કોટા જિલ્લો

વિકિપીડિયામાંથી
કોટા જિલ્લો
રાજસ્થાનનો જિલ્લો
ચંબલ નદી પર કોટા બેરેજ
ચંબલ નદી પર કોટા બેરેજ
રાજસ્થાનમાં કોટા જિલ્લાનું સ્થાન
રાજસ્થાનમાં કોટા જિલ્લાનું સ્થાન
અક્ષાંશ-રેખાંશ (કોટા): 25°10′48″N 73°49′48″E / 25.18000°N 73.83000°E / 25.18000; 73.83000
દેશ ભારત
રાજ્યરાજસ્થાન
વિભાગકોટા
Headquartersકોટા
વિસ્તાર
 • કુલ૫,૨૧૭ km2 (૨૦૧૪ sq mi)
વસ્તી
 (૨૦૧૧)
 • કુલ૧૯,૫૧,૦૧૪
 • ગીચતા૩૭૦/km2 (૯૭૦/sq mi)
 • શહેરી વિસ્તાર
૬૦.૩૧%
વસ્તી વિષયક
 • સાક્ષરતા૭૬.૫૬%
 • લિંગ પ્રમાણ૯૧૧
સમય વિસ્તારUTC+૫:૩૦ (IST)
વેબસાઇટkota.rajasthan.gov.in

કોટા જિલ્લો ભારત દેશના પશ્ચિમ ભાગમાં આવેલા રાજસ્થાન રાજ્યમાં આવેલા કુલ ૩૩ (તેત્રીસ) જિલ્લાઓ[૧] પૈકીનો એક જિલ્લો છે. કોટા જિલ્લાનું મુખ્ય મથક કોટા શહેરમાં આવેલું છે.

ઇતિહાસ[ફેરફાર કરો]

ઇ.સ. ૧૪મી સદીમાં હાડા જાતિના બુંદી રાજ્યના યુવરાજ જૈતસિંહે કોટા નગરની સ્થાપના કોટા જાતિના ભીલોને પરાજય આપીને કરી હતી. તેના પરથી કોટા અને તેના પરથી આ જિલ્લાનું નામ પડ્યું છે.[૨]

ભૂગોળ[ફેરફાર કરો]

જિલ્લાની ઉત્તરે બુંદી જિલ્લો, પૂર્વમાં બરાન જિલ્લો, દક્ષિણમાં ઝાલાવાડ જિલ્લો અને પશ્ચિમમાં ચિત્તોડગઢ જિલ્લો આવેલો છે.

વસ્તી[ફેરફાર કરો]

કોટા જિલ્લામાં ધર્મો
ધર્મ ટકા
હિંદુ
  
85.15%
ઇસ્લામ
  
12.51%

૨૦૧૧ની વસ્તી ગણતરી પ્રમાણે કોટા જિલ્લાની વસ્તી ૧૯,૫૦,૪૯૧ છે,[૩] જે લેસોથ્રો દેશ[૪] અથવા યુ.એસ.એ.ના રાજ્ય ન્યૂ મેક્સિકો જેટલી છે.[૫] વસ્તીની દ્રષ્ટિએ તેનો ભારતના કુલ ૬૪૦ જિલ્લાઓમાંથી ૨૩૯મો ક્રમ છે.[૩] જિલ્લાની વસ્તી ૩૭૪ વ્યક્તિ/ચો.કિમી. છે.[૩] ૨૦૦૧-૨૦૧૧ના દાયકા દરમિયાન તેના વસ્તી વધારાનો દર ૨૪.૩૫% રહ્યો હતો.[૩] કોટામાં જાતિ પ્રમાણ ૯૦૬ છે, જ્યારે સાક્ષરતા દર ૭૭.૪૮% છે.[૩]

ઉદ્યોગો[ફેરફાર કરો]

કોટા જિલ્લો ખાતરના ઉદ્યોગ માટે જાણીતો છે. અહીં. ધાતુકામ, રસાયણ ઉદ્યોગો પણ વિકસ્યા છે. રશિયાના સહકારથી 'પ્રિસિશન ઇનસ્ટ્રુમેન્ટ'નું કારખાનું સ્થાપેયું છે.[૨]

અહીં વિવિધ સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓ માટે જાણીતા શિક્ષણકેન્દ્રો આવેલા છે. ખાસ કરીને IIT JEE તેમજ તબીબી પરીક્ષાઓ માટે કોટા જાણીતું છે.

સંદર્ભો[ફેરફાર કરો]

  1. http://www.hindu.com/2008/01/25/stories/2008012554440500.htm સંગ્રહિત ૨૦૧૨-૧૧-૦૩ ના રોજ વેબેક મશિન new district
  2. ૨.૦ ૨.૧ હેમંતકુમાર શાહ (November 1993). ગુજરાતી વિશ્વકોશ. . અમદાવાદ: ગુજરાતી વિશ્વકોશ ટ્રસ્ટ.
  3. ૩.૦ ૩.૧ ૩.૨ ૩.૩ ૩.૪ "District Census 2011". Census2011.co.in. ૨૦૧૧. મેળવેલ ૩૦ સપ્ટેમ્બર ૨૦૦૧.
  4. US Directorate of Intelligence. "Country Comparison:Population". મૂળ માંથી 2011-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ૧ ઓક્ટોબર ૨૦૧૧. Lesotho 1,924,886
  5. "2010 Resident Population Data". U. S. Census Bureau. મૂળ સંગ્રહિત માંથી ૧૯ ઓક્ટોબર ૨૦૧૩ પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ૩૦ સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૧. New Mexico - 2,059,179

બાહ્ય કડીઓ[ફેરફાર કરો]