વિકિપીડિયા:નારીવાદ અને લોકસંસ્કૃતિ ૨૦૨૪

વિકિપીડિયામાંથી


નારીવાદ અને લોકસંસ્કૃતિ ૨૦૨૪

નારીવાદ અને લોકસંસ્કૃતિ એ વિશ્વના વિવિધ પ્રદેશોમાં લોકસંસ્કૃતિઓ અને લોકસાહિત્યમાં મહિલાઓનું દસ્તાવેજીકરણ કરવા માટે દર વર્ષે ફેબ્રુઆરી અને માર્ચ મહિનામાં વિકિપીડિયા પર યોજાતી આંતરરાષ્ટ્રીય લેખન સ્પર્ધા છે. આ પરિયોજના વિશ્વભરની લોકસાહિત્યની પરંપરાઓના દસ્તાવેજીકરણ માટે વિકિમીડિયા કૉમન્સ પર આયોજિત ફોટોગ્રાફી અભિયાન વિકિ લવ્સ ફોકલોર (WLF)ની વિકિપીડિયા આવૃત્તિ છે.

આ સ્પર્ધાનો મૂળ હેતુ વિશ્વવ્યાપી મુક્ત જ્ઞાનકોશ વિકિપીડિયા અને વિકિમીડિયા ફાઉન્ડેશનના અન્ય પ્રોજેક્ટ્સમાં માનવ સાંસ્કૃતિક વૈવિધ્ય પર લેખો એકત્ર કરવાનો છે. આ વર્ષે અમે વિશ્વભરમાં લોક સંસ્કૃતિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીએ છીએ, જેમાં લિંગભેદના અંતરને ઘટાડવા પર ખાસ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું છે.

પૃષ્ઠભૂમિ[ફેરફાર કરો]

સહયોગી જ્ઞાનના સર્જનની નૈતિકતાના મૂળમાં રહેલી, નારીવાદ અને લોકસંસ્કૃતિ લેખન સ્પર્ધા સ્થાનિક સંસ્કૃતિઓ, પરંપરાઓ અને તેમાં મહિલાઓ જે વિવિધ ભૂમિકાઓ ભજવે છે તેને વ્યાપકરૂપે આવરી લેવાની જરૂરિયાતના પ્રતિભાવ તરીકે ઊભરી આવે છે. લોકવાયકા એ વાર્તાઓ, ધાર્મિક વિધિઓ અને રિવાજોનો ભંડાર છે, જે વિશ્વભરના સમુદાયોના હૃદયમાં એક અનન્ય સ્થાન પ્રદાન કરે છે. આ સ્પર્ધાનો હેતુ વિકિમીડિયા પ્રોજેક્ટ્સના ગુંથણમાં આ સાંસ્કૃતિક તંતુઓને વણવાનો છે, જેમાં નવા લેખોના સર્જનને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે છે અથવા નારીવાદ અને લોકવાયકાને વણી લેતા વર્તમાન લેખોનું વિસ્તરણ કરવામાં આવે છે.

સ્થાનિક પ્રસંગોના જીવંત ચાકળાનું દસ્તાવેજીકરણ કરવાની વાત હોય, લોકવાયકાઓને આકાર આપનારી મહિલાઓની વણથંભી વાર્તાઓ હોય કે પછી વર્ષો જૂની પરંપરાઓ પર પ્રકાશ પાડવાની વાત હોય, આ સ્પર્ધા ફાળો આપનારાઓને વાર્તાકાર બનવાની અને સાંસ્કૃતિક જાળવણીની હિમાયત કરવાની સત્તા આપે છે. વિકિપીડિયાના માધ્યમ દ્વારા, અમે ઓછા પ્રતિનિધિત્વ ધરાવતા સમુદાયોના અવાજોને વિસ્તૃત કરવા માંગીએ છીએ, જેથી તેમની વાર્તાઓ, ઐતિહાસિક અને સમકાલીન બંને, વૈશ્વિક કથામાં સ્થાન મેળવે તે સુનિશ્ચિત કરીએ છીએ.

અમૂર્ત સાંસ્કૃતિક વારસો નારીવાદ અને લોકવાયકા વચ્ચે એક શક્તિશાળી સેતુનું કામ કરે છે, જે વિકિપીડિયા પર પરંપરાગત જ્ઞાનના ક્ષેત્રમાં લિંગ અંતરને દૂર કરવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે. આ વારસામાં ધાર્મિક વિધિઓ, મૌખિક પરંપરાઓ અને પ્રદર્શન કલાઓ સહિત પેઢીઓથી પસાર થતી જીવંત અભિવ્યક્તિઓનો સમાવેશ થાય છે. સ્ત્રીઓ અને લોકવાયકાઓ વચ્ચેના અંતર્નિહિત જોડાણને માન્યતા આપીને, અમૂર્ત સાંસ્કૃતિક વારસાનું દસ્તાવેજીકરણ પરિવર્તનકારી કૃત્ય બની જાય છે. વાર્તાઓ, પ્રથાઓ અને કલાત્મક અભિવ્યક્તિઓ કે જેનું મૂળ ઘણીવાર સ્ત્રીઓના અનુભવોમાં રહેલું હોય છે તેને મંચ પ્રદાન કરીને આપણે માત્ર લિંગ અંતરને જ દૂર નથી કરતા, પરંતુ સાંસ્કૃતિક વર્ણનોમાં તેમના યોગદાનની દૃશ્યતાને પણ ઉન્નત કરીએ છીએ. વિકિપીડિયાના લેખોમાં આ અમૂર્ત તંતુઓને વણવામાં, અમે લોકસંસ્કૃતિઓના વધુ સમાવેશી પ્રતિનિધિત્વને પ્રોત્સાહન આપવાનો પ્રયાસ કરીએ છીએ, મહિલાઓને સાંસ્કૃતિક વારસાના વાહક અને સર્જકો તરીકે સશક્ત બનાવીએ છીએ, અને જ્ઞાનના વૈશ્વિક ભાતીગળ ચાકળાને સમૃદ્ધ કરીએ છીએ.

સ્પર્ધાની વિગતો[ફેરફાર કરો]

૨૦૧૯થી આયોજીત આ બહુભાષી વિકિપીડિયા સ્પર્ધાનું ગુજરાતી પ્રકલ્પ પર તૃતીય આયોજન છે. પ્રતિયોગિતા વિશેની વધુ માહિતી મેટા પ્રોજેક્ટ ઉપર જોઈ શકાશે. આ પરિયોજના નારીવાદ તથા મહિલા કેન્દ્રિત વિષયો પર આધારિત છે, જેમાં લોકકથાઓ, લોકસંસ્કૃતિ (લોક કલાકાર, લોક ગાયક, લોક સંગીતકાર, નર્તકી) મહિલા રમતવીર, લોકકથાઓમાં મહિલા યોદ્ધાઓ, પૌરાણિક મહિલાપાત્રો, પરીકથાઓમાં મહિલાઓ ઉપરાંત તહેવારો, નૃત્યો, રાંધણકળા, કપડાં અથવા દૈનિક જીવનની દિનચર્યા જે તે વિસ્તારની લોક સંસ્કૃતિ જેવા મુખ્ય વિષય સાથે સંબંધિત હોય અને લિંગભેદના અંતરને ઘટાડવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતા હોય તેવા વિષયોનોસમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે.

આ વર્ષે, નારીવાદ અને લોકસંસ્કૃતિ લેખન પ્રતિયોગિતા એક કેન્દ્રિત અભિગમ અપનાવે છે, જેમાં વિકિ લવ્સ ફોકલોરના વ્યાપક વિષયમાં નારીવાદ, મહિલા જીવનચરિત્રો અને લિંગ-કેન્દ્રિત વિષયો પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. આ પ્રકલ્પનો હેતુ લોક સંસ્કૃતિના ગતિશીલ આંતરછેદ અને વિવિધ લિંગ પરિપ્રેક્ષ્યોની શોધ કરીને વિકિપીડિયા પર લિંગ અંતરને દૂર કરવાનો છે.

લોકકથા
સહભાગીઓને વિશ્વભરના અસંખ્ય લોકવાયકાના વિષયોનું અન્વેષણ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે. આ અવકાશમાં લોક ઉત્સવો, નૃત્યો, સંગીત, પ્રવૃત્તિઓ, રમતો, રાંધણકળા, પરંપરાગત વસ્ત્રો, પરીકથાઓ, નાટકો, કળાઓ, ધર્મ, પૌરાણિક કથાઓ અને અન્ય બાબતોનો સમાવેશ થાય છે, પરંતુ તે પૂરતો મર્યાદિત નથી. યોગદાનકર્તાઓને વૈશ્વિક પરંપરાઓના સમૃદ્ધ ચાકળામાં ઝંપલાવવાની તક મળે છે, જે અમૂર્ત સાંસ્કૃતિક વારસાના સારને ઝીલે છે.
લોકકથામાં સ્ત્રીઓ
આ વિષય લોકસંસ્કૃતિમાં સ્ત્રીઓ અને સમલૈંગિક વ્યક્તિઓના વારંવાર અવગણવામાં આવતા યોગદાનને પ્રકાશિત કરવા માટે તક પૂરી પાડે છે. સહભાગીઓ લોક કલાકારો, નૃત્યકારો, ગાયકો, સંગીતકારો, રમતના રમતવીરોની વાર્તાઓનું અન્વેષણ કરી શકે છે અને પૌરાણિક કથાઓ, લોકવાયકાઓ અને પરીકથાઓમાં મહિલાઓના ચિત્રણની શોધ કરી શકે છે. વિષયોમાં મહિલા યોદ્ધાઓ, ડાકણો અને લોકવાયકાઓના સમૃદ્ધ તાણાવાણામાં લિંગ ભૂમિકાઓની તપાસ કરવાનો સમાવેશ થઈ શકે છે.

પ્રકાર[ફેરફાર કરો]

  • માત્ર ઑનલાઇન સ્પર્ધા

સમયગાળો[ફેરફાર કરો]

  • ૧ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૪, (૦૦.૦૧ રાત્રે) – ૩૧ માર્ચ ૨૦૨૪ (૧૧.૫૯ રાત્રે)
  • નવા બનાવેલા અથવા વિસ્તાર કરેલા લેખનું યોગદાન ઓછામાં ઓછું ૪૦૦ શબ્દો અથવા ૪૦૦૦ બાઇટ્સ હોવું જ જોઇએ.
  • લેખ સંપૂર્ણ રીતે મશીનભાષાંતર કરેલો ન હોવો જોઈએ.
  • બધા જ લેખો ભારતીય સમય અનુસાર ૧ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૪ના ૦૦.૦૧ કલાકથી ૩૧ માર્ચ ૨૦૨૪ના ૨૩:૫૯ કલાક દરમિયાન નવા બનાવેલા અથવા સુધારેલા હોવા જોઈએ.
  • લેખ વિષયવસ્તુને અનુરૂપ મહિલાકેન્દ્રી, લોકસંસ્કૃતિઓ અને લોકસાહિત્યમાં મહિલાઓ સંબંધિત હોવા જોઈએ.
  • લેખ સાથે કોઇ મોટો મુદ્દો જેવો કે કોપીરાઇટનો ભંગ વગેરે સંકળાયેલો ન હોવો જોઈએ.
  • લેખમાં યોગ્ય સંદર્ભ હોવા જોઈએ.
  • આયોજકો દ્વારા રજૂ કરાયેલો લેખ અન્ય આયોજકો દ્વારા ચકાસાયેલો હોવો જોઈએ.
  • લેખની સ્વીકૃતિ/અસ્વીકૃતિનો અંતિમ અધિકાર નિર્ણાયક ઉપર નિર્ભર રહેશે.
  • આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ટોચના ત્રણ યોગદાનકર્તાઓને તેમના કુલ યોગદાનને આધારે ઇનામ આપવામાં આવશે.
  • ગુજરાતી પરિયોજના અંતર્ગત યોગદાનને આધારે નીચે મુજબના ત્રણ ઇનામો આપવામાં આવશે.
  1. પ્રથમ ઇનામ : $૧૫ (First Prize: $15 USD)
  2. દ્વિતીય ઇનામ : $૧૦ (Second Prize: $10 USD)
  3. નિર્ણાયકે નિર્ધારીત શ્રેષ્ઠ લેખ ઇનામ : $૫ (Best Jury Article: $5 USD)

સ્પર્ધા અંતર્ગત તૈયાર કરવામાં આવેલા લેખોમાંથી તેના આગવા વિષય અને સ્પર્ધાના વિષયને સંલગ્નતાને આધારે નિર્ણાયક એક લેખ પસંદ કરશે જે અન્ય લેખો કરતા અલગ તરી આવતો હોય. આ લેખ બનાવનાર સભ્યને નિર્ણાયકે નિર્ધારીત કરેલ શ્રેષ્ઠ લેખનું ઇનામ એનાયત કરવામાં આવશે. વિવિધ વિકિપીડીયા પર પસંદગી પામેલા આવા લેખો વિકિમિડીયાના સોશિયલ મિડિયા પરથી પ્રકાશિત પણ કરવામાં આવશે.

જોડાવા માટે અહીં ક્લિક કરો:

સ્પર્ધકો[ફેરફાર કરો]

  1. સ્નેહરશ્મિ (ચર્ચા) ૨૧:૫૫, ૧૩ ડિસેમ્બર ૨૦૨૩ (IST)[ઉત્તર]
  2. Nizil Shah (ચર્ચા) ૦૯:૦૨, ૩૧ જાન્યુઆરી ૨૦૨૪ (IST)[ઉત્તર]
  3. Meghdhanu (ચર્ચા) ૦૯:૨૯, ૩૧ જાન્યુઆરી ૨૦૨૪ (IST)[ઉત્તર]
  4. કાર્તિક ચર્ચા ૧૧:૦૯, ૩૧ જાન્યુઆરી ૨૦૨૪ (IST)[ઉત્તર]
  5. બૃહસ્પતિ મારી સાથે વાત કરો ૧૩:૨૭, ૩૧ જાન્યુઆરી ૨૦૨૪ (IST)[ઉત્તર]
  6. Gazal world (ચર્ચા) ૦૧:૦૨, ૩ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૪ (IST)[ઉત્તર]

લેખ રજૂ કરો[ફેરફાર કરો]

નિર્ણાયક[ફેરફાર કરો]

  1. ધવલચર્ચા/યોગદાન

પરિણામ અને અહેવાલ[ફેરફાર કરો]

આ સ્પર્ધાના બધાજ ઈનામો જાહેર કરવામાં આવ્યા છે, જે નીચે મુજબ છે. વધુ વિગતો જોવા માટે અહેવાલ વાંચો.

સ્પર્ધાનું પરિણામ અને ઇનામો
વિજેતા શ્રેણી સભ્ય
પ્રથમ ઇનામ સ્નેહરશ્મિ
દ્વિતિય ઇનામ મેઘધનુ
તૃતિય ઇનામ કાર્તિક
શ્રેષ્ઠ લેખ ઇનામ કરિયાવર - નિઝિલ શાહ

આ પણ જુઓ[ફેરફાર કરો]