની પહેલાની પત્નીમાંની ત્રીજા નંબર અને છેલ્લી પત્ની હોવાની સાથે ફાબ્લેસની આવાસી શ્રેષ્ઠ ગુપ્તચર છે. તેણીની માલિકીના ચંપલની દુકાન, ગ્લાસ સ્લીપરની આડમાં તે આ ગુપ્તચરનું કામ ચલાવતી હોય છે તથા તેણી કટુ વ્યક્તિત્વને ધારણ કરીને તેણીના બાકીના સમાજની શંકાઓને ઉડાડી દે છે.
  • જુન્કો મીઝુનો દ્વારા રચિત સિન્ડ્રેલ્લા
  • કોરી યુકી દ્વારા રચિત લુડવીંગ રેવોલ્યૂશન આ વૃતાન્તંમાં, સિન્ડ્રેલાના પગ ખૂબ જ મોટા હોય છે અને શ્રેણીના આગેવાન તેણીનીને તેમના ચંપલ એક સાંજ માટે ભાડે આપે છે, તે રીતે કે જાણે તે તેણીના પરી મા હોય. સાથે જ, રાજકુંવર નૃત્યસમારોહનું આયોજન તેની પત્નીને શોધવા માટે નહીં પણ તેની પાળતૂ ગરોળી, ઇસોલ્ડેને કયા મોટા પગવાળી મહિલાએ મારી છે તે શોધવા માટે રાખે છે.

ગીતો[ફેરફાર કરો]

કેટલાક પ્રસિદ્ધ ગીતો જેમાં સિન્ડ્રેલાની વાર્તાના સંદર્ભને ઉલ્લેખવામાં આવ્યો છે તે આ પ્રમાણે છે:

સિન્ડ્રેલા જમ્પરોપ ગીત[ફેરફાર કરો]

બાળકો માટે અહીં એક જમ્પરોપ ગીત છે જેમાં સિન્ડ્રેલાને સમાવવામાં આવી છે:

સિન્ડ્રેલાએ પીળો પોશાક પહેર્યો છે, તેણી ઉપરના માળે તેના સાથીને ચુંબન કરવા ગઇ હતી,

તેણીએ ભૂલથી એક સાપને ચુંબન કર્યું, તો કેટલા દાક્તરોની તે માટે જરૂર પડશે? 1, 2, 3, વગેરે.
સિન્ડ્રેલાએ વાદળી પોશાક પહેર્યો છે, તેણી ઉપરના માળે તેણીના જોડાની દોરીને બાંધવા ગઇ હતી, તેણે ભૂલ કરી અને ગાંઠ બાંધી દીધી, તો કેટલી ગાંઠો તેણીએ બાંધવી જોઇએ? 1, 2, 3, વગેરે.
સિન્ડ્રેલાએ લીલા રંગનો પોશાક પહેર્યો છે, તેણી શહેરના મધ્યભાગમાં વીંટી ખરીદવા ગઇ હતી, તેણીએ ભૂલ કરી અને એક નકલી વીંટી ખરીદી લીધી, તો તે કેટલા દિવસો પહેલા તૂટી ગઇ? 1, 2, 3, વગેરે.
સિન્ડ્રેલાએ દોરીવાળો પોશાક પહેર્યો છે, તેણી પોતાના ચહેરાને સરખું કરવા ઉપરના માળે ગઇ હતી, ઓહ ના ઓહ ના, તેણીએ એક કંલક શોધ્યો છે, કેટલા પાવડર પફ તેણીને તે પતાવવા માટે જોઇશે? 1, 2, 3, વગેરે.
સિન્ડ્રેલાએ રેશમી પોશાક પહેર્યો છે, તેણી બહાર થોડુંક દૂધ લેવા ગઇ હતી, ભૂલથી તે તળાવમાં પડી ગઇ, હજી ક્યાં સુધી તેણી બચી શકશે? 1, 2, 3, વગેરે.

આ ગણતરી ત્યાં સુધી ચાલુ રહેશે જ્યાં સુધી કૂદનાર એક કૂદકો મારવાનું ભૂલી ન જાય. જો તેઓ તે કરે તો ગણતરી ફરીથી શરૂ કરવામાં આવે છે.

વિવિધતાઓ:

સિન્ડ્રેલાએ પીળો પોશાક પહેર્યો હતો, શહેરમાં તેણી તેના સાથીદારને મળવા ગઇ હતી (કે "થોડીક રાઇ ખરીદવા").

રસ્તામાં, તેણીનું પાત્ર ફાટી ગયું. બધા લોકોને તેનાથી સૂગ ચઢી.

(જોકસન હાઇટ્સ, ક્વીન્સમાં સાંભળવામાં આવ્યું હતું, પાછલી 1950ની સાલમાં)

સિન્ડ્રેલાએ પીળો પોશાક પહેર્યો હતો, તેણી ઉપરના માળે તેના સાથીદારને ચુંબન કરવા ગઇ હતી. કેટલા ચુંબનો તેણીએ તેને કર્યા હતા
(નોર્ધન આર્લેન્ડમાં સાંભળવામાં આવ્યું હતું)

સિન્ડ્રેલાએ યેલ્લામાં પોશાક પહેર્યો હતો, શહેરમાં ફેલ્લાને ચુંબન કરવા ગઇ હતી. ભૂલથી એક સાપને ચુંબન કર્યું, કેટલા ટાંકા તેણીને લેવા પડશે?"

વિડીઓ ગેમ[ફેરફાર કરો]

2005માં, ડિઝનીએ Disney's Cinderella: Magical Dreams નીન્ટેન્ડો માટે ગેમ બોય એડવાન્સ બહાર પાડી. સિન્ડ્રેલાને પણ ડિઝનીની / સ્કુરેસોફ્ટની વિડીયો રમત કિંગડમ હાર્ટ્સ[૧૬]માં રજૂ કરવામાં આવી હતી જ્યાં તેણી સાત હૃદયની રાજકુમારીઓમાંની એક હતી જેની જરૂર અંધકારના દરવાજાને ખોલવા માટે પડતી હતી. તેણી, તેની આખી દુનિયાની સાથે, કિંગડમ હાર્ટ્સ: બર્થ બાય સ્લીપમાં હશે.

આ પણ જોશો[ફેરફાર કરો]

સંદર્ભ[ફેરફાર કરો]

  1. Zipes, Jack (2001). The Great Fairy Tale Tradition: From Straparola and Basile to the Brothers Grimm. W. W. Norton & Co. પૃષ્ઠ 444. ISBN 978-0393976366. CS1 maint: discouraged parameter (link)
  2. ઓલઘો બોથ ધ સ્ટ્રોરી ટાઇટલ એન્ડ ધ કેરેક્ટર્સ નેમ ચેન્જ ઇન ડિફર્ન્ટ લેગંવેજીસ, ઇન ઇંગ્લીશ-લેગવેજ ફોકલોરે "સિન્ડ્રેલા" ઇઝ ધ આર્ચેટાઇપલ નેમ.
  3. Strabo (23). "Strabo's account of Rhodopis". The Geography. મેળવેલ 25 March 2010. Check date values in: |date= (મદદ)
  4. "The Egyptian Cinderella", an embellished retelling.
  5. Anderson, Graham (2000). Fairytale in the ancient world. Routledge. પૃષ્ઠ 27. ISBN 978-0415237024. મેળવેલ 25 March 2010.
  6. Herodotus. The Histories. મેળવેલ 25 March 2010. CS1 maint: discouraged parameter (link), બુક 2, ચેપ્ટર્સ 134 અને 135.
  7. અલીન, "વેરીયસ હિસ્ટ્રી", 13.33
  8. સેનેકા, અપોકોલોસ્યાટોસીસ દેવી કલુડી
  9. Ulrich Marzolph, Richard van Leeuwen, Hassan Wassouf (2004). The Arabian Nights Encyclopedia. ABC-CLIO. પૃષ્ઠ 4. ISBN 1576072045.CS1 maint: postscript (link)
  10. લીન્ડા હાજ્જે, ઓવા સ્ટેટ, ઇંગ્લીશ ડિપાર્ટમેન્ટ ઇનસ્ટક્ટર કોર્સ વેબસાઇટ, http://www.public.iastate.edu/~lhagge/newpage6.htm સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૯-૦૨ ના રોજ વેબેક મશિન
  11. ફંક & વાગનાલાસ ન્યૂઝ ઇનસાયક્લોપીડીયા, , 27 vols. (ન્યૂ યોર્ક: ફંક & વાગનાલ્લાસ, આઇએનસી., 1975) વોલ્યૂમ 6, p. 133-134 -- ધિઝ ઇનસાયક્લોપીડીયા સેટ ફિચર્સ ધિઝ એરર.
  12. કારાસેક, બાર્બરા એન્ડ હાલ્લેટ્ટ, માર્ટીન, ફોક & ફેરી ટેલ્સ આર્મસીર્ક, લાન્કાશીરે: બોર્ડ વ્યૂ પ્રેસ, 2002.
  13. પેરાયુલ્ટ: સિન્ડ્રેલા; ઓર, ધ લીટલ ગ્લાસ સ્લીપર
  14. હેડી અન્ને હેનેર, "ટેલ્સ સીમીલર ટુ સિન્ડ્રેલા સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૩-૦૮ ના રોજ વેબેક મશિન"
  15. Perlman, Janet (1981). "The Tender Tale of Cinderella Penguin". NFB.ca. National Film Board of Canada. મેળવેલ 2009-03-12.
  16. અનીસે હોલ્લીનસેડ, "રિવ્યૂ ઓફ ડિઝનીસ સિન્ડ્રેલા: મેઝિક ડ્રમ્સ સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૧-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિન," ગેમઝોન (10/03/2005).

બાહ્ય લિંક્સ[ફેરફાર કરો]

ઢાંચો:Brothers Grimm ઢાંચો:Ballet