સુદામા સેતુ

સુદામા સેતુ
ટાપુ અને મંદિરને જોડતો પુલ
Coordinates	22°14′12″N 68°58′7″E
Carries	પદયાત્રી
Crosses	ગોમતી નદી
Locale	દ્વારકા, ગુજરાત, ભારત
Named for	સુદામા
Characteristics
Design	પદયાત્રી માટેનો લટકતો પુલ
Material	કોંક્રિટ, સ્ટીલ
Total length	166 m (545 ft)
Width	4.2 m (14 ft)
Piers in water	૨
History
Constructed by	રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડ
Construction start	૫ મે ૨૦૧૧
Construction end	ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૬
Construction cost	₹૭.૪૨ crore (US$૯,૭૦,૦૦૦)
Inaugurated	૧૧ જૂન ૨૦૧૬ (૧૧ જૂન ૨૦૧૬)

સુદામા સેતુ ભારતના ગુજરાત રાજ્યના દ્વારકામાં આવેલો એક પદયાત્રી પુલ છે. તેનું નામ કૃષ્ણના બાળપણના મિત્ર સુદામાની યાદમાં રાખવામાં આવ્યું છે. ૨૦૦૫માં દરખાસ્ત કરાયેલો આ પુલ આખરે ૨૦૧૬માં પૂરો થયો હતો.

ઇતિહાસ

સુદામા સેતુનો ઉત્તર છેડો

ગોમતી નદી પરનો આ પદયાત્રી પુલ જગત મંદિર અને તેની અગ્નિ દિશામાં આવેલા ટાપુ પરના પંચનાદ અથવા પંચકુઇ તીર્થને જોડે છે. આ ટાપુ પર પ્રવાસનને વેગ આપવા માટે ૨૦૦૫માં આ પુલની દરખાસ્ત કરવામાં આવી હતી. આ ટાપુ ધાર્મિક તેમજ પુરાતત્વીય મહત્વ ધરાવે છે. અહીં મહાભારતના પાંચ પાંડવ સાથે સંકળાયેલા પંચકુઈ નામના પાંચ મીઠા પાણીના કુવાઓ છે. પુલ બન્યો તે પહેલાં ગોમતી નદીને હોડી દ્વારા ઓળંગવામાં આવતી હતી. જગત મંદિર ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ દ્વારા સંરક્ષિત સ્થળ હોવાથી પુલના બાંધકામ માટે પરવાનગીની જરૂર હતી. ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણના વડોદરા વર્તુળે ૨૦૦૮માં પુલને મંજૂરી આપી હતી. ૫ મે ૨૦૧૧ના રોજ ગુજરાતના પ્રવાસન મંત્રી જયનારાયણ વ્યાસ અને રાજ્યસભાના સાંસદ પરિમલ નથવાણી દ્વારા પુલનો ભૂમિપૂજન સમારોહ યોજાયો હતો. ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ દિલ્હીએ ૨૦૧૩ સુધી મંજૂરી ન આપી હોવાને કારણે બાંધકામમાં વિલંબ થયો હતો. આ પુલ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૬માં પૂર્ણ થયો હતો.

રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડે, ગુજરાત પ્રવાસન વિભાગ અને ગુજરાત પવિત્ર યાત્રાધામ વિકાસ બોર્ડના સહયોગથી આ પુલનું નિર્માણ કર્યું હતું. આ પુલનો બાંધકામ ખર્ચ ₹૭.૪૨ crore (US$૯,૭૦,૦૦૦) થયો હતો. તેનું નામ કૃષ્ણના બાળપણના મિત્ર સુદામાની યાદમાં રાખવામાં આવ્યું છે. આ પુલનું ઉદ્ઘાટન ૧૧ જૂન ૨૦૧૬ના રોજ ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી આનંદીબેન પટેલ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.

વિશેષતા

આ પુલ ૧૬૬ મીટર લાંબો અને ૪.૨ મીટર પહોળો છે, જેની ક્ષમતા પ્રતિ કલાક ૨૫,૦૦૦ થી ૩૦,૦૦૦ રાહદારીઓને લઈ જવાની છે. આ પુલ ઉષા માર્ટિન લિમિટેડ દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવેલ 40 મીમી જાડા લોક્ડ કોઇલ કેબલ દોરડા વડે બાંધવામાં આવ્યો છે.

આ પણ જુઓ

• અટલ પદયાત્રી પુલ