પીએસએલવી-સી૧

પીએસએલવી-સી૧

પીએસએલવી રોકેટનો નમૂનો
અભિયાન પ્રકાર	એક ઉપગ્રહની તૈનાતી
ઑપરેટર	ઇસરો
વેબસાઈટ	ઇસરો વેબસાઇટ
અભિયાન અવધિ	૧૦૯૦.૫૨ સેકંડ
અવકાશયાન ગુણધર્મો
અવકાશયાન	ધ્રુવીય ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન
અવકાશયાન પ્રકાર	પ્રક્ષેપણ વાહન
નિર્માતા	ઇસરો
પ્રક્ષેપણ દ્રવ્યમાન	294,000 kilograms (648,000 lb)
વહનભાર દ્રવ્યમાન	1,250 kilograms (2,760 lb)
અભિયાન પ્રારંભ
પ્રક્ષેપણ તારીખ	04:47:00, September 29, 1997 (UTC) (1997-09-29T04:47:00Z) (IST)
રોકેટ	પીએસએલવી
પ્રક્ષેપણ સાઇટ	શ્રીહરિકોટા પ્રક્ષેપણ વિસ્તાર
કોન્ટ્રાક્ટર	ઇસરો
અભિયાન સમાપન
નિવર્તન	દટામણી કક્ષમાં તરતો મૂક્યો
નિરસ્ત	૨૧ માર્ચ ૧૯૯૬
કક્ષાકીય પેરામીટર
સંદર્ભ કક્ષા	ભૂકેન્દ્રીય કક્ષા
કાર્યકાળ	સૂર્યાચલ કક્ષા
ઉત્કેન્દ્રતા	૦.૦૦૧૧૦૪
નતિ	૯૮.૭૩૧°
આવર્તમાન	૧૦૧.૩૫ મિનિટ
વહનભાર
આઈઆરએસ-૧ડી
ધ્રુવીય ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહનનાં અભિયાનો

પીએસએલવી-સી૧ ભારતીય અંતરિક્ષ અનુસંધાન સંગઠન દ્વારા ચાલતા પીએસએલવી કાર્યક્રમનું ચોથું અભિયાન હતું. આ વાહને ઉપગ્રહ આઈઆરએસ-૧ડીનો વહનભાર લઈને સૂર્યાચલ કક્ષા પૃથ્વીની અધઃ કક્ષામાં તરતો મૂક્યો.

ભારતે રશિયાની મદદ વિના તૈયાર કરેલું આ સૌપ્રથમ પ્રક્ષેપણ વાહન છે. આ વાહને આઈઆરએસ-૧ડીને અંતરીક્ષમાં પૃથ્વીની સૂર્યાચલ ધ્રુવીય કક્ષામાં તરતો તો મૂક્યો, પરંતુ અભિયાનને વાહનના એક ઘટકમાંથી બળતણરૂપે ભરેલા હિલિયમનો રિસાવ થવાના કારણે, ધારેલી સફળતા ન મળી. આ અભિયાનનું લક્ષ આઈઆરએસ૧ડીને વર્તુળાકાર કક્ષામાં પ્રસ્થાપિત કરવાનું હતું. પરંતુ તેમાં સફળતા ન મળતાં તેને પરવલય કક્ષા (અંડાકાર કક્ષા)માં તરતું મૂકવામાં આવ્યો. આ અભિયાનને અંશતઃ સફળ ગણવામાં આવે છે, કારણકે તેમાં ઉપગ્રહનું સ્થાપન ધારેલી ઊંચાઈએ ન કરી શકાયું.

Mission parameters

• દ્રવ્યમાન:
  • ઉડ્ડયન વખતનું કુલ વજન: 294,000 kg (648,000 lb)
  • વહનભાર વજન: 1,250 kg (2,760 lb)

• સમગ્રતયા ઊંચાઈ : 44.4 m (146 ft)

• નોદક:
  • તબક્કો ૧: ઘન-ઈંધણ રોકેટ (હાયડ્રોક્સિલ ટર્મિનેટેડ પોલિબ્યુટીન)
  • તબક્કો ૨: પ્રવાહી ઈંધણ રોકેટ (યુએચ ૨૫ + N2O4)
  • તબક્કો ૩: ઘન-ઈંધણ રોકેટ (હાયડ્રોક્સિલ ટર્મિનેટેડ પોલિબ્યુટીન)
  • તબક્કો ૪: પ્રવાહી ઈંધણ રોકેટ (મોનોમિથાઇલહાયડ્રેઝાઇન + મિક્સ ઓક્સાઇડ ઓફ નાઇટ્રોનલ)

• ઊંચાઈ: 826 km (513 mi)

• મહત્તમ વેગ : 7,436 m/s (24,400 ft/s) (ચોથો તબક્કો પુરો થયો ત્યારનું અવલોકન)

• નત: ૯૮.૭°

• આવર્તનકાળ: ૧૦૯૦.૫૨ સેકંડ

પ્રક્ષેપણ

પીએસએલવી-સી૧ને ભારતીય સમય મુજબ ૨૯ સપ્ટેમ્બર ૧૯૯૭ની વહેલી સવારે ૧૧:૧૭ (IST) વાગે શ્રીહરિકોટા પ્રક્ષેપણ વિસ્તાર (હાલનુ્ં સતીશ ધવન અંતરિક્ષ કેન્દ્ર) ખાતેથી રવાના કરવામાં આવ્યું. આ વાહને આઈઆરએસ-૧ડી ઉપગ્રહને સફળતાપૂર્વકી પૃથ્વીની નિર્ધારિત સૂર્ય-સમક્રમિક કક્ષાામ તરતો મૂકી દીધો.

વધુ વાંચન

• ભારતીય અંતરિક્ષ અનુસંધાન સંગઠન
• ધ્રુવીય ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન