ભિલાઈ

વિકિપીડિયામાંથી
ભિલાઈ

भिलाई

ભિલાઈ નગર
ભિલાઈ is located in Chhattisgarh
ભિલાઈ
ભિલાઈ
અક્ષાંશ-રેખાંશ: 21°13′N 81°23′E / 21.21°N 81.38°E / 21.21; 81.38Coordinates: 21°13′N 81°23′E / 21.21°N 81.38°E / 21.21; 81.38
દેશભારત
રાજ્યછત્તીસગઢ
જિલ્લોદુર્ગ
સરકાર
 • પ્રકારમહાનગર પાલિકા
 • મેયરદેવેન્દ્ર યાદવ
વિસ્તાર
 • કુલ૩૪૦.૯૯ km2 (૧૩૧.૬૬ sq mi)
વિસ્તાર ક્રમરાજ્યમાં બીજું, દેશમાં ૭૦મું
ઊંચાઇ
૨૯૭ m (૯૭૪ ft)
સમય વિસ્તારUTC+૫:૩૦ (આઇ.એસ.ટી.)
પીન કોડ
૪૯૦૦૦૬
વાહન નોંધણીCG-07
વેબસાઇટwww.bhilainagarnigam.com

ભિલાઈ કે ભિલાઈ નગર ભારત દેશનાં છત્તીસગઢ રાજ્યના દુર્ગ જિલ્લામાં આવેલું એક શહેર છે.[૧] ભિલાઈમાં આવેલા ભિલાઈ સ્ટીલ પ્લાન્ટ અને અન્ય રસાયણ ઉદ્યોગોને કારણે આ શહેર ખુબ જાણીતું છે. અહીં વ્યવસાયાર્થે આવીને વસેલી વિવિધભાષી પ્રજાને કારણે ધીમેધીમે તે મધ્યભારતનાં અગત્યનાં શૈક્ષણિક ક્ષેત્ર તરીકે ઉભરી રહ્યું છે.

વ્યુત્પત્તિ[ફેરફાર કરો]

એમ માનવામાં આવે છે કે આ શહેરનું નામ અહિં વસતા ભીલ લોકોને કારણે ભીલોનું ગામ - ભીલાઈ પડ્યું હશે, જે હજુ આજે પણ નજીકના વનવિસ્તારમાં વસવાટ કરે છે.[૨]

વસ્તી[ફેરફાર કરો]

વર્ષ ૨૦૧૧માં થયેલી વસ્તી ગણતરીમાં દુર્ગ-ભિલાઈનગર શહેરી વિસ્તારની કુલ વસ્તી ૧૦,૦૬,૪૦૭ની નોંધવામાં આવી છે.[૩] દુર્ગ-ભિલાઈનગર શહેરી વિસ્તારમાં દુર્ગ (મ.ન.નિ.), ભિલાઈ નગર (મ.ન.નિ.), ડુમર દીહ (આંશિક), ભિલાઈ ચારોડા (ન.નિ.), જામુલ (ન.નિ.), કુમ્હારી (ન.નિ.), અહેમદ નગર (કેમ્પ), ફરીદ નગર અને ઉટાઇ (ન.પા.)નિ સમાવેશ થાય છે.[૪]

જનસુવિધાઓ[ફેરફાર કરો]

ભિલાઈનું મુખ્ય બજાર વર્ષો સુધી અંગ્રેજી L આકારમાં આવેલી દુકાનોનું જ બનેલું હતું, એક સમયે જેના એક છેડે ટાટા અને બીજા છેડે બાટાની દુકાનો આવેલી હતી. ૮૦ના દાયકા સુધી ફક્ત આ વિસ્તાર જ ખરીદી, આનંદપ્રમોદ અને અન્ય સામાજીક પ્રવૃત્તિઓનું કેન્દ્ર બની રહ્યું હતું. ૧૯૮૦ પછી ભિલાઈ શહેર વિસ્તરીને મોટું થયું અને એની સાથેસાથે સુપેલા વિસ્તારમાં ગંગોત્રી અને આકાશગંગા જેવા શોપિંગ સેન્ટરો બન્યાં.

નહેરુ નગર[ફેરફાર કરો]

આ ભિલાઈની બહાર વસેલી એક ટાઉનશીપ છે જે સેન્ટ્રલ એવન્યુ માર્ગ પર આવેલી છે.[૫] અહિં રાષ્ટ્રીય હસ્તકળા પ્રદર્શન (નેશનલ હેન્ડલુમ એક્સ્પો) ભરાયું હતું[૬] અને નહેરુ આર્ટ ગેલેરી પણ અહિં જ આવેલી છે.[૭][૮]

સંદર્ભ[ફેરફાર કરો]

  1. Census van 1 maart 2001 (via archive.org)
  2. "History of Bhilai, Historical Aspects of Bhilai, Origin of Bhilai". www.bhilaionline.in (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ ૨૨ ડિસેમ્બર ૨૦૧૫.
  3. "Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above" (PDF). Provisional Population Totals, Census of India 2011 (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૧૨.
  4. "Constituents of urban Agglomerations Having Population 1 Lakh & above" (PDF). Provisional Population Totals, Census of India 2011 (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૧૨.
  5. "Cross country race in Bhilai" (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ ૧૨ મે ૨૦૧૭.
  6. "NATIONAL HANDLOOM EXPO AT BHILAI" (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ ૧૨ જુન ૨૦૧૭. Check date values in: |access-date= (મદદ)
  7. "Bhilai bureaucrats bring out their 2-wheelers and helmets" (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ ૧૨ મે ૨૦૧૭.
  8. "DEGAN INAUGURATES 'FIRE SAFETY' EXHIBITION" (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ ૧૨ મે ૨૦૧૭.