સંદીપ ઉન્નીક્રિષ્નન

મેજર સંદીપ ઉન્નીક્રિષ્નન એસી
ચિત્ર:Sandeep Unnikrishnan.jpg
જન્મ	૧૫ માર્ચ ૧૯૭૭ કોઝિકોડ, કેરળ, ભારત
મૃત્યુ	૨૮ નવેમ્બર ૨૦૦૮ (વય ૩૧ વર્ષ) મુંબઈ, મહારાષ્ટ્ર, ભારત
અજ્ઞિદાહ	હેબ્બલ, બેંગાલુરુ, કર્ણાટક
દેશ/જોડાણ
સેવા/શાખા	ભારતીય ભૂમિસેના
સેવાના વર્ષો	૧૯૯૯-૨૦૦૮
હોદ્દો	મેજર
સેવા ક્રમાંક	આઈસી-૫૮૬૬૦
દળ	24x24px ૫૧ એસએજી, એનએસજી 27x27px ૭મી બિહાર
યુદ્ધો	ઓપરેશન વિજય આતંકવાદ વિરોધી કાર્યવાહી ઓપરેશન બ્લેક ટોર્નાડો
પુરસ્કારો	અશોક ચક્ર

સંદીપ ઉન્નીક્રિષ્નનન ભારતીય ભૂમિસેનાના એક અધિકારી હતા જે નેશનલ સિક્યુરીટી ગાર્ડના ખાસ કાર્યવાહી ટુકડીમાં તૈનાત હતા. તેઓ નવેમ્બર ૨૦૦૮ મુંબઈ હુમલા દરમિયાન શહીદ થયા હતા. તેમને ૨૬ જાન્યુઆરી ૨૦૦૯ના રોજ ભારતનો શાંતિકાળનો સર્વોચ્ચ વીરતા પુરસ્કાર અશોક ચક્ર એનાયત કરાયો હતો.

શરુઆતનું જીવન

તેમનો જન્મ બેંગ્લોર ખાતે નાયર પરિવારમાં થયો હતો. તેઓનો પરિવાર ચેરુવાન્નુર, કોઝિકોડ જિલ્લો, કેરળનો વતની હતા તેમના પિતા કે ઉન્નીક્રિષ્નન ભારતીય અંતરિક્ષ અનુસંધાનના કર્મચારી હતા અને માતા ધનલક્ષ્મી ઉન્નીક્રિષ્નન હતા.

તેમણે બેંગ્લોર ખાતે ફ્રેન્ક એન્થોની પબ્લિક સ્કુલમાંથી ૧૯૯૫માં શાળાકીય અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યો. તેમના સહપાઠીઓ અને શિક્ષકો તેમને સારા ખેલાડી તેમજ વિદ્યાર્થી તરીકે યાદ કરે છે જેઓ શાળાકીય પ્રવૃત્તિઓમાં અગ્રેસર રહેતા. તેઓ શાળાના ગાયકવૃંદના સભ્ય હતા અને સિનેમાના પણ શોખીન હતા.

સૈન્ય કારકિર્દી

તેઓ રાષ્ટ્રિય રક્ષા અકાદમી, પુના, મહારાષ્ટ્ર ખાતે ૧૯૯૫માં જોડાયા. તેઓ ઓસ્કાર સ્ક્વોડ્રન, નંબર ચાર પલટણના સભ્ય હતા અને ૯૪મા કોર્સના સ્નાતક હતા. અકાદમિના સાથીઓ તેમને નિસ્વાર્થ, ઉદાર અને શાંત તેમજ દૃઢ મનોબળવાળા વ્યક્તિ તરીકે ઓળખે છે.

તેઓ ૧૨ જુલાઈ ૧૯૯૯ના રોજ બિહાર રેજિમેન્ટની ૭મી પલટણમાં લેફ્ટનન્ટ તરીકે નિયુક્ત થયા. તેઓએ જમ્મુ અને કાશ્મીર ખાતે આતંકવાદ વિરોધી કાર્યવાહીમાં અને રાજસ્થાન ખાતે સેવા આપી હતી. ત્યારબાદ તેઓ નેશનલ સિક્યુરીટી ગાર્ડમાં જોડાયા હતા. તાલીમના અંતે જાન્યુઆરી ૨૦૦૭માં તેઓ ખાસ કાર્યવાહી દળમાં નિયુક્તિ પામ્યા હતા. તેમણે ભારતીય ભૂમિસેનાનો ઘાતક કોર્સ પણ પાયદળ સ્કુલ, બેલગામ ખાતેથી પૂર્ણ કર્યો હતો. તેમાં તેઓને પ્રશસ્તિ પત્ર અને સર્વોચ્ચ ગુણ મળ્યા હતા.

જુલાઈ ૧૯૯૯માં ઓપરેશન વિજય દરમિયાન પાકિસ્તાન ભૂમિસેનાના ભારે ગોળીબાર અને તોપમારા વચ્ચે તેઓ અગ્રીમ ચોકી પર તૈનાત હતા. ૩૧ ડિસેમ્બર ૧૯૯૯ના રોજ તેઓ ભારે ગોળીબાર વચ્ચે દુશ્મન સૈન્યની ૨૦૦ મીટર દૂર ચોકી સ્થાપવામાં સફળ રહ્યા હતા. આમાં તેમને છ સૈનિકોએ સાથ આપ્યો હતો.

ઓપરેશન બ્લેક ટોર્નાડો

૨૬ નવેમ્બર ૨૦૦૮ની રાતમાં દક્ષિણ મુંબઈના અનેક વિખ્યાત સ્થળો પર આતંકવાદીઓએ હુમલો કર્યો. તેમાંનું એક સ્થળ આશરે ૧૦૦ વર્ષ જુની તાજ મહાલ પેલેસ હોટેલ હતી. ઉન્નીક્રિષ્નન ૫૧મી ખાસ કાર્યવાહી દળનું નેતૃત્વ સંભાળી રહ્યા હતા. તેમનું મુખ્ય કાર્ય હોટલ ખાતે બંધકોને છોડાવવાનું હતું. તેઓ હોટલમાં ૧૦ કમાન્ડો સાથે પ્રવેશ્યા અને સીડી વડે છઠ્ઠા માળ સુધી પહોંચ્યા. ત્યારબાદ નીચે તરફ આવતાં તેમને આતંકવાદીની હિલચાલના આધારે ત્રીજા માળે હોવાની શંકા ગઈ. એક ઓરડો જે અંદરથી બંધ હતો તેમાં કેટલીક સ્ત્રીઓને બંધક બનાવાઇ હતી. દરવાજો તોડતાં જ ગોળીબારની શરુઆત થઈ જેમાં ઉન્નીક્રિષ્નનના સાથી કમાન્ડો સુનિલ યાદવને ગોળી વાગી.

ઉન્નીક્રિષ્નન દ્વારા ગોળીબાર વડે આતંકવાદીઓને રોકી રખાયા અને તે દરમિયાન યાદવને સલામત સ્થળે ખસેડવામાં આવ્યા. આ દરમિયાન આતંકવાદીઓ ભાગીને અન્ય સ્થળે જવા લાગ્યા જેનો ઉન્નીક્રિષ્નન પીછો કરવા લાગ્યા. આ બાદ મુઠભેડમાં તેમને ગોળી વાગતાં તેઓ ઇજાગ્રસ્ત થયા અને બાદમાં શહીદ થયા.

તેમના સાથીઓ અનુસાર તેમના આખરી શબ્દો "ઉપર ન આવતા, હું તેમને સંભાળી લઈશ" હતા.

અશોક ચક્ર પ્રશસ્તિ પત્ર

સંદીપ ઉન્નીક્રિષ્નનના માતાને અશોક ચક્ર અર્પણ કરતા રાષ્ટ્રપતિ પ્રતિભા પાટીલ, ૨૬ જાન્યુઆરી ૨૦૦૯.

અશોક ચક્ર પુરસ્કારનું પ્રશસ્તિ પત્ર નીચે મુજબ હતું:

આઈસી-૫૮૬૬૦ મેજર સંદીપ ઉન્નીક્રિષ્નન બિહાર રેજિમેન્ટ/૫૧ ખાસ કાર્યવાહી દળ મૃત્યુપર્યંત

૨૭ નવેમ્બર ૨૦૦૮ના રોજ હોટલ તાજમાંથી આતંકવાદીઓને ઠાર મારવાની કાર્યવાહીમાં મેજર સંદીપ ઉન્નીક્રિષ્નન નેતૃત્વ સંભાળી રહ્યા હતા અને તેમણે ૧૪ બંધકોને સલામત રીતે બચાવ્યા હતા.
કાર્યવાહી દરમિયાન તેમની ટુકડી પર ભારે પ્રમાણમાં આતંકવાદીઓએ ગોળીબાર કર્યો જેમાં તેમના એક સાથીને ગંભીર ઇજા પહોંચી. તેમણે સચોટ ગોળીબાર દ્વારા આતંકવાદીઓને રોકી રાખ્યા અને ઇજાગ્રસ્ત સાથીને સલામત સ્થળે ખસેડ્યો. આમ કરતાં તેઓને જમણા હાથમાં ગોળી વાગી. તેમની ઇજા છતાં તેઓ આતંકવાદીઓ સાથે અંતિમ શ્વાસ સુધી લડતા રહ્યા.

મેજર સંદીપ ઉન્નીક્રિષ્નન દ્વારા વીરતાનું પ્રદર્શન કરતાં તેમણે બંધુત્વ અને નેતૃત્વનું પ્રદર્શન કર્યું અને દેશ માટે સર્વોચ્ચ બલિદાન આપ્યું.

અંતિમસંસ્કાર

તેમના અંતિમસંસ્કાર દરમિયાન 'સંદીપ ઉન્નીક્રિષ્નન અમર રહે'ના નારાં લાગ્યાં. હજારો લોકો તેમના બેંગ્લોર ખાતેના નિવાસસ્થાને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા હાજર રહ્યાં અને તેમની અંત્યેષ્ઠિ સંપૂર્ણ સૈન્ય સન્માન સાથે યોજવામાં આવી.

મધર ડેરી ડબલ રોડને મેજર સંદીપ ઉન્નીક્રિષ્નન માર્ગ એવું નામ આપવામાં આવ્યું છે. રામામૂર્તિનગર ખાતે મેજર ઉન્નીક્રિષ્નનનું અર્ધપ્રતિમા મૂકવામાં આવી અને ચોકનું નામકરણ તેમના માનમાં કરવામાં આવ્યું.