મિનેપોલિસ

Minneapolis વિષય પર વધુ જાણવા માટે જુઓ:
	શબ્દકોશ
	પુસ્તકો
	અવતરણો
	વિકિસ્રોત
	દ્રશ્ય-શ્રાવ્ય માધ્યમો અને ચિત્રો
	સમાચાર
	અભ્યાસ સામગ્રી

Minneapolis
Minneapolis
	City
	ચિત્ર:Minneapolis-logo.svg; ; City of Minneapolis
	Minneapolis montage
	Flag ની અધિકૃત મહોર મહોર
	અન્ય નામો: City of Lakes, Mill City, Twin Cities (with St. Paul)
	સૂત્ર: En Avant (French: 'Forward')
	Location in Hennepin County and the state of Minnesota
Country	United States
State	Minnesota
County	Hennepin
Incorporated	1867
સ્થાપક	John H. Stevens and Franklin Steele
નામકરણ	Dakota word "mni" meaning water with Greek word "polis" for city
સરકાર
• Mayor	R. T. Rybak (DFL)
વિસ્તાર
• City	૫૮.૪ sq mi (૧૫૧.૩ km2)
• જમીન	૫૪.૯ sq mi (૧૪૨.૨ km2)
• જળ	૩.૫ sq mi (૯.૧ km2)
ઊંચાઇ	૮૩૦ ft (૨૬૪ m)
વસ્તી (2009)
• City	૩,૮૬,૬૯૧ (US: ૪૮th)
• ગીચતા	૬,૭૨૨/sq mi (૨,૫૯૫/km2)
• મેટ્રો વિસ્તાર	૩૨,૬૯,૮૧૪ (૧૬th)
• Demonym	Minneapolitan
સમય વિસ્તાર	UTC-6 (CST)
• ઉનાળુ બચત સમય (DST)	UTC-5 (CDT)
ZIP codes	55401 – 55487
ટેલિફોન વિસ્તાર ક્રમ	612
FIPS code	27-43000
GNIS feature ID	0655030
વેબસાઇટ	www.minneapolismn.gov

મિનેપોલિસ કે જેને હુલામણાં નામ તરીકે તળાવોનું શહેર અથવા તો મિલોનું શહેર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ પરગણું હેનેપિન પરગણાં,^[૫]માં આવેલું છે. યુએસનાં મિનેસોટા રાજ્યમાં આવેલું આ સૌથી વિશાળ શહેર છે તેમજ સમગ્ર યુએસનું 48મા ક્રમનું સૌથી વિશાળ શહેર છે. તેનું નામ તેના પ્રથમ શાળા શિક્ષકનાં નામ ઉપરથી રાખવામાં આવ્યું છે. જેમાં મિની એટલેકે ધ ડાકોટા અર્થાત પાણી માટેનો શબ્દ અને પોલિસ એટલે કે ગ્રીક ભાષામાં શહેર માટેનાં શબ્દોનો સમાવેશ થાય છે.^[૬] મિનેપોલિસના રહેવાસીને મિનિયેપોલિટન કહેવામાં આવે છે.^[૭]

મિનેપોલિસ મિસિસિપી નદીના બંને કાંઠાઓ ઉપર વસેલું શહેર છે. મિસિસિપી નદીનો મિનેસોટા નદી સાથે સંગમ થાય છે તેની ઉત્તરે તે આવેલું છે.અને રાજ્યનાં પાટનગર સેન્ટ પૌલની જોડે તે આવેલું છે. મિનેપોલિસ-સેન્ટ પૌલ "પડોશના શહેરો" તરીકે ઓળખાય છે. આ વિસ્તાર યુએસનો 16મા ક્રમનો મહાનગરીય વિસ્તાર છે. અહીંની વસતી 35 લાખની છે. મેટ્રોપોલિટન કાઉન્સિલનો અંદાજ છે કે વર્ષ 2009માં શહેરની વસતી 3,86,691ની હતી.^[૮]

આ શહેરમાં પાણીની સમૃદ્ધિ ભરપૂર છે. અહીં વીસ જેટલાં તળાવો અને ભીની જમીનનાં વિસ્તારો આવેલા છે. ઉપરાંત અહીં મિસિસિપી નદીનું દલદલ તેમજ ધોધ પણ આવેલા છે. આ પૈકીના ઘણા પાર્કવેઝ મારફતે ચેઇન ઓફ લેક્સ અને ગ્રાન્ડ રાઉન્ડ સેનિક બાયવે સાથે જોડાયેલાં છે. એક જમાનામાં તે વિશ્વમાં અનાજ દળવાની ઘંટીનાં પાટનગર તરીકે જાણીતું હતું આ ઉપરાંત અહીં ઈમારતી લાકડાંનો વેપાર પણ થતો હતો. હાલમાં તે શિકાગો અને સિટલ વચ્ચેનું મુખ્ય વેપારી કેન્દ્ર ગણાય છે.^[૯] આ અમેરિકાનું સૌથી વધારે સાક્ષર શહેર^[૧૦] ગણાતું હોવાને કારણે અહીં ઘણાં સાંસ્કૃતિક કેન્દ્રો આવેલાં છે. જેના કારણે રચનાત્મક લોકો અને પ્રેક્ષકો શહેરમાં નાટકો, વિઝ્યુઅલ આર્ટ, લેખન અને સંગીત માટે આવતાં રહે છે. વિવિધ સંસ્કૃતિના લોકો અહીં રહેતા હોવાને કારણે આ શહેરમાં પ્રગતિકારક જાહેર સામાજિક કાર્યક્રમનો મારફતે ધરમાદાનો ટેકો સારો એવો મળી રહે છે. ઉપરાંત ખાનગી અને ઉદ્યોગજગત પણ પરોપકારી છે.^[૧૧]

ઇતિહાસ

Two men who loaded flour and a bag of flour that says Monahan's Minneapolis and a Pillsbury truck — લોડિંગ ફ્લોર, પિલ્સબરી, 1939

વર્ષ 1680માં જ્યાં સુધી ફ્રેન્ચ ઉત્ખનનકારો અહીં ન આવ્યા ત્યાં સુધી અહીં ડાકોટા સાયક્સ પ્રજાતિનો જ નિવાસ રહેતો હતો. વર્ષ 1819ની આસપાસ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ લશ્કર દ્વારા સ્નેલિંગ કિલ્લાનું નિર્માણ કરવામાં આવતાં આ વિસ્તારનો વિકાસ વધવા પામ્યો. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સરકારે ડાકોટાના મંડળ મેડવેકાન્ટોનને તેમની જમીન વેચી દેવા માટે અને પૂર્વમાંથી લોકો અહીં આવીને વસવાટ કરી શકે તે માટે દબાણ કર્યું વર્ષ 1856માં મિનેસોટા ટેરિટોરિયલ લેજિસ્લેટરે હાલના મિસિસિપી નદીનાં પશ્ચિમી કાંઠે વસેલા મિનેપોલિસને શહેર તરીકેની માન્યતા આપી હતી. વર્ષ 1867માં મિનેપોલિસને મોટાં શહેરનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો અને વર્ષ દરમિયાન મિનેપોલિસ અને શિકાગો વચ્ચે રેલવ્યવહારની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી. ત્યારબાદ મોડેથી વર્ષ 1872માં તે પૂર્વ કિનારાનાં શહેર સેન્ટ એન્થોની સાથે જોડાયું હતું.^[૧૩]

મિનેપોલિસ સેન્ટ એન્થોનીના ધોધની આસપાસ વિસ્તરવા માંડ્યું. આ ધોધ મિસિસિપી નદી ઉપરનો સૌથી વિશાળ ધોધ હતો. ઇસવિસન પૂર્વે પ્રથમ સદીથી^[૧૪] મિલધારકો જળવિદ્યુત ઊર્જાનો ઉપયોગ કરતાં હતાં. પરંતુ 1880થી 1930 દરમિયાન મિનેપોલિસમાં જે પરિવર્તન આવ્યું તે ખૂબ જ નોંધપાત્ર હતું. શહેરનું વર્ણન "વિશ્વએ ક્યારેય નહીં જોયેલું સીધી જળવિદ્યુત ઊર્જાનું કેન્દ્ર" તરીકે કરવામાં આવતું હતું.^[૧૫] શરૂઆતનાં વર્ષોમાં લાકડાંના ઉદ્યોગ માટે ઉત્તરમિનેસોટા ખાતે આવેલાં જંગલો મુખ્ય સ્રોત ગણાતા હતા.આ ઉદ્યોગમાં સત્તર જેટલાં લાકડાં વહેરવાનાં કારખાનાંઓ આવેલાં હતાં જે પાણીના ધોધમાંથી ઉત્પન્ન થતી ઊર્જા વડે ચાલતા હતાં. વર્ષ 1871 સુધીમાં પશ્ચિમી નદી કિનારા ઉપર સત્યાવીસ જેટલા નવા ઉદ્યોગો શરૂ થયા જેમાં અનાજ દળવાની ઘંટીઓ, ઊનની મિલો, લોખંડનાં કારખાનાઓ, રેલમાર્ગ મશિનની દુકાનો, કપાસ, કાગળ, રેશમ અને લાકડાને સમતળ બનાવવા માટેની મિલોનો સમાવેશ થતો હતો.^[૧૬] ગ્રેટ પ્લેઇન્સના ખેડૂતો અનાજ ઉગાડતા જેને રેલવે મારફતે શહેરની ચોંત્રીસ અનાજ દળવાની ઘંટીઓમાં મોકલવામાં આવતું હતું. અહીં પિલ્સબરી અને સામાન્ય મિલો પ્રક્રિયા કરનારી બની ગઈ હતી. વર્ષ 1905 સુધીમાં મિનેપોલિસ દેશના 10 ટકા લોટનું અને દળણું દળવાનું કામકાજ કરવા માંડ્યું.^[૧૭] જ્યારે ઉત્પાદન તેની ચરમસીમાએ હતું ત્યારે વોશબર્ન ક્રોસબાય ખાતે આવેલી એક મિલ પ્રતિદિન 1.20 કરોડ બ્રેડ બનાવી શકે તેટલો લોટ બનાવવાને સક્ષમ હતી.^[૧૮]

વર્ષ 1866થી મિનેપોલિસમાં તફાવતોનો ભેદ પાડવા માટે ખૂબ જ નાટ્યાત્મક બદલાવ આવ્યો. આ સમયગાળા દરમિયાન માર્થા રિપ્લેએ કુંવારી તેમજ પરિણિત માતાઓ માટે પ્રસુતિગૃહની શરૂઆત કરી હતી.^[૧૯] મહામંદી દરમિયાન આ દેશનું ભાગ્ય બદલાયું, આ સમયગાળા દરમિયાન હિંસક 1934ની ટેમ્સ્ટર્સ હડતાળ બાદ કામદાર સંગઠનોના કાયદાઓ બન્યા.^[૨૦] આજીવન નાગરિક અધિકાર ચળવળકારી અને કામદાર સંગઠનના હિમાયતી મેયર હર્બર્ટ હમ્ફ્રીએ શહેરમાં કામદારોનું હિત જળવાય તે રીતે કામ થાય તેની વ્યવસ્થા કરી. ઉપરાંત તેમણે વર્ષ 1946માં માનવ સંસાધન કેન્દ્રની સ્થાપના કરી આ કેન્દ્ર લઘુમતીઓના પ્રશ્ને દરમિયાનગીરી કરતું હતું.^[૨૧] મિનેપોલિસમાં ગોરાઓનું રાજ આવ્યું કે જેણે વિપૃથક્કરણ તેમજ આફ્રિકન-અમેરિકન નાગરિક અધિકાર ચળવળમાં ભાગ લીધો હતો. અને વર્ષ 1968 અમેરિકન ઇન્ડિયન ચળવળનું જન્મવર્ષ હતું.^[૨૨]

વર્ષ 1950 અને 1960 દરમિયાન શહેરી નવીનીકરણની યોજનાના ભાગરૂપે શાસને શહેરના પચ્ચીસ જેટલા બ્લોક્સમાં આવેલી લગભગ 200 જેટલી ઇમારતો જમીનદોસ્ત કરી નાખી. આ પૈકીના 40 ટકા જેટલી ઇમારતો શહેરના મધ્યભાગમાં આવેલી હતી. આમાં ગેટવે ડિસ્ટ્રિક્ટ ઇમારત પણ તોડી પાડવામાં આવી તેમજ મેટ્રોપોલિટન બિલ્ડિંગ સહિતના નોંધપાત્ર સ્થાપત્યોને તોડી પાડવામાં આવ્યાં હતાં. ઇમારતોને બચાવવાના પ્રયાસો નિષ્ફળ રહ્યા પરંતુ તેના કારણે રાજ્યમાં ઐતિહાસિક સ્મારકોની જાળવણી કરવાનો રસ વધવા પામ્યો.^[૨૩]

panoramic view of Saint Anthony Falls and the Mississippi riverfront in 1915

Mississippi riverfront and Saint Anthony Falls in 1915. At left, Pillsbury, power plants and the Stone Arch Bridge. Today the Minnesota Historical Society's Mill City Museum is in the Washburn "A" Mill, across the river just to the left of the falls. At center left are Northwestern Consolidated mills. The tall building is Minneapolis City Hall. In the foreground to the right are Nicollet Island and the Hennepin Avenue Bridge.

ભૂગોળ અને આબોહવા

મિનેપોલિસનો આર્થિક અને ઐતિહાસિક વિકાસ પાણી સાથે સંકળાયેલો છે. શહેરની વ્યાખ્યાયિત ભૌતિક લાક્ષણિકતાને આ પ્રદેશ ગત હિમયુગનો હોવાનું માનવામાં આવે છે. દસ હજાર વર્।ો પહેલાં હાલના પોષણ પામી રહેલાં હીમશિલાઓ અને તળાવો હીમશિલાની નદીઓમાંથી નીકળીને મિસિસિપી અને મિનેહાહા નદીને છેદીને નીકળતા હતા જેના કારણે પાણીના ધોધોનું સર્જન થવા પામ્યું હતું જે આધુનિક મિનેપોલિસ માટે જરૂરી છે.^[૨૫] પાતાળકૂવાઓ^[૯] ઉપર પથરાયેલું અને અન્યથા સમતળ જમીન ધરાવતા મિનેપોલિસમાં58.4 square miles (151.3 km²) કુલ વિસ્તાર પૈકી 6 ટકા વિસ્તાર ઉપર પાણી પથરાયેલું છે.^[૨૬] પાણીનું સંચાલન જલવિભાજન પ્રદેશો મારફતે કરવામાં આવે છે.આ પ્રદેશો મિસિસિપી અને શહેરનાં નદીના ત્રણ ફાંટા સાથે સામ્યતા ધરાવે છે.^[૨૭] મિનેપોલિસમાં બાર મોટાં સરોવરો, ત્રણ વિશાળ તળાવો અને પાંચ બેનામી જળભૂમિઓ આવેલી છે.^[૨૮]

શહેરનો મધ્યભાગ દક્ષિણમાં 45°ના ઉત્તરીય કોણે અંતરે આવેલો છે.^[૨૯] શહેરનો સૌથી નીચાણવાળો વિસ્તાર686 feet (209 m) મિનેહાહા નદીનો ફાંટો મિસિસિપી નદીને મળે છે તે સ્થળે આવેલો છે. શહેરનો સૌથી ઊંચાઈ વાળો વિસ્તાર પ્રોસ્પેક્ટ પાર્ક વોટરટાવરને ગણવામાં આવે છે^[૩૦]. અને ડેમિંગ હાઇટ્સ પાર્ક ખાતે લખવામાં આવેલી ભીંતપત્રિકા અનુસાર તે સ્થળને સૌથી ઊંચાઈવાળો વિસ્તાર ગણવામાં આવે છે પરંતુ ગુગલ અર્થ દ્વારા આપવામાં આવેલી પુષ્ટિ અનુસાર ઉત્તરપૂર્વીય મિનેપોલિસ ખાતે આવેલા વેઇટે પાર્ક અને તેની આજુબાજુના વિસ્તારને974 feet (297 m) સૌથી ઊંચાઇ વાળો પ્રદેશ ગણવામાં આવે છે.

મિનેપોલિસનું વાતાવરણ ખંડીય વાતાવરણ છે. તે ઉપરના મધ્યપશ્ચિમી જેવું છે. અહીં શિયાળામાં ઠંડું અને સૂકું વાતાવરણ હોય છે જ્યારે ઉનાળો ગરમ અને ભેજવાળો હોય છે. કોપન આબોહવા વર્ગીકરણ અનુસાર મિનેપોલિસને ગરમ ઉનાળો ભેજવાળા ખંડીય વાતાવરણની શ્રેણીના વિભાગમાં (ડીએફએ ); અને યુએસડીએ દ્વારા તેને પ્લાન્ટ હાર્ડિનેસના 5a/4b વિભાગમાં મૂકવામાં આવ્યું છે.^[૩૧] શહેરમાં બરફનો તોફાની વરસાદ પડવાની અને તેને લગતી અન્ય ઘટનાઓનો અનુભવ થાય છે. જેમાં બરફ પડવો, બરફના કરા સાથેનો વરસાદ પડવો, વાવાઝોડું, વંટોળ, ગરમ હવાનું તોફાન અને ધુમ્મસ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. મિનેપોલિસમાં108 °F (42 °C) સૌથી વધુ ગરમ તાપમાન જુલાઈ 1936માં નોંધાયું હતું અને સૌથી ઠંડું તાપમાન −41 °F (−41 °C) જાન્યુઆરી 1888માં નોંધાયું હતું. સૌથી વધુ બરફ પડ્યો હોય તેવું 1983-84માં નોંધાયું હતું જ્યારે98.4 inches (250 cm) અહીં બરફ પડ્યો હતો.^[૩૨]

યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સની ઉત્તરે આવેલું હોવાને કારણે અને હવાને ઘટાડવા માટે પાણીનાં બંધારણનો અભાવ હોવાને કારણે મિનેપોલિસમાં આર્કટિક દેશોના ઠંડા પવનો ફૂંકાય છે. ખાસ કરીને જાન્યુઆરી અને ફેબ્રુઆરી માસમાં આવું વારંવાર બને છે. મિનેપોલિસ-સેન્ટપૌલનું વાર્ષિક સરેરાશ તાપમાન45.4 °F (7.4 °C) આપવામાં આવે છે તે સમગ્ર યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ખંડનાં કોઈ પણ મહાનગરીય વિસ્તાર કરતાં એકદમ ઠંડું હોય છે.^[૩૩] ઢાંચો:Minneapolis weatherbox

વસ્તી-વિષયક માહિતી

વર્ષ 2006-2008 દરમિયાન કરવામાં આવેલા અમેરિકન કોમ્યુનિટી સર્વેક્ષણ અનુસાર વિવિધ જાતિના લોકોની સંખ્યા આ પ્રમાણેની હતી :

ગોરાઓ: 70.2% (બિન હિસ્પેનિક ગોરાઓ: 64.2%)
કાળાઓ અથવા તો આફ્રિકન-અમેરિકન: 17.4%
અમેરિકન ઇન્ડિયન: 1.7%
એશિયાઈ: 4.9%
હવાઇયન મૂળનાં લોકો/પેસિફિક ટાપુના લોકો: 0.0%
અન્ય વંશના લોકો: 2.8%
બે કે તેથી વધારે વંશના લોકો: 3.0%

આ ઉપરાંત હિસ્પેનિક અથવા તો લેટિનો લોકો કે જેઓ કોઈ પણ જાતિના હોઇ શકે છે તેમની સંખ્યા કુલ વસતીના 9.2% જેટલી હોવાનું માનવામાં આવે છે.

મિનેપોલિસની કુલ વસતી પૈકી બે તૃતિયાંશ ભાગ જેટલી વસતી અમેરિકી ગોરાઓની છે. આ પ્રજાતિ મુખ્યત્વે જર્મન અને સ્કેન્ડેનેવિયન સંસ્કૃતિની છે. શહેરમાં 82,870 જર્મન અમેરિકનો વસે છે, જે શહેરની કુલ વસતીના એક પંચમાંશ ભાગ (23.1%) જેટલા છે. સ્કેન્ડેનેવિયન અમેરિકી વસતી નોર્વે અને સ્વિડનથી સ્થાયી થયેલી છે. શહેરમાં 30,103 નોર્વેઇયન અમેરિકીઓ વસે છે જે કુલ વસતીના 10.9% જેટલા છે. જ્યારે 30,349 સ્વિડિશ અમેરિકનો છે કે જે શહેરની કુલ વસતીના 8.5% જેટલા થાય છે. શહેરમાં ડેનિશ અમેરિકી લોકોની વસી વધારે માત્રામાં નથી. અહીં માત્ર 4,434 ડેનિશ અમેરિકી લોકો વસે છે. જે શહેરની કુલ વસતીના માત્ર 1.3% જેટલા છે. નોર્વેયન, સ્વિડિશ અને ડેનિશ અમેરિકન ત્રણેયની કુલ વસતી સમગ્ર શહેરની વસતીના 20.7% જેટલી થાય છે. આનો મતલબ એ થાય કે જર્મન અને સ્કેન્ડેનેવિયન લોકો મિનેપોલિસની કુલ વસતીના 43.8% જેટલા છે. અને મિનેપોલિસના બિન હિસ્પેનિક ગોરાઓની સંખ્યામાં તેમની બહુમતી જોવા મળે છે. શહેરમાં વસવાટ કરતાં અન્ય ગોરા લોકોનાં જૂથમાં નોંધપાત્ર રીતે આઇરિશ લોકો (11.3%), અંગ્રેજ લોકો (7.0%), પોલિશ લોકો (3.9%), અને ફ્રેન્ચ લોકો (3.5%)નો સમાવેશ થાય છે.^[૩૪]

અમેરિકન કોમ્યુનિટી સર્વેક્ષણમાં અંદાજ બાંધવામાં આવ્યો છે કે મિનેપોલિસમાં 62,520 કાળા લોકો રહે છે. જે શહેરની કુલ વસતીના 17% જેટલા છે તેની સરખામણીએ સમગ્ર રાજ્યમાં તેમની વસતી 4% કરતાં પણ ઓછી છે.

હિસ્પેનિક અને લેટિનો લોકોની વસતીમાં મેક્સિકન લોકોનું ચલણ વધારે માત્રામાં છે. શહેરમાં મેક્સિકન લોકોની સંખ્યા અંદાજે 21,741ની છે. જે શહેરની કુલ વસતીના 6.1% જેટલી છે. મિનેપોલિસમાં 958 પ્યુઅર્ટો રિકન્સ અને 467 ક્યુબન લોકો પણ વસે છે. કુલ વસતીમાં તેમની ટકાવારી અનુક્રમે 0.3% અને 0.1%ની થાય છે. શહેરમાં વિવિધ કુળના 10,008 હિસ્પેનિક અને લેટિનો લોકો (મેક્સિકન, પ્યુઅર્ટો રિકન્સ અને ક્યુબન્સ સિવાયના)પણ વસે છે.

મિનેપોલિસમાં એશિયાઇ લોકોની સંખ્યા પણ સારી એવી માત્રામાં છે. મિનેપોલિસમાં અંદાજે 17,686 એશિયાઇ અમેરિકનો વસે છે.જે શહેરની કુલ વસતીના 5% કરતાં પણ ઓછી સંખ્યા ગણાવી શકાય. એશિયાઇ વસતી મોટા ભાગે મોન્ગ અમેરિકી લોકો દ્વારા બનેલી છે. મિનેપોલિસમાં અંદાજે 2,925 ચીની અમેરિકી લોકો વસવાટ કરે છે. જે કુલ વસતીના 0.8% જેટલા છે. અહીં અંદાજે 2,000 જેટલા ભારતીય અમેરિકી લોકો વસવાટ કરે છે કે જેમની સંખ્યા કુલ વસતીના 0.6% જેટલી છે. વિયેતનામી અમેરિકનો અને કોરિયાઇ અમેરિકનોની વસતી કુલ વસતીના 0.4% જેટલી છે. મિનેપોલિસમાં ફિલિપાઇન્સ અને જાપાની લોકોની સંખ્યા ખૂબ જ ઓછી છે. મિનેપોલિસમાં 603 ફિલિપિનો અમેરિકી લોકો અને 848 જાપાની લોકો વસવાટ કરે છે. તેમની પ્રત્યેકની વસતી શહેરની કુલ વસતીના 0.2% જેટલી છે.

મિનેપોલિસમાં અમેરિકી મૂળના લોકો પણ સારી એવી માત્રામાં વસવાટ કરે છે જેમાં ચિપેવા લોકોનું ચલણ વધારે છે. શહેરમાં ચિપેવા લોકોની વસતી કુલ વસતીના લગભગ 1.0% જેટલી છે. કુલ 5,983 અમેરિકી મૂળના લોકો પૈકી 3,709 લોકો ચિપેવા આદિવાસીઓ છે. વધુમાં મિનેપોલિસ ખાતે નાની સંખ્યામાં સાયક્સ પ્રજાતિના લોકો પણ વસવાટ કરે છે. અહીં અંદાજે 847 લોકો સાયક્સ પ્રજાતિના લોકો છે કે જે કુલ વસતીના 0.2% જેટલા ગણાવી શકાય.

મિનેપોલિસમાં 10,711 લોકો મિશ્રપ્રજાતિના વ્યક્તિગત લોકો પણ રહે છે. ગોરા અને કાળા કુળના મિશ્ર લોકોની સંખ્યા 3,551ની છે કે જે કુલ વસતીના 1.0% જેટલા થાય છે. ગોરા અને અમેરિકી મૂળનાં મિશ્ર લોકોની સંખ્યા 2.319ની છે કે જે કુલ વસતીના 0.6% જેટલા છે. ગોરા અને એશિયાઇ મૂળના મિશ્ર લોકોની સંખ્યા 1,871ની છે કે જે કુલ વસતીના 0.5% જેટલા છે. અંતે કાળા અને અમેરિકી મૂળના મિશ્ર લોકોની સંખ્યા 885ની છે કે જે મિનેપોલિસની કુલ વસતીના 0.2% જેટલા છે.^[૩૫]

ડાકોટા પ્રજાતિના મેડવાકાન્ટોન નામના આદિવાસીઓને 16મી સદીથી આ શહેરના કાયમી વસવાટ કરનારા લોકો તરીકે માનવામાં આવે છે અને તેઓ તેમની ધાર્મિક જગ્યા સેન્ટ એન્થોનીના ધોધની આસપાસમાં વસેલા છે.^[૧૩] વર્ષ 1850 અને 1860માં મિનેપોલિસ ખાતે ન્યૂ ઇન્ગલેન્ડ, ન્યૂ યોર્ક અને કેનેડા ખાતેથી નવા વસાહતીઓએ આવવાની શરૂઆત કરી હતી. અને 1860ના મધ્યભાગ દરમિયાન ફિનલેન્ડ અને સ્કેન્ડેનેવિયન (સ્વિડન, નોર્વે અને ડેનમાર્કથી આવેલા) લોકોએ આ શહેરને તેમનાં ઘર તરીકે ઓળખાવવાનું શરૂ કર્યું આ દરમિયાન મેક્સિકો અને લેટિન અમેરિકાથી આવેલા વસાહતી કામદારો પણ તેમાં જોડાયા.^[૩૬] ત્યારબાદ મોડેથી જર્મની, ઇટાલી, ગ્રીસ, પોલેન્ડ અને દક્ષિણ તેમજ પૂર્વીય યુરોપમાંથી પણ લોકો અહીં આવીને સ્થાયી થયા. આ વસાહતીઓ ઉત્તરપૂર્વીય પાડોશમાં જોડાયા જેના કારણે અહીં આજ પણ સાંસ્કૃતિક વારસાની મહેક જીવી રહી છે. આ વિસ્તાર પોલિશ લોકોને કારણે ખૂબ જ પ્રખ્યાત છે. વર્ષ 1950 અને 1960માં પશ્ચિમનાં પરાં વિસ્તારોમાં સ્થાયી થયાં તે પહેલાં રશિયા અને પૂર્વીય યુરોપથી આવેલા યહૂદીઓ પ્રાથમિક રૂપે શહેરની ઉત્તરે સ્થાયી થયા હતા.^[૩૭] એશિયાઇ લોકોએ ચીન, ફિલિપાઇન્સ, જાપાન અને કોરિયામાંથી આવીને વસવાટ કર્યો. યુએસ સરકારે પુનઃ સ્થાપનાની શરૂઆત કરી તેના ટૂંકાગાળામાં બે જૂથો આવીને વસ્યા હતા. જાપાનીઓ 1940માં આવ્યા હતા જ્યારે અમેરિકી મૂળના લોકો 1950માં સ્થાયી થયા હતા. વર્ષ 1970થી વિયેતનામ, લાઓસ, કમ્બોડિયા અને થાઇલેન્ડ જેવા એશિયાઇ દેશોમાંથી લોકોએ વસવાટ કરવાની શરૂઆત કરી. વર્ષ 1990ની શરૂઆતથી લેટિનો લોકોનું આગમન મોટી સંખ્યામાં થયું. તેમની સાથે હોર્ન ઓફ આફ્રિકા પ્રદેશ ખાસ કરીને સોમાલિયામાંથી પણ લોકો અહીં સ્થાયી થયા.^[૩૮] મહાનગરીય વિસ્તાર એ વસાહતીઓ માટે પ્રવેશવાનો મુખ્ય દરવાજો હતો.વર્ષ 1990થી 2000 દરમિયાન અહીં વિદેશી લોકોની સંખ્યામાં 127%નો વધારો નોંધાયો હતો.^[૩૯]

વર્ષ 2007ની યુએસની વસતી ગણતરીના અંદાજમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે મિનેપોલિસની વસતી 3,77,392ની નોંધાઈ છે જે વર્ષ 2000 બાદ 1.4%નો ઘટાડો સૂચવે છે.^[૪૦] વર્ષ 1950 સુધી વસતીનું પ્રમાણ વધવા પામ્યું અને તેની ચરમસીમા 5,21,718 ઉપર પહોંચી પરંતુ 1990 દરમિયાન લોકોએ પરાં વિસ્તારોમાં વસવાટ શરૂ કરતાં તેમાં ઘટાડો નોંધાવાની શરૂઆત થઈ. વર્ષ 2006 સુધીમાં મિનેપોલિસનો સમલૈંગિક, સમલૈંગિક સ્ત્રીઓ અને ઉભયલિંગી લોકોની સંખ્યાની દ્રષ્ટિએ સમગ્ર યુએસમાં ચોથો ક્રમ આવતો હતો. તેમનું પ્રમાણ 12.5%નું નોંધાયું હતું, જોકે તે સાનફ્રાન્સિસ્કો કરતાં પાછળ અને સિટલ તેમજ એટલાન્ટા કરતાં થોડું પાછળ હતું.^[૪૧]^[૪૨]

અન્ય વંશના લોકો ગોરાઓ કરતાં અભ્યાસમાં પાછળ છે. અહીં 15.0% કાળા લોકો અને 13.0% હિસ્પેનિક લોકો સ્નાતકની પદવી ધરાવે છે. તેમની સરખામણીએ ગોરા લોકોમાં આ પ્રમાણ 42.0%નું છે. અહીંના લોકોનું જીવનધોરણ સુધરી રહ્યું છે. મિડવેસ્ટમાં લોકોની આવક સૌથી વધારે છે. પરંતુ લઘુમતિઓની આવક પ્રમાણમાં ખૂબ જ ઓછી છે તેની સામે ગોરાઓની આવક 17,000 ડોલર કરતાં પણ વધારે છે. પ્રાદેશિક દ્રષ્ટિએ જોઇએ તો લઘુમતિઓમાં પોતાનું ઘર ધરાવનારા લોકોની સંખ્યા ગોરાઓ કરતાં અડધી છે, જોકે એશિયાઇ લોકોમાં પોતાનું ઘર ધરાવનારા લોકોની સંખ્યા બમણી છે. વર્ષ 2000માં ગોરાઓની ગરીબીનો દર 4.2% ટકાનો હતો જ્યારે કાળાઓમાં આ દર 26.2% ટકાનો, એશિયાઇઓમાં આ દર 19.1%નો, અમેરિકી મૂળના લોકોમાં 23.2%નો અને હિસ્પેનિક લોકોમાં આ દર 18.1%નો હતો.^[૩૯]^[૪૩]^[૪૪]

યુએસ વસતી ગણતરી અને વસતીનો અંદાજ
વર્ષ	1860	1870	1880	1890	1900	1910	1920	1930	1940	1950	1960	1970	1980	1990	2000	2005	2009
વસતી	5,809	13,800	46,887	164,738	202,718	301,408	380,582	464,356	492,370	521,718	482,872	434,400	370,951	368,383	382,618	372,811	386,691
યુએસ ક્રમાંક^[૪૫]^[૪૬]	—	—	38	18	19	18	18	15	16	17	25	32	34	42	45	48	48

અર્થતંત્ર

આજે મિનેપોલિસનું અર્થતંત્ર વેપાર, નાણાકીય સેવાઓ, રેલવે, ટ્રકિંગ સેવાઓ, આરોગ્ય અને ઉદ્યોગો ઉપર નભે છે. કેટલાંક નાના એકમો પ્રકાશન, મિલો, ખાદ્યસંસ્કરણ, ગ્રાફિક આર્ટ્સ, વીમા, શિક્ષણ અને ઉચ્ચ ટેકનોલોજીનાં આવેલાં છે. ઉદ્યોગજગત ધાતુ અને ઓટોમોટિવ, રસાયણો કૃષિપેદાશો, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ, તબીબી સાધનો અને ઉપકરણો, પ્લાસ્ટિક અને મશિનરીનું ઉત્પાદન કરે છે.^[૪૭]

ફોર્ચ્યુન 500 પૈકીની પાંચ કંપનીઓનાં વડામથકો મિનેપોલિસમાં આવેલાં છે. જેમાં ટાર્ગેટ કોર્પોરેશન, યુએસ બેન્કોર્પ, એક્સેલ એનર્જી, અમેરિપ્રાઇસ ફાયનાન્સિયલ અને થ્રાઇવેન્ટ ફાયનાન્સિયલ ફોર લ્યુથરન્સનો સમાવેશ થાય છે. ફોર્ચ્ુવ 1000 કંપનીઓ કે જે મિનેપોલિસમાં આવેલી છે તેમાં પેપ્સી અમેરિકાસ, વાલસ્પાર, ગ્રાકો^{[સંદર્ભ આપો]} અને ડોનાલ્ડસન કંપનીનો સમાવેશ થાય છે.^[૪૮] સરકાર ઉપરાંત શહેરમાં સૌથી વધુ રોજગારી આપનારી કંપનીઓમાં ટાર્ગેટ, વેલ્સ ફાર્ગો, અમેરિપ્રાઇસ, સ્ટાર ટ્રિબ્યુન, યુએસ બેન્કોર્પ, એક્સેલ એનર્જી, આઈબીએમ, પાઇપર જેફ્રી, આરબીસી ડેઇન રાઉશર, આઈએનજી જૂથ અને ક્યુવેસ્ટનો સમાવેશ થાય છે.^[૪૯]

જે વિદેશી કંપનીઓની યુએસ ખાતેની ઓફિસ મિનેપોલિસમાં આવેલી છે તેવી કંપનીઓમાં કોલોપ્લાસ્ટ,^[૫૧] આરબીસી^[૫૨] અને આઈએનજી જૂથનો સમાવેશ થાય છે.^[૫૩]

મિનેપોલિસમાં વાઈ-ફાઈ, પરિવહનનાં સાધનો, તબીબી પરીક્ષણો, વિશ્વવિદ્યાલય સંશોધનો અને વિકાસ પાછળના ખર્ચ, કાર્યદળો પાસે આધુનિક પદવીઓ અને ઇંધણની સાચવણીની જે પ્રાપ્યતા છે તે રાષ્ટ્રીય સરેરાશ કરતાં ઘણી વધારે છે. વર્ષ 2005માં પોપ્યુલર સાયન્સે મિનેપોલિસનો સમાવેશ યુએસનાં ટોચનાં "તકનિકી શહેરો"માં કર્યો હતો.^[૫૪] વર્ષ 2006માં આ પડોશના શહેરોને કિપલિંગર્સના સ્માર્ટ પ્લેસિસ ટુ લિવ નામનાં સર્વેક્ષણમાં દેશનાં બીજા ક્રમનાં શ્રેષ્ઠ શહેરોનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો. યુવા વ્યાવસાયિકો માટે મિનેપોલિસ સાત આરામદાયક શહેરો પૈકીનું એક છે.^[૫૫]

મિનેસોટા રાજ્યની કાચી રાષ્ટ્રીય પેદાશમાં આ પડોશના શહેરો 63.8%નું યોગદાન આપે છે. આ વિસ્તારની કાચી મહાનગરીય પેદાશ 145.8 અબજ ડોલરની છે અને તેની માથાદીઠ આવક સમગ્ર યુએસમાં 14મા ક્રમની સૌથી વધારે છે. વર્ષ 2000ની મંદીમાંથી બેઠાં થયા બાદ વર્ષ 2005માં વ્યક્તિગત આવક 3.8% વધવા પામી છે, જોકે તે રાષ્ટ્રીય સરેરાશ 5% કરતાં ઓછી છે. શહેરમાં નોકરીમાં ભરતીની પ્રક્રિયા વર્ષ^[૫૬]માં ચરમસીમાએ પહોંચી હતી.

ફેડરલ રિઝર્વ બેન્ક ઓફ મિનેપોલિસ હેલેના, મોન્ટાના ખાતે આવેલી તેની એક શાખા મારફતે મોન્ટાના, ઉત્તર અને દક્ષિણ ડાકોટા અને વિસ્કોન્સિન તેમજ મિશિગનના કેટલાક ભાગોમાં સેવાઓ આપે છે. ફેડરલ રિઝર્વ સિસ્ટમમાં રહેલી બાર નાનામાં નાની પ્રાદેશિક બેન્કો સમગ્ર દેશમાં ચૂકવણીની પદ્ધતિ, વિદેશી સભ્ય બેન્કો તેમજ બેન્ક હોલ્ડિંગ કંપનીઓ અને યુએસ ટ્રેઝરીમાં બેન્કર તરીકેની સેવાઓ આપે છે.^[૫૭] મિનેપોલિસ ગ્રેઇન એક્સચેન્જની સ્થાપના વર્ષ 1881માં કરવામાં આવી હતી. તે હજી પણ નદીકિનારે સ્થિત છે. હાલમાં પણ તે કઠણ લાલ શિયાળુ ઘઉંના વાયદાના તેમજ ઓપ્શનના સોદા માટે જાણીતું છે.^[૫૮]

કલા

માથાદીઠ જીવંત નાટ્ય^[૬૦]માં મિનેપોલિસ ન્યૂ યોર્ક બાદ બીજા ક્રમે આવે છે. યુએસમાં તે ન્યૂ યોર્ક અને શિકાગો બાદ ત્રીજા ક્રમનું નાટકનું સૌથી મોટું બજાર છે. અહીં ઇલ્યુઝન, જંગલ, મિક્સ્ડ બ્લડ, પેનમ્બ્રા, મુ પરફોર્મિંગ આર્ટ્સ, બેડલેમ થિયેટર, બ્રેવ ન્યૂ વર્કશોપ, મિનેસોટા ડાન્સ થિયેટર, રેડ આઈ, સ્ક્યુડ વિઝન્સ, થિયેટર લાટે દા, ઇન ધ હાર્ટ ઓફ ધ બીસ્ટ પપેટ એન્ડ માસ્ક થિયેટર, લુન્ડસ્ટન સેન્ટર ફોર પરફોર્મિંગ આર્ટ્સ અને ચિલ્ડ્રન્સ થિયેટર કંપની વગેરે જેવી નાટ્ય સંસ્થાઓ આવેલી છે.^[૬૧] યુએસ ખાતે નિર્ણાયકો વિનાનો સૌથી મોટો નાટ્ય મહોત્સવ મિનેસોટા ફ્રિન્જ ફેસ્ટિવલ અહીં યોજવામાં આવે છે.^[૬૨] ફ્રેન્ચ આર્કિટેક્ટ જિન નોઉવેલે ગુથ્રી થિયેટર માટે ત્રણ સ્ટેજ ધરાવતા એક કોમ્પ્લેક્સ^[૬૩]ની ડિઝાઇન તૈયાર કરી છે. આ બ્રોડવેની નકલ અને તેનો વિકલ્પ છે. મિનેપોલિસ ખાતે તેની સ્થાપના વર્ષ 1963માં કરવામાં આવી હતી.^[૬૪] મિનેપોલિસે ઓર્ફિયમ, સ્ટેટ અને પેન્ટેજિસ નાટ્યગૃહો ખરીદીને તેનું સમારકામ કરાવ્યું હતું. ઉપરાંત તેણે હેનેપિન એવેન્યૂ ખાતે આવેલાં વાઉડેવિલે અને ફિલ્મગૃહ પણ ખરીદ્યું હતું. હાલ તેનો ઉપયોગ સંગીતના જલસાઓ તેમજ નાટકો માટે કરવામાં આવે છે.^[૬૫] કાળક્રમે ચોથું સમારકામ કરાયેલું નાટ્યગૃહ હેનેપિન સેન્ટર ફોર ધ આર્ટ્સ સાથે જોડાયું. તે મિનેસોટા સબઅર્બ પરફોર્મિંગ આર્ટ્સ એન્ડ એજ્યુકેશન સેન્ટર બન્યું. અહીં 20 જેટલાં નાટ્યમંડળો કાર્યરત છે અને તે વેબ આધારિત કલા ક્ષેત્રે પ્રશિક્ષણ આપે છે.^[૬૬]

વર્ષ 1915માં મિનેપોલિસ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ આર્ટ્સની સ્થાપના કરવામાં આવી. તેને દક્ષિણ કેન્દ્ર મિનેપોલિસ ખાતે બનાવવામાં આવ્યું. આ મિનેપોલિસનું સૌથી વિશાળ કલા સંગ્રહસ્થાન છે. અહીં અંદાજે 1,00,000 વસ્તુઓનો સંગ્રહ કરવામાં આવ્યો છે. તેની નવી પાંખ માઇકલ ગ્રેવ્સ દ્વારા બનાવવામાં આવી છે. સમકાલિન આધુનિક કલાકૃતિઓ અને પ્રદર્શન માટે વધારે જગ્યા મળે તે હેતુથી તેનું બાંધકામ વર્ષ 2006માં પૂરૂં કરવામાં આવ્યું હતું.^[૬૩] વોકર આર્ટ સેન્ટર લોરી હિલની ટોચ ઉપર બનાવવામાં આવ્યું છે. તે શહેરના મધ્યભાગની નજીક આવેલું છે. વર્ષ 2005 દરમિયાન હર્ઝોગ અને દે મ્યુરોન દ્વારા તેનું કદ વધારીને બમણું કરી દેવામાં આવ્યું હતું. માઇકલ ડેઝવિને દ્વારા મિનેપોલિસ સ્કલ્પચર ગાર્ડન પાર્કની ડિઝાઇન કરવામાં આવી તેમતેમ તેનું વિસ્તરણ15 acres (6.1 ha) ચાલુ રાખવામાં આવ્યું હતું.^[૬૭] વેઇસમેન આર્ટ મ્યુઝિયમની ડિઝાઇન ફ્રાન્ક ગેહરી દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવી છે. આ ડિઝાઇન યુનિવર્સિટી ઓફ મિનેસોટા માટે તૈયાર કરવામાં આવી હતી અને તેની શરૂઆત વર્ષ 1993માં કરવામાં આવી હતી. ગેહરી દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલા વધુ એક સેન્ટરને વર્ષ 2011 સુધીમાં શરૂ કરવામાં આવે તેવી શક્યતા છે.^[૬૮]

જાઝ સંગીતકાર અને ગાયકનો પુત્ર પ્રિન્સ મિનેપોલિસ ખાતે સંગીતનો અપ્રત્યય વંશજ છે.^[૭૦] ટ્વિન/ટોન રેકોર્ડ્ઝ^[૭૧] ખાતે ધ્વનિમુદ્રીત થયેલા કેટલાય સાથી સંગીતકારોની મદદ વડ તેણે ફર્સ્ટ એવેન્યૂ અને 7થ સ્ટ્રીટ એન્ટ્રીને તેણે કલાકારો અને દર્શકો માટે પસંદગીનાં સ્થળ બનાવ્યાં છે.^[૭૨] મિનેપોલિસમાં વસતા અન્ય કલાકારોમાં હસ્કર ડુ અને ધ રિપ્લેસમેન્ટ્સનો સમાવેશ થાય છે. તેનો મુખ્ય માણસ પૌલ વેસ્ટરબર્ગ છે જેની કારકિર્દી ખૂબ જ સફળ ગણાય છે. વર્ષ 1990માં યુએસ ખાતે ધૂમ મચાવનારા ઓલ્ટરનેટિવ રોકનો પાયો નાખનારાઓમાં તેની ગણના થાય છે.^[૭૩]

મિનેસોટા ઓર્કેસ્ટ્રા ઓર્કેસ્ટ્રા હોલ ખાતે શાસ્ત્રીય અને પ્રખ્યાત સંગીતનું વાદન કરે છે. તેના સંગીત નિર્દેશક ઓસ્મો વાન્સ્કા છે. તેમને સમગ્ર દેશના શ્રેષ્ઠ સંગીતજ્ઞ માનવામાં આવે છે.^[૭૪] ધ ન્યૂ યોર્કર ના એક વિવેચનાત્મક અહેવાલમાં વર્ષ 2010 દરમિયાન તેના વિશે લખવામાં આવ્યું હતું તે દિવસથી તે "વિશ્વની મહાન ઓર્કેસ્ટ્રા" ગણાય છે.^[૭૫] વર્ષ 2008માં એક સદી જૂનું મેકફાઇલ સેન્ટર ફોર મ્યુઝિક નવી સુવિધા સાથે ખુલ્લું મૂકવામાં આવ્યું. જેની ડિઝાઇન જેમ્સ ડેટોન દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવી હતી.^[૭૬]

ટોમ વેઇટ્સે આ શહેર અંગે બે ગીતો રજૂ કર્યાં હતાં ક્રિસમસ કાર્ડ ફ્રોમ અ હૂકર ઇન મિનેપોલિસ (બ્લુ વેલેન્ટાઇન 1978) અને 9થ એન્ડ હેનેપિન (રેઇન ડોગ્સ 1985) તેમજ લ્યુસિન્ડા વિલિયમ્સે મિનેપોલિસ (વર્લ્ડ વિધાઉટ ટિયર્સ 2003)માં ધ્વનિમુદ્રિત કર્યું હતું. આ શહેર એમએન સ્પોકન વર્ડ એસોસિયેશનનું મુખ્ય કેન્દ્ર છે. આ મંડળ હિપ-હોપ પ્રકારનાં સંગીત માટે જાણીતું છે. રાઇમ સેયર્સ એન્ટરટેઇનમેન્ટ તેની પ્રખ્યાત કંપની છે જેની નોંધ રેપ સંગીત અને હિપ-હોપ પ્રકારનાં સંગીત માટે લેવામાં આવે છે. આ શહેર તેની સ્પોકન વર્ડ કોમ્યુનિટી માટે પણ જાણીતું છે.^[૭૭] ભૂગર્ભમાંનું હિપ-હોપ જૂથ એટમોસ્ફિયર (મિનેસોટાનું વતની) તેનાં ગીતોમાં ઘણી વખત શહેર અને મિનેસોટા વિશે ટિપ્પણીઓ કરે છે.^[૭૮]

મિનેપોલિસ અને સિટલને યુએસનાં ખૂબ જ સાક્ષર શહેરો માનવામાં આવે છે.^[૭૯] પ્રકાશન અને મુદ્રણનું કેન્દ્ર ગણાતું^[૮૦] મિનેપોલિસ કલાકારો માટે પોતાની ખુલ્લી કિતાબ રચવા માટેનું કુદરતી સ્થળ છે. યુએસનું સૌથી વિશાળ સાહિત્યિક અને પુસ્તક કલા સેન્ટર લોફ્ટ લિટરરી સેન્ટર અને મિનેસોટા સેન્ટર ફોર બુક આર્ટ્સ તેમજ મિલ્કવીડ એડિશન્સ અહીં સ્થિત છે. તેમને કેટલીક વખત દેશનાં સૌથી વિશાળ નફો નહીં કરનારા પ્રકાશન તરીકે માનવામાં આવે છે.^[૮૧] આ કેન્દ્રમાં પરંપરાગત અને આધુનિક લેખન શૈલી શીખવવામાં આવે છે તેમજ તેનું પ્રદર્શન પણ કરવામાં આવે છે. ઉપરાંત કાગળની બનાવટ, લેટરપ્રેસ મુદ્રણ તેમજ પુસ્તકોની બાંધણી અંગે પણ શિક્ષણ આપવામાં આવે છે.^[૮૧]

રમતગમત

મિનેપોલિસમાં વ્યાવસાયિક રમતગમત સારી રીતે વિકાસ પામ્યાં છે. વર્ષ 1884માં પ્રથમ વખત રમતાં મિનેપોલિસ મિલર્સ નામની બેઝબોલની ટીમે તત્કાલિન સમય દરમિયાન અનેક નોંધપાત્ર અને પ્રખ્યાત વિક્રમો બનાવ્યા હતા. આ ટીમે બેઝબોલ હોલ ઓફ ફેમમાં પંદર ખેલાડીઓનું યોગદાન આપ્યું છે. વર્ષ 1940 અને 1950 દરમિયાન મિનેપોલિસ લેકર્સ નામની બાસ્કેટબોલ ટીમ એ શહેરની કોઈ પણ રમતમાં સૌપ્રથમ હરિફાઈ યોજનારી ટીમ હતી. આ ટીમ લોસ એન્જલસમાં સ્થાનાંતરિત થઈ તે પહેલાં તેણે બાસ્કેટબોલ હરિફાઈની ત્રણ ચેમ્પિયનશિપ જીતી હતી.^[૮૩] ભૂતકાળમાં એનડબલ્યૂએના નામે જાણીતું અમેરિકન રેસલિંગ એસોસિયેશન, મિનેપોલિસ બોક્સિંગ એન્ડ રેસલિંગ ક્લબનું સંચાલન મિનેપોલિસ ખાતેથી 1960થી 1990ના દાયકા સુધી કરવામાં આવ્યું હતું.^[૮૪]

વર્ષ 1961 દરમિયાન રાજ્યમાં મિનેસોટા વાઇકિંગ્સ અને મિનેસોટા ટ્વિન્સનું આગમન થયું. વાઇકિંગ્સ એનએફએલની એક્સપાન્શન ટીમ હતી. અને વોશિંગ્ટન સેનેટર્સ મિનેસોટા ખાતે સ્થાનાંતરિત થઈ ત્યારબાદ ટ્વિન્સની રચના કરવામાં આવી હતી. બંને ટીમો મેદાનમાં રમવાની રમતો બ્લૂમિંગ્ટનનાં પરાં વિસ્તારમાં આવેલાં મેટ્રોપોલિટન સ્ટેડિયમમાં રમતી હતી. ત્યારબાદ વર્ષ 1982માં આ ટીમો હર્બર્ટ . એચ. હમ્ફ્રી મેટ્રોડોમ ખાતે આવી હતી. અહીં ટ્વિન્સે વર્ષ 1987 અને 1991માં વિશ્વ શ્રેણી જીતી હતી. વર્ષ 2010માં ટ્વિન્સ ટાર્ગેટ ફિલ્ડ ખાતે સ્થાનાંતરિત થઈ. વર્ષ 1989માં મિનેસોટા ટિમ્બરવોલ્વ્સ એનબીએ બાસ્કેટબોલને ફરી પાછું મિનેપોલિસ ખાતે લઈ આવી. ત્યારબાદ 1999માં ડબલ્યૂએનબીએની ટીમ મિનેસોટા લિન્ક્સ પણ આવી. તેઓ ટાર્ગેટ સેન્ટર ખાતે રમી રહ્યાં છે.

Fans in the stands behind then team-captain and others discussing a dispute — ગોલ્ડન ગોફર્સ બાસ્કેટબોલ

શહેરના મધ્યભાગમાં આવેલા મેટ્રોડોમની શરૂઆત 1982માં કરવામાં આવી હતી. આ મિનેસોટા ખાતે આવેલું રમતનું સૌથી મોટું મેદાન છે. બાસ્કેટબોલની બે મુખ્ય ટીમોમાં વાઇકિંગ્સ અને યુનિવર્સિટીની ગોલ્ડન ગોફર્સનો સમાવેશ થાય છે.

શહેરનાં યજમાન પદે જે મુખ્ય રમતોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું તેમાં સુપર બાઉલ XXVI, 1992 એનસીએએ મેન્સ ડિવિઝન I ફાઇનલ ફોર, 2001 એનસીએએ મેન્સ ડિવિઝન 1 ફાઇનલ ફોર, અને 1998 વર્લ્ડ ફિગર સ્કેટિંગ ચેમ્પિયનશિપ્સનો સમાવેશ થાય છે.^[૮૫]^[૮૬]^[૮૭]

બિનવ્યાવસાયિક રમતવીરોની ભેટ શાળઓ તરફથી આપવામાં આવે છે. તેઓ શાળામાં રમે છે. શહેરની મધ્યમાં આવેલી શાળા દ લા સાલે અને માર્શલ હાઇસ્કુલ્સની સ્થાપના 1920 તેમજ 1930ના દાયકામાં કરવામાં આવી હતી.^[૮૩] વર્ષ 1930થી ગોલ્ડન ગોફર્સ બેઝબોલ, બોક્સિંગ, ફૂટબોલ, ગોલ્ફ, જિમનેસ્ટિક્સ, આઇસ હોકી, ઇનડોર અને આઉટડોર રમતો, તરણ સ્પર્ધા અને કુસ્તીમાં વિશ્વ ચેમ્પિયનશિપ્સ જીતતી આવી છે.^[૮૮]

મિનેપોલિસની વ્યાવસાયિક રમતો
ક્લબ	રમત-ગમત	લીગ	સ્થળ	ચેમ્પિયનશીપ્સ
મિનેસોટા લિન્ક્સ	બાસ્કેટબોલ	સ્ત્રીઓનું રાષ્ટ્રીય કક્ષાનું બાસ્કેટબોલ એસોસિયેશન, વેસ્ટર્ન કોન્ફરન્સ	ટાર્ગેટ સેન્ટર
મિનેસોટા ટિમ્બરવોલ્વ્સ	બાસ્કેટબોલ	રાષ્ટ્રીય કક્ષાનું બાસ્કેટબોલ એસોસિયેશન, વેસ્ટર્ન કોન્ફરન્સ, ઉત્તરપશ્ચિમી વિભાગ	ટાર્ગેટ સેન્ટર
મિનેસોટા ટ્વિન્સ	બેઝબોલ	મેજર લિગ બેઝબોલ, અમેરિકન લિગ, મધ્ય વિભાગ	ટાર્ગેટ ફિલ્ડ	વર્લ્ડ સિરિઝ 1987 અને 1991
મિનેસોટા વાઇકિંગ્સ	અમેરિકન ફુટબોલ	રાષ્ટ્રીય કક્ષાની ફૂટબોલ લિગ, નેશનલ ફૂટબોલ કોન્ફરન્સ, ઉત્તર વિભાગ	મેટ્રોડોમ	એનએફએલ ચેમ્પિયનશિપ 1969

બગીચાઓ અને મનોરંજનનાં સ્થળો

અમેરિકા ખાતે મિનેપોલિસનાં બગીચાઓની રચના શ્રેષ્ઠ બનાવટ, શ્રેષ્ઠ ખર્ચ સાથે બનાવાયેલી અને શ્રેષ્ઠ રીતે સાચવવામાં આવેલી માનવામાં આવે છે.^[૯૧] સમાજના નેતાઓની દીર્ઘદ્રષ્ટિ, દાન વગેરેના કારણે હોરાસ ક્લિવરલેન્ડને તેનું શ્રેષ્ઠ લેન્ડસ્કેપ આર્કિટેક્ચર બનાવવામાં સક્ષમતા મળી. અહીં ભૌગલિક સીમાચિહ્નોને સાચવી રાખવામાં આવ્યા છે. અને તેની સરખામણી બાઉલવાર્ડ્ઝ અને પાર્કવેઝ સાથે કરવામાં આવે છે.^[૯૨] શહેરનાં તળાવોની સાંકળને વિવિધ પ્રકારના જાહેર માર્ગો સાથે સાંકળી દેવામાં આવી છે અને તેનો ઉપયોગ તરવા, માછલી પકડવા, ઉજાણી, નૌકાવિહાર તેમજ આઇસ સ્કેટિંગ માટે કરવામાં આવે છે. કાર માટેના રસ્તાઓ, બાઇક સવાર માટેના રસ્તાઓ અને પદયાત્રીઓ માટે ચાલવાના રસ્તાઓ ગ્રાન્ડ રાઉન્ડ્ઝ સેનિક બાયવેની સમાંતર52 miles (84 km) છેક સુધી બનાવવામાં આવ્યા છે.^[૯૩] ડિસેમ્બર માસની રાત્રિઓ દરમિયાન યોજાનારી હોલિડેઝલ પરેડને જોવા માટે લોકો કડકડતી ઠંડીનો સામનો પણ કરે છે.^[૯૪]

બગીચાની પદ્ધતિનો વિકાસ થયો તે માટે થિયોડોર વિર્થને જશ આપવામાં આવે છે.^[૯૫] આજે શહેરના 16.6% વિસ્તારમાં બગીચાઓ આવેલા છે. ઉપરાંત770 square feet (72 m²) દરેક નાગરિક માટે બગીચા જેવી જગ્યાની સુવિધા છે. વર્ષ 2008માં શહેરને તેના જેટલી જ વસતી ધરાવતાં શહેરોમાં ઘરદીઠ બગીચા જેટલી સૌથી વધારે જગ્યા હોવાનું સ્થાન મળ્યું હતું.^[૯૬]^[૯૭]

Three women, two smiling, and a man with his hand pointing into the air leading a large group of runners past Lake Calhoun and some observers — 2006ના મેડ્રોનિક પડોશના શહેરો મેરેથોન

ઘણાં સ્થળોએ બગીચાઓને આંતરિક રીતે સાંકળી લેવામાં આવ્યા છે. અને મિસિસિપી નેશનલ રિવર એન્ડ રિક્રિએશન એરિયા સ્થાનિક બગીચાઓ અને મુલાકાતીઓનાં કેન્દ્રોને જોડે છે. દેશનો સૌથી જૂનો જંગલીફૂલોનો જાહે બગીચો ઇલોઇસ બટલર વાઇલ્ડ ફ્લાવર ગાર્ડન છે અને તેમાં પક્ષીઓનું અભયારણ્ય પણ આવેલું છે. ગોલ્ડન વેલીની સાથે આવેલો થિયોડોર વિર્થ ગાર્ડનનું કદ ન્યૂ યોર્ક શહેરમાં આવેલાં સેન્ટ્રલ પાર્કના 60 ટકા જેટલું છે.^[૯૮] આશરે 53 ફૂટ (16 મિટર)ની ઊંચાઈએ આવેલો મિનેહાહા ધોધ અને મિનેહાહા પાર્ક શહેરના સૌથી જૂના બગીચાઓ છે અને તેઓ ખૂબ જ પ્રખ્યાત પણ છે. દર વર્ષે અહીં અંદાજે 5,00,000 કરતાં પણ વધારે મુલાકાતીઓ આવે છે.^[૯૦] હેન્રી વેડ્ઝવર્થ લોન્ગફેલોએ આ મિનેપોલિસ ધોધનું નામ હિયાવાથાની પત્ની મિનેહાહાનાં નામ ઉપરથી આપ્યું છે. આ નામનો ઉલ્લેખ ધ સોન્ગ ઓફ હિયાવાથા માં કરવામાં આવ્યો હતો. આ કવિતાની ઘણી વખત નકલો કરવામાં આવી છે અને તે શ્રેષ્ઠ વેચાણ ધરાવતી કવિતા છે.^[૯૯]

રનર્સ વર્લ્ડ દ્વારા આ પડોશના શહેરોને દોડનારા શોખીનો માટે દેશનું છઠ્ઠા ક્રમનું શ્રેષ્ઠ શહેર જાહેર કરવામાં આવ્યું છે.^[૧૦૦] ટીમ ઓર્થો મિનેપોલિસ મેરેથોન, હાફ મેરેથોન અને 5કેની પ્રાયોજક છે. આની શરૂઆત વર્ષ 2008થી કરવામાં આવી હતી અને શરૂઆતમાં તેમાં 1,500 લોકો જોડાયાં હતાં.^[૧૦૧]^[૧૦૨] દર વર્ષના ઓક્ટોબર માસ દરમિયાન મિનેપોલિસ અને સેન્ટ પૌલ ખાતે યોજાનારી ટ્વિન સિટિઝ મેરેથોનમાં 2,50,000 જેટલા લોકો ભાગ લેવા પહોંચી જાય છે. આ 26.2-mile (42.2 km)સ્પર્ધાને બોસ્ટન તેમજ યુએસએ ઓલિમ્પિકમાં લાયક ઠરવા માટેની સ્પર્ધા ગણવામાં આવે છે. આયોજકો અન્ય ત્રણ સ્પર્ધાનું આયોજન પણ કરે છે જેમાં બાળકોની મેરેથોન તેમજ1 mile (1.6 km) અને10 miles (16 km)^[૧૦૩] યુએસનાં અન્ય શહેરો કરતા મિનેપોલિસમાં માથાદીઠ ગોલ્ફરોની સંખ્યા વધારે છે.^[૧૦૪]

અન્ય રમતોમાં જોઇએ તો શહેરમાં વિવિધ સ્થળોએ પાંચ ગોલ્ફ કોર્સ આવેલા છે.જેમાં હેઝલટાઇન નેશનલ ગોલ્ફ ક્લબ અને ઇન્ટરલેશન કન્ટ્રી ક્લબ કે જે પરાં વિસ્તારોની નજીક આવેલી છે તે રાષ્ટ્રીય કક્ષાની ગોલ્ફ ક્લબ છે.^[૧૦૫] મિનેસોટા રાજ્યમાં દેશમાં સૌથી વધારે માથાદીઠ સાઇકલ સવારો, રમતવીર માછીમારો, અને સ્નો સ્કાયર્સ છે. યુએસ ખાતે માથાદીઠ ઘોડા ધરાવનારા લોકોની સંખ્યામાં હેનિપિન કાઉન્ટીનો ક્રમ બીજો આવે છે.^[૬૦] પોતાના મિનેપોલિસ ખાતેનાં વસવાટ દરમિયાન સ્કોટ અને બ્રેનન ઓલ્સને રોલર બ્લેડની શોધ કરી હતી જેને તેમણે પાછળથી વેચી નાખી હતી. આ કંપનીએ ઇનલાઇન સ્કેટિંગની રમતને ખૂબ જ પ્રખ્યાત બનાવી હતી.^[૧૦૬]

સરકાર

મિનેપોલિસ ખાતે મિનેસોટા ડેમોક્રેટિક - ફાર્મર - લેબર પાર્ટી (ડીએફએલ)ની સારી એવી પકડ છે. આ પક્ષ ડેમોક્રેટિક પક્ષ સાથે જોડાયેલો છે. મિનેપોલિસ સિટી કાઉન્સિલ મોટાભાગની સત્તા ધરાવે છે અને તે શહેરનાં તેર પરગણાંનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે કે જેમને વોર્ડ્ઝ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. કાઉન્સિલમાં બાર ડીએફએલના સભ્યો છે જ્યારે એક સભ્ય ગ્રીન પાર્ટીનો છે. ડીએફએલના સભ્ય આર . ટી. રાયબક હાલમાં મિનેપોલિસના મેયર છે. અન્ય દ્રષ્ટિએ જોઇએ તો મેયરનું કાર્યાલય થોડું નબળું છે. પરંતુ તેની પાસે પોલીસના વડાને નિયુક્ત કરવા જેટલી કેટલીક સત્તાઓ છે. બગીચાઓ, કરવેરા અને જાહેર ગૃહ નિર્માણ અર્ધ સ્વતંત્ર બોર્ડ્ઝ છે અને તેઓ બોર્ડ ઓફ એસ્ટિમેટ તેમજ કરવેરાની મર્યાદાને આધારે પોતાના અલગ કરવેરા અને ફીની વસૂલાત કરે છે.^[૧૦૭]

નાગરિકોનો પડોશી સરકાર ઉપર અજોડ અને શક્તિશાળી પ્રભાવ રહેલો છે. પડોશીઓ નેઇબરહૂડ રિવાઇટેલાઇઝેશન પ્રોગ્રામ (એનઆરપી) અંતર્ગત પોતાની પ્રવૃત્તિઓ કરે છે. જેને વર્ષ 1990માં શહેર તેમજ રાજ્યએ વીસ વર્ષ સુધી 40 કરોડ ડોલરનું ભંડોળ આપવાનું નક્કી કર્યું છે.^[૧૦૮] મિનેપોલિસ વિવિધ પ્રજાતિઓમાં વહેંચાયેલું છે અને તે દરેકને પડોશીઓ આવેલા છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં બે કે તેના કરતા વધારે પડોશીઓ એક જ સંગઠન હેઠળ સાથે કામ કરતાં હોય છે. કેટલાક વિસ્તારોના નામો વેપારી સંગઠનોનાં હુલામણાં નામોથી ઓળખાય છે.^[૧૦૯]

અર્થ ડેના આયોજકોએ તેમના વર્ષ 2007ના અર્બન એન્વાયર્ન્મેન્ટ રિપોર્ટ માં મિનેપોલિસને નવમું શ્રેષ્ઠ શહેર અને મધ્યમ કદનાં શહેરોમાં બીજા ક્રમનાં શ્રેષ્ઠ શહેરનો દરજ્જો આપ્યો હતો. આ અભ્યાસ પર્યાવરણની તંદુરસ્તી અને તેની લોકો ઉપર થતી અસરના સંકેતોના આધારે કરવામાં આવ્યો હતો.^[૧૧૦]

વર્ષ 1900માં જ્યાં સુધી આર્થિક વળાંક ન આવ્યો ત્યાં સુધી મિનેપોલિસની સ્થાનિક સરકારમાં ભ્રષ્ટાચાર તેમજ ગુનાઓ થવા તે સમાન્ય બાબત ગણાતી હતી. વર્ષ 1950 સુધી વસતીનું પ્રમાણ સતત ઘટતું રહ્યું અને શહેરનો મધ્ય ભાગ નવીનીકરણ તેમજ ધોરીમાર્ગોનાં બાંધકામમાં ખલાસ થઈ ગયું. જેનાં પરિણામે 1990ના દાયકા સુધી "નિરવ તેમજ શાંત" વાતાવરણ રહેવા પામ્યું હતું.^[૧૧૧] આર્થિક સુધારો આવવાને કારણે ખૂનના ગુનાઓના દરમાં વધારો નોંધાયો મિનેપોલિસ પોલિસ વિભાગે ન્યૂ યોર્ક શહેરથી કોમ્પ્યૂટર સિસ્ટમની આયાત કરી છે.જે અધિકારીઓને વંશીય ટિપ્પણીના ગુનાઓના આરોપ મૂકાતાં હોવા છતાં પણ ગુનાનો ઊંચો દર ધરાવનારા વિસ્તારમાં મોકલે છે. જેના કારણે ગુનાનું પ્રમાણ ઘટવા પામ્યું છે. વર્ષ 1999થી ચાર વર્ષ સુધી માનવવધનાં પ્રમાણમાં વધારો નોંધાવા પામ્યો હતો. અને તાજેતરમાં ઇતિહાસમાં વર્ષ 2006^[૧૧૨] દરમિયાન તે સર્વોચ્ચ સપાટીએ હતો પરંતુ વર્ષ 2008માં તે વર્ષ 2007ની સરખામણીએ 22% અને વર્ષ 2006ની સરખામણીએ તે 39% ઘટવા પામ્યો હતો.^[૧૧૩] આ અંગે રાજકારણીઓએ તેના કારણો અને ઉપાયો જાણવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો જેમાં પોલીસના અધિકારીઓની સંખ્યા વધારવાથી માંડીને ગેંગમાં અને નશીલી દવાઓની દુનિયામાં કામ કરતાં યુવાનોને મદદ કરવાથી લઈને ગરીબોને મદદ કરી તેમની ગરીબી દૂર કરવા માટેના ઉપાયો અંગે વિચારણા કરવામાં આવી હતી. વર્ષ 2007માં શહેરે જાહેર સુરક્ષા માળખાં પાછળ રોકાણ કર્યું.નવા ચાલીસ પોલિસ અધિકારીઓની ભરતી કરવામાં આવી. અને પોલિસ વડા તરીકે ટિમ ડોલાનની નિયુક્તિ કરવામાં આવી.^[૧૧૪]

શિક્ષણ

મિનેપોલિસની જાહેર શાળાઓમાં 36,370 વિદ્યાર્થીઓ જાહેર પ્રાથમિક અને માધ્યમિક શાળાઓમાં અભ્યાસ કરે છે. જિલ્લાનાં શાસનમાં એક સો જેટલી જાહેર શાળાઓ આવેલી છે જેમાં પિસ્તાલીસ પ્રાથમિક શાળાઓ, સાત માધ્યમિક શાળાઓ, સાત ઉચ્ચતર માધ્યમિક શાળાઓ, આઠ ખાસ શિક્ષણ આપતી શાળાઓ, આઠ વૈકલ્પિક શાળાઓ, ઓગણીસ કરાર આધારિત વૈકલ્પિક શાળાઓ અને પાંચ ચાર્ટર શાળાઓનો સમાવેશ થાય છે. રાજ્યનાં નેતાઓ દ્વારા સત્તાધિશો નિમવામાં આવે છે તેઓ સ્કૂલ બોર્ડમાં નિયુક્તિ પામીને નીતિ નક્કી કરે છે, સુપ્રીટેન્ડેન્ટની પસંદગી કરે છે, જિલ્લાનાં અંદાજપત્ર, અભ્યાસક્રમ, કર્મચારીઓ અને સુવિધાઓ ઉપર દેખરેખ રાખે છે. ઘરે વિદ્યાર્થીઓ 90 વિવિધ પ્રકારની ભાષા બોલે છે. મોટાભાગની શાળાઓમાં અભ્યાસનું સાહિત્ય અંગ્રેજી, હમોંગ, સ્પેનિશ અને સોમાલી ભાષામાં છાપવામાં આવે છે.^[૧૧૫] મિનેપોલિસ જાહેર શાળા પદ્ધતિના 44 ટકા જેટલા વિદ્યાર્થીઓ સ્નાતક થયેલા છે. દેશના શિક્ષણને લગતાં 50 ખરાબ શહેરો પૈકી મિનેપોલિસનો ક્રમ 6ઠ્ઠો આવે છે.^[૧૧૬] જાહેર શાળાઓ ઉપરાંત શહેરમાં વીસ જેટલી ખાનગી શાળાઓ અને શિક્ષણ સંસ્થાઓ આવેલી છે. અને વીસ જેટલી અધિક ચાર્ટર શાળાઓ પણ આવેલી છે.^[૧૧૭]

કોલેજ શિક્ષણમાં મિનેપોલિસ ખાતે યુનિવર્સિટી ઓફ મિનેસોટાના મુખ્ય કેમ્પસનો દબદબો છે. અહીં 50,000 જેટલા બિન અનુસ્નાતક, સ્નાતક, અને વ્યાવસાયિક વિદ્યાર્થીઓ વીસ જેટલી કોલેજો, શાળાઓ અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં અભ્યાસ કરે છે.^[૧૧૮] વર્ષ 2007માં સ્નાતક શાળાકીય કાર્યક્રમોને શ્રેષ્ઠતાનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો. અહીં કાઉન્સેલિંગ, વ્યાવસાયિક સેવાઓ, રસાયણ ઇજનેરી, મનોવિજ્ઞાન, સમગ્રલક્ષી અર્થશાસ્ત્ર, એપ્લાયડ મેથેમેટિક્સ, અને નોન-પ્રોફિટ મેનેજમેન્ટ જેવા અભ્યાસક્રમો ચાલે છે.^[૧૧૯] બિગ ટેન શાળા ગોલ્ડન ગોફર્સની શાળા છે.સંખ્યાની દ્રષ્ટિએ યુ ઓફ એમ યુએસનું 6ઠ્ઠા ક્રમનું વિશાળ કેમ્પસ છે.^[૧૨૦]

Aerial of the area around Northrop Mall — યુનિવર્સિટી ઓફ મિનેસોટામાં આવેલો નોર્થ્રોપ મોલ

મિનેપોલિસ કોમ્યુનિટી એન્ડ ટેક્નીકલ કોલેજ, ખાનગી ડનવૂડી કોલેજ ઓફ ટેકનોલોજી, ગ્લોબ યુનિવર્સિટી/મિનેસોટા સ્કુલ ઓફ બિઝનેસ, અને આર્ટ ઇન્સ્ટિટ્યુટ્સ ઇન્ટરનેશનલ મિનેસોટા કારકિર્દીની તાલિમ આપે છે. ઓગસબર્ગ કોલેજ, મિનેપોલિસ કોલેજ ઓફ આર્ટ એન્ડ ડિઝાઇન, અને નોર્થ સેન્ટ્રલ યુનિવર્સિટી ખાનગી ચાર વર્ષની કોલેજ છે. કેપેલા યુનિવર્સિટી, મિનેસોટા સ્કુલ ઓફ પ્રોફેશનલ સાયકોલોજી, અને વાલ્ડેન યુનિવર્સિટીનાં વડામથકો મિનેપોલિસમાં છે. અમુક જાહેર સંસ્થાઓ પણ ચાર વર્ષના અભ્યાસક્રમો ચલાવે છે જેમાં મેટ્રોપોલિટન સ્ટેટ યુનિવર્સિટી, અને ખાનગી ચાર વર્ષનો અભ્યાસક્રમ ચલાવતી યુનિવર્સિટી ઓફ સેન્ટ થોમસ પણ અહીં આવેલી છે.^[૧૨૧]

શહેરનાં જાહેર ગ્રંથાલયોનું સંચાલન કરવા માટે વર્ષ 2008માં હેનેપિન કાઉન્ટી લાયબ્રેરી પદ્ધતિની શરૂઆત થઈ.^[૧૨૨] વર્ષ 1885માં ટી. બી. વોકર દ્વારા મિનેપોલિસ પબ્લિક લાયબ્રેરીની શરૂઆત કરવામાં આવી.^[૧૨૩] વર્ષ 2007માં તેને ખૂબ જ નાણાભીડ પડી અને તેના કારણે તેની આજુબાજુની ત્રણ લાયબ્રેરીઓ બંધ કરી દેવાની ફરજ પડી.^[૧૨૪] શહેરના મધ્ય ભાગમાં આવેલી સેન્ટ્રલ લાયબ્રેરી સિઝર પેલી દ્વારા ડિઝાઇન કરવામાં આવી હતી અને તેની શરૂઆત વર્ષ 2006માં કરવામાં આવી હતી.^[૧૨૫] અહીં દસ ખાસ સંગ્રહો ઉપરાંત 25,000 જેટલાં પુસ્તકો, સંશોધકો માટેનાં સ્રોતો રાખવામાં આવ્યાં છે જેમાં મિનેપોલિસ સંગ્રહ અને મિનેપોલિસ ફોટો સંગ્રહનો સમાવેશ થાય છે.^[૧૨૬] હાલના આંકડાઓ અનુસાર લાઇબ્રેરીમાંથી વાર્ષિક ધોરણે 16,96,453 વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અને લાઇબ્રેરી દર વર્ષે સંશોધન અને તથ્યતા શોધના 50,000જેટલા પ્રશ્નોના જવાબો આપે છે.^[૧૨૭]

વર્ષ 2007માં મિનેપોલિસને અમેરિકાનું સૌથી વધુ સાક્ષર શહેર જાહેર કરવામાં આવ્યું. આ અભ્યાસ લાઇવ સાયન્સ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો જેમાં યુએસના 2,50,000 કરતાં વધારે વસતી ધરાવતાં 69 શહેરોનું સર્વેક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. આ સર્વેક્ષણમાં છ મુખ્ય બાબતો ઉપર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું જેમાં પુસ્તકોની દુકાનોની સંખ્યા, અખબારોનું વિતરણ, ગ્રંથાલયનાં સ્રોતો, પૌરાણિક પ્રકાશનનાં સ્રોતો, અભ્યાસમાં હાજરી અને ઇન્ટરનેટનાં સ્રોતોનો સમાવેશ થતો હતો. આ સર્વેક્ષણમાં બીજાં સ્થાને સિટલ, વોશિંગ્ટન અને ત્રીજાં સ્થાને મિનેપોલિસનાં પડોશી સેન્ટ પૌલને સ્થાન આપવામાં આવ્યું હતું. ત્યારબાદ ડેનવર, કોલેરાડો અને વોશિંગ્ટન ડીસીનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો.^[૧૨૮]

પરિવહન

મિનેપોલિસ અને સેન્ટ પૌલના અડધા ભાગના રહેવાસીઓ તેઓ જ્યાં રહે છે ત્યાં શહેરમાં જ કામ કરે છે.^[૧૨૯] મોટાભાગના લોકો કાર ચલાવે છે પરંતુ 1,60,000 પૈકીના 60 ટકા જેટલા રહેવાસીઓ શહેરના મધ્યભાગમાં કામ કરે છે એટલે કે એક વ્યક્તિ પ્રતિ ઓટો સિવાય.^[૧૩૦] વૈકલ્પિક પરિવહનને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે છે. મેટ્રોપોલિટન કાઉન્સિલની મેટ્રો ટ્રાન્ઝિટ હળવી રેલ પદ્ધતિનું સંચાલન કરે છે. અને મોટાભાગની સિટી બસો ગેરંટીડ રાઇડ હોમ યોજના અંતર્ગત મફત પ્રવાસી વાઉચરની સુવિધા આપે છે. જેની પાછળનો આશય લોકોનો ડર દૂર કરવાનો છે. દા. ત. તેમને ડર હોય છે કે જો તેઓ મોડે સુધી કામ કરશે તો પરિવહનનું શું થશે.^[૧૩૧]

મિનેપોલિસ મેટ્રો સિસ્ટમમાં બે લાઇનનો સમાવેશ થાય છે. હિયાવાથા લાઇન એલઆરટી રોજ 34,000 લોકોની હેરફેર કરે છે. તે મિનેપોલિસ-સેન્ટ પૌલ હવાઇમથકને અને શહેરની મધ્યમાં આવેલા મોલ ઓફ અમેરિકાને જોડે છે. મોટાભાગની લાઇન સમતળ જમીન ઉપર બિછાવેલી છે. જોકે કેટલીક લાઇન ઊંચાઇ ઉપર પણ બિછાવવામાં આવેલી છે. (જેમાં ફ્રેન્કલિન એવ. અને લેક સેન્ટ/મિડટાઉન સ્ટેશન્સનો સમાવેશ થાય છે.) અને અંદાજે2 miles (3.2 km) કેટલીક જગ્યાએ લાઇન ભૂગર્ભમાં પણ નાખવામાં આવી છે જેમાં એરપોર્ટ ખાતે આવેલાં લિન્ડબર્ગ ટર્મિનલ સબવે સ્ટેશનનો સમાવેશ થાય છે. 40 માઇલની નોર્થસ્ટાર કોમ્યુટર રેલ કે જે બિગ લેકથી લઇને ઉત્તરીય પરાં વિસ્તારોમાં થઈને ટાર્ગેટ ફિલ્ડનાં બહુવિધ મોડલ ટ્રાન્ઝિટ સ્ટેશન ઉપર પૂરી થાય છે. તેની શરૂઆત 16મી નવેમ્બર 2009થી કરવામાં આવી હતી.^[૧૩૨] તે હાલના રેલવેના પાટાઓનો ઉપયોગ કરે છે. અને તે રોજના 5,000 નોકરિયાતોની હેરફેર કરશે તેવો અંદાજ છે.^[૧૩૩]

આયોજિત કરવામાં આવેલી ત્રીજી લાઇન સેન્ટ્રલ કોરિડોરના નામથી ઓળખાશે. તે શહેરના મધ્યભાગમાં આવેલા હાઇવાથા લાઇનના સ્ટેશનો સાથે જોડાશે ત્યારબાદ તે ડાઉનટાઉન ઇસ્ટ/મેટ્રોડોમ સ્ટેશનથી પૂર્વમાં મુસાફરી કરીને યુનિવર્સિટી ઓફ મિનેસોટા ત્યાબાર યુનિવર્યિટી એવ. થઇને સેન્ટ પૌલના મધ્યભાગમાં આવશે. તેની શરૂઆત વર્ષ 2010માં કરવામાં આવી છે અને તે વર્ષ 2014માં પૂરી થશે તેવો અંદાજ છે. ચોથી લાઇ દક્ષિણ પશ્ચિમી લાઇન છે.તે મિનેપોલિસના મધ્યભાગથી એડલ પ્રેરીના દક્ષિણ પશ્ચિમી પરાં વિસ્તારોને જોડશે. તેનું કામ વર્ષ 2015માં પૂરૂં થવાની આશા છે.

સાત માઇલ (11 કિ. મિ.)ની પદયાત્રીઓનાં રસ્તાને ચાલવા સિહતની પદ્ધતિને સ્કાયવેઝ તરીકે ઓળખવામાં આવશે. તેને મિનેપોલિસ સ્કાયવે સિસ્ટમ નામ આપવામાં આવ્યું છે. તે શહેરની મધ્યમાં આવેલા 80 બ્લોક્સને જોડશે. બીજા માળે પેસેજ વેને જોડતી હોટલો અને રિટેલર્સની દુકાનો હશે જે સપ્તાહના દિવસોમાં ખુલ્લી રહેશે.^[૧૩૪]

વર્ષ 2009 સુધી ટેક્સીકેબ ધારા અનુસાર 10 વ્હીલચેરની સુવિધા આપવી પડશે અને વૈકલ્પિક ઈંધણ કે ઈંધણ સક્ષમ વાહનોનો ઉપયોગ કરવાનો રહેશે. વર્ષ 2011માં શરૂ થશે કે શહેરની ટેક્સીની મર્યાદા 343ની હતી તે મર્યાદા ઉઠાવી લેવામાં આવશે.^[૧૩૫]

Trees and lawns covered in smow, cyclist stopped at a street light — શિયાળામાં સાઇકલ ચાલકો

મિનેપોલિસને તેના સૌથી વધારે કામદારો સાયકલ^[૧૩૬] સવારી કરે છે તે અંગે બીજો ક્રમ આપવામાં આવ્યો છે. અને "બાયસિકલિંગ ટોપ 50" દ્વારા વર્ષ 2010માં આપવામાં આવેલા ક્રમ અનુસાર તેને સાયકલ ચલાવતું ટોચનું શહેર માનવામાં આવ્યું છે.^[૧૩૭] પ્રતિદિન દસ હજાર સાઇકલ ચાલકો શહેરમાં આવેલી બાઇક લેનનો ઉપયોગ કરે છે. ઘણા લોકો શિયાળામાં જ સાઇકલ ચલાવે છે. પબ્લિક વર્ક્સ ડિપાર્ટમેન્ટે ગ્રાન્ડ રાઉન્ડ્ઝથી મિડટાઉન ગ્રીનવે, લાઇટ રેઇલ ટ્રેઇલ, કેમિલવર્થ ટ્રેઇલ, સેડાર લેક ટ્રેઇલ, અને વેસ્ટ રિવર પાર્કવે ટ્રેઇલ સુધી 56 માઇલ (90 કિ. મિ.) સુધીની બાઇસિકલ ટ્રેઇલ સિસ્ટમને વધારી છે. મિનેપોલિસમાં 34 માઇલ્સ (54 કિ. મિ.)ની ખાસ બાઇક લેન બનાવી છે. સાયકલિંગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અહીં સ્થાનિક બસોમાં સાયકલ મૂકવાની સુવિધા આપવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત અહીં ઓનલાઇન બાયસિકલ નક્શાઓ પણ આપવામાં આવે છે.^[૧૩૮] સ્ટોન આર્ક બ્રિજ જેવા ઘણા રસ્તાઓ અને પુલો પહેલા રેલમાર્ગો હતા પરંતુ તેને સ્થાને હવે સાઇકલ ચાલકો અને પદયાત્રીઓ માટે રસ્તા બનાવવામાં આવ્યા છે.^[૧૩૯] વર્ષ 2007માં શહેરના સાઇકલ માટેના રસ્તાઓ, બસો અને એલઆરટીને ધ્યાનમાં લઇને ફોર્બ્સે મિનેપોલિસે વિશ્વનાં પાંચમા ક્રમના સૌથી સ્વચ્છ શહેરનો દરજ્જો આપ્યો હતો.^[૧૪૦] વર્ષ 2010માં નાઇસ રાઇડ મિનેસોટાની શરૂઆત કરવામાં આવી જેમાં સાઇકલની વહેંચણી કરવા માટે 60 જેટલી હાટડીઓ રાખવામાં આવી હતી.^[૧૪૧]

મિનેપોલિસ-સેન્ટ પૌલ એરપોર્ટ એ3,400 acres (1,400 ha)^[૧૪૨] શહેરની મિનેસોટા સ્ટેટ હાઇવે 5, ઇન્ટરસ્ટેટ 494, મિનેસોટા સ્ટેટ હાઇવે 77, અને મિનેસોટા સ્ટેટ હાઇવે 62 ઉપર શહેરની દક્ષિણ પૂર્વીય સીમા ઉપર આવેલું છે. હવાઇમથક ઉપર ત્રણ આંતરરાષ્ટ્રીય, બાર સ્થાનિક, ચાર પ્રાદેશિક ^[૧૪૩]ઉડ્ડયન કંપનીઓ સેવા આપે છે. ડેલ્ટા એરલાઇન્સ, મેસાબા એરલાઇન્સ, અને સન કાઉન્ટી એરલાઇન્સનું તે મુખ્ય કેન્દ્ર છે.^[૧૪૪]

માધ્યમો

મિનેપોલિસમાંથી પાંચ મુખ્ય અખબારો પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. સ્ટાર ટ્રિબ્યુન , ફાઇનાન્સ એન્ડ કોમર્સ , મિનેસોટા સ્પોક્સમેન-રેકોર્ડર , યુનિવર્સિટીનું ધ મિનેસોટા ડેઇલી અને મિનપોસ્ટ.કોમ. અન્ય પ્રકાશનોમાં સિટી પેજિસ અને સાપ્તાહિક એમપીએલએસ. છે.સેન્ટ પૌલ અને મિનેસોટા મન્થલી માસિકો છે. જ્યારે ઉટને સામાયિક છે.^[૮૦] વર્ષ 2008માં ઓનલાઇન સમાચાર વાચકોનો પણ ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. મિનેસોટા ઇન્ડિપેન્ડન્ટ , ટ્વિન સિટિઝ ડેઇલી પ્લેનેટ , ડાઉનટાઉન જરનલ , કર્સર , એમએનએસ પીક , અને અન્ય 15 સાઇટ્સનો સમાવેશ કરાયો હતો.^[૧૪૫] વર્ષ 1996માં ન્યૂ યોર્ક ટાઇમ્સે જણાવ્યું હતું કે "હવે એવા ટી-શર્ટ હશે કે જેના ઉપર લખ્યું હશે "મર્ડરપોલિસ" એવાં શહેરનું નામ કે જેના સ્થાનિક સમાચાર માધ્યમોના સભ્યોએ ભૂલથી તે છાપાંને અર્પણ કરી દીધું હશે.^[૧૪૬]

મિનેપોલિસમાં મિશ્ર પ્રકારનાં રેડિયો સ્ટેશન્સ આવેલા છે અને જાહેર રેડિયોનાં શ્રોતાઓની સંખ્યા પણ સારી એવી માત્રામાં છે. પરંતુ વ્યાપારિક બજારમાં એક માત્ર કંપની ક્લિયર ચેનલ કોમ્યુનિકેશન્સ સાત સ્ટેશન્સનું સંચાલન કરે છે. શ્રોતાઓ ત્રણ મિનેસોટાના જાહેર રેડિયોને ટેકો આપે છે.મિનેપોલિસ જાહેર શાળાઓ અને યુનિવર્સિટી ઓફ મિનેસોટા પ્રત્યેક રેડિયો સ્ટેશન ચલાવે છે.તેની સાથે સંલગ્ન હોય તેવા સ્ટેશન્સનું પ્રસારણ કરે છે અને ધાર્મિક જૂથો બે સ્ટેશનનું સંચાલન કરે છે.^[૧૪૭]

KFAI and the back entrance to old buildings with brightly colored woodwork — કેડર રિવરસાઇડ ખાતે આવેલાં કેએફએઆઈ રેડિયોને લોકો ઉપયોગમાં લઈ શકે છે.

શહેરનું પ્રથમ ટીવી પ્રસારણ સેન્ટ પૌલ સ્ટેશન અને એબીસી સાથે સંલગ્ન કેએસટીપી ટીવી દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. રંગીન પ્રસારણ શરૂ કરનારી પ્રથમ કંપની ડબલ્યૂસીસીઓ ટીવી હતું. કે જે સીબીએસ સાથે સંલગ્ન છે અને મિનેપોલિસના મધ્યભાગમાં સ્થિત છે.^[૮૦] શહેરનાં પરાં વિસ્તારોમાં પણ ફોક્સ, એનબીસી, પીબીએસ, માયનેટવર્ક ટીવી, ધ સી ડબલ્યૂ અને અન્ય એક સ્વતંત્ર સ્ટેશનનો આવેલાં છે.^[૧૪૮] ટીવી શ્રેણી બેવરલી હિલ્સ 90210 માં આવતાં કલાકારો ટ્વિન્સ બ્રાન્ડોન અને બ્રેન્ડા વોલ્શ મિનેપોલિસના છે.^[૧૪૯] વર્ષ 2006માં અમેરિકન આઇડોલે તેની^[૧૫૦] છઠ્ઠી સિઝન માટેના ઓડિશન્સનું આયોજન મિનેપોલિસ ખાતે કર્યું હતું. અને 2007માં લાસ્ટ કોમિક સ્ટેન્ડિંગે તેની પાંચમી સિઝન માટેના ઓડિશનનું આયોજન અહીં કર્યું હતું.^[૧૫૧]

શહેરના મધ્યભાગમાં નિકોલટ મોલ ખાતે આવેલા મેરી ટેલર મૂરેનું પૂતળું 1970ના દાયકાની સીબીએસ ટીવી ઉપરથી પ્રસારિત થતી અને મિનેપોલિસ ઉપર આધારિત શ્રેણી ધ મેરી ટેલર મૂરે શો ના ઉમદા કલાકારના સન્માનમાં બનાવવામાં આવ્યું છે. આ એ સ્થળ હતું કે જ્યાં નિર્માતાઓ શ્રેણીનું જાણીતું બની ગયેલું પ્રથમ દૃશ્ય ફિલ્માવતા હતા જેમાં મેરી રિચાર્ડ્ઝનું પાત્ર ભજવનાર મૂરે તેની ટોપી હવામાં ઉછાળે છે.

આ શોને ત્રણ ગોલ્ડન ગ્લોબ પુરસ્કાર તેમજ એકત્રિસ એમી પુરસ્કારો મળી ચૂક્યા છે.^[૧૫૨]

ધર્મ અને દાનધર્મ

હાલ જે સ્થળે મિનેપોલિસ આવેલું છે તે સ્થળનાં મૂળ રહેવાસીઓ એટલે કે ડાકોટા લોકો ગ્રેટ સ્પિરિટમાં માને છે. તમામ યુરોપીય લોકો ધાર્મિક નથી તે બાબતની તેમને ખૂબ જ નવાઈ છે.^[૧૫૩] પચાસ જેટલા હોદ્દાધારી અને ધાર્મિક તેમજ કેટલાક જાણીતા દેવળોની સ્થાપના મિનેપોલિસ ખાતે કરવામાં આવી છે. જે લોકો ન્યૂ ઇન્ગલેન્ડથી આવીને સ્થાયી થયા છે તે મોટાભાગના લોકો ખ્રિસ્તીઓ છે. તેઓ પ્રોટેસ્ટન્ટ, ક્વેકર અથવા તો યુનિવર્સાલિસ્ટ પંથના છે.^[૧૫૩] શહેરનું સૌથી જૂનામાં જૂનું દેવળ અવર લેડી ઓફ લાઉર્ડ્ઝ કેથલિક ચર્ચ છે. જે નિકોલેટ આઇલેન્ડ ઇસ્ટ બેન્ક ખાતે આવેલું છે. તેની આજુબાજુનો વિસ્તાર યુનિવર્સેલિસ્ટ લોકો દ્વારા 1856માં બાંધવામાં આવ્યો હતો. ત્યારબાદ તરત જ તેને ફ્રેન્ચ કેથલિક પંથ દ્વારા ખરીદી લેવામાં આવ્યું હતું.^[૧૫૪] વર્ષ 1878માં સ્થાપવામાં આવેલા તેમજ 1902માં મિનેપોલિસ ખાતે પ્રથમ યહૂદીઓનું સિનેગોગ બનાવવામાં આવ્યું હહતું. આ સિનેગોગ ઇસ્ટ આઇસલ્સ ખાતે બનાવવામાં આવ્યું હતું અને 1920થી તેને ટેમ્પલ ઇઝરાયેલના નામથી ઓળખવામાં આવે છે.^[૩૭] સેન્ટ મેરિસ ઓર્થોડોક્સ કેથેડરલની સ્થાપના 1887માં કરવામાં આવી હતી. વર્ષ 1897માં અહીં મિશનરી શાળાની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. અને વર્ષ 1905માં અહીં અમેરિકા ખાતે પ્રથમ રશિયન ઓર્થોડોક્સ સેમિનરીની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.^[૧૫૫] યુએસ ખાતે બાંધવામાં આવેલું પ્રથમ ઘુમ્મટવાળું વિશાળ ચર્ચ લોરિંગ પાર્ક પાસે રોમન કેથલિક બેસિલિકા ઓફ સેન્ટ મેરી બાંધવામાં આવ્યું હતું જેનું નામ પોપ પાયસ 11માએ આપ્યું હતું.^[૧૫૩] વર્ષ 1972માં રાહત એજન્સીએ યુગાન્ડાથી આવેલા શિયા મુસલમાન કુટુંબને સ્થાયી કરાવ્યું. વર્ષ 2004 સુધીમાં 20,000થી 30,000 સોમાલી મુસલમાનોએ શહેરમાં આવીને વસવાટ કર્યો.^[૧૫૬]

વર્ષ 1940થી 2000ના દાયકાના 40 વર્ષો સુધી બિલી ગ્રેહામ ઇવાન્જેલિસ્ટિક એસોસિયેશન, ડિસિઝન સાપ્તાહિક, અને વર્લ્ડ વાઇક પિક્ચર્સ ફિલ્મ તેમજ ટેલિવિઝન વિતરકનાં વડાં મથકો મિનેપોલિસ ખાતે રહ્યાં હતાં.^[૧૫૭] જિમ બેકર અને ટેમી ફાયે પેન્ટાકોસ્ટલમાં હાજરી આપવા નોર્થ સેન્ટ્રલ યુનિવર્સિટી ખાતે મળ્યા હતા.અહીં તેમણે ટેલિવિઝન મિનિસ્ટ્રીની શરૂઆત કરી જે વર્ષ 1980માં 1.35 કરોડ લોકો સુધી પહોંચી હતી.^[૧૫૮] આજે દક્ષિણ પશ્ચિમી મિનેપોલિસ ખાતે આવેલા માઉન્ટ ઓલિવેટ લ્યુથેરાન ચર્ચના 6,000 સક્રિય સભ્યો છે અને લ્યુથેરાન પંથનું આ વિશ્વનું સૌથી વિશાળ સંગઠન માનવામાં આવે છે.^[૧૫૯] લોન્ગફેલો પડોશી ખાતે આવેલું ક્રાઇસ્ટ ચર્ચ લ્યુથેરાન એલિયેન સારિનેન દ્વારા કરવામાં આવેલી ઉત્કૃષ્ટ કામગીરી ગણાય છે. ત્યારબાદ આ પંથે શૈક્ષણિક ઇમારતનો ઉમેરો કર્યો તેની ડિઝાઇન તેના પુત્ર એઇરો સારિનેન દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી.^[૧૬૦]

માનવ પ્રેમ અને દાનની વહેંચણી કરવી તે આ સમાજનો એક ભાગ છે.^[૧૬૧] મિનેપોલિસ-સેન્ટ પૌલ વિસ્તારના 40 ટકા પુખ્તો સ્વયંસેવક તરીકેની સેવા માટે સમય ફાળવે છે. જેની ટકાવારી યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના કોઈ પણ મહા નગરીય વિસ્તાર કરતાં સૌથી વધારે છે.^[૧૬૨] કેથલિક ચેરિટિઝ સ્થાનિક સ્તરે વિશાળ પાયે સામાજિક સેવા પૂરી પાડતી સંસ્થા છે.^[૧૬૩] અમેરિકન રેફ્યુજી કમિટી આફ્રિકાના દસ દેશોમાં આશ્રિત તરીકે રહેતા દસ લાખ લોકોને, બાલ્કન્સ અને એશિયાઇ લોકોને પ્રતિવર્ષ મદદ કરે છે.^[૧૬૪] મિનેપોલિસમાં વસતા લોકોમાંથી કોઈ જ ટોચનો ઉદ્યોગપતિ નથી તેમ છતાં મિનેપોલિસમાં વેપારી સિદ્ધાંતો સ્થાયી થવા પામ્યા છે. જે અગાઉ ઔદ્યોગિક જવાબદારી અધિકારીઓ માટે શરૂ કરવામાં આવેલા સીઆરઓ સાપ્તકાહિકને કારણે ગણાવી શકાય.^[૧૬૫] મિનેસોટાનું સૌથી જૂનું સ્થાપન મિનેપોલિસ ફાઉન્ડેશન છે. તે નાની મોટી 900 જેટલી ધર્માદા સંસ્થામાં રોકાણ કરે છે અને તેનું સંચાલન કરે છે. તેમજ નફો નહીં કરતી આ સંસ્થા માટે દાતાઓને એકત્રિત કરે છે.^[૧૬૬] મહાનગરીય વિસ્તાર તેના દ્વારા અપાતા કુલ દાન પૈકી 13 ટકા જેટલું દાન કલા અને સંસ્કૃતિનાં ક્ષેત્રને કરે છે. કલાની સુવિધાઓ માટે તાજેતરમાં અંદાજે 1 અબજ ડોલરના ખર્ચે વિસ્તરણ કરવામાં આવ્યું છે તે ખાનગી લોકો દ્વારા આપવામાં આવ્યું છે.^[૧૬૭]

આરોગ્ય અને ઉપયોગીતા

Main entrance of HCMC — હેનિપેન કાઉન્ટી મેડિકલ સેન્ટર (એચસીએમસી) શહેરનાં મધ્યભાગમાં.

મિનેપોલિસમાં સાત હોસ્પિટલો આવેલી છે. યુએસ ન્યૂઝ એન્ડ વર્લ્ડ રિપોર્ટ દ્વારા તેને અમેરિકાની શ્રેષ્ઠ હોસ્પિટલ તરીકેનો ચોથો ક્રમ આપવામાં આવ્યો છે. આ હોસ્પિટલોમાં એબોટ નોર્થ વેસ્ટર્ન હોસ્પિટલ (એલિનાનો એક ભાગ), ચિલ્ડ્રન્સ હોસ્પિટલ્સ એન્ડ ક્લિનિક, હેનેપિન કાઉન્ટી મેડિકલ સેન્ટર (એચસીએમસી) અને યુનિવર્સિટી ઓફ મિનેસોટા મેડિકલ સેન્ટર, ફેર વ્યૂનો સમાવેશ થાય છે.^[૧૬૮] ઉપરાંત મિનેપોલિસ વીએ મેડિકલ સેન્ટર, શ્રાઇનર્સ હોસ્પિટલ્સ ફોર ચિલ્ડ્રન, અને એલિનાની ફિલિપ્સ આઇ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ પણ શહેરને સેવાઓ આપે છે.^[૧૬૯] રોશેસ્ટર મિનેસોટા ખાતે આવેલું માયો ક્લિનિક 75 મિનિટનાં અંતરે આવેલું છે.^[૧૭૦]

હ્રદયરોગને લગતી શસ્ત્રક્રિયાઓ વિકાસ યુનિવર્સિટીની વેરાયટી ક્લબ હોસ્પિટલ ખાતે વર્ષ 1957 દરમિયાન કરવામાં આવી હતી. આ દરમિયાન 200 જેટલા દર્દીઓને બચાવી લેવામાં આવ્યા હતા. અહીં ખુલ્લા હ્રદય ઉપર શસ્ત્રક્રિયા કરવામાં આવી હતી અને મોટાભાગના દર્દીઓ બાળકો હતા. શસ્ત્રવૈદ્ય સી. વોલ્ટન લિલેહેઇ સાથે કામ કરતાં કરતાં મેડટ્રોનિકે સરળતાથી લઈ જઈ શકાય તેવા અને હ્રદયમાં બેસાડી શકાય તેવા કાર્ડિયાક પેસમેકર બનાવવાની શરૂઆત આ સમયગાળા દરમિયાન કરી હતી.^[૧૭૧]

એચસીએમસી વર્ષ 1887માં શહેરની હોસ્પિટલ તરીકે શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું અને તેને જનરલ હોસ્પિટલ તરીકે ઓળખવામાં આવતી હતી.^[૧૭૨] લોકોને શિક્ષણ આપતી હોસ્પિટલ અને પ્રથમ સ્તરનું તાત્કાલિક સારવાર કેન્દ્ર એચસીએમસીના સેફ્ટી નેટ ખાતે પ્રતિ વર્ષ 3,25,000 દર્દીઓને સારવાર તેમજ 1,00,000 ઇમરજન્સી રૂમ વિઝિટ કરે છે. વર્ષ 2008માં તેણે મિનેસોટા ખાતે ત્યજી દેવાયેલા કુલ લોકો પૈકી 18 ટકા લોકોને તેની સેવા આપી હતી.^[૧૭૩] ગવર્નર ટિમ પાવલેન્ટીએ જનરલ આસિસ્ટન્સ મેડિકલ પ્રોગ્રામ^[૧૭૪] અંતર્ગત રાજ્યના અંદાજ પત્રને વિટો વાપરીને સમતોલ કર્યું. જેના કારણે એચસીએમસીના અંદાજપત્રમાં ઘટ પડી અને તેણે બે દવાખાનાઓ બંધ કરવાની ફરજ પડી કર્મચારીઓ ઘટાડવા પડ્યા, બિન કટોકટી ભરેલી સેવાઓ ઘટાડવી પડી, જે રાજ્યમાં થયેલાં તબીબ સંસ્થાનના નુકસાનમાં સૌથી વધારે ગણાવી શકાય.^[૧૭૫]

Street seen from above covered in snow with a city truck full of snow and a person who has to remove snow from his or her car — બરફ પડે ત્યારની કટોકટી

સુવિધા આપનારા લોકોને નિયમન કરવામાં આવે છે જેને મોનોપોલિસ કહે છે. એક્સેલ એનર્જી વીજળીનો પુરવઠો પૂરો પાડે છે. સેન્ટરપોઇન્ટ એનર્જી ગેસનો પુરવઠો પહોંચાડે છે. ક્યુવેસ્ટ લેન્ડલાઇન ટેલિફોનની સુવિધા પૂરી પાડે છે અને કોમકાસ્ટ કેબલ સેવાઓ પૂરી પાડે છે.^[૧૭૬] વર્ષ 2007માં સમગ્ર શહેરમાં વાયરલેસ ઇન્ટરનેટ સુવિધાનો પ્રારંભ થયો. 10 વર્ષ માટે આ સુવિધા યુએસ ઇન્ટરનેટ ઓફ મિનેટોન્કા દ્વારા ઘરદીઠ 20 ડોલર પ્રતિમાસ લઈને તેમજ ઉદ્યોગજગત માટે 30 ડોલર પ્રતિમાસના દરેથી આપવામાં આવશે.^[૧૭૭] સમગ્ર શહેરમાં જાહેર વાઈ-ફાઈ લગાડવાનો પ્રારંભ પણ મિનેપોલિસ દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો. ડિસેમ્બર 2008 સુધીમાં સમગ્ર શહેરના 80થી 90 ટકા^[૧૭૮] વિસ્તારને આવરી લેવામાં આવ્યો છે. જે સ્થળે કવરેજ સરખું નથી આવતું તેમાં શહેરના મધ્યભાગની પૂર્વ તેમજ પશ્ચિમ બાજુઓનો સમાવેશ થાય છે.^[૧૭૭]^[૧૭૯] શહેરમાં પાણીની સુવિધા લેવા માટે અને ઘનકચરાના નિકાલ માટે માસિક ફી રાખી છે. મોટી વસ્તુઓના નિકાલ તેમજ તેના રિસાઇકલિંગ માટે ફી ચૂકવવી પડે છે. જે લોકો રિસાઇકલ કરાવે છે તેમને ક્રેડિટ મળે છે. જોખમી કચરાનો નિકાલ હેનિપિન કાઉન્ટી દ્વારા નક્કી કરવામાં આવેલી જગ્યાએ કરવામાં આવે છે.^[૧૭૬] દરેક વખતે નોંધપાત્ર માત્રામાં બરફ પડે ત્યારે બરફની કટોકટી જાહેર કરવામાં આવે છે. તે વખતે મિનેપોલિસના પબ્લિક વર્ક્સ ડિપાર્ટમેન્ટનો શેરી વિભાગ હજારો માઇલ સુધી ખડકાયેલો બરફ ઉપાડે છે. આ પ્રકારની કટોકટી વખતે ગાડી પાર્કિંગના નિયમો કડક બનાવી દેવામાં આવે છે. અને સમગ્ર શહેરમાંથી બરફને દૂર કરવામાં આવે છે.^[૧૮૦]

બાજુ બાજુના નગરો

નીચે જણાવ્યા અનુસાર મિનેપોલિસની બાજુમાં 10 પડોશી શહેરો આવેલાં છે :^[૧૮૧]^[૧૮૨]

નજાફ (ઇરાક) વર્ષ 2009થી
ક્યુએર્નાવાકા (મેક્સિકો) વર્ષ 2008થી
ઉપસાલા (સ્વિડન) વર્ષ 2000થી
એલ્ડોરેટ (કેન્યા) વર્ષ 2000થી
હાર્બિન (પી.આર. ચાઇના) વર્ષ 1992થી
ટૂર્સ (ફ્રાન્સ) વર્ષ 1991થી
નોવોસિબિર્સ્ક (રશિયા) વર્ષ 1988થી
ઇબારાકી (જાપાન) વર્ષ 1980થી
ક્વોપિયો (ફિનલેન્ડ) વર્ષ 1972થી
સાન્ટિયાગો (ચિલી) વર્ષ 1961થી

ઉપરાંત નીચેનાં શહેરો સાથે ઔપચારિક જોડાણ છે:

હિરોશિમા (જાપાન)

મિનેપોલિસ વિનિપેગ (કેનેડા) નું પણ પડોશી શહેર કહેવાય છે.^[૧૮૩]

સંદર્ભો

↑ "Twin Cities Population Grows to 2.87 million, according to Metro Council estimates". Metropolitan Council. 2009. મૂળ માંથી 2009-12-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-17.
↑ "Annual Estimates of the Population of Metropolitan and Micropolitan Statistical Areas: April 1, 2000 to July 1, 2009" (CSV). 2009 Population Estimates. United States Census Bureau, Population Division. March 23, 2010. મેળવેલ June 15, 2010.
↑ "American FactFinder". United States Census Bureau. મેળવેલ 2008-01-31. CS1 maint: discouraged parameter (link)
↑ "US Board on Geographic Names". United States Geological Survey. 2007-10-25. મેળવેલ 2008-01-31. CS1 maint: discouraged parameter (link)
↑ "Find a County". National Association of Counties. મેળવેલ 2011-06-07. CS1 maint: discouraged parameter (link)
↑ Bright, William (2007). Native American Placenames of the United States. Norman, Okla.: University of Oklahoma Press. પૃષ્ઠ 286. ISBN 0806135980. મેળવેલ 2009-01-21.
↑ "minneapolis". મરિયમ-વેબસ્ટર ડિક્શનરી.
↑ "Twin Cities Population Grows to 2.88 million, according to Metro Council estimates". Metropolitan Council. 2009. મૂળ માંથી 2009-12-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-17.
↑ ^૯.૦ ^૯.૧ "Minneapolis". Emporis Buildings (emporis.com). મૂળ માંથી 2007-04-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-18.
↑ "American's Most Literate Cities". Central Connecticut State University. 2007. મૂળ માંથી 2008-02-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-02-04.
↑ Nocera, Joe (December 22, 2007). "The capital of corporate philanthropy". International Herald Tribune. The New York Times Company. મૂળ માંથી મે 8, 2008 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-01-11. અને "A History of Minneapolis: Social Services". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી 2008-05-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-01-11.
↑ [18]. and [19] and [20] and [21]
↑ ^૧૩.૦ ^૧૩.૧ "A History of Minneapolis: Mdewakanton Band of the Dakota Nation, Parts I and II". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી એપ્રિલ 30, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ) અને "A History of Minneapolis: Minneapolis Becomes Part of the United States". મૂળ માંથી એપ્રિલ 30, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ), અને "A History of Minneapolis: Governance and Infrastructure". મૂળ માંથી એપ્રિલ 30, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ) અને "A History of Minneapolis: Railways". મૂળ માંથી 2007-04-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30.
↑ "History of Technology". HistoryWorld (historyworld.net). મૂળ માંથી 2012-03-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-04.
↑ Anfinson, Scott F. (1989). "Part 2: Archaeological Explorations and Interpretive Potentials: Chapter 4 Interpretive Potentials". The Minnesota Archaeologist. The Institute for Minnesota Archaeology. 49. મેળવેલ 2007-04-03.
↑ Frame, Robert M. III, Jeffrey Hess (1990). "West Side Milling District, Historic American Engineering Record MN-16". U.S. National Park Service (via U.S. Library of Congress). પૃષ્ઠ 2. મેળવેલ 2007-04-16. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ Salisbury, Rollin D., Harlan Harland Barrows, Walter Sheldon Tower (1912). The Elements of Geography. University of Michigan, reprinted by H. Holt and company. પૃષ્ઠ 441. મેળવેલ 2007-06-27.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ "History". Mill City Museum. મૂળ માંથી 2007-05-13 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-04.
↑ Atwater, Isaac (1893). History of the City of Minneapolis, Minnesota. Munsell (via Google Books). પૃષ્ઠ 257–262. મેળવેલ 2007-04-23.
↑ "1934 Truckers' Strike (Minneapolis)". Minnesota Historical Society. મેળવેલ 2007-05-05.
↑ Reichard, Gary W. (Summer 1998). "Mayor Hubert H. Humphrey". Minnesota History. Minnesota Historical Society. 56 (2): 50–67. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-09-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-05-06.
↑ Harry Davis (February 21, 2003). Almanac. Twin Cities Public Television. મૂળ (RealVideo) માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "American Indian Movement". Encyclopaedia Britannica. 2007. મેળવેલ 2007-04-26.
↑ Hart, Joseph (1998-05-06). "Room at the Bottom". City Pages. Village Voice Media. 19 (909). મૂળ માંથી 2001-04-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-01.
↑ [50]
↑ "Mississippi: River Facts". U.S. National Park Service. 2006-08-14. મૂળ માંથી 2007-10-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "Police Recruiting: About Minneapolis". City of Minneapolis. 2006. મૂળ માંથી 2007-10-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-29.
↑ "Minneapolis". Encarta. 1993–2007. મૂળ માંથી 2007-04-17 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "Minnesota—Place and County Subdivision". U.S. Census Bureau. 2000. મૂળ માંથી 2020-02-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.
↑ "State of the City: Physical Environment" (PDF). Minneapolis Planning Division. 2003. મૂળ (PDF) માંથી 2008-03-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-27.
↑ "State of the City" (PDF). Planning Division of the Minneapolis Department of Community Planning and Economic Development. 2003. મૂળ (PDF) માંથી 2007-08-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-08-07.
↑ "The 45th Parallel". Wurlington Bros. Press. મૂળ માંથી 2006-11-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-01-18.
↑ "Minnesota Preservation Planner IX (2)" (PDF). Minnesota Historical Society. Spring 1998. મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21. અને Bonham, Tim (June 10, 2001). "email". મૂળ માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-01-12. અને "Elevations and Distances in the United States". U.S. Department of the Interior — U.S. Geological Survey. April 29, 2005. મૂળ માંથી 2008-10-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-11.
↑ [નોર્મલ્સ, મિન્સ, એન્ડ એક્સટ્રિમ્સ ફોર મિનેપોલિસ/સેન્ટ પૌલ (1971-2000) http://climate.umn.edu/pdf/normals_means_and_extremes/2005_Annual_LCD_MSP_page_3.pdf સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૭-૨૦ ના રોજ વેબેક મશિન]: મિન ઓફ એક્સટ્રિમ મિન્સ ફોર જાન્યુઆરી
↑ Fisk, Charles (March 3, 2007). "Links to Some of the More Interesting Years With Accompanying Notes". મૂળ માંથી 2007-05-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-25.
↑ 45.4 °F for 1971 through 2000 per U.S. Census who cites "Normals 1971–2000". National Climatic Data Center. મેળવેલ 2007-03-25. or 44.6 °F (7.0 °C) per Fisk, Charles (March 3, 2007). "Minneapolis-St. Paul Area Daily Climatological History of Temperature, Precipitation, and Snowfall, A Year-by-Year Graphical Portrayal (1820–present)". મૂળ માંથી 2007-05-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-25.
↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2020-02-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-07-10.
↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2011-11-26 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-07-10.
↑ GR Anderson Jr (October 1, 2003). "Living in America". City Pages. મૂળ માંથી 2008-04-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-04-29.
↑ ^૩૭.૦ ^૩૭.૧ Nathanson, Iric. "Jews in Minnesota" (PDF). Jewish Community Relations Council. મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-14.
↑ સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૦૮-૧૨ ના રોજ વેબેક મશિનતારીખ 12મી ઓક્ટોબર 2007ના રોજ ધ ઓરિજિનલમાંથી લીધેલી ઐતિહાસિક માહિતી
↑ ^૩૯.૦ ^૩૯.૧ "Minneapolis/St. Paul in Focus: A Profile from Census 2000". Metropolitan Policy Program, The Brookings Institution. 2003. મૂળ માંથી 2008-07-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-04-29. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)
↑ "Minneapolis city, Minnesota". U.S. Census Bureau Population Estimates Program. 2007. મૂળ માંથી 2020-02-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-01-19.
↑ "12.9% in Seattle are gay or bisexual, second only to S.F., study says". The Seattle Times. 2006. મેળવેલ 2009-03-20.
↑ Gates, Gary J. (2006). "Same-sex Couples and the Gay, Lesbian, Bisexual Population: New Estimates from the American Community Survey" (PDF). Williams Institute, UCLA School of Law, University of California, Los Angeles. મૂળ સંગ્રહિત (PDF) માંથી 2006-11-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-02-26. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)
↑ "Minneapolis--St. Paul, MN--WI: Summary Profile". Harvard University. 2007. મૂળ માંથી 2007-09-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-04-29.
↑ "Key Facts - Trouble at the Core Update". Metropolitan Council. 2007-11-07. મૂળ માંથી 2008-02-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-04-29.
↑ Gibson, Campbell (1998). "Table 1. Rank by Population of the 100 Largest Urban Places, Listed Alphabetically by State: 1790-1990". U.S. Census Bureau. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-05-13 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-05-01. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)
↑ Atwater, Isaac (1893). History of the city of Minneapolis, Minnesota. Munsell via Google Books.
↑ "Minneapolis: The contemporary city". Encyclopaedia Britannica. 2007. મેળવેલ 2007-03-24.
↑ "Fortune 500: Minnesota". Cable News Network, Time Warner. 2008. મેળવેલ 2008-06-28.
↑ Black, Sam (2006-01-26). "Top employer in downtown Minneapolis: Target". Minneapolis / St. Paul Business Journal. American City Business Journals, Inc. મેળવેલ 2007-09-19.
↑ [118]
↑ "St. Paul - Governor Tim Pawlenty announced today that Coloplast will move its North American corporate headquarters to Minnesota beginning this fall." (પ્રેસ રિલીઝ). Coloplast Group. May 7, 2006. Archived from the original on જુલાઈ 8, 2011. https://web.archive.org/web/20110708180053/http://www.coloplast.com/About/news/Pages/NorthAmericanheadquarters.aspx.
↑ "Our Company". RBC Wealth Management. મૂળ માંથી ફેબ્રુઆરી 8, 2010 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ January 20, 2010.
↑ "Locations (Affiliates)". ING North America Insurance. મૂળ માંથી જુલાઈ 23, 2010 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ January 20, 2010. Check date values in: |archive-date= (મદદ)
↑ Pacella, Rena Marie (2005). "Top Tech City: Minneapolis, MN". Popular Science. મૂળ માંથી 2007-01-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-01-18.
↑ Jane Bennett Clark (October 2005). "Seven Cool Cities". Kiplinger's Personal Finance. The Kiplinger Washington Editors, Inc. મૂળ માંથી 2007-02-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-11. અને "50 Smart Places to Live: #2 Minneapolis-St. Paul, Minn". The Kiplinger Washington Editors, Inc. (Kiplinger.com). June 1, 2006. મેળવેલ 2007-02-11.
↑ "The Role of Metro Areas in the U.S. Economy" (PDF). Global Insight. 2006. મૂળ (PDF) માંથી 2006-11-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12. અને "Personal Income and Per Capita Personal Income by Metropolitan Area, 2003–2005". Bureau of Economic Analysis. September 6, 2006. મૂળ માંથી 2007-02-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.
↑ Levy, David (1992). "Interview with Paul Volcker". The Region. મૂળ માંથી 2007-10-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. Unknown parameter |month= ignored (મદદ) અને "Federal Reserve Bank of Minneapolis". મૂળ માંથી 2007-06-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30.
↑ "Buyers & Processors". North Dakota Wheat Commission. મૂળ માંથી 2007-10-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-02.
↑ [139]
↑ ^૬૦.૦ ^૬૦.૧ "Newspapers: Star Tribune". The McClatchy Company. મૂળ માંથી 2007-02-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-11.
↑ Horwich, Jeff (April 6, 2005). "Council moves closer to theater deal, but concerns remain". Minnesota Public Radio. મેળવેલ 2007-03-21. અને "Music & Theater". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-02-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.
↑ "Minnesota Fringe Festivl" (PDF). Minnesota Fringe Festival. મૂળ (PDF) માંથી 2010-11-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-07-20.
↑ ^૬૩.૦ ^૬૩.૧ Joubert, Claire (2006). "Boom Town" (PDF). Mpls.St.Paul (via Meet Minneapolis). મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)
↑ "Guthrie Theatre". Minnesota Historical Society. અને "Theater History". Guthrie Theater. મૂળ માંથી 2007-04-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-23.
↑ "Theatre History". Hennepin Theatre Trust. મેળવેલ 2007-03-17.
↑ "Minnesota Shubert Performing Arts and Education Center" (PDF). Artspace Projects, Inc. મેળવેલ 2009-04-03.
↑ "Minneapolis Sculpture Garden". મૂળ માંથી 2007-02-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-18.
↑ "Construction Begins on Weisman Art Museum's Major Expansion Project" (PDF) (પ્રેસ રિલીઝ). Weisman Art Museum, Regents of the University of Minnesota. October 1, 2009. Archived from the original on જૂન 10, 2010. https://web.archive.org/web/20100610130536/http://www.weisman.umn.edu/pdf/ExpansionReleaseFinal.pdf.
↑ [161] and [162]
↑ Matos, Michaelangelo in Brackett, Nathan (2004-11-02). The New Rolling Stone Album Guide (4 આવૃત્તિ). Fireside. પૃષ્ઠ 64. ISBN 0-74320-169-8. મૂળ માંથી 2007-04-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ "The Twin/Tone catalog". Twin/Tone Records. 1978–1998. મેળવેલ 2007-01-15.
↑ "First Avenue & 7th Street Entry Band Files". Minnesota Historical Society. 1999–2004. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-02-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.
↑ Azerrad, Michael (2002). Our Band Could Be Your Life. Back Bay Books. પૃષ્ઠ 5. ISBN 0316787531.
↑ Oestreich, James R. (December 17, 2006). "MUSIC; A Most Audacious Dare Reverberates". The New York Times. The New York Times Company. મેળવેલ 2008-04-06.
↑ Ross, Alex (March 22, 2010). "Battle of the Bands". The New Yorker. મેળવેલ March 27, 2010.
↑ Mack, Linda (January 10, 2008). "MacPhail: a new note for the Minneapolis riverfront". MinnPost. મૂળ માંથી 2008-04-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-01-10.
↑ "Minnesota Spoken Word Association". મૂળ માંથી 2006-12-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-18.
↑ એટમોસ્ફિઅર (જાન્યુઆરી 4, 2005). "આઇ વિશ ધોઝ કેટ્સ @ ફોબિયા વુડ ગિવ મી સમ ફ્રી શૂઝ" એન્ડ "સેપ સેવન ગેમ શો ધેમ" એન્ડ "7થ સેન્ટ એન્ટ્રી" ઓન Headshots: SE7EN રિમાસ્ટર્ડ. રાઇમસેયર્સ, એએસઆઈએન: બી0006એસએસઆરએક્સએસ [નિશ્ચિત ગીતો].
↑ "Minneapolis and Seattle tie for nation's most literate city". Minneapolis / St. Paul Business Journal. December 24, 2008. મેળવેલ 2008-12-28.
↑ ^૮૦.૦ ^૮૦.૧ ^૮૦.૨ "A History of Minneapolis: News, Media and Publishing". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી 2007-10-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.
↑ ^૮૧.૦ ^૮૧.૧ Chamberlain, Lisa (April 30, 2008). "With Books as a Catalyst, Minneapolis Neighborhood Revives". The New York Times. The New York Times Company. મેળવેલ 2008-04-30.
↑ [188]
↑ ^૮૩.૦ ^૮૩.૧ "A History of Minneapolis: Amateur Sports". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી જુલાઈ 2, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= and |archive-date= (મદદ) અને "A History of Minneapolis: Professional Sports". Minneapolis Public Library. 2001. મૂળ માંથી 2007-10-14 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.
↑ "About The AWA". AWA Wrestling Entertainment. 2006. મૂળ માંથી 2007-03-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-16.
↑ George, Thomas (1989-05-25). "Minneapolis Gets 1992 Super Bowl". The New York Times. મેળવેલ 2008-07-18.
↑ "1992 NCAA Men's Division I Basketball Tournament". HickokSports.com. 2008-04-17. મૂળ માંથી 2012-12-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-07-18.
↑ Brodie, Rob (1998-04-06). "Bourne, Kraatz saved Worlds". Ottawa Sun. મેળવેલ 2008-07-18.^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]}
↑ "Summary: National Collegiate/Division I Men's" (PDF). National Collegiate Athletic Association (NCAA). through June 13, 2010. મૂળ (PDF) માંથી ફેબ્રુઆરી 5, 2009 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ) અને "Summary: National Collegiate/Division I Women's" (PDF). NCAA. મૂળ (PDF) માંથી જૂન 27, 2010 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ June 15, 2010.
↑ [205]
↑ ^૯૦.૦ ^૯૦.૧ "Minnehaha Park". Minneapolis Park & Recreation Board. મૂળ માંથી 2007-02-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-25.
↑ Garvin, Alexander (June 19, 2002). The American City : What Works, What Doesn't (2 આવૃત્તિ). McGraw-Hill Professional. પૃષ્ઠ 67. ISBN 0-07137-367-5.
↑ Loring, Charles M. (1915, read November 11, 1912). History of the Parks and Public Grounds of Minneapolis. Minnesota Historical Society, University of Michigan (via Google Books). પૃષ્ઠ 601–602. મેળવેલ 2007-04-11. Check date values in: |date= (મદદ) અને Nadenicek, Daniel J. and Neckar, Lance M. in Cleveland, H. W. S. (2002). Landscape Architecture, as Applied to the Wants of the West; with an Essay on Forest Planting on the Great Plains. University of Massachusetts Press, ASLA Centennial Reprint Series. xli. ISBN 1-55849-330-1. Cite uses deprecated parameter |nopp= (મદદ); Unknown parameter |month= ignored (મદદ)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ "Grand Rounds Scenic Byway". National Scenic Byways Online (byways.org). મૂળ માંથી 2007-04-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21.
↑ "Join Us at the Macy's Holidazzle Parade". Emergency Foodshelf Network. મેળવેલ 2007-12-24.
↑ "Theodore Wirth (1863–1949)". National Recreation and Park Association. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-09-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-24.
↑ Magnusson, Jemilah (March/April 2005). "The Top 10 Green Cities in the U.S". The Green Guide. National Geographic Society (TheGreenGuide.com). 107. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-03-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. Check date values in: |date= (મદદ) અને "Minneapolis Local Surface Water Management Plan" (PDF). Minneapolis Public Works & Engineering. undated, refers to 2000 census. મેળવેલ 2007-04-09. Check date values in: |date= (મદદ)
↑ Walsh, Paul (2008-07-08). "Minneapolis, St. Paul parks shine in national report". Star Tribune. મૂળ માંથી 2011-07-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-07-17.
↑ "Theodore Wirth Park, MN". National Scenic Byways Online (byways.org). મૂળ માંથી 2013-07-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "FAQs". Central Park Conservancy (centralparknyc.org). 2006. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-03-14 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-25.
↑ "Henry Wadsworth Longfellow". Encyclopaedia Britannica. 2007. મેળવેલ 2007-04-30.
↑ Adams, Lori. "The 25 Best Running Cities in America". Runner's World. Rodale. મૂળ માંથી 2007-08-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-14. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (મદદ)
↑ સંગ્રહિત ૨૦૦૮-૦૬-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિનતારીખ 11મી જૂન 2008ના રોજ ધ ઓરિજિનલમાંથી લીધેલી ઐતિહાસિક માહિતી
↑ Nelson, Tim (May 31, 2009). "More than 1,500 turn out for first Minneapolis Marathon". Minnesota Public Radio. મૂળ માંથી 2009-06-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-06-01.
↑ "Twin Cities Marathon". Twin Cities Marathon (mtcmarathon.org). મૂળ માંથી 2007-10-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-29.
↑ "What's Happening in the Area". Mall of America. મૂળ માંથી 2007-04-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-30.
↑ "America's 100 Greatest Golf Courses/2007-08". Golf Digest. 2007. મૂળ માંથી 2009-08-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21.
↑ "Inventor of the Week Archive: Scott & Brennan Olson (spelling corrected per rowbike.com)". Lemelson-MIT, MIT School of Engineering. 1997. મૂળ માંથી 2006-05-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-25. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)
↑ "City Council". City of Minneapolis. અને "Minneapolis City Council candidates". E-Democracy (e-democracy.org). October 26, 2005. મૂળ માંથી 2006-10-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24. અને Anderson, G.R. Jr. (2002-07-10). "The Compulsiveness of the Long-Distance Runner". City Pages. Village Voice Media. 23 (1127). મૂળ માંથી 2007-09-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21. અને "Board of Estimate and Taxation". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-08-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-06-27.
↑ Fagotto, Elena, Archon Fung (February 15, 2005). "The Minneapolis Neighborhood Revitalization Program: An Experiment in Empowered Participatory Governance" (PDF). Institute of Development Studies, LogoLink (ids.ac.uk). મૂળ (PDF) માંથી 2006-07-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-05.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ "City of Minneapolis. Neighborhoods & Communities" (PDF). GIS Business Services, City of Minneapolis. 2004, updated January 2006. Check date values in: |date= (મદદ) અને "City of Minneapolis Business Associations" (PDF). Minneapolis Community Planning and Economic Development (CPED) Department. November 17, 2005. મૂળ (PDF) માંથી 2011-01-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-10.
↑ "Urban Environment Report, City Environment Data: Minneapolis, Minnesota". Earth Day Network. મૂળ માંથી 2007-10-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-24.
↑ Moskowitz, Dara (1995-10-11). "Minneapolis Confidential". City Pages. Village Voice Media. 16 (775). મૂળ માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21.
↑ "Uniform Crime Reports". Minneapolis Police Department, CODEFOR Unit. મેળવેલ 2007-02-10.
↑ "Minneapolis crime falls for 2nd year in a row". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2009-08-19 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-04-24.
↑ Williams, Brandt (January 9, 2007). "Homicide problem awaits Minneapolis' new police chief". Minnesota Public Radio. મૂળ માંથી જૂન 8, 2011 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ) અને Scheck, Tom (August 25, 2005). "Sparks fly at Minneapolis mayoral debate". Minnesota Public Radio. મેળવેલ 2007-03-21.
↑ "MPS Facts 2006–2007". Minneapolis Public Schools. મૂળ માંથી 2006-12-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "About MPS". અને "Board of Education". મૂળ માંથી 2007-05-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.
↑ Diaz, Kevin (March 31, 2008). "Minneapolis schools get failing grade on dropouts". Star Tribune. Avista Capital Partners. મેળવેલ 2008-04-03.
↑ "Alphabetical List of Nonpublic Schools". Minnesota Department of Education. 2005. મૂળ માંથી 2007-08-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "Charter Schools". 2005. મૂળ માંથી 2007-05-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.
↑ "Minnesota, University of". Encyclopaedia Britannica. 2007. મેળવેલ 2007-03-24.
↑ "University of Minnesota Rankings". U.S. News and World Report via Regents of the University of Minnesota. મૂળ માંથી 2007-12-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-02-04. Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (મદદ)
↑ "Enrollment of the 120 largest degree-granting college and university campuses, by selected characteristics and institution". National Center for Education Statistics, U.S. Department of Education. Fall 2006. મેળવેલ 2009-09-17.
↑ "Post-Secondary Schools". Minnesota Department of Education. 2005. મૂળ માંથી 2007-05-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.
↑ "Guiding Principles for the Consolidation of Library Services in Hennepin County" (PDF). Hennepin County Library. મેળવેલ 2008-11-23.^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]}
↑ Atwater, Isaac (1893). History of the city of Minneapolis, Minnesota. 1. Munsell via Google Books. પૃષ્ઠ 282–299.
↑ "Frequently Asked Questions: Library Board Decisions and Libraries Closing". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2006-10-26. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-05-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.
↑ "Arts at MPL: Cesar Pelli". February 2, 2007. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-04-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.
↑ "Unique Collections". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). March 15, 2007. મૂળ માંથી ઑક્ટોબર 12, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12. Check date values in: |archive-date= (મદદ)
↑ "MPL Annual Report" (PDF). 2004. મૂળ (PDF) માંથી 2007-02-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.
↑ "Minneapolis reclaims spot as most literate city". USA Today. 2007-12-27. મેળવેલ 2010-05-12.
↑ "Minneapolis/St. Paul in Focus: A Profile from Census 2000" (PDF). Brookings Institution, Living Cities Census Series. 2003. મૂળ (PDF) માંથી 2007-04-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-08.
↑ Cati Vanden Breul (September 28, 2005). "Downtown Minneapolis named one of 17 best commuting districts". The Minnesota Daily. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-09-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-16.
↑ "Guaranteed Ride Home". Metro Transit. મૂળ માંથી 2007-08-26 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-06-26.
↑ "Central Corridor next steps and timeline". Metropolitan Council. April 2, 2007. મૂળ માંથી 2006-09-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-11.
↑ "Facts and Figures". Minnesota Department of Transportation and Northstar Corridor Development Authority. મૂળ માંથી 2007-07-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-16.
↑ "Skyways". Meet Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-03-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21. અને Gill, N.S. "Skyways: Downtown Minneapolis and St. Paul Skyways". About.com. About, Inc., The New York Times Company. મૂળ માંથી 2007-03-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-15.
↑ "Amending ordinance relating to Taxicabs" (PDF). City of Minneapolis. 2006. મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-16.
↑ "Minneapolis Closes the Gap with #1 Portland". U.S. Census Bureau via City of Minneapolis. મેળવેલ 2009-03-07.
↑ "Bicycling's Top 50". Bicycling Magazine. મૂળ માંથી 2015-03-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-06-16.
↑ "Where to Ride in Minneapolis". City of Minneapolis. 1997–2004. મેળવેલ 2007-04-16.
↑ "Stone Arch Bridge". Minneapolis Park & Recreation Board. મૂળ માંથી 2006-11-04 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-16.
↑ Malone, Robert (2007-04-16). "Which Are The World's Cleanest Cities?". Forbes. મેળવેલ 2007-04-28.
↑ Lopez, Ricardo (July 2, 2010). "New Nice Ride bike-sharing program a hit -- too big of one, local rental shops fear". Pioneer Press. MediaNews Group. મેળવેલ July 10, 2010.
↑ "History and Mission". Metropolitan Airports Commission. મૂળ માંથી 2007-03-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-06-27.
↑ "A History of Minneapolis: Air Transportation". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી 2007-10-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.
↑ "Pilot Groups". Air Line Pilots Association. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-07-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-15.
↑ Córdova, Cristina (February 19, 2008). "All the News That Fits—and Then Some". The Rake. Rake Publishing. મેળવેલ 2008-03-02.
↑ Anderson, G.R. Jr. (2007-03-21). "The Human Shield". City Pages. Village Voice Media. 28 (1372). મૂળ માંથી 2007-04-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને Shortal, Jana (April 6, 2007). "Gang violence on the rise? Some veteran officers say Yes". KARE-11. અને Johnson, Dirk (June 30, 1996). "Nice City's Nasty Distinction: Murders Soar in Minneapolis". The New York Times. The New York Times Company. મેળવેલ 2008-04-06.
↑ December, John (March 1, 2007). "Media - Radio - Minneapolis-St. Paul, Minnesota, USA". મૂળ માંથી એપ્રિલ 27, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ) અને "HD Radio: Minneapolis-St. Paul". iBiquity Digital Corporation. મૂળ માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-18.
↑ Weeks, John (2003). "Minneapolis / St. Paul: Minnesota Twin Cities Area: Digital TV & HDTV Cheat Sheet". મેળવેલ 2007-03-18.
↑ Sparling, David A., Internet Movie Database. "Plot summary for "Beverly Hills, 90210"". મેળવેલ 2007-03-14.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ Gary Levin (July 10, 2006). "Idol tryouts begin Aug. 8". USA Today. Gannett Company, Inc. મેળવેલ 2007-03-14.
↑ "NBC's "Last Comic Standing" Live Tour". North Shore Music Theatre. મૂળ માંથી 2007-07-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-05-15.
↑ "Mary Tyler Moore statue". Meet Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-04-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21.અને "Awards for "Mary Tyler Moore" (1970)". Internet Movie Database. મેળવેલ 2007-03-14.
↑ ^{૧૫૩.૦} ^{૧૫૩.૧} ^{૧૫૩.૨} "A History of Minneapolis: Religion". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). મૂળ માંથી 2007-04-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30.
↑ "Our Lady of Lourdes Catholic Church". Yahoo! Travel. મૂળ માંથી 2011-05-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30.
↑ FitzGerald, Thomas E. (1998). The Orthodox Church. Praeger/Greenwood. ISBN 0-27596-438-8. અને "About St. Mary's". St. Mary's Orthodox Cathedral. 2006. મેળવેલ 2007-03-19.
↑ Barlow, Philip and Silk, Mark (2004). Religion and public life in the midwest: America's common denominator?. Rowman Altamira. પૃષ્ઠ 139. ISBN 0759106312.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ "Billy Graham and the Billy Graham Evangelistic Association - Historical Background". Billy Graham Center. November 11, 2004. મૂળ માંથી 2007-02-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-19.
↑ Camhi, Leslie (July 23, 2000). "FILM; The Fabulousness Of Tammy Faye". The New York Times. The New York Times Company. મેળવેલ 2008-04-06.
↑ Vaughan, John N. (2005). "Growth Trends". Church Report. Christy Media, LLC. મૂળ માંથી 2007-10-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)
↑ "Eliel Saarinen". Encyclopaedia Britannica. અને "Koulun sijainti / School location". Finnish Language School of Minnesota. મૂળ માંથી 2007-09-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-08-07.
↑ "A History of Minneapolis: Social Services". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી 2008-05-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.
↑ Ohlemacher, Stephen (July 9, 2007). "Detroit area has volunteer spirit". Detroit Free Press. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-07-17.
↑ "Catholic Charities of St. Paul & Minneapolis". Charity Navigator. 2006. મેળવેલ 2007-04-30.
↑ "American Refugee Committee International". Charity Navigator. 2006. મેળવેલ 2007-04-30.
↑ "History". Business Ethics (business-ethics.com). 2005. મૂળ માંથી 2007-08-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-19. અને "100 Best Corporate Citizens Repeat Performers". CRO (thecro.com). 2006–2007. મૂળ માંથી 2007-08-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-19.
↑ "The Minneapolis Foundation". Charity Navigator. 2006. મેળવેલ 2007-04-30.
↑ Cohen, Burt (2006). "The Spirit of Giving" (PDF). Mpls.St.Paul (via Meet Minneapolis). મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)
↑ "Best Hospitals". U.S.News & World Report. U.S.News & World Report, L.P. મેળવેલ 2009-03-28.
↑ "Hospitals, Physicians and Organizations". Hennepin County Library. મૂળ માંથી 2007-06-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-08-26. અને "Twin Cities Shriners Hospital". Shriners International. મૂળ માંથી 2009-03-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-03-29.
↑ "Rochester, Minnesota Campus". Mayo Foundation. મેળવેલ 2007-03-15.
↑ Jeffrey, Kirk (2001). Machines in Our Hearts: The Cardiac Pacemaker, the Implantable Defibrillator, and American Health Care. Johns Hopkins University Press. પૃષ્ઠ 59–65. ISBN 0-80186-579-4.
↑ "A History of Minneapolis: Medicine". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી 2007-11-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.
↑ "Verified Trauma Centers". American College of Surgeons. March 26, 2009. મૂળ માંથી ઑક્ટોબર 11, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-03-28. Check date values in: |archive-date= (મદદ) અને "About HCMC". મૂળ માંથી ઑક્ટોબર 11, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= and |archive-date= (મદદ) અને "HCMC Governance". Hennepin County Medical Center (HCMC). મૂળ માંથી 2007-10-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-03-28.
↑ Stassen-Berger, Rachel (May 14, 2009). "Pawlenty slashes nearly $400 million from budget with vetoes" (PDF). Pioneer Press. મૂળ (PDF) માંથી 2011-07-17 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-11-19.
↑ Williams, Chris (Associated Press) (November 18, 2009). "HCMC approves big cuts in 2010 budget". Minnesota Public Radio. મૂળ માંથી 2010-01-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-11-19.
↑ ^{૧૭૬.૦} ^{૧૭૬.૧} "Utilities". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-02-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-07.
↑ ^{૧૭૭.૦} ^{૧૭૭.૧} "Wireless Minneapolis Frequently Asked Questions". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-03-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-07.
↑ Lavallee, Andrew (December 8, 2008). "A Second Look at Citywide Wi-Fi". The Wall Street Journal. Dow Jones. મૂળ માંથી 2010-10-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-11-09.
↑ "Wireless Minneapolis Coverage Map". USI Wireless. 2008. મૂળ માંથી 2012-08-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-07-19.
↑ "Snow and Ice Control". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2010-02-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-05-04.
↑ "International Connections". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2016-03-03 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-07-29.
↑ Baran, Madeleine (2009-07-31). "City council approves Najaf, Iraq as Minneapolis' sister city". Minnesota Public Radio. મૂળ માંથી 2012-10-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 1 August 2009.
↑ "Winnipeg City Council minutes for 1978" (PDF). Miles Mac Alumni Association. મૂળ (PDF) માંથી 2011-08-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-08-11.

વધુ વાંચન

Lileks, James (2003). "Minneapolis". મેળવેલ 2007-04-02.
Richards, Hanje (May 7, 2002). Minneapolis-St. Paul Then and Now. Thunder Bay Press. ISBN 1-57145-687-2.

બાહ્ય લિન્ક્સ

ઢાંચો:Spoken Wikipedia

સિટી ઓફ મિનેપોલિસ — અધિકૃત સાઇટ

મુલાકાતીઓ

Wikivoyage

વિકિયાત્રા (Wikivoyage) પર આ વિષયક વધુ માહિતી ઉપલબ્ધ છે:

મિનેપોલિસ

[MetCouncilEstimate-1] "Twin Cities Population Grows to 2.87 million, according to Metro Council estimates". Metropolitan Council. 2009. મૂળ માંથી 2009-12-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-17.

[PopEstCBSA-2] "Annual Estimates of the Population of Metropolitan and Micropolitan Statistical Areas: April 1, 2000 to July 1, 2009" (CSV). 2009 Population Estimates. United States Census Bureau, Population Division. March 23, 2010. મેળવેલ June 15, 2010.

[GR2-3] "American FactFinder". United States Census Bureau. મેળવેલ 2008-01-31. CS1 maint: discouraged parameter (link)

[GR3-4] "US Board on Geographic Names". United States Geological Survey. 2007-10-25. મેળવેલ 2008-01-31. CS1 maint: discouraged parameter (link)

[GR6-5] "Find a County". National Association of Counties. મેળવેલ 2011-06-07. CS1 maint: discouraged parameter (link)

[6] Bright, William (2007). Native American Placenames of the United States. Norman, Okla.: University of Oklahoma Press. પૃષ્ઠ 286. ISBN 0806135980. મેળવેલ 2009-01-21.

[7] "minneapolis". મરિયમ-વેબસ્ટર ડિક્શનરી.

[autogenerated1-8] "Twin Cities Population Grows to 2.88 million, according to Metro Council estimates". Metropolitan Council. 2009. મૂળ માંથી 2009-12-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-17.

[Emporis-9] ૯.૦ ^૯.૧ "Minneapolis". Emporis Buildings (emporis.com). મૂળ માંથી 2007-04-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-18.

[Connecticut-10] "American's Most Literate Cities". Central Connecticut State University. 2007. મૂળ માંથી 2008-02-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-02-04.

[11] Nocera, Joe (December 22, 2007). "The capital of corporate philanthropy". International Herald Tribune. The New York Times Company. મૂળ માંથી મે 8, 2008 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-01-11. અને "A History of Minneapolis: Social Services". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી 2008-05-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-01-11.

[12] [18]. and [19] and [20] and [21]

[MplsLib-Dakota-13] ૧૩.૦ ^૧૩.૧ "A History of Minneapolis: Mdewakanton Band of the Dakota Nation, Parts I and II". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી એપ્રિલ 30, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ) અને "A History of Minneapolis: Minneapolis Becomes Part of the United States". મૂળ માંથી એપ્રિલ 30, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ), અને "A History of Minneapolis: Governance and Infrastructure". મૂળ માંથી એપ્રિલ 30, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ) અને "A History of Minneapolis: Railways". મૂળ માંથી 2007-04-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30.

[14] "History of Technology". HistoryWorld (historyworld.net). મૂળ માંથી 2012-03-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-04.

[15] Anfinson, Scott F. (1989). "Part 2: Archaeological Explorations and Interpretive Potentials: Chapter 4 Interpretive Potentials". The Minnesota Archaeologist. The Institute for Minnesota Archaeology. 49. મેળવેલ 2007-04-03.

[16] Frame, Robert M. III, Jeffrey Hess (1990). "West Side Milling District, Historic American Engineering Record MN-16". U.S. National Park Service (via U.S. Library of Congress). પૃષ્ઠ 2. મેળવેલ 2007-04-16. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[17] Salisbury, Rollin D., Harlan Harland Barrows, Walter Sheldon Tower (1912). The Elements of Geography. University of Michigan, reprinted by H. Holt and company. પૃષ્ઠ 441. મેળવેલ 2007-06-27.CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[18] "History". Mill City Museum. મૂળ માંથી 2007-05-13 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-04.

[19] Atwater, Isaac (1893). History of the City of Minneapolis, Minnesota. Munsell (via Google Books). પૃષ્ઠ 257–262. મેળવેલ 2007-04-23.

[20] "1934 Truckers' Strike (Minneapolis)". Minnesota Historical Society. મેળવેલ 2007-05-05.

[21] Reichard, Gary W. (Summer 1998). "Mayor Hubert H. Humphrey". Minnesota History. Minnesota Historical Society. 56 (2): 50–67. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-09-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-05-06.

[22] Harry Davis (February 21, 2003). Almanac. Twin Cities Public Television. મૂળ (RealVideo) માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "American Indian Movement". Encyclopaedia Britannica. 2007. મેળવેલ 2007-04-26.

[23] Hart, Joseph (1998-05-06). "Room at the Bottom". City Pages. Village Voice Media. 19 (909). મૂળ માંથી 2001-04-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-01.

[24] [50]

[25] "Mississippi: River Facts". U.S. National Park Service. 2006-08-14. મૂળ માંથી 2007-10-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "Police Recruiting: About Minneapolis". City of Minneapolis. 2006. મૂળ માંથી 2007-10-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-29.

[26] "Minneapolis". Encarta. 1993–2007. મૂળ માંથી 2007-04-17 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "Minnesota—Place and County Subdivision". U.S. Census Bureau. 2000. મૂળ માંથી 2020-02-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.

[27] "State of the City: Physical Environment" (PDF). Minneapolis Planning Division. 2003. મૂળ (PDF) માંથી 2008-03-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-27.

[28] "State of the City" (PDF). Planning Division of the Minneapolis Department of Community Planning and Economic Development. 2003. મૂળ (PDF) માંથી 2007-08-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-08-07.

[29] "The 45th Parallel". Wurlington Bros. Press. મૂળ માંથી 2006-11-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-01-18.

[30] "Minnesota Preservation Planner IX (2)" (PDF). Minnesota Historical Society. Spring 1998. મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21. અને Bonham, Tim (June 10, 2001). "email". મૂળ માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-01-12. અને "Elevations and Distances in the United States". U.S. Department of the Interior — U.S. Geological Survey. April 29, 2005. મૂળ માંથી 2008-10-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-11.

[31] [નોર્મલ્સ, મિન્સ, એન્ડ એક્સટ્રિમ્સ ફોર મિનેપોલિસ/સેન્ટ પૌલ (1971-2000) http://climate.umn.edu/pdf/normals_means_and_extremes/2005_Annual_LCD_MSP_page_3.pdf સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૭-૨૦ ના રોજ વેબેક મશિન]: મિન ઓફ એક્સટ્રિમ મિન્સ ફોર જાન્યુઆરી

[32] Fisk, Charles (March 3, 2007). "Links to Some of the More Interesting Years With Accompanying Notes". મૂળ માંથી 2007-05-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-25.

[33] 45.4 °F for 1971 through 2000 per U.S. Census who cites "Normals 1971–2000". National Climatic Data Center. મેળવેલ 2007-03-25. or 44.6 °F (7.0 °C) per Fisk, Charles (March 3, 2007). "Minneapolis-St. Paul Area Daily Climatological History of Temperature, Precipitation, and Snowfall, A Year-by-Year Graphical Portrayal (1820–present)". મૂળ માંથી 2007-05-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-25.

[34] "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2020-02-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-07-10.

[35] "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2011-11-26 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-07-10.

[Immigrants-36] GR Anderson Jr (October 1, 2003). "Living in America". City Pages. મૂળ માંથી 2008-04-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-04-29.

[Nathanson-37] ૩૭.૦ ^૩૭.૧ Nathanson, Iric. "Jews in Minnesota" (PDF). Jewish Community Relations Council. મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-14.

[residents-38] સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૦૮-૧૨ ના રોજ વેબેક મશિનતારીખ 12મી ઓક્ટોબર 2007ના રોજ ધ ઓરિજિનલમાંથી લીધેલી ઐતિહાસિક માહિતી

[Brookings-39] ૩૯.૦ ^૩૯.૧ "Minneapolis/St. Paul in Focus: A Profile from Census 2000". Metropolitan Policy Program, The Brookings Institution. 2003. મૂળ માંથી 2008-07-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-04-29. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)

[AnnualEstimate-40] "Minneapolis city, Minnesota". U.S. Census Bureau Population Estimates Program. 2007. મૂળ માંથી 2020-02-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-01-19.

[41] "12.9% in Seattle are gay or bisexual, second only to S.F., study says". The Seattle Times. 2006. મેળવેલ 2009-03-20.

[42] Gates, Gary J. (2006). "Same-sex Couples and the Gay, Lesbian, Bisexual Population: New Estimates from the American Community Survey" (PDF). Williams Institute, UCLA School of Law, University of California, Los Angeles. મૂળ સંગ્રહિત (PDF) માંથી 2006-11-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-02-26. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)

[Harvard-43] "Minneapolis--St. Paul, MN--WI: Summary Profile". Harvard University. 2007. મૂળ માંથી 2007-09-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-04-29.

[MetCouncil-44] "Key Facts - Trouble at the Core Update". Metropolitan Council. 2007-11-07. મૂળ માંથી 2008-02-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-04-29.

[45] Gibson, Campbell (1998). "Table 1. Rank by Population of the 100 Largest Urban Places, Listed Alphabetically by State: 1790-1990". U.S. Census Bureau. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-05-13 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-05-01. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)

[46] Atwater, Isaac (1893). History of the city of Minneapolis, Minnesota. Munsell via Google Books.

[47] "Minneapolis: The contemporary city". Encyclopaedia Britannica. 2007. મેળવેલ 2007-03-24.

[48] "Fortune 500: Minnesota". Cable News Network, Time Warner. 2008. મેળવેલ 2008-06-28.

[49] Black, Sam (2006-01-26). "Top employer in downtown Minneapolis: Target". Minneapolis / St. Paul Business Journal. American City Business Journals, Inc. મેળવેલ 2007-09-19.

[50] [118]

[51] "St. Paul - Governor Tim Pawlenty announced today that Coloplast will move its North American corporate headquarters to Minnesota beginning this fall." (પ્રેસ રિલીઝ). Coloplast Group. May 7, 2006. Archived from the original on જુલાઈ 8, 2011. https://web.archive.org/web/20110708180053/http://www.coloplast.com/About/news/Pages/NorthAmericanheadquarters.aspx.

[52] "Our Company". RBC Wealth Management. મૂળ માંથી ફેબ્રુઆરી 8, 2010 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ January 20, 2010.

[53] "Locations (Affiliates)". ING North America Insurance. મૂળ માંથી જુલાઈ 23, 2010 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ January 20, 2010. Check date values in: |archive-date= (મદદ)

[54] Pacella, Rena Marie (2005). "Top Tech City: Minneapolis, MN". Popular Science. મૂળ માંથી 2007-01-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-01-18.

[55] Jane Bennett Clark (October 2005). "Seven Cool Cities". Kiplinger's Personal Finance. The Kiplinger Washington Editors, Inc. મૂળ માંથી 2007-02-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-11. અને "50 Smart Places to Live: #2 Minneapolis-St. Paul, Minn". The Kiplinger Washington Editors, Inc. (Kiplinger.com). June 1, 2006. મેળવેલ 2007-02-11.

[56] "The Role of Metro Areas in the U.S. Economy" (PDF). Global Insight. 2006. મૂળ (PDF) માંથી 2006-11-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12. અને "Personal Income and Per Capita Personal Income by Metropolitan Area, 2003–2005". Bureau of Economic Analysis. September 6, 2006. મૂળ માંથી 2007-02-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.

[57] Levy, David (1992). "Interview with Paul Volcker". The Region. મૂળ માંથી 2007-10-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. Unknown parameter |month= ignored (મદદ) અને "Federal Reserve Bank of Minneapolis". મૂળ માંથી 2007-06-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30.

[58] "Buyers & Processors". North Dakota Wheat Commission. મૂળ માંથી 2007-10-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-02.

[59] [139]

[McClatchy-60] ૬૦.૦ ^૬૦.૧ "Newspapers: Star Tribune". The McClatchy Company. મૂળ માંથી 2007-02-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-11.

[61] Horwich, Jeff (April 6, 2005). "Council moves closer to theater deal, but concerns remain". Minnesota Public Radio. મેળવેલ 2007-03-21. અને "Music & Theater". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-02-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.

[62] "Minnesota Fringe Festivl" (PDF). Minnesota Fringe Festival. મૂળ (PDF) માંથી 2010-11-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-07-20.

[Joubert-63] ૬૩.૦ ^૬૩.૧ Joubert, Claire (2006). "Boom Town" (PDF). Mpls.St.Paul (via Meet Minneapolis). મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)

[64] "Guthrie Theatre". Minnesota Historical Society. અને "Theater History". Guthrie Theater. મૂળ માંથી 2007-04-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-23.

[65] "Theatre History". Hennepin Theatre Trust. મેળવેલ 2007-03-17.

[66] "Minnesota Shubert Performing Arts and Education Center" (PDF). Artspace Projects, Inc. મેળવેલ 2009-04-03.

[67] "Minneapolis Sculpture Garden". મૂળ માંથી 2007-02-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-18.

[68] "Construction Begins on Weisman Art Museum's Major Expansion Project" (PDF) (પ્રેસ રિલીઝ). Weisman Art Museum, Regents of the University of Minnesota. October 1, 2009. Archived from the original on જૂન 10, 2010. https://web.archive.org/web/20100610130536/http://www.weisman.umn.edu/pdf/ExpansionReleaseFinal.pdf.

[69] [161] and [162]

[70] Matos, Michaelangelo in Brackett, Nathan (2004-11-02). The New Rolling Stone Album Guide (4 આવૃત્તિ). Fireside. પૃષ્ઠ 64. ISBN 0-74320-169-8. મૂળ માંથી 2007-04-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30.CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[71] "The Twin/Tone catalog". Twin/Tone Records. 1978–1998. મેળવેલ 2007-01-15.

[72] "First Avenue & 7th Street Entry Band Files". Minnesota Historical Society. 1999–2004. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-02-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.

[73] Azerrad, Michael (2002). Our Band Could Be Your Life. Back Bay Books. પૃષ્ઠ 5. ISBN 0316787531.

[74] Oestreich, James R. (December 17, 2006). "MUSIC; A Most Audacious Dare Reverberates". The New York Times. The New York Times Company. મેળવેલ 2008-04-06.

[75] Ross, Alex (March 22, 2010). "Battle of the Bands". The New Yorker. મેળવેલ March 27, 2010.

[76] Mack, Linda (January 10, 2008). "MacPhail: a new note for the Minneapolis riverfront". MinnPost. મૂળ માંથી 2008-04-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-01-10.

[77] "Minnesota Spoken Word Association". મૂળ માંથી 2006-12-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-18.

[78] એટમોસ્ફિઅર (જાન્યુઆરી 4, 2005). "આઇ વિશ ધોઝ કેટ્સ @ ફોબિયા વુડ ગિવ મી સમ ફ્રી શૂઝ" એન્ડ "સેપ સેવન ગેમ શો ધેમ" એન્ડ "7થ સેન્ટ એન્ટ્રી" ઓન Headshots: SE7EN રિમાસ્ટર્ડ. રાઇમસેયર્સ, એએસઆઈએન: બી0006એસએસઆરએક્સએસ [નિશ્ચિત ગીતો].

[79] "Minneapolis and Seattle tie for nation's most literate city". Minneapolis / St. Paul Business Journal. December 24, 2008. મેળવેલ 2008-12-28.

[MPL-media-80] ૮૦.૦ ^૮૦.૧ ^૮૦.૨ "A History of Minneapolis: News, Media and Publishing". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી 2007-10-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.

[Chamberlain-81] ૮૧.૦ ^૮૧.૧ Chamberlain, Lisa (April 30, 2008). "With Books as a Catalyst, Minneapolis Neighborhood Revives". The New York Times. The New York Times Company. મેળવેલ 2008-04-30.

[82] [188]

[MPL-Sports-83] ૮૩.૦ ^૮૩.૧ "A History of Minneapolis: Amateur Sports". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી જુલાઈ 2, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= and |archive-date= (મદદ) અને "A History of Minneapolis: Professional Sports". Minneapolis Public Library. 2001. મૂળ માંથી 2007-10-14 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.

[84] "About The AWA". AWA Wrestling Entertainment. 2006. મૂળ માંથી 2007-03-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-16.

[nytsports-85] George, Thomas (1989-05-25). "Minneapolis Gets 1992 Super Bowl". The New York Times. મેળવેલ 2008-07-18.

[hickok-86] "1992 NCAA Men's Division I Basketball Tournament". HickokSports.com. 2008-04-17. મૂળ માંથી 2012-12-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-07-18.

[skating-87] Brodie, Rob (1998-04-06). "Bourne, Kraatz saved Worlds". Ottawa Sun. મેળવેલ 2008-07-18.^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]}

[88] "Summary: National Collegiate/Division I Men's" (PDF). National Collegiate Athletic Association (NCAA). through June 13, 2010. મૂળ (PDF) માંથી ફેબ્રુઆરી 5, 2009 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ) અને "Summary: National Collegiate/Division I Women's" (PDF). NCAA. મૂળ (PDF) માંથી જૂન 27, 2010 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ June 15, 2010.

[89] [205]

[Minnehaha-90] ૯૦.૦ ^૯૦.૧ "Minnehaha Park". Minneapolis Park & Recreation Board. મૂળ માંથી 2007-02-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-25.

[Garvin-91] Garvin, Alexander (June 19, 2002). The American City : What Works, What Doesn't (2 આવૃત્તિ). McGraw-Hill Professional. પૃષ્ઠ 67. ISBN 0-07137-367-5.

[92] Loring, Charles M. (1915, read November 11, 1912). History of the Parks and Public Grounds of Minneapolis. Minnesota Historical Society, University of Michigan (via Google Books). પૃષ્ઠ 601–602. મેળવેલ 2007-04-11. Check date values in: |date= (મદદ) અને Nadenicek, Daniel J. and Neckar, Lance M. in Cleveland, H. W. S. (2002). Landscape Architecture, as Applied to the Wants of the West; with an Essay on Forest Planting on the Great Plains. University of Massachusetts Press, ASLA Centennial Reprint Series. xli. ISBN 1-55849-330-1. Cite uses deprecated parameter |nopp= (મદદ); Unknown parameter |month= ignored (મદદ)CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[93] "Grand Rounds Scenic Byway". National Scenic Byways Online (byways.org). મૂળ માંથી 2007-04-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21.

[94] "Join Us at the Macy's Holidazzle Parade". Emergency Foodshelf Network. મેળવેલ 2007-12-24.

[95] "Theodore Wirth (1863–1949)". National Recreation and Park Association. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-09-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-24.

[96] Magnusson, Jemilah (March/April 2005). "The Top 10 Green Cities in the U.S". The Green Guide. National Geographic Society (TheGreenGuide.com). 107. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-03-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. Check date values in: |date= (મદદ) અને "Minneapolis Local Surface Water Management Plan" (PDF). Minneapolis Public Works & Engineering. undated, refers to 2000 census. મેળવેલ 2007-04-09. Check date values in: |date= (મદદ)

[parksone-97] Walsh, Paul (2008-07-08). "Minneapolis, St. Paul parks shine in national report". Star Tribune. મૂળ માંથી 2011-07-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-07-17.

[98] "Theodore Wirth Park, MN". National Scenic Byways Online (byways.org). મૂળ માંથી 2013-07-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "FAQs". Central Park Conservancy (centralparknyc.org). 2006. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-03-14 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-25.

[99] "Henry Wadsworth Longfellow". Encyclopaedia Britannica. 2007. મેળવેલ 2007-04-30.

[100] Adams, Lori. "The 25 Best Running Cities in America". Runner's World. Rodale. મૂળ માંથી 2007-08-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-14. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (મદદ)

[101] સંગ્રહિત ૨૦૦૮-૦૬-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિનતારીખ 11મી જૂન 2008ના રોજ ધ ઓરિજિનલમાંથી લીધેલી ઐતિહાસિક માહિતી

[102] Nelson, Tim (May 31, 2009). "More than 1,500 turn out for first Minneapolis Marathon". Minnesota Public Radio. મૂળ માંથી 2009-06-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-06-01.

[103] "Twin Cities Marathon". Twin Cities Marathon (mtcmarathon.org). મૂળ માંથી 2007-10-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-29.

[104] "What's Happening in the Area". Mall of America. મૂળ માંથી 2007-04-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-30.

[105] "America's 100 Greatest Golf Courses/2007-08". Golf Digest. 2007. મૂળ માંથી 2009-08-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21.

[106] "Inventor of the Week Archive: Scott & Brennan Olson (spelling corrected per rowbike.com)". Lemelson-MIT, MIT School of Engineering. 1997. મૂળ માંથી 2006-05-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-25. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)

[107] "City Council". City of Minneapolis. અને "Minneapolis City Council candidates". E-Democracy (e-democracy.org). October 26, 2005. મૂળ માંથી 2006-10-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24. અને Anderson, G.R. Jr. (2002-07-10). "The Compulsiveness of the Long-Distance Runner". City Pages. Village Voice Media. 23 (1127). મૂળ માંથી 2007-09-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21. અને "Board of Estimate and Taxation". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-08-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-06-27.

[108] Fagotto, Elena, Archon Fung (February 15, 2005). "The Minneapolis Neighborhood Revitalization Program: An Experiment in Empowered Participatory Governance" (PDF). Institute of Development Studies, LogoLink (ids.ac.uk). મૂળ (PDF) માંથી 2006-07-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-05.CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[109] "City of Minneapolis. Neighborhoods & Communities" (PDF). GIS Business Services, City of Minneapolis. 2004, updated January 2006. Check date values in: |date= (મદદ) અને "City of Minneapolis Business Associations" (PDF). Minneapolis Community Planning and Economic Development (CPED) Department. November 17, 2005. મૂળ (PDF) માંથી 2011-01-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-10.

[110] "Urban Environment Report, City Environment Data: Minneapolis, Minnesota". Earth Day Network. મૂળ માંથી 2007-10-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-24.

[111] Moskowitz, Dara (1995-10-11). "Minneapolis Confidential". City Pages. Village Voice Media. 16 (775). મૂળ માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21.

[112] "Uniform Crime Reports". Minneapolis Police Department, CODEFOR Unit. મેળવેલ 2007-02-10.

[113] "Minneapolis crime falls for 2nd year in a row". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2009-08-19 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-04-24.

[114] Williams, Brandt (January 9, 2007). "Homicide problem awaits Minneapolis' new police chief". Minnesota Public Radio. મૂળ માંથી જૂન 8, 2011 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ) અને Scheck, Tom (August 25, 2005). "Sparks fly at Minneapolis mayoral debate". Minnesota Public Radio. મેળવેલ 2007-03-21.

[115] "MPS Facts 2006–2007". Minneapolis Public Schools. મૂળ માંથી 2006-12-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "About MPS". અને "Board of Education". મૂળ માંથી 2007-05-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.

[116] Diaz, Kevin (March 31, 2008). "Minneapolis schools get failing grade on dropouts". Star Tribune. Avista Capital Partners. મેળવેલ 2008-04-03.

[117] "Alphabetical List of Nonpublic Schools". Minnesota Department of Education. 2005. મૂળ માંથી 2007-08-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને "Charter Schools". 2005. મૂળ માંથી 2007-05-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.

[118] "Minnesota, University of". Encyclopaedia Britannica. 2007. મેળવેલ 2007-03-24.

[119] "University of Minnesota Rankings". U.S. News and World Report via Regents of the University of Minnesota. મૂળ માંથી 2007-12-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-02-04. Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (મદદ)

[120] "Enrollment of the 120 largest degree-granting college and university campuses, by selected characteristics and institution". National Center for Education Statistics, U.S. Department of Education. Fall 2006. મેળવેલ 2009-09-17.

[121] "Post-Secondary Schools". Minnesota Department of Education. 2005. મૂળ માંથી 2007-05-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.

[122] "Guiding Principles for the Consolidation of Library Services in Hennepin County" (PDF). Hennepin County Library. મેળવેલ 2008-11-23.^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]}

[123] Atwater, Isaac (1893). History of the city of Minneapolis, Minnesota. 1. Munsell via Google Books. પૃષ્ઠ 282–299.

[124] "Frequently Asked Questions: Library Board Decisions and Libraries Closing". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2006-10-26. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-05-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.

[125] "Arts at MPL: Cesar Pelli". February 2, 2007. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-04-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.

[126] "Unique Collections". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). March 15, 2007. મૂળ માંથી ઑક્ટોબર 12, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12. Check date values in: |archive-date= (મદદ)

[127] "MPL Annual Report" (PDF). 2004. મૂળ (PDF) માંથી 2007-02-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-24.

[128] "Minneapolis reclaims spot as most literate city". USA Today. 2007-12-27. મેળવેલ 2010-05-12.

[129] "Minneapolis/St. Paul in Focus: A Profile from Census 2000" (PDF). Brookings Institution, Living Cities Census Series. 2003. મૂળ (PDF) માંથી 2007-04-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-08.

[130] Cati Vanden Breul (September 28, 2005). "Downtown Minneapolis named one of 17 best commuting districts". The Minnesota Daily. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-09-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-16.

[131] "Guaranteed Ride Home". Metro Transit. મૂળ માંથી 2007-08-26 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-06-26.

[132] "Central Corridor next steps and timeline". Metropolitan Council. April 2, 2007. મૂળ માંથી 2006-09-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-11.

[133] "Facts and Figures". Minnesota Department of Transportation and Northstar Corridor Development Authority. મૂળ માંથી 2007-07-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-16.

[134] "Skyways". Meet Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-03-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21. અને Gill, N.S. "Skyways: Downtown Minneapolis and St. Paul Skyways". About.com. About, Inc., The New York Times Company. મૂળ માંથી 2007-03-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-15.

[135] "Amending ordinance relating to Taxicabs" (PDF). City of Minneapolis. 2006. મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-16.

[136] "Minneapolis Closes the Gap with #1 Portland". U.S. Census Bureau via City of Minneapolis. મેળવેલ 2009-03-07.

[137] "Bicycling's Top 50". Bicycling Magazine. મૂળ માંથી 2015-03-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-06-16.

[138] "Where to Ride in Minneapolis". City of Minneapolis. 1997–2004. મેળવેલ 2007-04-16.

[139] "Stone Arch Bridge". Minneapolis Park & Recreation Board. મૂળ માંથી 2006-11-04 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-16.

[140] Malone, Robert (2007-04-16). "Which Are The World's Cleanest Cities?". Forbes. મેળવેલ 2007-04-28.

[141] Lopez, Ricardo (July 2, 2010). "New Nice Ride bike-sharing program a hit -- too big of one, local rental shops fear". Pioneer Press. MediaNews Group. મેળવેલ July 10, 2010.

[142] "History and Mission". Metropolitan Airports Commission. મૂળ માંથી 2007-03-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-06-27.

[143] "A History of Minneapolis: Air Transportation". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી 2007-10-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.

[144] "Pilot Groups". Air Line Pilots Association. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-07-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-15.

[145] Córdova, Cristina (February 19, 2008). "All the News That Fits—and Then Some". The Rake. Rake Publishing. મેળવેલ 2008-03-02.

[146] Anderson, G.R. Jr. (2007-03-21). "The Human Shield". City Pages. Village Voice Media. 28 (1372). મૂળ માંથી 2007-04-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-10-21. અને Shortal, Jana (April 6, 2007). "Gang violence on the rise? Some veteran officers say Yes". KARE-11. અને Johnson, Dirk (June 30, 1996). "Nice City's Nasty Distinction: Murders Soar in Minneapolis". The New York Times. The New York Times Company. મેળવેલ 2008-04-06.

[147] December, John (March 1, 2007). "Media - Radio - Minneapolis-St. Paul, Minnesota, USA". મૂળ માંથી એપ્રિલ 27, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ) અને "HD Radio: Minneapolis-St. Paul". iBiquity Digital Corporation. મૂળ માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-18.

[148] Weeks, John (2003). "Minneapolis / St. Paul: Minnesota Twin Cities Area: Digital TV & HDTV Cheat Sheet". મેળવેલ 2007-03-18.

[149] Sparling, David A., Internet Movie Database. "Plot summary for "Beverly Hills, 90210"". મેળવેલ 2007-03-14.CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[150] Gary Levin (July 10, 2006). "Idol tryouts begin Aug. 8". USA Today. Gannett Company, Inc. મેળવેલ 2007-03-14.

[151] "NBC's "Last Comic Standing" Live Tour". North Shore Music Theatre. મૂળ માંથી 2007-07-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-05-15.

[152] "Mary Tyler Moore statue". Meet Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-04-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21.અને "Awards for "Mary Tyler Moore" (1970)". Internet Movie Database. મેળવેલ 2007-03-14.

[religion-153] {૧૫૩.૦} ^{૧૫૩.૧} ^{૧૫૩.૨} "A History of Minneapolis: Religion". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). મૂળ માંથી 2007-04-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30.

[154] "Our Lady of Lourdes Catholic Church". Yahoo! Travel. મૂળ માંથી 2011-05-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30.

[155] FitzGerald, Thomas E. (1998). The Orthodox Church. Praeger/Greenwood. ISBN 0-27596-438-8. અને "About St. Mary's". St. Mary's Orthodox Cathedral. 2006. મેળવેલ 2007-03-19.

[156] Barlow, Philip and Silk, Mark (2004). Religion and public life in the midwest: America's common denominator?. Rowman Altamira. પૃષ્ઠ 139. ISBN 0759106312.CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[157] "Billy Graham and the Billy Graham Evangelistic Association - Historical Background". Billy Graham Center. November 11, 2004. મૂળ માંથી 2007-02-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-19.

[158] Camhi, Leslie (July 23, 2000). "FILM; The Fabulousness Of Tammy Faye". The New York Times. The New York Times Company. મેળવેલ 2008-04-06.

[159] Vaughan, John N. (2005). "Growth Trends". Church Report. Christy Media, LLC. મૂળ માંથી 2007-10-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-30. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)

[160] "Eliel Saarinen". Encyclopaedia Britannica. અને "Koulun sijainti / School location". Finnish Language School of Minnesota. મૂળ માંથી 2007-09-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-08-07.

[161] "A History of Minneapolis: Social Services". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી 2008-05-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.

[162] Ohlemacher, Stephen (July 9, 2007). "Detroit area has volunteer spirit". Detroit Free Press. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-07-17.

[163] "Catholic Charities of St. Paul & Minneapolis". Charity Navigator. 2006. મેળવેલ 2007-04-30.

[164] "American Refugee Committee International". Charity Navigator. 2006. મેળવેલ 2007-04-30.

[165] "History". Business Ethics (business-ethics.com). 2005. મૂળ માંથી 2007-08-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-19. અને "100 Best Corporate Citizens Repeat Performers". CRO (thecro.com). 2006–2007. મૂળ માંથી 2007-08-20 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-19.

[166] "The Minneapolis Foundation". Charity Navigator. 2006. મેળવેલ 2007-04-30.

[167] Cohen, Burt (2006). "The Spirit of Giving" (PDF). Mpls.St.Paul (via Meet Minneapolis). મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-21. Unknown parameter |month= ignored (મદદ)

[168] "Best Hospitals". U.S.News & World Report. U.S.News & World Report, L.P. મેળવેલ 2009-03-28.

[169] "Hospitals, Physicians and Organizations". Hennepin County Library. મૂળ માંથી 2007-06-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-08-26. અને "Twin Cities Shriners Hospital". Shriners International. મૂળ માંથી 2009-03-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-03-29.

[170] "Rochester, Minnesota Campus". Mayo Foundation. મેળવેલ 2007-03-15.

[171] Jeffrey, Kirk (2001). Machines in Our Hearts: The Cardiac Pacemaker, the Implantable Defibrillator, and American Health Care. Johns Hopkins University Press. પૃષ્ઠ 59–65. ISBN 0-80186-579-4.

[medicine-172] "A History of Minneapolis: Medicine". Minneapolis Public Library (mpls.lib.mn.us). 2001. મૂળ માંથી 2007-11-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-02-12.

[173] "Verified Trauma Centers". American College of Surgeons. March 26, 2009. મૂળ માંથી ઑક્ટોબર 11, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-03-28. Check date values in: |archive-date= (મદદ) અને "About HCMC". મૂળ માંથી ઑક્ટોબર 11, 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ઑક્ટોબર 21, 2010. Check date values in: |access-date= and |archive-date= (મદદ) અને "HCMC Governance". Hennepin County Medical Center (HCMC). મૂળ માંથી 2007-10-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-03-28.

[174] Stassen-Berger, Rachel (May 14, 2009). "Pawlenty slashes nearly $400 million from budget with vetoes" (PDF). Pioneer Press. મૂળ (PDF) માંથી 2011-07-17 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-11-19.

[175] Williams, Chris (Associated Press) (November 18, 2009). "HCMC approves big cuts in 2010 budget". Minnesota Public Radio. મૂળ માંથી 2010-01-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-11-19.

[City-Utilities-176] {૧૭૬.૦} ^{૧૭૬.૧} "Utilities". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-02-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-07.

[wififaq-177] {૧૭૭.૦} ^{૧૭૭.૧} "Wireless Minneapolis Frequently Asked Questions". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2007-03-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-04-07.

[178] Lavallee, Andrew (December 8, 2008). "A Second Look at Citywide Wi-Fi". The Wall Street Journal. Dow Jones. મૂળ માંથી 2010-10-29 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-11-09.

[usiw-179] "Wireless Minneapolis Coverage Map". USI Wireless. 2008. મૂળ માંથી 2012-08-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-07-19.

[180] "Snow and Ice Control". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2010-02-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-05-04.

[181] "International Connections". City of Minneapolis. મૂળ માંથી 2016-03-03 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-07-29.

[182] Baran, Madeleine (2009-07-31). "City council approves Najaf, Iraq as Minneapolis' sister city". Minnesota Public Radio. મૂળ માંથી 2012-10-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 1 August 2009.

[183] "Winnipeg City Council minutes for 1978" (PDF). Miles Mac Alumni Association. મૂળ (PDF) માંથી 2011-08-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-08-11.

[૧]

[૨]

[૩]

[૪]

[૫]

[૬]

[૭]

[૮]

[૯]

[૧૦]

[૧૧]

[૧૨]

[૧૩]

[૧૪]

[૧૫]

[૧૬]

[૧૭]

[૧૮]

[૧૯]

[૨૦]

[૨૧]

[૨૨]

[૨૩]

[૨૪]

[૨૫]

[૨૬]

[૨૭]

[૨૮]

[૨૯]

[૩૦]

[૩૧]

[૩૨]

[૩૩]

[૩૪]

[૩૫]

[૩૬]

[૩૭]

[૩૮]

[૩૯]

[૪૦]

[૪૧]

[૪૨]

[૪૩]

[૪૪]

[૪૫]

[૪૬]

[૪૭]

[૪૮]

[૪૯]

[૫૦]

[૫૧]

[૫૨]

[૫૩]

[૫૪]

[૫૫]

[૫૬]

[૫૭]

[૫૮]

[૫૯]

[૬૦]

[૬૧]

[૬૨]

[૬૩]

[૬૪]

[૬૫]

[૬૬]

[૬૭]

[૬૮]

[૬૯]

[૭૦]

[૭૧]

[૭૨]

[૭૩]

[૭૪]

[૭૫]

[૭૬]

[૭૭]

[૭૮]

[૭૯]

[૮૦]

[૮૧]

[૮૨]

[૮૩]

[૮૪]

[૮૫]

[૮૬]

[૮૭]

[૮૮]

[૮૯]

[૯૦]

[૯૧]

[૯૨]

[૯૩]

[૯૪]

[૯૫]

[૯૬]

[૯૭]

[૯૮]

[૯૯]

[૧૦૦]