સફારી

સફારી

તંત્રી	નગેન્દ્ર વિજય
વર્ગ	સામાન્ય જ્ઞાન
આવૃત્તિ	માસિક
પ્રકાશક	નગેન્દ્ર વિજય
પ્રથમ અંક	૧ ઓગસ્ટ, ૧૯૮૦
કંપની	હર્ષલ પબ્લિકેશન
દેશ	ભારત
ભાષા	ગુજરાતી
વેબસાઇટ	www.harshalpublications.in

સફારી એ હર્ષલ પબ્લિકેશન, અમદાવાદ, ગુજરાત, ભારતમાંથી ગુજરાતી ભાષામાં પ્રકાશિત થતું એક માસિક વિજ્ઞાન અને સામાન્ય જ્ઞાનનું સામાયિક છે. સફારીના તંત્રી, મુદ્રક અને પ્રકાશક નગેન્દ્ર વિજય છે.

તેનો મુખ્ય હેતુ ગુજરાતની નવી પેઢીમાં જ્ઞાનનો ફેલાવો કરવાનો તેમ જ વિજ્ઞાન વધુ લોકપ્રિય બનાવવાનો છે. સફારીનો વિષય મુખ્યત્વે સામાન્ય જ્ઞાન રહે છે. તેમાં વિજ્ઞાન, ગણિત, ઇતિહાસ, રાજકારણ અને તાજા બનાવો જેવા વિષયોનો સમાવેશ થાય છે. આ સામાયિકનું વિભાજન 'બનાવ અને બેકગ્રાઉન્ડ', 'સંપાદકનો પત્ર', 'આ પત્ર સફારીને મળે', 'શોધ અને શોધકો', 'નવું સંશોધન', 'એક વખત એવું બન્યું', 'સુપર સવાલ', 'ફેક્ટફાઇન્ડર', 'સુપર ક્વિઝ' તેમ જ 'માઇન્ડ ગેમ્સ' જેવા વિભાગોમાં કરવામાં આવ્યું છે. તેની ટેગલાઇન "બુદ્ધિશાળી વાચકો માટેનું મેગેઝિન" છે. અન્ય સામાયિકોની જેમ સફારીમાં ક્યારેય જાહેર ખબર જોવા મળતી નથી.

તેનો ફેલાવો ગુજરાતની સાથે ભારતના અન્ય ભાગો તેમજ ભારતની બહાર અમેરિકા, ન્યુઝીલેન્ડ તેમજ ઈંગ્લેન્ડમાં પણ જોવા મળે છે.

તે બાળકો, વિદ્યાર્થીઓ અને મોટેરાઓમાં પણ પ્રચલિત સામાયિક છે. તેમાં સરળથી અઘરા સુધીના કોયડાઓ, કવીઝ, ફેક્ટફાઈન્ડર, સુપર કવીઝ વિભાગ અને જોક્સ હોય છે.

ઇતિહાસ

સફારીની શરૂઆત ૧ ઓગસ્ટ, ૧૯૮૦ના રોજ નગેન્દ્ર વિજય દ્વારા થઇ હતી. ૬ અંકો પછી તેનું પ્રકાશન બંધ થયું. તેનું ફરી પ્રકાશન જુલાઇ ૧૯૮૬માં શરૂ થયું અને ફરીથી ૧૦મા અંકે તેનું પ્રકાશન અટક્યું. મે ૧૯૯૨માં સામાયિકનું પ્રકાશન ફરી શરૂ થયું. ૨૮ મે ૨૦૨૫ના રોજ નગેન્દ્ર વિજયે ૩૬૯ અંકને છેલ્લો અંક જાહેર કર્યો હતો. તેમણે ઘટતા જતા વાચકોને કારણે સામાયિક બંધ કરવાનો નિર્ણય કર્યો હતો.

અંગ્રેજી આવૃત્તિ

૨૦૦૭માં સફારીએ અંગ્રેજી આવૃત્તિની શરૂઆત કરી જે ભારતના મોટાભાગના ભાગોમાં પ્રાપ્ત હતી. જાન્યુઆરી ૨૦૧૫ ‍‍(અંક ૮૩) પછી અંગ્રેજી સફારીનું પ્રકાશન આર્થિક રીતે પોષાય તેમ ન હોવાથી બંધ કરવામાં આવ્યું.

પ્રતિભાવ

આ સામાયિકને જનતામાંથી મિશ્ર પ્રતિભાવ મળ્યો. ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્ર, જ્યાં સામાન્ય લોકો અર્થશાસ્ત્ર અને તાજા બનાવોમાં જ રસ ધરાવે છે, ત્યાં આ સામાયિકને પ્રકાશનના શરૂઆતના વર્ષોમાં સંઘર્ષ કરવો પડ્યો હતો. ખાનગી ક્ષેત્ર દ્વારા ભારતમાં પ્રકાશિત થતું એકમાત્ર માસિક વિજ્ઞાન સામાયિક છે.

અન્ય પ્રકાશનો

સફારી યુરેનસ બુક્સ નામના પ્રકાશનની માલિકી ધરાવે છે, જેણે વિજયગુપ્ત મૌર્યના લોકપ્રિય પુસ્તકોનું પ્રકાશન કર્યું છે.

નગેન્દ્ર વિજય સાયન્સ ફાઉન્ડેશન

સફારીના સ્થાપક દ્વારા સંચાલિત નગેન્દ્ર વિજય સાયન્સ ફાઉન્ડેશનનો હેતુ જ્ઞાન-વિજ્ઞાનનો ફેલાવો કરવાનો છે. તેની સ્થાપના ૧૪મી ડિસેમ્બર, ૨૦૦૪ના રોજ કરવામાં આવી હતી. તેના અંતર્ગત આંખે ન જોઇ શકતા લોકો માટે 'સફારી'ની ઓડિયો આવૃતિનું વિના મૂલ્યે આશરે ૧૦૦ અલગ-અલગ સંસ્થાઓમાં વિતરણ કરવામા આવ્યું હતું, જેથી પ્રજ્ઞાચક્ષુ લોકોમાં પણ જ્ઞાન-વિજ્ઞાનનો ફેલાવો થઇ શકે.

બાહ્ય કડીઓ

• હર્ષલ પબ્લિકેશનની અધિકૃત વેબસાઈટ