એલેક્ઝાન્ડ્રિયા

Alexandria
Alexandria ; إسكندرية Iskendereyya; الإسكندرية Al-Iskandariya (Standard Arabic)
	Flag
	અન્ય નામો: Pearl of the Mediterranean
Country	Egypt
Governates	Alexandria Governorate
Founded	331 BC
સરકાર
• Governor	Adel Labib
વિસ્તાર
• કુલ	૧૦૩૪ sq mi (૨,૬૭૯ km2)
વસ્તી (2006)
• કુલ	૪૧,૧૦,૦૧૫
	CAPMS 2006 Census
સમય વિસ્તાર	UTC+2 (EST)
• ઉનાળુ બચત સમય (DST)	+3
ટેલિફોન વિસ્તાર ક્રમ	++3
વેબસાઇટ	Official website

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા (અરેબિક: الإسكندرية અલ-ઇસ્કન્દરિયા; કોપ્ટિક: ઢાંચો:Coptic Rakotə; ગ્રીક: Ἀλεξάνδρεια ; ઇજિપ્તીયન અરેબિક: اسكندريه IPA: [eskendeˈrejːæ]) 4.1 મિલિયનની વસ્તી સાથે, ઇજિપ્તનું બીજા ક્રમનું સૌથી મોટું શહેર, દેશનું સૌથી મોટું દરિયાઇ બંદર છે, જ્યાથી ઇજિપ્તની આશરે 80 ટકા આયાત અને નિકાસ થાય છે. એલેક્ઝાન્ડ્રિયા એ મહત્ત્વનું પ્રવાસન સ્થળ પણ છે. એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ઉત્તર-મધ્ય ઇજિપ્તમાં મેડિટેરેનિયન દરિયાકિનારે આશરે 32 km (20 mi) જેટલું વિસ્તરે છે. અહીં બિબ્લીઓથેકા એલેક્ઝાન્ડ્રિના (ધી ન્યૂ લાઇબ્રેરી ) આવેલી છે. ઇજિપ્તના અન્ય શહેર સુએઝથી તેની કુદરતી ગેસ અને ઓઇલ પાઇપલાઇનને કારણે તે મહત્ત્વનું ઔદ્યોગિક કેન્દ્ર પણ છે.

પ્રાચીન સમયમાં, એલેક્ઝાન્ડ્રિયા વિશ્વનું સૌથી માનીતું શહેર હતું. તેની સ્થાપના આશરે નાના ફએરાઓનિક નગર સી. 331 બીસીમાં એલેક્ઝાન્ડર ધી ગ્રેટ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. એડી 641માં ઇજિપ્તના મુસ્લિમ વિજેતા સુધી તે લગભગ એક હજાર વર્ષ સુધી ઇજિપ્તની રાજધાની રહી હતી. પાછળથી ફુસ્તાટ ખાતે પાટનગરની સ્થાપના કરાઇ હતી (પછી જેને કૈરોમાં ભેળવી દેવાયું હતું). એલેક્ઝાન્ડ્રિયા તેના લાઇટહાઉસ (ફારોસ , પ્રાચીન વિશ્વની સાત અજાયબીઓ માની એક; તેના પુસ્તકાલય (પ્રાચીન વિશ્વના સૌથી વિશાળ પુસ્તકાલય); અને કોલ અલ શોકાફાની મડદાની ગુફા, મધ્ય યુગની સાત અજાયબીઓમાની એકને કારણે જાણીતું હતું. એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના બંદરમાં હાલમાં ચાલી રહેલી દરિયાઇ પુરાતત્ત્વીય શોધ કે જેની શરૂઆત 1994માં કરવામાં આવી હતી તે એલેક્ઝાન્ડ્રિયાની બંને પ્રકારની, એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના આગમન પહેલા કે જ્યારે શહેરને રેકોટિસ નામ આપવામાં આવ્યું હતું, અને ટોલેમેઇક રાજવંશ દરમિયાન માહિતી ઉજાગર કરે છે.

19મી સદીના અંત ભાગથી, તે આંતરરાષ્ટ્રીય શિપીંગ ઉદ્યોગનું મુખ્ય કેન્દ્ર અને વિશ્વનું મહત્ત્વનું વેપારી કેન્દ્ર બન્યું હતું, જેની પાછળ મેડિટેરેનિયન સમુદ્ર અને લાલ સમુદ્ર વચ્ચે સરળ જમીની જોડાણનો ફાયદો અને ઇજિપ્તીયન કપાસના સમૃદ્ધ વેપારના લાભ કારણભૂત હતા.

ઇતિહાસ

ચિત્ર:The Roman Theatre in Alexandria.JPG

એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં પ્રાચીન રોમન એમ્પિથિયેટર

એલેક્ઝાન્ડ્રિયાની સ્થાપના એલેક્ઝાન્ડર ધી ગ્રેટ દ્વારા એપ્રિલ 331 બીસીઇમાં Ἀλεξάνδρεια (Alexándreia ) તરીકે થઇ હતી. આ પ્રોજેક્ટ માટે એલેક્ઝાન્ડરનો મુખ્ય શિલ્પકાર ડિનોક્રેટ્સ હતો. એલેક્ઝાન્ડર ઇજિપ્તમાં હેલેનિસ્ટીક કેન્દ્ર તરીકે નોક્રેટિસને સ્થાને અન્યની પસંદગી કરવાનો આશય ધરાવતો હતો, જે ગ્રીસ અને ધનિક નાઇલ વેલિ વચ્ચેની કડી બનવાની હતી. ઇજિપ્તનું એક શહેર, રેકોટિસ, અગાઉથી કિનારા પર આવેલું હતું, અને પાછળથી તેને ઇજિપ્તીયન ભાષામાં એલેક્ઝાન્ડ્રિયા નામ આપવામાં આવ્યું (ઇજિપ્ત. Ra'qedyet ). તે સતત શહેરનું ઇજિપ્તીયન મથક તરીકે કામ કરતું રહ્યું. તેની સ્થાપનાના થોડા મહિના બાદ, એલેક્ઝાન્ડર ઇજિપ્ત છોડી પૂર્વ તરફ જતો રહ્યો અને ક્યારે શહેરમાં પાછો ન ફર્યો. એલેક્ઝાન્ડરના ગયા બાદ, તેના વાઇસરોય ક્લિયોમેનસે વિસ્તરણ કરવાનું ચાલુ રાખ્યું. એલેક્ઝાન્ડરના અન્ય અનુગામીઓ સાથે સંઘર્ષ કર્યા બાદ, તેના જનરલ ટોલેમિ એલેક્ઝાન્ડરના દેહને એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં લાવવામાં સફળ રહ્યા હતા.^{[સંદર્ભ આપો]}

એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના સતત વિકાસ પર ક્લિયોમેનસ મુખ્ય ભૂમિકા ભજવતો હોવા છતાં, હેપ્ટેસ્ટેડિયન અને મુખ્ય ભૂમિના ભાગોમાં પ્રાથમિક વિકાસ ટોલેમિના કામોને કારણે થયો હતો. અગાઉથી ટાયરનો વેપાર ધરાવતા અને યરોપ અને અરેબિયા તથા ભારતીય પૂર્વ વચ્ચે વેપારનું નવું કેન્દ્ર બનેલા આ શહેરે કાર્થેજ જેટલો જંગી વિકાસ સાધવામાં અડધી સદી કરતા પણ ઓછો સમય લીધો હતો. એક સદીમાં, એલેક્ઝાન્ડ્રિયા વિશ્વનું સૌથી મોટું શહેર અને કેટલીસ સદીઓ સુધી ફક્ત રોમ બાદ બીજા ક્રમનું સૌથી મોટું શહેર રહ્યું હતું. ઘણા શહેરો અને પશ્ચાદભૂ ધરાવતા ગ્રીકોના અસામાન્ય મિશ્રણ સાથે તે મુખ્ય ગ્રીક શહેર બની ગયું હતુ.^[૧]

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ફક્ત ગ્રીકવાદનું જ કેન્દ્ર ન હતું પરંતુ તે વિશ્વની સૌથી વિશાળ યહૂદી સમુદાયનું પણ કેન્દ્ર હતું. હિબ્રૂ બાઇબલના ગ્રીક ભાષાંતર સેપ્ટુએજીન્ટની રચના અહીં થઇ હતી. પ્રારંભિક ટોલેમિઝે તેને યોગ્ય સ્થિતીમાં રાખ્યું અને તેના મ્યુઝિયમનો વિકાસ તેમણે અગ્રણી હેલેનિસ્ટીક સેન્ટર ઓફ લર્નીંગ (લાઇબ્રેરી ઓફ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા) તરીકે કર્યો પરંતુ તેઓ તેમની વસ્તીના મુખ્ય ત્રણ સમુદાયોમાં તફાવત રાખવામાં ખૂબ સંભાળ લેતા હતા: ગ્રીક, યહૂદીઓ, અને ઇજિપ્તવાસીઓ. ^[૨] આ તફાવતને કારણે પાછળથી ઘણા તોફાનો થયા, જે દેખાવાની શરૂઆત ટોલેમિ ફિલોપેટરના સમયમાં થઇ જેમણે 221-204 બીસીઇથી શાસન કર્યું હતું. ટોલેમિ VIII સાયકોનનું શાસન 114-116 બીસીઇમાં હતું, જેમાં આરોપ મુક્તિ અને નાગરિક યુદ્ધો થયા હતા.^{[સંદર્ભ આપો]}

ટોલેમિ એલેક્ઝાન્ડરના મૃત્યુપત્ર પ્રમાણે, આ શહેર 80 બીસીઇમાં રોમન અધિકારક્ષેત્ર હેઠળ હતું પરંતુ ત્યાર પછી તે વર્ષો સુધી રોમન પ્રભુત્વ હેઠળ રહ્યું હતું. રાજા ટોલેમિ XIII અને તેમના સલાહકારો, અને કાલ્પનિક રાણી ક્લિયોપેટ્રા VII વચ્ચેના સ્થાનિક નાગરિક યુદ્ધ દરમિયાનના રોમન હસ્તક્ષેપ દરમિયાન 47 બીસીઇમાં તેને જુલિયસ સીઝર દ્વારા આંચકી લેવામાં આવ્યું. તેને અંતે ઓક્ટેવિયન, ભવિષ્યના રાજકર્તા ઓગસ્ટસ દ્વારા 1 ઓગસ્ટ 30 બીસીઇના રોજ કબજે કરવામાં આવ્યું, પાછળથી એક મહિના બાદ તેના વિજયના પ્રસંગે તેને ઓગસ્ટ નામ આપવામાં આવ્યું.^{[સંદર્ભ આપો]}

સીઇ 115માં, એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનો વિશાળ પ્રદેશ ગ્રીક-યહૂદી નાગરિક યુદ્ધ દરમિયાન નાશ પામ્યો, જેને પગલે હેડ્રિયન અને તેના શિલ્પકાર ડેક્રિયાનુસને તેનું ફરી સર્જન કરવાની તક પ્રાપ્ત થઇ. 215માં, સમ્રાટ કેરાકેલ્લાએ શહેરની મુલાકાત લીધી અને, ત્યાંના રહેવાસીઓના તેના પ્રત્યેના અપમાનજનક ઉપહાસને કારણે તેણે તાત્કાલિક ધોરણે તેની સેનાને હાથ ધરાવતા બધા જ યુવાનોને જાનથી મારવાનો આદેશ આપ્યો. 21 જુલાઇ 365ના રોજ, સુનામીને પગલે એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ખુવાર થઇ ગયું (365 ક્રિટ ધરતીકંપ),^[૩], આ ઘટનાની યાદમાં આજે બસો વર્ષ પછી પણ તે દિવસને "ડે ઓફ હોરર" તરીકે યાદ કરવામાં આવે છે.^[૪] ચોથી સદીના અંત ભાગમાં, નવા ખ્રિસ્તી રોમન્સ દ્વારા પેગન્સના જુલમો તીવ્રતાની એક નવી કક્ષાએ પહોંચ્યા. 391માં, પેટ્રિયાક થિયોફીલસે સમ્રાટ થિયોડોસીયસ Iના આદેશ હેઠળ એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં આવેલા બધા જ પેગન્સ મંદિરોનો નાશ કર્યો. બ્રુકિયમ અને યહૂદી વિસ્તારો પાંચમી સદીમાં નિર્જન થઇ ગયા હતા. મેઇનલેન્ડ પર, સેરાપિયમ અને સીઝેરીયમ ની આસપાસ વસ્તી જોવા મળતી હતી, જે બંને ખ્રિસ્ત ચર્ચ બની ગયા હતા. જોકે ફારોસ અને હેપ્ટેસ્ટેડિયમ વિસ્તારો ગીચ વસ્તીવાળા અને અકબંધ રહ્યા હતા.^{[સંદર્ભ આપો]}

619માં, એલેક્ઝાન્ડ્રિયા સેસાનિડ પર્સિયનને વશ થઇ ગયું હતું. બાયઝન્ટીન સમ્રાટ હેરાક્લિયસે 629માં તેને પાછું મેળવ્યું હોવા છતાં, 641માં જનરલ અમ્ર ઇબ્ન અલ-અસની આગેવાની હેઠળ આરબોએ ચૌદ મહિના સુધી ચાલેલી લાંબી લડાઇ બાદ તેના પર કબજો મેળવ્યો હતો.

1798માં નેપોલિયનના ઇજિપ્તમાં આગળ વધવાની મિલીટરીવની કામગીરીમાં એલેક્ઝાન્ડ્રિયા મહત્ત્વનું સ્થળ સાબિત થયું હતું. ફ્રેન્ચ ટુકડીઓએ 2 જુલાઇ, 1798ના રોજ તેના પર હુમલો કર્યો અને 1801માં બ્રિટીશરોના હાથમાં ગયું ત્યાં સુધી શહેર તેમના તાબા હેઠળ રહ્યું. બ્રિટને 21મી માર્ચ, 1801ના રોજ બેટલ ઓફ એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં ફ્રેન્ચ પર નોંધપાત્ર વિજય હાંસલ કર્યો, ત્યાર બાદ તેમણે નગરનો ઘેરો ઘાલ્યો, જે તેમની પાસે 2 સપ્ટેમ્બર, 1801ના રોજ આવી ગયું. ઇજિપ્તના તુર્ક ગવર્નર, મોહમ્મદ અલિએ 1810ની આસપાસ શહેરના ફરી બાંધકામ અને વિકાસની શરૂઆત કરી, અને 1850 સુદીમાં, એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ઘણા અંશે પોતાની અગાઉની રોનક પાછી મેળવી લીધી.^[૫] જુલાઇ 1882માં, બ્રિટીશ નેવલ ફોર્સે શહેર પર બોમ્બનો મારો ચલાવ્યો અને તેને કબજે કરી લીધું. જુલાઇ 1954માં, શહેર ઇઝરાયલના બોમ્બિંગ કેમ્પેઇનનું લક્ષ્યાંક રહ્યું હતું જે પાછળથી લેવોન અફેર તરીકે જાણીતું બન્યું. થોડા મહિનાઓ બાદ^{[ક્યારે?]}, એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનું મનશેયા સ્ક્વેર ગેમલ એબ્દેલ નાસીર પરના નિષ્ફળ ખૂનના પ્રયાસનું સ્થળ હતું.^{[સંદર્ભ આપો]}

એલેક્ઝાન્ડ્રિયાની મહત્ત્વની લડાઇઓ અને ઘેરો ઘાલવાના પ્રસંગોમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:^{[સંદર્ભ આપો]}

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ફરતે ઘેરો (47 બીસીઇ), સીઝરનું નાગરિક યુદ્ધ
એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનું યુદ્ધ (30 બીસીઇ), રોમન ગણતંત્રનું અંતિમ યુદ્ધ
એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ફરતે ઘેરો (619), બાયઝેન્ટિન-પર્સિયન યુદ્ધો
એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ફરતે ઘેરો (641), બાયઝેન્ટિન ઇજિપ્તનો રેશિદુન વિજેતા
એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનું યુદ્ધ, ફ્રેન્ચ ક્રાન્તિકારક યુદ્ધો
એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ફરતે ઘેરો (1801), ફ્રેન્ચ ક્રાન્તિકારક યુદ્ધો
1807નો એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનો હુમલો, ફ્રેન્ચ ક્રાન્તિકારક યુદ્ધો

ભૂગોળ

આબોહવા

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા સૂકી આબોહવા ધરાવે છે (કોપ્પેન આબોહવા વર્ગીકરણ BWh ),^[૬] પરંતુ ભૂમધ્ય સમુદ્રના પ્રદેશો પર વાતા ઉત્તરના પવનો શહેરને રણના દૂરવર્તી પ્રદેશથી અલગ આબોહવા પૂરી પાડે છે.^[૭] શહેરની આબોહવા ભૂમધ્ય સમુદ્રના પ્રદેશોની (સીએસએ) લાક્ષણિકતાઓ દર્શાવે છે, જે સૌમ્ય, ઘણી વાર વરસાદી શિયાળો અને ગરમી, સૂકા ઉનાળા ધરાવે છે અને કોઇ વાર તે ભેજયુક્ત પણ હોય છે; જાન્યુઆરી અને ફેબ્રુઆરી સામાન્ય રીતે 12 to 18 °C (54 to 64 °F) લઇને દૈનિક મહત્તમ તાપમાન સાથે સૌથી ઠંડા મહિના છે. એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં ઘણી વાર તોફાની પવનો, વરસાદ પણ આવે છે અને કોઇ વાર ઠંડા મહિના દરમિયાન કરાનો વરસાદ થાય છે. દૈનિક ધોરણે સરેરાશ મહત્તમ 30 °C (86 °F) તાપમાન સાથે, જુલાઇ અને ઓગસ્ટ વર્ષના સૌથી વધુ ગરમ અને સૌથી વધુ ભેજયુક્ત મહિના છે.

હવામાન માહિતી Alexandria
મહિનો	જાન	ફેબ	માર્ચ	એપ્રિલ	મે	જૂન	જુલાઇ	ઓગ	સપ્ટે	ઓક્ટ	નવે	ડિસે	વર્ષ
સરેરાશ મહત્તમ °C (°F)	18.4 (65.1)	19.3 (66.7)	20.9 (69.6)	24.0 (75.2)	26.5 (79.7)	28.6 (83.5)	29.7 (85.5)	30.4 (86.7)	29.6 (85.3)	27.6 (81.7)	24.1 (75.4)	20.1 (68.2)	24.9 (76.8)
દૈનિક સરેરાશ °C (°F)	13.8 (56.8)	14.3 (57.7)	15.9 (60.6)	18.7 (65.7)	21.6 (70.9)	24.5 (76.1)	26.3 (79.3)	26.8 (80.2)	25.5 (77.9)	22.7 (72.9)	19.2 (66.6)	15.4 (59.7)	20.4 (68.7)
સરેરાશ ન્યૂનતમ °C (°F)	9.1 (48.4)	9.3 (48.7)	10.8 (51.4)	13.4 (56.1)	16.6 (61.9)	20.3 (68.5)	22.8 (73.0)	23.1 (73.6)	21.3 (70.3)	17.8 (64.0)	14.3 (57.7)	10.6 (51.1)	15.8 (60.4)
સરેરાશ precipitation મીમી (ઈંચ)	55.2 (2.17)	29.2 (1.15)	14.3 (0.56)	3.6 (0.14)	1.3 (0.05)	0.01 (0.00)	0.03 (0.00)	0.1 (0.00)	0.8 (0.03)	9.4 (0.37)	31.7 (1.25)	52.7 (2.07)	201.6 (7.94)
Average precipitation days	11.0	8.9	6.0	1.9	1.0	0.04	0.04	0.04	0.2	2.9	5.4	9.5	46.92
મહિનાના સરેરાશ તડકાના કલાકો	192.2	217.5	248.0	273.0	316.2	354.0	362.7	344.1	297.0	282.1	225.0	195.3	૩,૩૦૭.૧
સ્ત્રોત: World Meteorological Organization (UN),^[૮] Hong Kong Observatory^[૯] for data of sunshine hours

પ્રાચીન શહેરનો વિનિયોગ

ગ્રીક એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ત્રણ ક્ષેત્રોમાં વહેંચાયલું હતું:

બ્રુકેયમ: રાજવી અથવા ગ્રીક પ્રદેશ, જે શહેરના સૌથી અદભૂત ભાગની રચના કરે છે. રોમન સમયમાં, બ્રુકેયમ સત્તાવાર મથકના ઉમેરાથી વિસ્તૃત બન્યું હતું, જેને પગલે ચાર ક્ષેત્રો થયા હતા. શહેર જાણે એકસમાન શેરીઓના ચોરસ વિભાગની જેમ બંધાયું હતું, પ્રત્યેક પાસે ભૂમિગત કેનાલ હતી;
યહૂદી મથક: શહેરના ઇશાન ભાગની રચના કરે છે;
રેકોટિસ: રેકોટિસ એ જુનું શહેર હતું જે એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં ભળી ગયું હતું. તેના પર સૌપ્રથમ ઇજિપ્તીયનનું રાજ હતું (કોપ્ટિક રેકોટ "એલેક્ઝાન્ડ્રિયા" પાસેથી).

કોલોનાડોની સાથે જતી અને 60 metres (200 ft) જેટલી પહોળી હોવાનું મનાય છે તેવી બે શેરીઓ શહેરના મધ્યમાં એકબીજાને વચ્ચેથી કાપે છે, જે સેમા (અથવા સોમા) ઓફ એલેક્ઝાન્ડર (તેમના મોસોલિયમ)નો ઉદય થાય છે તે કેન્દ્રની ખૂબ નજીક છે. આ કેન્દ્ર હાલની નેબિ ડેનિયલ મસ્જિદની ખૂબ નજીક છે; જાણીતી ઇસ્ટ-વેસ્ટ "કેનોપિક" સ્ટ્રિટની લાઇન આધુનિક બાઉલેવર્ડ દે રોઝેટ્ટ (હાલ શરિયા ફાઉડ)ની સહેજ બાજુથી જાય છે. તેની પગદંડીની નિશાનીઓ અને કેનાલ રેઝેટ્ટા દરવાજા પાસેથી મળી આવ્યા હતા,પરંતુ શેરીનો શેષ અલ્પ ટુકડા અને કેનાલને પૂર્વની કિલ્લેબંધી સમયે જર્મન ઉત્ખનકો દ્વારા 1899માં છતી કરવામાં આવી હતી, જે પ્રાચીન શેહરના વિસ્તારમાં ઘણી ખરી રીતે સમાયેલી હતી.

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા અસલમાં ફારોસ દ્વીપ કરતા થોડું વધારે ધરાવે છે, જે આશરે એક માઇલ (1260 મિટર) લાંબા બંધથી મેઇનલેન્ડ સાથે જોડાયેલો હતો અને તે હેપ્ટેસ્ટેડિયોન નામે ઓળખાતો હતો ("સેવન સ્ટેડિયા" - આ સ્ટેડિયમ આશરે 180 મિટરનું ગ્રીક યુનિટ ઓફ લેન્થ હતું). જમીન પર તેનો અંત હાલના ગ્રાન્ડ સ્ક્વેરના મુખ પાસે છે, જ્યાં "મુન ગેટ" શરૂ થાય છે. તે બધું જ હવે કેન્દ્રની વચ્ચે છે અને આધુનિક "રસ અલ-ટિન" મથક ખાડી પર બાંધવામાં આવ્યું છે જે ધીમેધીમે પહોળી થઇ રહી છે અને આ બંધનો ઉચ્છેદ કરી રહી છે. "રસ અલ-ટિન" મથક એ બધાનું પ્રતિનિધીત્વ કરે છે જે ફારોસના દ્વીપ પર રહી ગયું છે, વાસ્તવિક લાઇટહાઉસ દરિયા દ્વારા નાશ પામ્યું હતું. બંધની પૂર્વ તરફ ગ્રેટ હાર્બર હતો, હાલમાં તે ખુલ્લી ખાડી છે; પશ્ચિમે યુનોસ્ટોસ બંદર છે, જે આંતરિક બેસિન કિબોટોસ ધરાવે છે, હાલમાં આધુનિક બંદર બનવા માટે તે ખાસ્સુ વિશાળ બન્યું છે.

સ્ટ્રેબોના સમયમાં, (પ્રથમ સદી બીસીનો પાછળનો અડધો હિસ્સો) મુખ્ય ઇમારતો નીચે પ્રમાણે હતી, જે ગ્રેટ હાર્બરમાં પ્રવેશતા જહાજ પરથી જોઇ શકાતી હતી.

ધી રોયલ પેલેસ, જે નગરના ઇશાન ખૂણાને ભરી દેતો હતો અને તે લોચિયાઝની ઉંચા ભૂશિર પર આવેલો હતો, જે પૂર્વમાં ગ્રેટ હાર્બરમાં બંધ થતો હતો. લોચિયાઝ (આધુનિક ફેરિલોન) લગભગ મહેલો, "ખાનગી બંદરો," અને એન્ટિર્હોડસ દ્વીપ સાથે દરિયામાં સંપૂર્ણ રીતે ડૂબી ગયો હતો. આફ્રિકાના સમગ્ર ઇશાન ખૂણાની જમીન નીચે બેસી ગઇ હતી.
રેમલેહ સ્ટેશનની નજીક આધુનિક હોસ્પિટલ ટેકરી પર આવેલું ધી ગ્રેટ થિયેટર. તેનો ઉપયોગ સીઝર દ્વારા લશ્કરી કિલ્લા તરીકે કરાયો હતો, જ્યાં તેણે ફાર્સાલુસના યુદ્ધ બાદ શહેરના ટોળાએ ઘાલેલા ઘેરા વખતે સમય વિતાવ્યો હતો
થિયેટરની પાસે આવેલું ધી પોઝાઇડન, અથવા ટેમ્પલ ઓફ ધી સી ગોડ
માર્ક એન્ટની દ્વારા નિર્મિત ધી ટિમોનિયમ
ધી એક્સ્પોરિયમ (એક્સચેન્જ)
ધી એપોસ્ટેસીઝ (મેગેઝિન)
ધી નેવિલીયા (ડોક્સ), જે બંધ જેટલો જ દુર કિનારે ટિમોનિયમની પશ્ચિમે પડે છે
એમ્પોરિયમ રોઝની પાછળ ધી ગ્રેટ સીઝરિયમ, જ્યાં બે મહાન સ્મારક સ્તંભો આવેલા છે જે "ક્લિયોપેટ્રાઝ નિડલ્સ" તરીકે જાણીતા બન્યા છે, અને તે ન્યૂ યોર્ક શહેર અને લંડન ખાતે લઇ જવામાં આવ્યા હતા. તે સમયે આ મંદિર પેટ્રિઆર્કલ ચર્ચ બની ગયું, જોકે મંદિરના કેટલાક પ્રાચીન અવશેષો શોધી કાઢવામાં આવ્યા હતા. વાસ્તવિક સીઝરિયમ કે જેના ભાગો મોજામાં નુક્શાન પામ્યા હતા, તે ન્યૂ સીવોલ સાથે આવેલા ઘરોમાં આવે છે.
જીમ્નેશિયમ અને પેલેસ્ટ્રા બંને નગરના પૂર્વીય ભાગમાં બૌલિવર્ડ દે રોઝેટ્ટની નજીક આવેલા છે. સ્થળ જાણીતા નથી.
સેટર્નનું મંદિર; સ્થળ અજાણ્યું છે.
ધી મૌસેલિયા ઓફ એલેક્ઝાન્ડર (સોમા) અને એક રિંગ-ફેન્સમાં ટોલેમિઝ, જે બે મુખ્ય શેરીઓ એકબીજાને કાપે છે તે કેન્દ્રની નજીક આવેલા છે.
તેના જાણીતા પુસ્તકાલય સાથેનું મ્યુઝિયમ અને તે જ ક્ષેત્રનું થિયેટર; સ્થળ અજાણ્યું છે.
ધી સેરાપિયમ, બધા જ એલેક્ઝાન્ડ્રિયન મંદિરોમાં સૌથી પ્રખ્યાત. સ્ટ્રેબોએ અમને જણાવ્યું કે તે શહેરના પશ્ચિમે આવેલા છે; અને નવા સંશોધન પ્રમાણે આ સ્થળ "પોમ્પીઝ પિલર" પાસે છે જે શેહરના ડાયોક્લેટિયન દ્વારા ઘેરો કરવાના પ્રસંગની યાદમાં બનાવવામાં આવેલું સ્વતંત્ર સ્મારક હતું.

મેઇનલેન્ડ પર આવેલી અન્ય કેટલીક જાહેર ઇમારતોના નામ પણ જાણીતા છે, પરંતુ તેમના વાસ્તવિક સ્થાન અંગે ખૂબ ઓછી માહિતી પ્રાપ્ય છે. જોકે, અન્ય કોઇ નહીં પરંતુ ફારોસ દ્વીપના પૂર્વીય તટ પર આવેલી ઇમારત પણ એટલી જ જાણીતી બની હતી. વિશ્વની સાત અજાયબીઓમાના એક અને 138 મિટર્સ (450 ફુટ) લાંબા હોવાની કિર્તી ધરાવતું ધી ગ્રેટ લાઇટહાઉસને પણ યાદ કરાય છે. પ્રથમ ટોલેમિએ પ્રોજેક્ટની શરૂઆત કરી હતી, અને બીજા ટોલેમિએ તેને 800 ટેલેન્ટ્સના ખર્ચે પૂર્ણ કર્યું હતું. તેને પૂર્ણ કરતા 12 વર્ષ થયા હતા અને વિશ્વમાં પાછળથી બનેલા અન્ય લાઇટહાઉસ માટે તેણે નમૂના તરીકે કામ કર્યું હતું. આ લાઇટ ટોચ પર ભઠ્ઠીના ઉપયોગથી ઉત્પન્ન કરવામાં આવી હતી અને ટાવર મોટે ભાગે લાઇમસ્ટોન્સના સોલિડ બ્લોક્સથી બાંધવામાં આવ્યો હતો. ફારોસ લાઇટહાઉસ 14મી સદીમાં ધરતીકંપને કારણે નાશ પામ્યું હતું, જેણે તેને ગ્રેડ પિરામિડ ઓફ ગિઝા બાદ સૌથી લાંબા સમય સુધી અસ્તિત્વ ધરાવનારી પ્રાચીન અજાયબી બનાવી હતી. હેફેએસ્ટસનું મંદિર પણ બંધના મુખ્ય દ્વાર ખાતે ફારોસ પર આવેલું છે.

પ્રથમ સદીમાં, એલેક્ઝાન્ડ્રિયાની વસ્તીમાં 180,000થી વધારે વયસ્ક પુરુષ નાગરિકોનો સમાવેશ થતો હતો (32 સીઇના પેપીરસ તરફથી), આ ઉપરાંત તેમાં મોટી સંખ્યામાં ફ્રીડમેન, મહિલા, બાળકો અને ગુલામો પણ સમાવેશ થાય છે. કુલ વસ્તીનો અંદાજ 500,000થી 1,000,000થી વધારે હતો, જેણે તેને ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ પહેલા બાંધવામાં આવેલું સૌથી મોટું શહેર બનાવે છે અને સૌથી મોટું ઔદ્યોગિકીકરણ પહેલાનું શહેર કે જે સામ્રાજ્યનું પાટનગર ન હતું.

પ્રાચીન અવશેષો

પ્રાચીન કાળમાં એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં સતત યુદ્ધ થવાને લીધે વર્તમાનમાં આ પ્રાચીન શહેરના ઘણા જુના ભાગો બચ્યા છે. ભુંકપની હિલચાલને લીધે મોટા ભાગના શાહી અને સામાન્ય નાગરીકોના મકાનો હાર્બર નીચે દબાઈ ગયા છે અને બાકીના મકાનોનું નિર્માણ આધુનિક કાળમાં થયું છે.

એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનું "પોમ્પીસ પિલ્લર", રોમન વિજય સ્તંભ, સૌથી જાણીતા પ્રાચીન સ્મારકોમાંનું એક છે જે આજે પણ અડીખમ છે. તે એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના પ્રાચીન એક્રોપોલિસ-શહેરના નજીકના અરબી કબ્રસ્તાનની નજીકમાં સ્થિત એક નાની પહાડી પર સ્થિત છે અને તે ખરેખરમાં મંદિરની સ્તંભશ્રેણીનો એક ભાગ છે. થાંભલાની કુંભી સહિત તેની ઉંચાઈ 30 મીટર (99 ફુટ)છે; તેનો શાફ્ટ પોલિશ્ડ લાલ ગ્રેનાઈટનો બનેલો છે, જેના પાયાનો વ્યાસ 2.7 છે, જે ઉપરની તરફ ઓછો થઈને ટોચના ભાગે નો ૨.4 રહે છે. ગ્રેનાઈટના માત્ર એકજ ટુકડાથી બનેલા આ શાફ્ટની ઉંચાઈ 88 ફુટ છે તે 132 ઘન મીટર અથવા આશરે 396 ટન હશે.^[૧૦]^[૧૧] પોમ્પીના થાંભલાને તેજ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરીને ઉભો કરવામાં આવ્યો હશે જે પદ્ધતિનો ઉપયોગ પ્રાચીન ચતુષ્કોણીય સ્તંભોને ઉભા કરવામાં માટે થયો હશે. રોમનો પાસે ક્રેન્સ હતા પરંતુ તેમાં આ પ્રકારા ભારે સામાનને ઉંચકવાની મજબૂતાઈ ન હતી. રોજર હોપ્કિન્સ અને માર્ક લેર્નરે ચતુષ્કોણીય સ્તંભો ઉભા કરવા માટે ઘણાં પ્રયોગો કર્યા હતા જેમાંથી તેમણે 1999માં 25 ટનના ચતુષ્કોણીય સ્તંભને ઉભા કરવામાં સફળતા પ્રાપ્ત થઈ હતી. ત્યારબાદ નાના નાના ચતુષ્કોણીય સ્તંભોને સીધા ઉભા કરવા માટે બે પ્રયોગ કરવામાં આવ્યા હતા અને ટનના એક ચતુષ્કોણીય સ્તંભને ઉભો કરવાના બે અસફળ પ્રયાસ કર્યા હતા.^[૧૨]^[૧૩] મૂર્તિપૂજાના સર્વનાશ માટે એક બિશપ દ્વારા આદેશ થતા ચોથી સદીમાં એક માળખાને લુંટી લેવામાં આવ્યું હતું અને તેનો ધ્વંશ કરવામાં આવ્યો હતો. પોમ્પીસ પિલ્લપ એક ખોટું નામ છે કેમ કે પોમ્પી સાથે તેને કોઈ સબંધ નથી. જેને 293 માં કદાચ ડોમિટિયસ ડોમિટિયાનસના વિદ્રોહની યાદમાં, ડાયોક્લેટિન માટે બનાવવામાં આવ્યું હતું. એક્રોપોલિસના નીચે સેરાપિયમના ભૂમિગત અવશેષો દબાયેલા છે, જ્યાં સેરાપિસ દેવતાના રહસ્યમય તથ્યોને અધિનિયમિત કરવામાં આવ્યા હતા અને જેની કોતરણી વાળી દિવાલોના સ્થળોએ માન્યતા અનુસાર પ્રાચીન પુસ્તકાલયો માટે ભારે પ્રમાણમાં ભંડોર સ્થળ આપવામાં આવ્યું છે.

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ભુગર્ભ કબ્રસ્તાન, જેને કોમ અલ-શોકાફા ના નામથી ઓણખવામાં આવે છે, આ થાંભલાથી દક્ષિણ પશ્ચિમ દિશામાં થોડા અંતરે સ્થિત છે. જેમાં એક બહુ સ્તરીય ભુલભુલામણી છે. જ્યાં એક મોટી ગોળ આકારની નિસરણીના માધ્યમથી પહોંચી શકાય છે. જ્યાં મૂર્તિકળાત્મક થાંભલા, મૂર્તિયો અને અન્ય સમધર્મી રોમનો-ઈજિપ્તિયન ધાર્મિક પ્રતિકો, કબ્ર સ્થળો અને પત્થરની સબપેટીથી સુસજ્જ ડઝન જેટલા ખંડોની સાથે સાથે રોમન શૈલીના આઘારે નિર્માણ પામેલ એક વિશાળ ભોજન ખંડ છે. જ્યાં મૃતકના સબંઘીઓ દ્વારા મૃતકની યાદમાં ભોજન કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવે છે. 1800 ના દાયકામાં સંયોગવશ ભૂગર્ભ કબ્રસ્તાનની શોધ થઈ ત્યાં સુધી લોકો તેને લાંબા સમય સુધી ભુલી ગયા હતા.

એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં વર્તમાનમાં ચાલી રહેલા સૌથી વ્યાપક પ્રાચીન ખોદકામને કોમ અલ-દિક્કા ના નામથી ઓણખવામાં આવે છે અને તેનાથી આ પ્રાચીન શહેરની સુરક્ષીત નાટ્યશાળા અંગે જાણકારી પ્રાપ્ત થઈ છે અને તેના રોમન કાળના સ્નાનાગારના અવશેષો પણ મળ્યાં છે.

પ્રાચીનકાળની વસ્તુઓ

એલેક્ઝાન્ડ્રિયાની પ્રાચીનકાળની વસ્તુઓને શોધવા માટે સતત પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા છે. સ્થાનિક પુરાતત્વિય સમાજ અને ઘણાં લોકોએ અને તેમાં પણ ખાસ કરીને આ શહેરને પોતાના દેશના ઇતિહાસનું એક ગૌરવ માનવા વાળા ગ્રીકોએ આ કાર્ય માટે પ્રોત્સાહન અને સહયોગ આપ્યો છે.

સંગ્રહાલયના ભુતકાળના અને વર્તમાનના નિર્દેશકોને અવાર-નવાર સમય મળતા તેમને વ્યવસ્થિત રીતે ખોદકામ કરવાની ક્ષમતા આપવામાં આવે છે; ડી.જી.હોગાર્થે 1985માં સોસાયટી ફોર ધ પ્રમોશન ઓફ હેલેનિક સ્ટડીઝ અને ઈજિપ્ત એક્સપ્લોરેશન ફંડ તરફથી તપાસના રૂપમાં થોડી શોધ કરવામાં આવી હતી અને એક જર્મન અભિયાન પર બે વર્ષ (1898–1899)સુધી કામ કરવામાં આવ્યું. પરંતુ એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં નિષ્ફળ ઉત્ખનનમાં બે સમસ્યાઓનો સામનો કરવા પડ્યો હતો: ખોદકામ માટે જગ્યાની અછત અને કેટલાક રસપ્રદ ક્ષેત્રોના કાર્યસ્થળનું પાણીની નીચે હોવું તે.

પ્રાચીન શહેર ઉપર વિશાળ અને વિકાસશીલ આધુનિક શહેર સ્થિત હોવાને લીધે, માત્ર અત્યાધિક ખર્ચ ઉપરાંત ખોદકામ કરવા માટે ઉપલબ્ધ જગ્યા પ્રાપ્ત થાય તે અશક્ય છે. ચોથી સદીમાં^[૧૪] ક્લિયોપેટ્રા સાતમી શાહી મકાનો ભુકંપ અને વહેતી લહેરોમાં જળાધીન થઈ ગયા જેનાથી તેમાં ધીરે ધીરે હીલચાલ શરૂ થઈ. આ જળાધીન ભાગ અંગેની જાહેરાત 1992માં થઈ જેમાં હેલેનિસ્ટિક શહેરના મહેલના મકાન સહિત ઘણાં સૌથી રસપ્રદ ભાગનો સમાવેશ થાય છે અને ફ્રેંચ જળાધીન પુરાતત્વવાદી ફ્રેંક ગોડ્ડિયો અને તેમના દળના લોકો હજુ પણ મોટા પાયે તેની છણાવટ કરી રહ્યાં છે.^[૧૫] તેમાં સીજેરિયનનું નોંધપાત્ર ધડ પ્રાપ્ત થયું. કેટલાક વિવાદો છતાં પણ તેને પ્રવાસીઓ માટે ખુલ્લુ રાખવામાં આવે છે.^[૧૬] મહત્તમ ખુલ્લા સ્થળો ઉત્તર-પૂર્વ અને દક્ષિણ-પશ્ચિમની જેમ નીચેની જમીન છે જ્યાં રોમન સ્ત્રાતથી નીચું જવુ વ્યવહારીક રીતે અસંભવ છે.

“પોમ્પીસ પિલ્લર”ની પડોશના સંગ્રહાલયના સ્વર્ગવાસી નિર્દેશક ડૉ. જી. બોટીએ સૌથી મહત્વપૂર્ણ સિદ્ધી પ્રાપ્ત કરી હતી જ્યાં ભારે માત્રામાં ખુલ્લી જમીન ઉપલબ્ધ છે. અંહીયા મોટી ઈમારતોના જૂથોના ઉપમાળખાઓ ખુલ્લી પડી છે જે કદાચ સેરાપિયમનો ભાગ છે. તેની નજીકમાં વિશાળ ભૂગર્ભ કબ્રસ્તાન અને કોલમ્બરિયા ખોલવામાં આવ્યું છે જે મંદીરના બહારના ભાગમાં હોઈ શકે છે. તેમાં અત્યંત નોંધપાત્ર ગુંબજનો સમાવેશ થાય છે જેમાં કુતુહલ ઉભું કરનારા ચિંત્રાકિંત કોતરણીઓ રચવામાં આવી છે જેને હવે કુત્રિમ રીતે પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યું છે અને પ્રવાસીયો માટે ખુલ્લુ મુકવામાં આવ્યું છે.

સંશોધનોમાં પ્રાપ્ત આ વસ્તુઓને સંગ્રહાલયમાં રાખવામાં આવી છે જેમાં સૌથી ઉલ્લેનિય વસ્તુ બેસાલ્ટથી બનેલો એક વિશાળ આખલો છે જે કદાચ સેરાપિયનમાં એક ઉપાસના યોગ્ય વસ્તુ હતી. અન્ય ભૂગર્ભ કબ્રસ્તાન અને કબરોને કોમ અલ-શોકાફા (રોમન) અને રાસ અલ-ટીન (ચિત્રાકિંત)માં ખોલવામાં આવ્યા છે.

જર્મન ઉત્ખનન દળને શહેરના ઉત્તર-પૂર્વિય વિસ્તારમાં એક ટોલેમિક સ્તંભશ્રેણી અને રસ્તાઓના અવશેષ મળ્યા હતા. હોગાર્થે કોમ અલ-દિક્કા ના ટેકરાની અંદર સ્થિત એક વિશાળ ઈંટના માળખાના ભાગની જાણકારી પ્રાપ્ત કરી જે પેનિયમ, મૌસાલિયા કે એક રોમન કિલ્લાનો ભાગ હોઈ શકે છે.

તટના નવા આગળના ભાગના નિર્માણ માટે પેટ્રિયાર્કલ ચર્ચના અવશેષો પર ખોદકામ થયું; અને આધુનિક ઈમારતોના પાયાઓની રચના દરમિયાન ભાગ્યેજ કોઈ પ્રાચીન કાળની વસ્તુઓની શોધ ન થાય. તેમ બને છે. જમીનની અંદર ઘણું ધન દબાયેલું છે તેમાં કોઈ શંકાને સ્થાન નથી;પરંતુ તમામ પ્રયાસો છતાં પણ પુરાતત્વવાદીઓને એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં સંગ્રહાલય અને “પોમ્પીસ પીલ્લર”ના પડોશની બહાર વધારે કંઈ જોવા મળ્યું નથી. સ્થાનિક કબરોના લુંટારા, કુવામાં ડુબકી લગાવનારા, નિકર્ષકો અને તેજ રીતે અન્ય પ્રકારના માધ્યમોથી સમય-સમયે મૂલ્યવાન વસ્તુઓની જાણકારી પ્રાપ્ત થઈ છે જેમાંથી મોટા ભાગની વસ્તુઓને ખાનગી સંગ્રહોમાં રાખવામાં આવ્યા છે.

આધુનિક શહેર

જિલ્લા

આધુનિક એલેક્ઝાન્ડ્રિયા છ જિલ્લામાં વિભાજીત થયેલું છે:

અલ-મોંટઝા જિલ્લો: વસ્તી 1,190,287
શારક (પૂર્વીય એલેક્ઝાન્ડ્રિયા જિલ્લો: વસ્તી 985,786
વાસેટ (કેન્દ્રીય એલેક્ઝાન્ડ્રિયા) જિલ્લો: વસ્તી 520,450
અલ-અમ્રિયા જિલ્લો: વસ્તી 845,845
એગેમી (પશ્ચિમ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા) જિલ્લો: વસ્તી 386,374
અલ-ગોમ્રોક જિલ્લો: વસ્તી 145,558

મેટ્રોપોલિટન એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનું સર્જન કરતા એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ગવર્નરેટના અધિકારક્ષેત્ર હેઠળ હજુ બે શહેરો પણ છે:

બોર્ગ અલ-આરબ શહેર : વસ્તી 186,900
ન્યૂ બોર્ગ અલ-આરબ શહેર : વસ્તી 7,600

પડોશી ક્ષેત્રો

અગામી, અમ્રેયા, અન્ફોશી, અસાફ્રા, અટ્ટારીન, અઝારીતા (ઉર્ફ મઝારીતા ; મૂળરીતે લાઝારેટ ), બાબ સિદ્રા, બહારી, બાક્ચસ, બોલ્ક્લી (બોકલા) , બર્ગ ઈલ- આરબ, કેમ્પ શેઝર, ક્લિયોપેટ્રા, દેખેઈલા,ડાઉનટાઉન,ઈસ્ટર્ન હાર્બર, ફ્લેમિંગ, ગબ્બારી (ઉર્ફે: કુબ્બારી , કબ્બારી ), ગિયાનાક્લિસ, ગ્લીમ (ગ્લીમેનોપોલસ નું સંક્ષીપ્ત રૂપ), ગુમરોક (ઉર્ફેઅલ-ગોમરોક ),હદારા, ઈબ્રાહિમિયા, કિંગ મેરટ, કફ્ર અબ્દુ, કારમોસ, કાર્મોઝ તરીકે પણ જાણીતું, કોમ ઈલ-દિક (ઉર્ફેકોમ ઈલ- ડેક્કા ), લબ્બાન, લોરેન્ટ, લોરાન,મામુરા બીચ,મામુરા, માફ્રોઉજાઝા, મન્દારા, મન્શિયા, મેક્સ, મિયામિ, મોન્ટાઝા,મોહર્રમ બે, મુસ્તફા કામેલ,રામ્લેહ(ઉર્ફેઈલ-રમ્લ ),રાસ ઈલ-તિન, રશ્દી, , સાન સ્ટેફીનો, શાત્બી,શ્ચત્ઝ, સિદિ બિસ્ર, સિદિ ગાબેર, સ્મોહા, સ્પોર્ટિંગ, સ્ટેન્લી, સ્યોફ, થાર્વાટ, વિક્ટોરીયા, લાર્ડેયન, વેસ્ટર્ન હાર્બર અને ઝિઝિનિયા.

વર્ગાકાર

(અહમદ)ઓરાબિસ્ક્વેર(માન્શિયા સ્ક્વેર, ડાઉનટાઉમાં
સાદ ઝગ્લુલ સ્ક્વેર, ડાઉનટાઉનમાં
તાહરિર સ્ક્વેર (અગાઉમોહમ્મદ અલીસ્ક્વેર , મૂળરીતે પ્લેસ ડેસ કોન્સલ્સ ), ડાઉનટાઉનમાં
માયાહ અહમદ ઝેવાઈલ સ્ક્વેર, વેબર ઈ૧ નજીક

સ્થળો

મોન્ટાઝા પેલેસ, મોન્ટાઝા માં
રાસ ઈલ-તિન પેલેસ, રાસ ઈલમાં
પ્રેસિડેન્સિયલ પેલેસ, મામોઉંરા

મનોરંજન સ્થળ

મોન્ટાઝા રોયલ ગાર્ડન
એન્ટોનિયેડ્સ પાર્ક
શાલ્લાલટ ગાર્ડન
એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ઝૂ
ગ્રીન પ્લાઝા
ફેન્ટઝી લેન્ડ
મામોરા બીચ, એલેક્ઝાન્ડેરિયા
મરીના વિલેજ

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા મ્યુઝિયમ
મિસ્ત્ર ટ્રેન સ્ટેશન
અબુ અલ અબ્બાસ મસ્જિદ (મસ્જિદ)
અલ સવારી કોલમ
સ્ટેન્લી બ્રીજ

ધર્મ

ખ્રિસ્તી ધર્મ

મન્શેયામાં સેંટ કેથરીનની લેટિન કેથલિક ચર્ચ

રોમ પછી, એલેક્ઝાન્ડેરિયા વિશ્વમાં ખ્રિસ્તી ધર્મની બીજા ક્રમની સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતું સ્થળ છે. એલેક્ઝાન્ડેરિયાના પોપ અમોંગ ઈક્વલ્સ , સમકક્ષ વ્યક્તિઓમાં બીજું સ્થાન ધરાવતા હતા, રોમના બીશપ પછી બીજા ક્રમના સૌથી શ્રેષ્ઠ વ્યક્તિ હતા. જે રોમ 430 સુધી રોમન સામ્રાજ્યની રાજધાની હતી. ચર્ચ ઓફ એલેક્ઝાન્ડેરિયાના અધિકાર ક્ષેત્રમાં સંપૂર્ણ આફ્રિકા ખંડનો સમાવેશ થતો હતો. ઈ.સના 451 વર્ષ પછી ચાલ્સીડનની પરિષદની જેમ એલાક્ઝાન્ડેરિયાના ચર્ચને મિયાફિસાઈટ્સ અને મેક્લાઈટ્સમાં વિભાજીત કરવામાં આવ્યા હતા. મિયાફિસાઈટ્સે જે ચર્ચનું નિર્માણ કર્યું તેને આજે એલેક્ઝાન્ડેરિયાના કોપ્ટિક રૂઢિચુસ્ત ચર્ચના નામથી ઓળખવામાં આવે છે. મિયાફિસાઈટ્સે જે ચર્ચનું નિર્માણ કર્યું તેને આજે એલેક્ઝાન્ડેરિયાના કોપ્ટિક રૂઢિચુસ્ત ચર્ચના નામથી ઓળખવામાં આવે છે. 19મી સદીમાં કેથોલિક અને પ્રોટેસ્ટંટ મિશિનરિયોએ રૂઢિચુસ્ત ચર્ચોના અનુયાયિયોમાંથી કેટલાકના ધર્મોને પોતાના ધર્મોમાં તબદિલ કરી દીધા હતા.

આજે, પોપો ઓફ કોપ્ટિક રૂઢિચુસ્ત ચર્ચના કુળપિતા કેન્દ્ર રેમલેહમાં સ્થિત સેંટ માર્ક કેથેડ્રલ છે. એલેક્ઝાન્ડેરિયામાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ કોપ્ટિક રૂઢિચુસ્ત ચર્ચોમાં ક્લિયોપેટ્રાના પોપ સાઈરિલ ફર્સ્ટ ચર્ચ, સ્પોટિંગના સેંટ જ્યોર્જ ચર્ચ, સિદી બિશરના સેંટ માર્ક એન્ડ પોપ પીટર ફર્સ્ટ ચર્ચ, અસાફ્રાના સેંટ મેરી ચર્ચ, ગિયાનાફ્લિસના સેંટ મેરી ચર્ચ, ફ્લેમિંગના સેંટ મીના ચર્ચ, મંદારાના સેંટ મીના ચર્ચ અને ઈબ્રાહિમિયાના સેંટ ટેકલ હૈમેનટ ચર્ચનો સમાવેશ થાય છે.

એલેક્ઝાન્ડેરિયાના સૌથી મહત્વપૂર્ણ ગ્રીક રૂઢીચુસ્ત ચર્ચમાં સેંટ અનાર્ગિરી ચર્ચ, ચર્ચ ઓફ ધ એનન્સિએશન, સેંટ એન્થની ચર્ચ, આર્કેજલ્સ ગેબ્રિયલ એન્ડ માઈકલ ચર્ચ, સેંટ કેથરીન ચર્ચ, મંશેયાના કેથેડ્રલ ઓફ ધ ડોર્મિશન, પ્રોફેટ એલિઝા ચર્ચ, સેંટ જ્યોર્જ ચર્ચ, ઈબ્રાહિમિયાના ચર્ચ ઓફ ધ ઈમેક્યૂલેટ કોન્સેપ્શન, ફ્લેમિંગના સેંટ જોસેફ ચર્ચ, સેંટ જોસેફ ઓફ ઈરિમાથિયા ચર્ચ, રામ્હેલના સેંટ માર્ક એન્ડ સેંટ નેક્ટેરિયસ ચેપલ, સેંટ નિકોલસ ચર્ચ, સેંટ પારસ્કેવી ચર્ચ, રામ્હેલના સેંટ સાવા કેથેડ્રલ અને સેંટ થિયોડોર ચેપલ છે. ગ્રીક ઓર્થોડોક્સ ચર્ચ સાથે મેળ ખાતા ધાર્મિક સંપ્રદાયમાં રશિયન રૂઢિચુસ્ત સેંટ એલેક્ઝાન્ડર નેવસ્કી ચર્ચનું પ્રમુખ સ્થાન છે જે શહેરમાં રહેતા રશિયન બોલનારી પ્રજાના સમુદાયને પોતાની સેવા આપે છે.

લેટિન કેથોલિક સંસ્કારોનું પાલન કરતી ચર્ચોમાં મંશેયાની સેંટ કેથરીન ચર્ચ અને ક્લિયોપેટ્રાની ચર્ચ ઓફ ધ જેસુઈટ્સનો સમાવેશ થાય છે. કોલેજ સેંટ માર્કના ભાગરૂપે પ્રાપ્ત શત્બીની સેંટ માર્ક ચર્ચ બહુઆયામી છે અને અંહિયા લેટિન કેથોલિક, કોપ્ટિક કેથોલિક અને કોપ્ટિક રૂઢિચુસ્ત સંસ્કારો પ્રમાણે વિધિઓ કરવામાં આવે છે.

ઈસ્લામ ધર્મ

એલેક્ઝાન્ડેરિયાના મહત્તમ નાગરીકો ઈસ્લામ ધર્મનું પાલન કરે છે. એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં સૌથી પ્રસિદ્ધ મસ્જિદ અન્ફોશીની અબુ અલ-અબ્બાસ અલ-મુર્સી મસ્જિદ છે. શરેહની અન્ય નોંધપાત્ર મસ્જિદોમાં સોમુહાની અલિ ઈબ્ન અબિ તાલિબ મસ્જિદ, બિલાલ મસ્જિદ, મંદારાની અલ-ગામી અલ-બહારી, સોમુહાની ફાતેહ મસ્જિદ, સિદી વિશરની હોદા અલ-ઈસ્લામ મસ્જિદ, હાદરાની અલ-મોવાસાહા મસ્જિદ, મિયામિની શર્ક અલ-મદીના મસ્જિદ, મુસ્તફા કામેલની અલ શોહોદા મસ્જિદ, કઈદ ઈબ્રાહિમ મસ્જિદ, બિબિનિયાની યેહિયા મસ્જિદ, સિદી ગૈબરની સિદી ગૈબર મસ્જિદ અને સુલ્તાન મસ્જિદનો સમાવેશ થાય છે.

યહૂદી ધર્મ

1950અને 1960ના દાયકામાં અરબ રાષ્ટ્રવાદી આંદોલનના પ્રભાવસ્વરૂપ મહત્તમ યહૂદીયોના ઈઝરાયલ, ફ્રાંસ અને બ્રાઝિલમાં પલાયન કર્યા પછી એક વખત એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનો સમૃદ્ધ સમુદાય હવે લગભગ વિલુપ્ત થઈ ગયો છે. ઈલેક્ઝાન્ડ્રિયાનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ ઉપાસનાગૃહ એલિયાહુ હનાવી સિનગોગ છે.

શિક્ષણ

કોલેજો અને યુનિવર્સિટીઓ

એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં મોટી સંખ્યામાં ઉચ્ચ શિક્ષા સંસ્થાનો છે. એલેક્ઝાન્ડ્રિયા વિશ્વવિદ્યાલય એ જાહેર વિશ્વવિદ્યાલય છે જે મિસરી ઉચ્ચ શિક્ષા પ્રણાલીનું પાલન કરે છે. તેના મોટા ભાગના શિક્ષકો અને તેમાં પણ ખાસ કરીને એન્જિનિયરિંગના શિક્ષકો જાણીતા છે. ઉપરાંત, અરબ એકેડમી ફોર સાયન્સ એન્ડ ટેકનોલોજિ એન્ડ મેરીટાઈમ ટ્રાન્સપોર્ટ અર્ધ ખાનગી શિક્ષણ સંસ્થાન છે જે ઉચ્ચ વિદ્યાલયોની સાથે સાથે સ્નાતક માટે પાઠ્યક્રમો આપે છે. યુનિવર્સિટી સેંઘર એક ખાનગી ફ્રેંચ વિશ્વવિદ્યાલય છે જે માનવતા, રાજનિતી અને આંતરરાષ્ટ્રીય સબંધો પર શિક્ષણ આપે છે અને તે ખાસ કરીને આફ્રિકા ખંડના વિદ્યાર્થીઓ પર વધારે લક્ષ્ય આપે છે. એવેક્ઝાન્ડ્રિયાની અન્ય ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓમાં એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ઈન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ ટેકનોલોજિ (એઆઈટી)) અને ફેરોસ યુનિવર્સિટી ઈન એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનો સમાવેશ થાય છે.

શાળાઓ

ચિત્ર:ISJA.jpg

ઈન્સ્ટિટ્યુશન સેન્ટ જેન-એન્ટિસાઈડ

એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના વિદેશી શિક્ષણ સંસ્થાનોનો બહુ લાંબો ઇતિહાસ છે. પ્રથમ વિદેશી વિદ્યાલયોનો સમયકાળ 19મી સદીનો શરૂઆતનો સમયગાળો હતો, જ્યારે ફ્રેંચ મિશિનરીઓએ ઈજિપ્તના લોકોને શિક્ષિત કરવા માટે ફ્રેંચ ચેરિટેબલ શાળાઓની સ્થાપના કરી હતી. આજે, એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં કેથોલિક મિશિનરીઓ દ્વારા સંચાલિત સૌથી મહત્વપૂર્ણ ફ્રેંચ વિદ્યાલયોમાં કોલેજ ડે લા મેર ડિ ડિયૂ, કોલેજ નોટ્રે ડેમ ડી સાયન, કોલેજ સેંટ માર્ક, ઈકોલેસ ડેસ સોયૂર્સ ફ્રાંસિકેઈન્સ (4 જુદા જુદા વિદ્યાલયો), ઈકોલ ગેરાર્ડ, ઈકોલ સેંટ ગેબ્રિયલ, ઈકોલ સેંટ- વિન્સેંટ ડી પોલ, ઈકોલ સેંટ જોસેફ, ઈકોલ સેંટ કેથરીન અને ઈન્સ્ટિટ્યુશન સેંન્ટે જીએન-એન્ટાઈડનો સમાવેશ થાય છે. ફ્રેંચ ધાર્મિક સંસ્થાઓની પ્રતિક્રિયા સ્વરૂપે, એક ધર્મનિરપેક્ષ (લૌકિક)મિશને લાઈસી અલ-હોરૈયાની સ્થાપના કરી હતી. જેમણે શરૂઆતમાં ફ્રેંચની શિક્ષણ પ્રણાલીનું પાલન કર્યું પરંતુ વર્તમાનમાં તે મિશ્રની સરકાર દ્વારા સંચાલિત છે. એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં ફ્રાંસની શિક્ષણ પદ્ધતિનું પાલન કરતી હોય તેવી એકમાત્ર શાળા ઈકોલ ચેમ્પોલિયન છે. અહિંયા સામાન્ય રીતે ફ્રાસના નિષ્ણાતો અને રાજનૈતિજ્ઞોના બાળકો વારંવાર આવે છે.

એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં અંગેજી શાળાઓની સંખ્યા અત્યંત ઓછી છે અને ફ્રેંચ શાળાઓની સરખામણીએ તેમની સ્થાપના તાજેતરમાંજ થઈ છે. આ શહેરમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ અંગ્રેજી શાળાઓમાં એલેક્ઝાન્ડ્રિયા અમેરિકન સ્કુલ, બ્રિટિશ સ્કુલ ઓફ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા, ઈજીપ્શિયન અમેરિકન સ્કુલ, મોડર્ન અમેરિકન સ્કુલ, સેક્રેડ હાર્ટ ગર્લ્સ સ્કુલ (એસએચએસ), શટ્ઝ અમેરિકન સ્કુલ, વિક્ટોરિયા કોલેજ,
અલ મનાર લેગ્વેંજ સ્કૂલ ઓફ ગર્લ્સ(એમ.ઈ.જી.એસ)જેને અગાઉ (સ્કોટિશ સ્કૂલ ઓફ ગર્લ્સ)કહેવાતી હતી. તેમાં કૌમૈયા લેગ્વેંજ સ્કૂલ (કેએલએસ), અલ નસ્ર બોય્ઝ સ્કૂલ (ઈબીએસ) અને અલ નસ્ર ગર્લ્સ કોલેજનો સમાવેશ થાય છે. તેમાંથી મોટા ભાગની શાળાઓનું નાસેર યુગ દરમિયાન રાષ્ટ્રીયકરણ કરવામાં આવ્યું હતું, અને વર્તમાનમાં તેને ઈજિપ્તના શિક્ષા મંત્રાલય દ્વારા ઈજિપ્તિયન જાહેર શાળાઓ સંચાલિત કરવામાં આવે છે.

એલેક્ઝાન્ડ્રિયાની એકમાત્ર શાળા ડ્યૂશ શ્યૂલ ડેર બોરેમેરિન્નેન (ડીબીએસ ઓફ સેંટ ચાર્લ્સ બોરોમી) છે. એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં મોંટેસરી શિક્ષા પ્રણાલીની શરૂઆત સૌથી પહેલા 2009માં એલેક્ઝાન્ડ્રિયા મોંટેસરીમાં કરવામાં આવી હતી. ધ્યાન આપો: એલેક્ઝાન્ડ્રિયાની સૌથી નોંધપાત્ર શાળાઓમાં અલ અબાસ્સિયા હાઈ સ્કૂલ, જમાલ અબ્દુલ નાસેર હાઈ સ્કૂલ અને અલ મનાર ઈગ્લિંજ લેગ્વેંજ સ્કૂલ ફોર ગર્લ્સનો સમાવેશ થાય છે.

પરિવહન

ચિત્ર:Double-decker-alexandria.jpg

ડબલ ડેકર બસ

હવાઇમથકો

એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં બોર્ગ અલ અરબ એરપોર્ટ દ્વારા હવાઈ સેવાઓ આપવામાં આવે છે જે શહેરના કેન્દ્રથી લગભગ 25 કિમીના અંતરે સ્થિત છે. માર્ચ 2010માં ભુતપૂર્વ એરપોર્ટ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટને વાણિજ્ય કામકાજો માટે બંધ કરી દેવામાં આવ્યું હતું જે સાથે તમામ એરલાઈનોનું કામકાજ બોર્ગ અલ અરબ એરપોર્ટથી કરવામાં આવે છે જ્યાં ફેબ્રુઆરી, 2010માં એક નવા ટર્મિનલના કામકાજ સંપન્ન કરવામાં આવ્યું છે.^[૧૭]

ધોરીમાર્ગો

ઈન્ટરનેશનલ કોસ્ટલ રોડ. (એલેક્ઝાન્ડ્રિયા- પોર્ટ સઈદ)
ડેઝર્ટ રોડ. (એલેક્ઝાન્ડ્રિયા- કૈરો/220 કિ.મી 6-8 લેન્સ, મહત્તમ પ્રકાશિત )
એગ્રિકલ્ચર રોડ. (એલેક્ઝાન્ડ્રિયા- કૈરો)
સર્ક્યુલર રોડ. ધ ટર્નપાઈક
તા'આમીર રોડ "મેહવાર અલ-તા'આમીર"- (એલેક્ઝાન્ડ્રિયા- નોર્થ કોસ્ટ)

ટ્રેન

"મિસ્ત્ર સ્ટેશન" થી વિસ્તાર; એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનું મુખ્ય રેલવે સ્ટેશનથી અબુ કિર. સુધી

રેલવે સ્ટેશનોમાં સમાવિષ્ટ:

મિસ્ત્ર સ્ટેશન (મુખ્ય સ્ટેશન)
સિદી ગેબર સ્ટેશન

ટ્રામ

1860માં વિસ્તારીત ટ્રામવે માર્ગનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું અને તે આફ્રિકામાં સૌથી જુનું છે.

જાહેર પરિવહનના અન્ય સાધનો

બસ અને મિનીબસો.

બંદર (પોર્ટ)

બંદરને વિભાજીત કરવામાં આવ્યા છે:

પૂર્વિય હાર્બર
પશ્ચિમી હાર્બર

સંસ્કૃતિ

પુસ્તકાલય

ચિત્ર:BA night over.jpg

ધ બિબ્લિયોથેકા એલેક્ઝાન્ડ્રિયા, એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના પ્રાચીન સંગ્રહાલયની સુધારણા માટે આધુનિક પ્રોજેક્ટ

ઈજિપ્તમાં એલેક્ઝાન્ડ્રિયાની રોયલ લાઈબ્રેરી ઓફ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા એક સમયે વિશ્વનું સૌથી મોટું પુસ્તકાલય હતું. સામાન્ય રીતે એમ મનાય છે કે તેની સ્થાપના ઈજિપ્તના ટોલેમી બીજાના શાસનકાળ દરમિયાન, ઈસ પૂર્વેની ત્રીજી સદીની શરૂઆતમાં થઈ હતી. તેનું નિર્માણ કદાચ ટોલેમીના પિતા દ્વારા લાઈબ્રેરી કોમ્પ્લેક્સ, મુજેજના મંદીર- મ્યૂઝિયન, ગ્રીક Μουσείον (જેનાથી આધુનિક અંગ્રેજી શબ્દ મ્યૂઝિયમ આવ્યો)ના પ્રથમ ભાગના નિર્માણ બાદ કરવામાં આવ્યું હતું.

હવે તે વ્યાજબીપણે પ્રમાણિત થઈ ગયું છે કે આ લાઈબ્રેરી અથવા તેના સંગ્રહના ભાગો કેટલીય વાર આગ લાગવાથી નષ્ટ થઈ ગયા છે (પુસ્તકાલયમાં આગ લાગવાની વાત ત્યારે સામાન્ય હતી અને હસ્તલેખિત પુસ્તકોને પ્રસ્તાપીત કરવાનું કાર્ય અત્યંત મૂશ્કેલ, ખર્ચાણ અને ભારે સમય લગાડતું હતું ) વિનાશ (કે વિનાશો)અંગે હમણાં સુધી પ્રાપ્ત વિગતો હજુ પણ વિવાદોનો એક જીવંત સ્ત્રોત છે. બિબ્લિયોથેકા એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનું ઉદઘાટન જુની લાઈબ્રેરીની સાઈટની નજીક 2003માં કરવામાં આવ્યું હતું.

સંગ્રાહલયો

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા એક્વેરિયમ

ગ્રીકો-રોમન મ્યૂઝિયમ
રોયલ જ્વેલરી મ્યુઝિયમ
મ્યૂઝિયમ ઓફ ફાઈન આર્ટ્સ
કૈવેફી મ્યૂઝિયમ
એલેક્ઝાન્ડ્રિયા નેશનલ મ્યૂઝિયમનું ઉદઘાટન 31 ડિસેમ્બર,2003ના રોજ કરવામાં આવ્યું હતું. આ શહેરના કેન્દ્રની પાસે, તારિક અલ-હોરૈયા સ્ટ્રીટ (પૂર્વ રિયૂ ફૌઆદ)માં પુન:સંગ્રહિત ઈટાલિયન શૈલીનો મહેલ સ્થિત છે. તેમાં લગભગ 1,800 શિલ્પકૃતિઓ છે જે એલેક્ઝાન્ડ્રિયા અને ઈજિપ્તની વાર્તાઓ દર્શાવે છે. આમાંથી મોટા ભાગની કૃતિઓ અન્ય ઈજિપ્તિયન સંગ્રહાલયોમાંથી લાવવામાં આવી છે.

આ સંગ્રહાલયને જુના અલ-સાદ બસિલી પાશા પેલેસમાં સ્થાપિત કરવામાં આવી છે જે એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના સૌથી ધનિક લાકડાના વ્યાપારીયો પૈકી એક છે. આ સ્થળના નિર્માણના કાર્યની શરૂઆત 1926માં કરવામાં આવી હતી.

સબંધિત શબ્દો

અલ-ઈસ્કંદરિયા (/0}(الإسكندرية)(નામ)(ઔપચારિક):જે એલેક્ઝાન્ડ્રિયા શહેરનો સંદર્ભ આપે છે. તેનો ઉપયોગ ઔપચારીક ગ્રંથો અને ભાષણોમાં કરવામાં આવે છે. તેનો ઈજિપ્તિયન અરેબિક સમાન શબ્દ ઈસ્કિન્દેરિયા અથવા ઈસ્કિન્દેરેયા છે. ઈસ્કિન્દેરિયા(h) અને ઈસ્કિન્દેરેયા ના ઉચ્ચારણમાં તફાવત છે તેમ છતાં પરંતુ અબેરિકમાં લખતી વખતે સમાન સ્પેલિંગનો ઉપયોગ થાય છે. સાહિત્યિક અરબીમાં ઈસ્કિન્દેરિયા) માં નિશ્ચયવાચક આર્ટિકલ અલ- નો ઉપયોગ થાય છે જ્યારે ઈજિપ્તિયન અરબીમાં ઈસ્કિન્દેરેયા માં અલ- નો ઉપયોગ થતો નથી. બંને શબ્દોના અંતમાં વૈકલ્પિક હ ને ટા'માબુર્ટા કહેવામાં આવે છે જેનો સામાન્ય રીતે ઉચ્ચાર કરવામાં આવતો નથી પરંતુ લખવામાં તેનો ઉપયોગ થાય છે.

એલેક્સ' (નામ):તનો ઉપયોગ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા અને કૈરો બંનેના મૂળનિવાસીઓ માટે કરવામાં આવે છે જેને અંગ્રેજીનું ચોક્કસ જ્ઞાન છે તે એલેક્ઝાન્ડ્રિયાને ખાસ કરીને અનૌપચારીક ધોરણે "એલેક્સ"ના રૂપમાં ઉપયોગ કરે છે.

ઈસ્કંદરાની (વિશેષણ): ઈજિપ્તિયન અરેબિકમાં તેનો અર્થ 'મૂળ એલેક્ઝાન્ડ્રિયાવાસી' (પુ.)કે 'એલેક્ઝાન્ડ્રિયાથી' થાય છે.

રમતગમત

ચિત્ર:DSC01990.JPG

એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં સાયકલિસ્ટનું જૂથ

ઈજિપ્ત અને આફ્રિકાના અન્ય ભાગોની જેમ એલેક્ઝાન્ડ્રિયાવાસીયોની મુખ્ય રસની રમત ફુટબોલ છે. એલેક્ઝાન્ડ્રિયા સ્ટેડિયમ ઈજિપ્તમાં ઈલેક્ઝાન્ડ્રિયાનું બહુઉદ્દેશીય સ્ટેડિયમ છે. હાલમાં તેનો ઉપયોગ મોટા ભાગે ફુટબોલ મેચો માટે કરવામાં આવે છે અને 2006 આફ્રિકન કપ ઓફ નેશન્સ માટે તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. 1929માં બાંધવામાં આવેલું આ સ્ટેડિયમ ઈજિપ્ત અને આફ્રિકામાં સૌથી જુનું સ્ટેડિયમ છે. આ સ્ટેડિયમમાં 20,000 લોકો માટેની ક્ષમતા છે. એલેક્ઝાન્ડ્રિયા જાન્યુઆરી 2006માં આયોજિત આફ્રિકન કપ ઓફ નેશન્સની યજમાનીમાં ભાગ લેનાર ત્રણ શહેરો પૈકીનું એક હતું. જેમાં ઈજિપ્તે જીત મેળવી હતી. સર્ફિંગ, જેટ-સ્કીઈંગ અને વોટર પોલો જેવી સમુદ્રી રમતોનો અભ્યાસ બહુ ઓછા પ્રમાણમાં થાય છે.

એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં ચાર સ્ટેડિયમ છે:

બોર્ગ અલ અરબ સ્ટેડિયમ
હર્રાસ અલ-હેદૂદ સ્ટેડિયમ
એલેક્ઝાન્ડ્રિયા સ્ટેડિયમ
અલ-ક્રોમ સ્ટેડિયમ

ટેનિસ અને સ્ક્વોશ જેવી અન્ય ઓછી જાણીતી રમતોને સામાન્ય રીતે ખાનગી સામાજીક અને સ્પોર્ટ્સ ક્લબોમાં રમવામાં આવે છે,જેમ કે:

"સ્પોર્ટિંગ"માં એલેક્ઝાન્ડ્રિયા સ્પોર્ટિંગ ક્લબ
એલેક્ઝાન્ડ્રિયા કન્ટ્રી ક્લબ
અલ-ઈતિહાદ અલ-ઈસ્કન્દરી ક્લબ
અલ-ઓલિમ્પી ક્લબ
કોરુમ ક્લબ
હરસ અલ હોદૂદ ક્લબ
લગૂન રીસોર્ટ કોર્ટ્સ
"સ્મૂહા"માં સ્મૂહા એસસી

એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં સાયકલ ઈજિપ્ત ગ્રુપ દ્વારા દર સપ્તાહે શુક્રવારે સાયક્લિંગ કાર્નિવલનું પણ આયોજન થાય છે. જેના માટે સાયકલ ચલાવવાનો શોખ ધરાવતા લોકો દર શુક્રવારે સવારે અહિંયા એકત્રીત થાય છે અને અલ મોંતાઝાથી અલ ક્વાલા અથવા ઉનાળામાં બિબ્લિયોથેકા એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના સુધી સાયકલ ચલાવે છે.

સાહિત્ય

એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના આધુનિક સાહિત્ય પર બે લેખકોની છાપ છે: જેમાંથી એક એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં જન્મેલા ગ્રીક કવિ સી.પી.કેવેફી અને બીજા ભારતીય મૂળના અંગ્રેજ અને ધ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ક્વાટ્રેટ ના લેખક લોંરેસ ડુરેલ છે. કેવેફીએ પોતાની કવિતાઓમાં ગ્રીકનો ઇતિહાસ અને પૌરાણીક કથાઓ અને પોતાની સમલૈંગિકતાનો સમાવેશ કર્યો છે. ડુરેલે માનવ ઈચ્છાઓ જાણવા માટે એક પરીદ્રશ્યના રૂપમાં આ સર્વદેશી નગરનો ઉપયોગ કર્યો છે. નાગુઈજ મહફુજની મિરારર એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં સેટ કરવામાં આવેલ અરબી નવલકથાઓમાં જાણીતી છે. 2000ના દાયકામાં જોન કોર્ટનેય ગ્રીમવુડ,કિ લોંગફેલો અને કીથ મિલર જેવા લેખકોએ એક કાલ્પનિક વાર્તાના સેટિંગના રૂપમાં એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનો ઉપયોગ કર્યો હતો.

નવલકથાઓ
- રોબર્ટ લિડેલનીઅનરીયલ સીટી (1952).
- ડી.જે.એનરાઈટનીએકેડેમિક યર (1955, જેને1940ના દાયકાના અંતિમ તબક્કામાં સેટ કરવામાં આવી હતી)
- લોંરેસ ડુરેલની ધ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા ક્વાટ્રેટ (1957–60, જેમાં 1930ના દાયકામાં સેટ કરવામાં આવી છે)
- સ્ત્રાતિસ ત્સિર્કાસની ધ બેટ (ડ્રિફ્ટિંગ સિટિઝ ટ્રાયોલોજીનો ભાગ)(1965, જેને 1943-44માં સેટ કરવામાં આવી હતી)
- નાગુઈબ મહફૂઝની મિરામર (1967)
- ઓલિવિયા મેંનિગની ધ ડેંજર ટ્રી (1977,જેને 1942માં આંશિક રીતે એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં સેટ કરવામાં આવી હતી )
- ગિલિયન બ્રેડશોની ધ બિકન એલેક્ઝાન્ડ્રિયા (1986,ચોથી સદીમાં સેટ કરવામાં આવી)
- એડવર અલ-ખરાતની સિટી ઓફ સેફ્રોન (tr. 1989,1930ના દાયકામાં સેટ કરવામાં આવી)
- એડવર અલ-ખરાતની ગર્લ્સ ઓફ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા (tr. 1993, 1930 અને '40ના દાયકાઓમાં સેટ કરવામાં આવી)
- રોબર્ટ સોલની ધ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા સેમાફોર (1994)
- ઈબ્રાહિમ અબ્દુલ મેગુઈદની નો વન સ્લિપ્સ ઈન એલેક્ઝાન્ડ્રિયા (1996,બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન સેટ કરવામાં આવી)
- જોન કોર્ટન ગ્રીમવુડની પશાજદે (2001) વૈકલ્પિક ઇતિહાસ
- વિલ એડમ્સની ધ એલેક્ઝાન્ડર સાઈફર (2007)
- કિ લોંગફેલોની ફ્લો ડાઉન લાઈક સિલ્વર, હાઈપેટિયા ઓફ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા
- કીથ મિલરની ધ બુક ઓન ફાયર (2009,શહેરી કલ્પના )

ઇતિહાસ
- ઈ.એમ.ફોસ્ટરની એલેક્ઝાન્ડ્રિયા: અ હિસ્ટ્રી એન્ડ અ ગાઈડ (1922;મોટી સંખ્યામાં પુન:મુદ્રણ)
- માઈકલ હાગની એલેક્ઝાન્ડ્રિયા: સિટી ઓફ મેમરી (યેલ યુનિવર્સિટી પ્રેસ, 2004)
- માઈકલ હાગની વિંટેજ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા: ફોટોગ્રાફ્સ ઓફ ધ સિટી 1860-1960 (ધ અમેરિકન યુનિવર્સિટી ઓફ કૈરો પ્રેસ,2008)

યાદગીરીઓ
- આંદ્રે અસિમનની આઉટ ઓફ ઈજિપ્ત (1994;જેમાં એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના પારિવારીક ઇતિહાસનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે)
- ફેરવેલ ટુ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા (tr. હેરી ઈ.ત્જાલસ

રમતો
- ફાઈનલ ફેંટસી નાઈન્થ (પીએસએક્સ)"ફાઈનલ ફેંટસી નાઈન્થ પર એલેક્ઝાન્ડ્રિયા શહેરની ધ મેજર વાર્તામાં અહિંયા રાજકુમારી "ગાર્નેટ" છે"

ગીતો

ફ્રેંચમાં ગીતો:
- જ્યોર્જ્સ મુસ્તાકીની એલેક્ઝાન્ડ્રિયા
- ક્લાઉડ ફ્રેંકોઈસની એલેક્ઝાન્ડ્રિયા, એલેક્ઝાન્ડ્રા
ગ્રીકમાં ગીતો:
- યાનિસ કોત્સિરાસનું એલેક્ઝાન્ડ્રિનોસ
અરબીમાં ગીતો:
- ફૈરઝનું શત ઈસ્કેંદેરેયા
- મોહમ્મદ કાંદિલનું બીન શતીન વે માયા
- દલિદાનું અહસાન નાસ
- મુસ્તફા અમરનું લેઈલ ઈસ્કેંદેરેયા
- મુસ્તફા અમરનું યા વાદ યા ઈસ્કેન્દરાની
- મુહમ્મદ મુનીરનું યા ઈસ્કેન્દરૈયા (જેમાં અહમદ ફૌઆદ નગ્મના શબ્દો છે
અંગ્રજીમાં ગીતો:
- કામેલોટનું એલેક્ઝાન્ડ્રિયા
વિવિધ ભાષાઓમાં ગીતો:
- યા મુસ્તફા , દારિયા મોરેના, બોબ આઝમ અને ઘણાં અન્યો દ્વારા પુનનિર્મિત- જેમના શબ્દો અરબી, ફ્રેંચ અને ઈટાલિયન ભાષામાં છે.

પર્યટન

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા, મધ્યપૂર્વનું એક મુખ્ય ઉનાળું વિહારસ્થળ છે જ્યાં સૂર્યપ્રકાશ અને દરિયાની મજા માળવા અન્ય તમામ શહેરોના લોકો અહિંયા મજા લેવા આવે છે. ઉનાળામાં અહિંયાના કીનારાઓ (બીચો) છત્રીઓ અને પરીવારોથી ભરાઈ જાય છે અને શહેરમાં સામાન્ય રીતે લોકોની ભીડ એકત્રીત થવા લાગે છે. આ શહેરમાં બે જાહેર બીચ (જેનો ઉપયોગ કોઈ પણ વ્યક્તિ મફતમાં કરી શકે છે, અને સામાન્ય રીતે અહિંયા લોકોની સારી એવી ભીડ થાય છે)પણ ઉપલબ્ધ છે. અહિંયા કેટલાક એવી પણ ખાનગી બીચો છે જે માત્ર થોડીક હોટલોના મહેમાનો માટે જ હોય છે.

નોંધપાત્ર વ્યક્તિઓ

અહમદ રેમ્ઝી (ઈજિપ્તના અભિનેતા)
અલી અબ્દુલ હામિદ મૂર્સી (આયર્ન અને સ્ટીલ ફેક્ટરીના પ્રથમ અધ્યક્ષ)
અલીપિયૂસ(ઈ.સ પૂર્વે ચોથી સદી)ગ્રીક સંગીત લેખક
એલેક્ઝાન્ડર આયોલાસ(1907–1987)ગ્રીકના કળા સંગ્રહકાર
આંદ્રે અસિમન (અમેરિકી લેખક)
એંટોનિસ બેનાકિસ (1873–1954) ગ્રીક કળા સંગ્રહકાર
એપોલોસ (પ્રથમ સદી, એક્ટ્સ 8:24) પ્રાંરભિક ખ્રિસ્તી ઇવેન્જલિસ્ટ
એરિયસ (ચોથી સદી) જેમણે એરિયન વિવાદને ભડકાવ્યો હતો
પોપ એથનેસિસ ધ એપોસ્ટોલિક(ખ્રિસ્તી ધર્મના ચેંપિયન)
ચેરમન ઓફ એલેક્ઝાન્ડ્રિયા(સમદર્શી દાર્શનિક અને વ્યાકરણ શાસ્ત્રી)
ટોલેમી પ્રથમ સોટર (ઈજિપ્તના શાષક)ટોલેમિક વંશની શરૂઆત કરી
ક્લિયોપેટ્રા સાતમી(ઈજિપ્તિયન શાષક)
કોન્સ્ટટેન્ટાઈન પી. કૈવેફી (1863–1933)ગ્રીક કવિ
કોસ્મસ ઈન્ડિકોપ્લિયૂસ્ટસ (છઠ્ઠી સદી) ગ્રીક સાધુ,ભૂગોળશાસ્ત્રી અને લેખક
ડેમિસ રૂસોસ (ગ્રીક ગાયક)
એરિક હોબ્સબોમ (બ્રિટિશ ઇતિહાસકાર)
યૂક્લિડ (ગણીતશાસ્ત્રી)
ફરીદા ઓફ ઈજિપ્ત (ઈજિપ્તની ભુતપૂર્વ રાણી)
ફારૂક હોન્સી (ઈજિપ્તના સાંસ્કૃતિક પ્રધાન)
પ્રિંસેસ ફોજિયા (ઈજિપ્તની રાણી)
ફિલિપો ટોમ્માસો મેરિનેટ્ટી (ઈટાલિયન કવિ,ભવિષ્યવાદના સ્થાપક )
જ્યોર્જ મુસ્તાકી (ગ્રીક-ફ્રેંચ કવિ અને સંગીતકાર
ગિડિયન ગેચ્તમેન (ઈઝરાયલી મૂર્તિકાર)
ગિયૂસેપ ઉન્ગારેતી (ઈટાલિયન કવિ)
હૈમ સબન (અમેરિકી ધનાઢ્ય)
હેન્ડ રોસ્ટમ (ઈજિપ્તિયન અભિનેત્રી )
હાઈપેટિયા (ઈ.સ પૂર્વે ચોથી-પાંચમી સદી) ગ્રીક દાર્શનિક
જેકબ ક્વેરીદો (યહુદી/મુસ્લિમ રહસ્યવાદી)
જીન ડેસેસ(1904–1970)ગ્રીકના ફેશન ડિઝાઈનર
કોસ્ટૈટિનોસ પાર્થેનિસ (1878–1967)(ગ્રીક ચિત્રકાર)
બૈરમ અલ-તુન્સી (ઈજિપ્તિયન કવિ)
મોહમદ અલ ફયાદ (ઈજિપ્તિયન વ્યવસાયી)
મુસ્તફા અમર (ઈજિપ્તિયન કવિ)
નિકોસ ત્સિફોરોસ (ગ્રીક કથાલેખક અને ફિલ્મ ડિરેક્ટર)
ઓરિગેન (ગ્રીક ખ્રિસ્તી વિદ્વાન)
ઓમર શરીફ (ઈજિપ્તિયન કળાકાર)
પૈપસ (ચોથી સદી) ગ્રીકની પદ્ધતિ ગ્રહણ કરનાર ઈજિપ્તના ગણિતશાસ્ત્રી
ફિલો (20 ઈ.સ પૂર્વે – 50 સન) ગ્રીકવાદી યહૂદી દાર્શનિક
પેનેલોપ ડેલ્ટા (1874–1941) ગ્રીક લેખક
રૂડોલ્ફ હેસ (નાઝી દળનાજર્મન ઉપનેતા)
સૈયદ દરવેશ (ઈજિપ્તિયન સંગીતકાર)
તૌફિક અલ-હકીમ (ઈજિપ્તિયન લેખક)
યોસેફ ચાહિન (ઈજિપ્તિયન ફિલ્મ ડિરેક્ટર)

આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધો

પડોશના નગરો - બાજુ બાજુના નગરો

નિચેના શહેરો સાથે એલેક્ઝાન્ડ્રિયાને નજીકનો સબંધ છે:

સ્લોવેકિયામાંબ્રાટિસાલ્વા ^[૧૮]
ઓડિસા યુક્રેનમાં
યુનાઈટે સ્ટેટ્સમાં ક્લેવિલેન્ડ
રોમાનિયામાં કોન્સ્ટાન્ટા
બલ્ગેરીયામાં કઝાન્લાક

દક્ષિણ આફ્રિકા^[૧૯]માં ડર્બન
ગ્રીસમાં થેસ્સાલોનિકી
રશિયામાં સેંટ પીટરબર્ગ
ચીનમાં શાંઘાઈ
ભારતમાં કાનપુર
યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સમાં બાલ્ટિમોર^[૨૦]

મલેશિયામાં કુચિંગ

આ પણ જુઓ

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા પ્રશાસન
ઈજિપ્તનું પ્રશાસન
મેગાલિથિક સ્થળોની યાદી
એલેક્ઝાન્ડ્રિયાના, એલેક્ઝાન્ડ્રિયાથી સબંધિત
એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં આનંદ પર્યટન, એલેક્ઝાન્ડ્રિયાથી સબંધિત

www.alexandriaexcursions.com સંગ્રહિત ૨૦૧૪-૦૫-૧૯ ના રોજ વેબેક મશિન

નોંધ

મીશેલ હાગ દ્વારા "એલેક્ઝાન્ડ્રિયા: સિટી ઓફ મેમરી"(લંડન એન્ડ ન્યુ હેવન, 2004) ઓગણસમી અને વીસમી સદી દરમિયાન સર્વદેશીય એલેક્ઝાન્ડ્રિયાનું એક સામાજીક, રાજનૈતિક અને સાહિત્યિક દ્રશ્ય.
વિક્ટર ડબલ્યુ. વોન હેગન ધ રોડ ધેટ લેડ ટુ રોમ ધ વર્લ્ડ પબ્લિશિંગ કંપની, ક્વિવલેન્ડ અને ન્યુયોર્ક 1967.

સંદર્ભો

↑ Erskine, Andrew (1995-04). "Greece & Rome, 2nd Ser.,". Culture and Power in Ptolemaic Egypt: the Museum and Library of Alexandria. 42, (1): pp 38–48 [42]. One effect of the newly created Hellenistic kingdoms was the imposition of Greek cities occupied by Greeks on an alien landscape. In Egypt there was a native Egyptian population with its own culture, history, and traditions. The Greeks who came to Egypt, to the court or to live in Alexandria, were separated from their original cultures. Alexandria was the main Greek city of Egypt and within it there was an extraordinary mix of Greeks from many cities and backgrounds. Unknown parameter |month= ignored (મદદ); More than one of |author= and |last= specified (મદદ); |pages= has extra text (મદદ); Check date values in: |date= (મદદ)CS1 maint: extra punctuation (link)
↑ Erskine, Andrew (1994-04). "Greece & Rome, 2nd Ser.,". Culture and Power in Ptolemaic Egypt: the Museum and Library of Alexandria. 42 (1): pp 38–48 [42–43]. The Ptolemaic emphasis on Greek culture establishes the Greeks of Egypt with an identity for themselves. […] But the emphasis on Greek culture does even more than this – these are Greeks ruling in a foreign land. The more Greeks can indulge in their own culture, the more they can exclude non-Greeks, in other words Egyptians, the subjects whose land has been taken over. The assertion of Greek culture serves to enforce Egyptian subjection. So the presence in Alexandria of two institutions devoted to the preservation and study of Greek culture acts as a powerful symbol of Egyptian exclusion and subjection. Texts from other cultures could be kept in the library, but only once they had been translated, that is to say Hellenized.
[…] A reading of Alexandrian poetry might easily give the impression that Egyptians did not exist at all; indeed Egypt itself is hardly mentioned except for the Nile and the Nile flood, […] This omission of the Egypt and Egyptians from poetry masks a fundamental insecurity. It is no coincidence that one of the few poetic references to Egyptians presents them as muggers. Unknown parameter |month= ignored (મદદ); More than one of |author= and |last= specified (મદદ); |pages= has extra text (મદદ); Check date values in: |date= and |year= / |date= mismatch (મદદ)
↑ એમિયાનસ માર્સેલસ, "રેસગેસ્ટા", 26.10.15-19
↑ સ્ટીરોસ, સ્ટેથિસ સી.: “365 ઈ.સનો ભુકંપ અને પૂર્વિય ભુમધ્ય સમૂદ્રમાં ચોથીથી છઠ્ઠી સદી દરમિયાનનું સંભવિત સેસ્મિક ક્લસ્ટરિંગ: ઐતિહાસિક અને ખગોળશાસ્ત્રીય માહિતીની સમીક્ષારચનાત્મક ભૂસ્તરશાસ્ત્રની જનરલ , Vol. 23 (2001), pp. 545-562 (549 & 557)
↑ "આધુનિક" આર્કાઇવ ક .પિ, archived from the original on 24 મે 2013, https://web.archive.org/web/20130524173744/http://library.thinkquest.org/C0111760/modern.htm, retrieved 22 June 2010
↑ Koeppen-Geiger.vu-wien.ac.at
↑ Britannica Britannica.com
↑ "Weather Information for Alexandria". મૂળ માંથી 2018-12-24 પર સંગ્રહિત.
↑ "Climatological Information for Alexandria, Egypt" (1961-1990) સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૨-૦૧ ના રોજ વેબેક મશિન - Hong Kong Observatory
↑ "The Sarapeion, including Pompay's Pillar In Alexandria, Egypt". Touregypt.net. મેળવેલ 19 January 2009.
↑ ડેસમન્ડ સ્ટીવર્ટ અને ન્યુઝવીક બુક ડિવિઝન ૧૯૭૧ સંપાદકો દ્વારા સ્ફિન્ક્સ અને }ધ પીરામીડ્સ
↑ "NOVA Online | Mysteries of the Nile | 27 August 1999: The Third Attempt". Pbs.org. 27 August 1999. મેળવેલ 5 May 2009.
↑ ટાઈમ લાઈફ લોસ્ટ સિવિલાઈઝેશન સિરીઝ: રામ્સીસ દ્વિતિય: મેગ્નિફિસન્સ ઓન ધ નાઈલ(1993)p. 56-57
↑ "Fgs Project Alexandria". Underwaterdiscovery.org. મૂળ માંથી 2010-03-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-06-14.
↑ "Divers probe underwater palace". BBC News. 28 October 1998. મેળવેલ 19 January 2009.
↑ "New underwater tourist attraction in Egypt". BBC News. 24 September 2000. મેળવેલ 19 January 2009.
↑ "A new gateway for Alexandria". Al-Ahram Weekly. મૂળ માંથી 2009-09-04 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-11-30.
↑ "Bratislava City - Twin Towns". Bratislava-City.sk. મેળવેલ 26 October 2008.
↑ "Sister Cities Home Page". મૂળ માંથી 2011-08-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-11-30. eThekwini Online: ડરબન શહેરની સત્તાવાર સાઈટ
↑ "Baltimore City Mayor's Office of International and Immigrant Affairs - Sister Cities Program". મૂળ માંથી 7 ઑગસ્ટ 2008 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 18 July 2009. Check date values in: |archive-date= (મદદ)

બાહ્ય લિંક્સ

Wikivoyage

વિકિયાત્રા (Wikivoyage) પર આ વિષયક વધુ માહિતી ઉપલબ્ધ છે:

એલેક્ઝાન્ડ્રિયા

સત્તાવાર વેબસાઈટ
એલેક્ઝાન્ડ્રિયામાં દેશનિકાલ સંગ્રહિત ૨૦૦૮-૧૧-૨૦ ના રોજ વેબેક મશિન
પ્રાચીન એલેક્ઝાન્ડ્રિયા અને રોમ વચ્ચેની તુલના
British Council's Lawrence Durrell Celebration in Alexandria
રિચાર્ડ સ્ટિલવેલ, ed. સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૧૦-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિન પ્રિન્સ્ટન એન્સાઇક્લોપિડીયા ઓફ ક્લાસિકલ સાઇટ્સ , 1976: સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૧૦-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિન “એલેક્ઝાન્ડ્રિયા, ઇજિપ્ત”
બ્રોન અને હોગેન્બર્ગ સિવિટેટ્સ ઓર્બિસ ટેરેરમ પરથી પ્રાચીન એલેક્ઝાન્ડ્રિયાની અદભૂત તસવીર સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૫-૨૩ ના રોજ વેબેક મશિન

[1] Erskine, Andrew (1995-04). "Greece & Rome, 2nd Ser.,". Culture and Power in Ptolemaic Egypt: the Museum and Library of Alexandria. 42, (1): pp 38–48 [42]. One effect of the newly created Hellenistic kingdoms was the imposition of Greek cities occupied by Greeks on an alien landscape. In Egypt there was a native Egyptian population with its own culture, history, and traditions. The Greeks who came to Egypt, to the court or to live in Alexandria, were separated from their original cultures. Alexandria was the main Greek city of Egypt and within it there was an extraordinary mix of Greeks from many cities and backgrounds. Unknown parameter |month= ignored (મદદ); More than one of |author= and |last= specified (મદદ); |pages= has extra text (મદદ); Check date values in: |date= (મદદ)CS1 maint: extra punctuation (link)

[ક્લ્ચર_એન્ડ_પાવર_ઇન_ટોલેમેઇક_ઇજિપ્ત_p._42-43-2] Erskine, Andrew (1994-04). "Greece & Rome, 2nd Ser.,". Culture and Power in Ptolemaic Egypt: the Museum and Library of Alexandria. 42 (1): pp 38–48 [42–43]. The Ptolemaic emphasis on Greek culture establishes the Greeks of Egypt with an identity for themselves. […] But the emphasis on Greek culture does even more than this – these are Greeks ruling in a foreign land. The more Greeks can indulge in their own culture, the more they can exclude non-Greeks, in other words Egyptians, the subjects whose land has been taken over. The assertion of Greek culture serves to enforce Egyptian subjection. So the presence in Alexandria of two institutions devoted to the preservation and study of Greek culture acts as a powerful symbol of Egyptian exclusion and subjection. Texts from other cultures could be kept in the library, but only once they had been translated, that is to say Hellenized.
[…] A reading of Alexandrian poetry might easily give the impression that Egyptians did not exist at all; indeed Egypt itself is hardly mentioned except for the Nile and the Nile flood, […] This omission of the Egypt and Egyptians from poetry masks a fundamental insecurity. It is no coincidence that one of the few poetic references to Egyptians presents them as muggers. Unknown parameter |month= ignored (મદદ); More than one of |author= and |last= specified (મદદ); |pages= has extra text (મદદ); Check date values in: |date= and |year= / |date= mismatch (મદદ)

[Ammianus_Marcellinus,_26.10.15-19-3] એમિયાનસ માર્સેલસ, "રેસગેસ્ટા", 26.10.15-19

[4] સ્ટીરોસ, સ્ટેથિસ સી.: “365 ઈ.સનો ભુકંપ અને પૂર્વિય ભુમધ્ય સમૂદ્રમાં ચોથીથી છઠ્ઠી સદી દરમિયાનનું સંભવિત સેસ્મિક ક્લસ્ટરિંગ: ઐતિહાસિક અને ખગોળશાસ્ત્રીય માહિતીની સમીક્ષારચનાત્મક ભૂસ્તરશાસ્ત્રની જનરલ , Vol. 23 (2001), pp. 545-562 (549 & 557)

[5] "આધુનિક" આર્કાઇવ ક .પિ, archived from the original on 24 મે 2013, https://web.archive.org/web/20130524173744/http://library.thinkquest.org/C0111760/modern.htm, retrieved 22 June 2010

[6] Koeppen-Geiger.vu-wien.ac.at

[7] Britannica Britannica.com

[8] "Weather Information for Alexandria". મૂળ માંથી 2018-12-24 પર સંગ્રહિત.

[9] "Climatological Information for Alexandria, Egypt" (1961-1990) સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૨-૦૧ ના રોજ વેબેક મશિન - Hong Kong Observatory

[10] "The Sarapeion, including Pompay's Pillar In Alexandria, Egypt". Touregypt.net. મેળવેલ 19 January 2009.

[11] ડેસમન્ડ સ્ટીવર્ટ અને ન્યુઝવીક બુક ડિવિઝન ૧૯૭૧ સંપાદકો દ્વારા સ્ફિન્ક્સ અને }ધ પીરામીડ્સ

[12] "NOVA Online | Mysteries of the Nile | 27 August 1999: The Third Attempt". Pbs.org. 27 August 1999. મેળવેલ 5 May 2009.

[13] ટાઈમ લાઈફ લોસ્ટ સિવિલાઈઝેશન સિરીઝ: રામ્સીસ દ્વિતિય: મેગ્નિફિસન્સ ઓન ધ નાઈલ(1993)p. 56-57

[14] "Fgs Project Alexandria". Underwaterdiscovery.org. મૂળ માંથી 2010-03-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-06-14.

[15] "Divers probe underwater palace". BBC News. 28 October 1998. મેળવેલ 19 January 2009.

[16] "New underwater tourist attraction in Egypt". BBC News. 24 September 2000. મેળવેલ 19 January 2009.

[17] "A new gateway for Alexandria". Al-Ahram Weekly. મૂળ માંથી 2009-09-04 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-11-30.

[Bratislava-18] "Bratislava City - Twin Towns". Bratislava-City.sk. મેળવેલ 26 October 2008.

[Durban-19] "Sister Cities Home Page". મૂળ માંથી 2011-08-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-11-30. eThekwini Online: ડરબન શહેરની સત્તાવાર સાઈટ

[Baltimore-20] "Baltimore City Mayor's Office of International and Immigrant Affairs - Sister Cities Program". મૂળ માંથી 7 ઑગસ્ટ 2008 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 18 July 2009. Check date values in: |archive-date= (મદદ)

[૧]

[૨]

[૩]

[૪]

[૫]

[૬]

[૭]

[૮]

[૯]

[૧૦]

[૧૧]

[૧૨]

[૧૩]

[૧૪]

[૧૫]

[૧૬]

[૧૭]

[૧૮]

[૧૯]

[૨૦]