યુરોપ

યુરોપ

વિસ્તાર	10,180,000 km2 (3,930,000 sq mi)  (૬ઠ્ઠો)
વસ્તી	741,447,158 (2016; ૩જો)
વસ્તી ગીચતા	72.9/km2 (188/sq mi) (૨જો)
GDP (PPP)	$30.37 trillion (૨૦૨૧ અંદાજીત; ૨જો)
GDP (નોમિનલ)	$23.05 trillion (૨૦૨૧ અંદાજીત; ૩જો)
GDP માથાદીઠ	$31,020 (૨૦૨૧ અંદાજીત; ૩જો)
HDI	0.845
સમય વિસ્તારો	UTC−૧ થી UTC+૫
a. ^ Figures include only European portions of transcontinental countries. b. ^ Istanbul is a transcontinental city which straddles both Europe and Asia. c. ^ "Europe" as defined by the International Monetary Fund.

યુરોપ પૃથ્વીના ઉત્તર ગોળાર્ધ અને મુખ્યત્વે પૂર્વ ગોળાર્ધમાં આવેલો એક ખંડ છે. તે યુરેશિયા ખંડનો મોટાભાગનો પશ્ચિમ ભાગ સમાવિષ્ટ કરે છે, અને ઉત્તરમાં આર્કટિક મહાસાગર, પશ્ચિમમાં એટલાન્ટિક મહાસાગર, દક્ષિણમાં ભૂમધ્ય સમુદ્ર અને પૂર્વમાં એશિયા ખંડ સાથે જોડાયેલ છે. યુરોપ તથા એશિયાને જુદા પાડતી કાલ્પનિક રેખા દાર્દનેલીસ, મર્મરા સમુદ્ર, બૉસફૉરસ, કાળો સમુદ્ર, કૉકસ પર્વતમાળા, કૅસ્પિયન સમુદ્ર, યુરલ નદી, યુરલ પર્વતો તથા નોવયા ઝેમ્લયાથી પસાર થાય છે.ઈ.સ. ૧૯૦૦માં, વિશ્વની વસ્તીમાં યુરોપનો હિસ્સો આશરે ૨૫% હતો.યુરોપ વિસ્તારની દ્રષ્ટિએ વિશ્વનો બીજો સૌથી નાનો મહાદ્વીપ છે, તેનો વિસ્તાર 1,01,80,000 ચોરસ કિલોમીટર (39,30,000 ચોરસ માઈલ) છે, જે પૃથ્વીની સપાટીના 2% અને તેના ભૂમિ વિસ્તારના લગભગ 6.8% છે. યુરોપના 50 દેશોમાંથી, રશિયા વિસ્તાર અને વસ્તી બંનેમાં સૌથી મોટો છે, ત્યારની વેટિકન સિટી સૌથી નાનો દેશ છે. વસ્તીની દ્રષ્ટિએ યુરોપ એશિયા અને આફ્રિકા પછી ત્રીજો સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો મહાદ્વીપ છે, 73.1 કરોડની વસ્તી સાથે તે વિશ્વ વસ્તીમાં લગભગ 11% નો યોગદાન આપે છે, જોકે સંયુક્ત રાષ્ટ્રના મતે (મધ્યમ અંદાજ), 2050 સુધીમાં વિશ્વ વસ્તીમાં યુરોપનું યોગદાન 7% પર ઘટી શકે છે.

સંયુક્ત રાષ્ટ્ર અનુસાર યુરોપમાં કુલ ૪૪ દેશો છે. પ્રાચીન કાળમાં યુરોપ, ખાસ કરીને ગ્રીસ, પશ્ચિમી સંસ્કૃતિનું જન્મસ્થળ હતું. મધ્યયુગમાં યુરોપે ખ્રિસ્તી ધર્મના પ્રસારમાં મહત્વનો ભાગ ભજવ્યો હતો. ઈ.સ. ૧૬મી સદી પછીથી યુરોપે વૈશ્વિક બાબતોમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે, ખાસ કરીને ઉપનિવેશવાદની શરૂઆત પછી. ઈ.સ. ૧૬મી થી ૨૦મી સદીની વચ્ચેના સમયગાળામાં, બે અમેરિકા, આફ્રિકા, ઓશિયાનિયા અને એશિયાના મોટા વિસ્તારો યુરોપિયન દેશોના તાબા હેઠળ હતા.

ઇતિહાસ

યુરોપમાં માનવ ઈસવીસન પૂર્વે ૩૫,૦૦૦ વર્ષ પહેલાં આવ્યા. ગ્રીક (યુનાની) અને લેટિન (રોમન) રાજ્યોની સ્થાપના પ્રથમ સહસ્ત્રાબ્દીના પૂર્વાર્ધમાં થઈ. આ બંને સંસ્કૃતિઓએ આધુનિક યુરોપની સંસ્કૃતિને ઘણી રીતે પ્રભાવિત કરી છે.ઈ.પૂ. 146માં યુનાની દ્વીપકલ્પ (દ્વીપોને છોડીને) રોમન સંરક્ષણ હેઠળ આવ્યું. યુનાનનું અંતિમ પતન ઈ.પૂ. 88માં થયું જ્યારે પોન્ટસના રાજા મિથ્રિડેટ્સ ષષ્ઠે રોમ સામે વિદ્રોહ કર્યો, જ્યારે તેણે રોમન સેનાપતિ લુસિયસ કોર્નેલિયસ સુલા દ્વારા યુનાનથી બહાર ખદેડવામાં આવ્યો. ત્યારબાદ યુનાન પર ફરીથી રોમનો અધિકાર થયો અને યુનાની નગરો કયારેય તેમાંથી ઉભરી ન શક્યા.

યુરોપમાં આવેલા દેશો

યુરોપની સેટેલાઈટ છબી

• આલ્બેનિયા
• આઇસલૅન્ડ
• આયરલેંડ
• ઈટલી
• ઈસ્ટોનિયા
• એન્ડોરા
• ઑસ્ટ્રિયા
• ક્રોએશિયા
• ગ્રીસ
• જર્મની
• જિબ્રાલ્ટર
• જયોર્જીયા
• ઝેક ગણરાજ્ય
• ડેન્માર્ક
• નેધરલેંડ
• નોર્વે
• પોર્ટુગલ
• પોલેંડ
• ફીનલેંડ
• ફ્રાન્સ
• બલ્ગેરિયા
• બેલારુસ
• બેલ્જિયમ
• બોસ્નિયા અને હર્જેગોવિના
• માલ્ટા
• મેસેડોનિયા
• મોન્ટેનીગ્રો
• મોનૅકો
• મોલ્દોવા
• યુક્રેન
• રશિયા
• રોમાનિયા
• લક્ઝેમ્બર્ગ
• લિથુઆનિયા
• લીચેસ્ટેઈન
• લાટવિયા
• સર્બિયા
• સાન મૅરિનો
• સાયપ્રસ
• સ્પેન
• સ્લોવાકિયા
• સ્વિડન
• સ્વિત્ઝરલેન્ડ
• હંગેરી
• ફરો દ્વિપસમુહ