જીવરામ જોષી
જીવરામ જોષી | |
|---|---|
| જન્મ | ૬ જુલાઇ, ૧૯૦૫ ગરણી, ગુજરાત, ભારત |
| મૃત્યુ | ૨૮ એપ્રિલ, ૨૦૦૪ અમદાવાદ |
| વ્યવસાય | લેખક |
| નિવાસસ્થાન | અમદાવાદ |
| રાષ્ટ્રીયતા | ભારતીય |
| નાગરિકતા | ભારતીય |
| સંબંધીઓ | ભવાનીશંકર (પિતા), સંતોકબેન (માતા) |
જીવરામ ભવાનીશંકર જોષી (૬ જુલાઇ, ૧૯૦૫ - ૨૮ એપ્રિલ ૨૦૦૪) જાણીતા ગુજરાતી બાળસાહિત્યકાર હતા.[૧]
જીવન[ફેરફાર કરો]
જીવરામ જોષીનો જન્મ અમરેલી જિલ્લાના ગરણી ગામે થયો હતો. ૧૯૨૭ માં કાશી રહીને સંસ્કૃત સાથે અંગ્રેજી ભણવાનો પ્રયત્ન કર્યો અને કાશી વિદ્યાપીઠના પરિચયમાં આવ્યા. ઘણો સમય સ્વાતંત્ર્ય-સત્યાગ્રહની ચળવળમાં ગાળ્યો અને છેવટે બાળસાહિત્યના લેખનને અપનાવ્યું. તેઓ સંદેશના બાળસાપ્તાહિક ઝગમગના તંત્રી હતા.[૨]
સાહિત્ય[ફેરફાર કરો]
તેમણે બાળસાહિત્યના વિપુલ સર્જન સાથે એમણે બાલમાનસમાં રમતાં થઈ જાય તેવાં કાલ્પનિક પાત્રો પણ આપ્યાં છે.[૩] મિયાં ફૂસકીના ૩૦ ભાગ, છકો મકોના ૧૦ ભાગ, છેલ છબોના ૧૦ ભાગ, અડુકિયો દડુકિયોના ૧૦ ભાગ, ઉપરાંત એમણે પ્રેરક પ્રસંગવાર્તાવલિના ૨૦ ભાગ, બોધમાળાના ૧૦ ભાગ આપ્યા છે. એમના અન્ય અનેક બાળગ્રંથોમાં બાળસાહિત્ય સર્વસંગ્રહ (૧૯૩૬) નું પણ સ્થાન છે. તેમની તભા ભટ્ટ, રાણી ચતુરા અને રાજા વિક્રમ વાર્તાઓ પણ લોકપ્રિય છે.[૪] તેમણે રમત ગમત ગીતો (૧૯૫૨) લખ્યા હતા જે રમતી વખતે ગાવાના ગીતો છે. તેમની વાર્તાઓ છકો મકો (૧૯૬૩) અને પાણીદાર મોતી (૧૯૬૫)નું તેમણે નાટ્યરૂપાંતરણ કર્યું હતું.[૫]
તેમનું પાત્ર મિયાં ફૂસકી બહારથી મૂર્ખ લાગવા છતાં સંકટસમયે બુદ્ધિથી માર્ગ કરતો, દશ ભાગોમાં વહેંચાયેલી બાળવાર્તાનો બાળવાચકોને અત્યંત પ્રિય નાયક છે.
અડુકિયો દડુકિયો અને ગલુ જાદુગર પરથી ૨૦૦૮માં ગુજરાતી ચલચિત્ર બન્યું હતું.[૬] મિયાં ફૂસકી પાત્રનું નાટકો, ટેલિવિઝન ધારાવાહિક અને ચલચિત્રમાં રૂપાંતર થયેલું છે.[૭]
સંદર્ભ[ફેરફાર કરો]
- ↑ Building Library Collections and National Policy for Library and Information Services: Seminar Papers, Thirtieth All India Library Conference, Rajasthan University, Jaipur, January 28-31, 1985. Indian Library Association. ૧૯૮૫. p. ૪૯૪. Unknown parameter
|author૧=ignored (મદદ); Unknown parameter|author૨=ignored (મદદ); Check date values in:|year=(મદદ) - ↑ "બાળસાહિત્યકાર જીવરામ જોષી – ટીના દોશી". ReadGujarati.com. 19 April 2010. Retrieved 17 March 2015. Check date values in:
|accessdate=, |date=(મદદ) - ↑ Peter Hunt (૨ સપ્ટેમ્બર ૨૦૦૩). International Companion Encyclopedia of Children's Literature. Routledge. p. ૮૦૨. ISBN 978-1-134-87993-9. Check date values in:
|date=(મદદ) - ↑ The Indian P.E.N. 1955. p. 399. Check date values in:
|year=(મદદ) - ↑ Children's literature in Indian languages. Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting, Govt. of India. 1982. pp. 55, 60. Unknown parameter
|author૧=ignored (મદદ); Unknown parameter|author૨=ignored (મદદ); Check date values in:|year=(મદદ) - ↑ "Straight from the art". India Today. ૧૩ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૮. Retrieved ૧૭ માર્ચ ૨૦૧૫. Check date values in:
|accessdate=, |date=(મદદ) - ↑ "Will literary adaptations make a comeback on TV?". The Times of India. ૨૯ જુલાઇ ૨૦૧૪. Retrieved ૧૭ માર્ચ ૨૦૧૫. Check date values in:
|accessdate=, |date=(મદદ)