કેપ ટાઉન

	Average max. and min. temperatures in °C
	Precipitation totals in mm
	Source: HKO

Cape Town
Climate chart (explanation)
	Average max. and min. temperatures in °C
	Precipitation totals in mm
	Source: HKO
Imperial conversion
	Average max. and min. temperatures in °F
	Precipitation totals in inches

કેપ ટાઉન
કેપ ટાઉન ; Kaapstad (આફ્રિકાન્સ ભાષામાં); iKapa
	શહેર
	Top: V&A Waterfront. Centre left: Cape Town City Hall. Centre Right: Central Cape Town. Middle Left: Simon's Town. Middle Right: Bo-Kaap. Bottom: Table Mountain from Bloubergstrand.
	Flag ની અધિકૃત મહોર મહોર
	અન્ય નામો: The Mother City, The Tavern of the Seas
	સૂત્ર: Spes Bona (Latin for "Good Hope")
	The Cape Town metropolitan area
	Location in the Western Cape
Country	South Africa
Province	Western Cape
Municipality	City of Cape Town
Founded	1652
Municipal government	1839
સરકાર
• પ્રકાર	City council
• Mayor	Dan Plato (DA)
• Council	Cape Town City Council
• City manager	Achmat Ebrahim
વિસ્તાર
• કુલ	૨,૪૫૪.૭૨ km2 (૯૪૭.૭૭ sq mi)
મહત્તમ ઊંચાઇ	૧,૫૯૦.૪ m (૫૨૧૭.૮ ft)
ન્યૂનતમ ઊંચાઇ	૦ m (૦ ft)
વસ્તી (2007)
• કુલ	૩૪,૯૭,૦૯૭
• ગીચતા	૧૪૦૦/km2 (૩૭૦૦/sq mi)
ઓળખ	Capetonian
Racial makeup
• Coloured	44.0%
• Black African	34.9%
• White	19.3%
• Indian or Asian	1.8%
Languages
• Afrikaans	41.4%
• Xhosa	28.8%
• English	28.0%
સમય વિસ્તાર	UTC+2 (SAST)
Postal code range	7700 to 8099
ટેલિફોન વિસ્તાર ક્રમ	+27 (0)21
વેબસાઇટ	www.CapeTown.gov.za

કેપ ટાઉન (આફ્રિકાન્સ ભાષા: Kaapstad [ˈkɑːpstɐt]; Xhosa ભાષા:iKapa) દક્ષિણ આફ્રિકાનું બીજા ક્રમનું સૌથી ગીચ વસ્તીવાળું શહેર છે,^[૩] અને સૌથી વિશાળ ભૂમિ વિસ્તાર સાથે તે સીટી ઓફ કેપ ટાઉન મહાનગર નગરપાલિકાનો ઔપચારિક ભાગ છે. તે પ્રાન્તિક મુખ્ય શહેર છે અને પશ્ચિમ કેપનું પ્રમુખ શહેર છે, સાથે જ તે દક્ષિણ આફ્રિકાની કાયદાકીય રાજધાની છે કેમકે ત્યાં દેશની સંસદ બેસે છે અને ધણી સરકારી કચેરીઓ પણ આવેલી છે. કેપ ટાઉન તેના બંદર માટે ખૂબ જ પ્રસિદ્ધ છે સાથે જ કેપ ફ્લોરલ કિંગડમની પ્રાકૃતિક સજાવટ, જેમાં જાણીતા સ્થળો જેવા કે ટેબલ પર્વત અને કેપ પોઇન્ટનો સમાવેશ થાય છે. પ્રવાસ માટે કેપ ટાઉન આફ્રિકાની સૌથી લોકપ્રિય ફરવાની જગ્યા છે.^[૬]

ટેબલ ખાડીના કિનારે આવેલું, કેપ ટાઉનનો પ્રારંભિક વિકાસ ડચ જહાજો માટે ખાદ્યસામગ્રી (ભંડાર) મથક તરીકે ડચ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપની દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો. આ ડચ જહાજો પૂર્વ આફ્રીકા, ભારત અને દૂર પૂર્વના દેશોની દરિયાઇ મુસાફરી કરતા હતા. એપ્રિલ 6, 1652માં જાન વાન રીબેક ત્યાં પહોંચી ને કેપ ટાઉનમાં દક્ષિણ આફ્રિકાની પહેલી કાયમી યુરોપીયન વસાહતની સ્થાપના કરી. કાસલ ઓફ ગુડ હોપ ખાતે આવેલી પહેલી યુરોપીયન દૂરની વસાહત તરીકેના તેના મૂળ કારણ તરીકે કેપ ટાઉને ઝડપી વિકાસ કર્યો, અને કેપ કોલોનીનું આર્થિક અને સાંસ્કૃતિક મથક બની ગયું. વીટવોટરસરાન્ડ ગોલ્ડ રશ અને જ્હોનિસબર્ગના વિકાસ થયો ત્યાં સુધી, કેપ ટાઉન દક્ષિણ આફ્રિકાનું એક મોટું શહેર બની રહ્યું. તે વિશ્વના સૌથી બહુ સાંસ્કૃતિક શહેરોમાંથી એક છે, જે દક્ષિણ આફ્રિકાના દેશવટો કરનારાઓ અને પરદેશી વસાહાતીઓ માટે મહત્વના આશયની તેની ભૂમિકાને દર્શાવે છે. ૨૦૦૭ના આકડા મુજબ આ શહેરની અંદાજીત વસ્તી 3.5 મિલિયનની છે.^[૩] કેપ ટાઉનનો ભૂમિ વિસ્તાર 2,455 square kilometres (948 sq mi)અન્ય દક્ષિણ આફ્રિકાના શહેરો કરતા વધારે છે, જેના પરિણામે તે અન્ય શહેરો કરતા ઓછી વસ્તી ગીચતા ધરાવે છે 1,425 inhabitants per square kilometre (3,690/sq mi).^[૨]

ઇતિહાસ

યુરોપીયનોએ 15મી સદીમાં આ વિસ્તારની મુલાકાત લીધી હતી તે પહેલા ક્યારે મનુષ્યો દ્વારા આ વિસ્તાર પર કબજો કરવામાં આવ્યો તેની કોઇ સ્પષ્ટા નથી. આ પ્રદેશનો સૌથી પહેલાનો જાણીતો શેષ ભાગ ફીશ હોએકની પેર્સ ગુફામાં મળ્યો હતો અને જે 15,000 અને 12,000 વચ્ચેના વર્ષો પહેલાની તારીખ મુજબ છે.^[૭] આ પ્રદેશના પહેલા રહેવાસીઓ અંગે ઇતિહાસમાં જૂજ લખાયું છે, કારણ કે ઇતિહાસમાં આ વિસ્તારનો ઉલ્લેખ 1486માં પાર્ટુગીસ શોધકર્તા બાર્ટોલોમુ ડીઅસ દ્વારા પહેલી વાર કરવામાં આવ્યો હતો અને તે પહેલા ઇતિહાસમાં આ અંગે કોઇ લેખિત માહિતી નથી. 1497માં વાસ્કો દ ગામાએ કેપ ઓફ ગુડ હોપનું નિરીક્ષણ કર્યું હોવાની નોંધ છે, જો કે આ વિસ્તાર 1652 પહેલા યુરોપીયનોના નિયમિત સંપર્કમાં નહતો આવ્યો, ડચ ઇસ્ટ ઇન્ડિયાના પ્રવાસી જહાજો માટે એક માર્ગ-મથકને કેપમાં સ્થાપિત કરવા રેડોયુટ ડુઇજીન્હોપમાં (જેને પાછળથી બદલીને કાસલ ઓફ ગુડ હોપ) જાન વાન રીબેક અને ડચ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીના અન્ય કર્મચારીઓને (Dutch: Verenigde Oost-indische Compagnie,વીઓસી (VOC)) જ્યારે કેપ મોકલવામાં આવ્યા ત્યારે તે યુરોપીયનોના નિયમિત સંપર્કમાં આવ્યું હતું. આ શહેર આ સમયે ધીરેથી વિકસ્યું, કારણ કે જરૂરી મજદૂર મેળવવા ખુબ જ મુશ્કેલ હતા. મજૂરની આ તંગીના કારણે શહેરમાં ઇન્ડોનેશિયા અને મડાગાસ્કારમાંથી મજૂરો આયાત કરવા પડ્યા. આમાંના ધણા કેપ કલર્ડ (અન્ય રંગની ચામડીવાળા) સમૂહોના પહેલા પૂર્વજો બન્યા.

ફ્રેન્ચ ક્રાન્તિકારક અને નેપોલીઓનીક યુદ્ધો વખતે, નેધરલેન્ડ પર વારંવાર ફ્રાન્સ દ્વારા કબજો કરાયો હતો, અને મહાન બ્રિટેને ડચ વસાહાતો પર પોતાનું નિયંત્રણ હાસલ કર્યું હતું. 1795માં બ્રિટેને કેપ ટાઉન પર પોતાનો કબજો જમાવ્યો, પણ 1803માં સંધિ દ્વારા કેપ ફરીથી નેધરલેન્ડના હસ્તક થઇ ગયું. બ્રિટિશ સેનાઓએ કેપને ફરીથી 1806માં મેળવી લીધું જેનું પરિણામ આવ્યું બ્લોબેર્ગસ્ટ્રાન્ડની લડાઇ. 1814ના એન્ગલો-ડચ કરારમાં, કેપ ટાઉનને હંમેશા માટે બ્રિટનને સુપરત કરી દેવાયું. નવી રચાયેલી કેપ કોલોનીનું તે મુખ્ય શહેર બન્યું, જેનો વિસ્તાર 1800ની સાલમાં ખુબ જ સંપન્ન રીતે વિસ્તર્યો.^{[સંદર્ભ આપો]}

1867માં પશ્ચિમ ગ્રીક્યુલેન્ડમાં હીરાની શોધ થતા, અને 1886માં વીટવોટરસ્ટ્રાન્ડ ગોલ્ડ રશથી પ્રેરાવાને કારણે દક્ષિણ આફ્રિકામાં પરદેશી વસાહતીઓનું પૂર ઉમટી પડ્યું.^{[સંદર્ભ આપો]}1899-1902માં સ્વદેશી પ્રજાસત્તાક બોઅર અને બ્રિટિશ વસાહાતી સરકારની વચ્ચેના મતભેદોને કારણે બીજું બોઅર યુદ્ધ થયું, જેમાં બ્રિટનનો વિજય થયો. 1910માં, બ્રિટને યુનિયન ઓફ સાઉથ આફ્રિકાની સ્થાપના કરી, જેણે કેપ કોલોનીના બે હારેલા બોર પ્રજાસ્તાકો અને બ્રિટિશ, કોલોની ઓફ નાટાલને સંગઠિત કર્યા. કેપ ટાઉન આ મંડળના કાયદા તૈયાર કરતું મુખ્ય શહેર બની ગયું, અને ત્યારબાદ પ્રજાસત્તાક દક્ષિણ આફ્રિકાનું.

1948ની રાષ્ટ્રીય ચૂંટણીઓમાં, રાષ્ટ્રીય પક્ષ રંગભેદ ના (વંશીય અલગતાવાદ) મુદ્દે તેના નીતિવાક્ય "શ્યામ ગેવાર" હેઠળ જીતી ગઇ. જે સમૂહ વિસ્તારના કાયદો તરફ દોરી ગયો, જે તમામ વિસ્તારને વંશ મુજબ વર્ગીકૃત કરતો હતો. કેપ ટાઉનના ઔપચારિક બહુ-વંશીય ઉપનગરોના ગેરકાયદેસર મકાનોને સાફ કરાયા કે તોડી પાડવામાં આવ્યા. જેનું કુખ્યાત ઉદાહરણ છે કેપ ટાઉનનું ડિસ્ટ્રિક્ટ સીક્સ. ત્યારબાદ 1965માં તેને ખાલી ગોરાઓનો પ્રદેશ તરીકે જાહેર કરાયો, અને ત્યાંના તમામ ઘરોને તોડી પાડવામાં આવ્યા અને 60,000થી પણ વધારે રહેવાસીઓને બળજબરીથી દૂર કરવામાં આવ્યા.^[૮] આમાંના ધણા રહેવાસીઓએ કેપ ફ્લેટ્સ અને લાવેન્ડર હિલમાં ફરી સ્થાપિત થયા. રંગભેદ હેઠળ, કેપને "રંગીન મજૂરોની પસંદગી કરતા વિસ્તાર" તરીકે ધ્યાનમાં લેવામાં આવ્યું, જેથી તે બાન્ટુસનો બહિષ્કાર કરી શકે. અહીં "બાન્ટુસ" એટલે કાળી ચામડીના લોકો. કેપ ટાઉન ધણા પ્રતિ-રંગભેદની ચળવળોના નેતાઓનું ઘર હતું. રોબ્બેન આઇલેન્ડ પર, એક પહેલાનું પ્રાયશ્ચિત કરવાનો ટાપુ છે જે શહેરથી 10-કિલોમીટરના અંતરે આવેલો છે, ધણા નામાંકિત રાજકિય કેદીઓએને અહીં વર્ષો સુધી બંદી બનાવવામાં આવ્યા હતા. જાણીતી ચળવળોમાંની એક ચળવળ, જે રંગભેદનો અંત લાવવા માટે સૂચક બની હતી જેમાં, ફેબ્રુઆરી 11, 1990ના રોજ નેલ્સન મંડેલાએ તેમનું પ્રથમ જાહેર ભાષણ કેપ ટાઉનના સીટી હોલની બાલ્કની પરથી આપ્યું હતું જેના થોડાક કલાકો બાદ તેમને છૂટા કરવામાં આવ્યા હતા. તેમનું ભાષણ દેશ માટે નવા યુગની શરૂઆતના આગમનની જાહેરાત હતી, અને ચાર વર્ષ બાદ, 27 એપ્રિલ, 1994માં પ્રથમ લોકશાહી ચૂંટણીનું આયોજન કરવા આવ્યું. વિક્ટોરીયા & અલ્ફ્રેડ વોટરફ્રન્ટમાં આવેલ નોબલ ચોરસમાં દક્ષિણ આફ્રિકાના ચાર નોબલ શાંતિ પુરસ્કાર વિજેતાઓની મૂતિઓને રજૂ કરાઇ છે જેમના નામ આ પ્રમાણે છે – આલ્બર્ટ લુથુલી, ડેસ્મોન્ડ ટુટુ, એફ. ડબલ્યુ. ડે ક્લેર્ક અને નેલ્સન મંડેલા. 1994થી, આ શહેર એચઆઇવી/એડ્સ (HIV/AIDS), ફેફસાંનો ક્ષયરોગ, ડ્રગ-આઘારીત ગુનામાં હિંસક ધસારો અને હાલ ચાલી રહેલો પરદેશીઓ માટે તીવ્ર અણગમાની હિંસા જેવી સમસ્યાઓનો સામનો કરી રહ્યો છે. એ જ સમયે, અર્થતંત્રમાં અપવાદરૂપ ધોરણે ધસારો જોવા મળી રહ્યો છે, આમ પ્રવાસન અને સ્થાવર મિલકત ઉદ્યોગોમાં તેજીને કારણે થયું છે.^{[સંદર્ભ આપો]}

ભૂગોળ

કેપ ટાઉનનું કેન્દ્ર કેપ પેનીન્સુલાના ઉત્તરી અંતમાં આવેલું છે. ટેબલ માઉન્ટેનની રચના સીટી બાઉલની નાટકીયરીતે તેના પઠારની 1,000 m (3,300 ft)ઊંચાઇ પરથી પાછળની દિશામાં પડવાને કારણે થઇ છે, તેની આસપાસ નજીકના શિરોલંબવાળા ઊભા ખડકો છે જેવા કે ડેવિલ પીક અને લાયન હેડ આવેલા છે. કેટલીકવાર એક વાદળની પતળી પટ્ટી આ પર્વતો પર આવી જાય છે, અને તેના દેખાવની ભરપાઇ કરી દે છે, જેને બોલચાલની ભાષામાં "ટેબલક્લોથ" કહેવાય છે. પેનીન્સુલાની રચના ત્યારે થઇ જ્યારે નાટકીયરીતે પહાડીની ટોચની ધાર દક્ષિણ દિશા તરફ ધસીને એટલાન્ટીક સમુદ્રની અંદરની તરફ જતી રહી, આ અંતિમભાગ પર કેપ પોઇન્ટ આવેલું છે. કેપ ટાઉનના અધિકારિક શહેરની હદની અંદર લગભગ 70 શિખરો ઉપર1,000 feet (300 m) (પર્વતની અમેરીકન વ્યાખ્યા પ્રમાણે) આવેલા છે. કેપ ટાઉનના કેટલાય ઉપનગરો કેપ ફ્લેટ્સના વિશાળ મેદાનો પર આવેલા છે, જે પેનીન્સુલાની તળભૂમિથી જોડાયેલું છે. કેપ ફ્લેટ્સ ઊંચું દરિયાઇ મેદાન છે જેમાં મોટા પ્રમાણમાં રેત આવેલી છે ભૂસ્તરશાસ્ત્ર પ્રમાણે આ બતાવે છે કે એક સમયે ટેબલ માઉન્ટન પોતે પણ એક ટાપુ હતો્^{[સંદર્ભ આપો]}

આબોહવા

કેપ પેનીન્સુલા ભૂમધ્ય આબોહવાને (કોપ્પેન Csb ) દર્શાવે છે, જેમાં હળવો, ભીનો શિયાળો, અને સૂકો તથા ખુબ જ ગરમ ઉનાળો હોય છે. શિયાળામાં, જે મે થી સપ્ટેમ્બર સુધી રહે છે, એટલાન્ટિક સમુદ્રમાંથી વિશાળ વાદળો ભારે કરાં સાથેના વરસાદ અને જોરદાર ઉત્તરી-પશ્ચિમી પવનોની સાથે આવે છે. શિયાળાના મહિનાઓ ઠંડા, લગભગ ઓછામાં ઓછું 17.5 °C (64 °F) અને વધારેમાં વધારે 17.5 °C (64 °F) ની સાથે આવે છે.^[૧૦] મોટાભાગના શહેરનો વાર્ષિક વરસાદ શિયાળામાં પડે છે, પણ શહેરની પર્વતીય સ્થાનિક ભૂગોળના કારણે, વરસાદની માત્રા કેટલાક વિસ્તારો માટે ખુબ જ નાટકીય હોય રહે છે. ન્યૂલેન્ડ્સ, શહેરના દક્ષિણ ભાગમાં આવેલું દક્ષિણ આફ્રિકાનું સૌથી વરસાદી ઉપનગર છે.^[૧૧] દર વર્ષે ખીણો અને દરિયાકિનારાના મેદાનોમાં સરેરાશ 515 millimetres (20.3 in) વરસાદ પડે છે, જ્યારે પર્વતીય વિસ્તારોમાં સરેરાશ 1,500 millimetres (59 in) આટલો વરસાદ પડે છે.

ઉનાળો, જે નવેમ્બર થી માર્ચ સુધી રહે છે, તે ગરમને સૂકો હોય છે. પેનીન્સુલામાં દક્ષિણ-પૂર્વમાંથી વારંવાર જોરદાર પવનો આવે છે, જેને સ્થાનિક ભાષામાં કેપ ડોક્ટર કહેવાય છે, કારણકે તે તમામ પ્રદૂષણને ફૂંકી દે છે અને હવાને ચોખ્ખી કરી દે છે. દક્ષિણ-પૂર્વીય પવન ઊંચું-દબાણ પદ્ઘતિને કારણે નિર્માણ પામે છે, જે દક્ષિણ એટલાન્ટીકથી પશ્ચિમ કેપ ટાઉનમાં રચાય છે, જેને દક્ષિણ-એટલાન્ટીક ઊંચાઇ કહેવાય છે. ઉનાળાનું તાપમાન હળવું હોય છે અને સરેરાશ વધુમાં વધુ તાપમાન 26.5 °C (80 °F) હોય છે. જ્યારે બેર્ગ પવનો આવે છે ત્યારે કેપ ટાઉન સહી ન શકાય તેટલું ગરમ થઇ જાય છે, બેર્ગ પવનોનો મતલબ પર્વતીય પવનો થાય છે જે કોરુના આંતરીક વિસ્તારોમાંથી ફૂંકાય છે. આવું ફેબ્રુઆરી ના કેટલાક અઠવાડિયા કે માર્ચની શરૂઆતમાં આવું બને છે.

પાણીનું તાપમાન અંતર, 10 °C (50 °F) એટલાન્ટિક સીબોર્ડ, થી 22°C થી (72°F) ફોલ્સ ખાડીની વચ્ચે સુધી હોય છે. સરેરાશ વાર્ષિક સમુદ્રનું તાપમાન 13 °C (55 °F) ના એટલાન્ટીક સીબોર્ડની વચ્ચે હોય છે (જે કેલેફોર્નિયાના પાણીથી જેવું છે ઉદાહરણ તરીકે સાન ફ્રાનસિસ્કો કે બુગ સુર), અને ફોલ્સ ખાડીમાં 17 °C (63 °F) (ઉત્તરી ભૂમધ્ય તાપમાનની જેવુ જ, જેમ કે નાઇસ કે મોન્ટે કાર્લો) જેટલું તાપમાન રહે છે.

હવામાન માહિતી Cape Town (1961-1990)
મહિનો	જાન	ફેબ	માર્ચ	એપ્રિલ	મે	જૂન	જુલાઇ	ઓગ	સપ્ટે	ઓક્ટ	નવે	ડિસે	વર્ષ
સ્ત્રોત: Hong Kong Observatory ^[૯]

ઉપનગરો

દક્ષિણ પેનીન્સુલા

મોટે ભાગે દક્ષિણ પેનીન્સુલાની ગણના , ભારતીય સમુદ્રના દક્ષિણના મુઇઝેન્બેર્ગ અને એટલાન્ટીક સમુદ્રના નોરોર્થોકેના વિસ્તારો તરીકે થાય છે, જે કેપ પોઇન્ટના તમામ રસ્તા પર આવે છે. અત્યાર સુધી તે થોડુંક ગ્રામીણ હતું, પણ હવે આ વિસ્તારની નવા કિનારાના ઝડપી વિકાસથી અહીંની વસ્તીમાં પણ ઝડપી વધારો થયો છે અને વધુ વ્યવસ્થિત ગુહપ્રણાલીને ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે વિશાળ વિસ્તારોની ઉપ વહેંચણી કરવામાં આવી છે. તેમાં કેપ્રી ગામ, ક્લોવેલી, ફીશ હોઇક, જલેન્લીર્ન, કોલ્ક બે, કોમ્મેટજીઇ, મીસેફુમેલેલે, મુઇઝેનબેર્ગ, નોઓર્થોક, ઓશન વ્યૂ, સ્કાર્બોરોગ, સીમાનસ શહેર, સેન્ટ જેમ્સ સામાવિષ્ટ છે. સનીડલે, અને સન વેલી.

કેપ ફ્લેટ્સ

કેપ ફ્લેટ્સ એક વિશાળ, નીચલા-સ્તરનો, સપાટ વિસ્તાર છે જે કેપ ટાઉનના દક્ષિણ પૂર્વીય વિસ્તારમાં આવેલો એક કેન્દ્રીય વ્યાપારી જિલ્લો છે. કેપ ટાઉનમાં મોટા ભાગના લોકો, આ વિસ્તારને 'ધ ફ્લેટ્સ' તરીકે ઓળખે છે. જેને કેટલાક લોકો દ્વારા નાંખી 'રંગભેદ'નો ભોગ બનેલા લોકોના નાંખવાનું મેદાન તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, કારણ કે 1950માં આ વિસ્તાર રંગભેદવાળા લોકોનું ઘર હતું જેને સરકારે ગોરો ના હોય તેવા લોકો કહેતી હતી. ગ્રુપ એરિયા એક્ટ અને પાસ લૉઝ જેવા વંશ-આધારીત કાયદાઓના કારણે કાળા (સફેદ નહીં તેવા) લોકોને કેન્દ્રીય શહેરી વિસ્તારોથી ગોરા લોકો માટે બળજબરી પૂર્વક નીકાળવામાં આવ્યા અને ફ્લેટ્સમાં સરકારે બાંધેલી ટાઉનશીપમાં રહેવાની ફરજ પડાઇ, કે પછી ધણા લોકો જેમને કાળા લોકો તરીકે વર્ણવામાં આવે છે તેમને અનૌપચારિક સમજૂતીથી ફ્લેટ્સની અન્ય કોઇ જગ્યાએ બળજબરીથી ગેરકાયદેસર વિસ્તારમાં જીવન વિતાવવા લાગ્યા. ત્યારથી ફ્લેટ મોટાભાગની કેપ ટાઉનની વસ્તીનું ઘર છે.

પશ્ચિમ સમુદ્રતટ

પશ્ચિમ સમુદ્રતટમાં બ્લોબર્ગસ્ટ્રાન્ડ, મીલ્નેર્ટોન, ટેબલવ્યૂ, પશ્ચિમ સમુદ્ર કિનારો અને એટલાન્ટીસનો સમાવેશ થાય છે.

સરકાર

કેપ ટાઉનની સ્થાનિક સરકાર સીટી ઓફ કેપ ટાઉન છે જે એક મહાનગર નગરપાલિકા છે. કેપ ટાઉન 210-સભ્યોના શહેર ધારાસભાથી શાસિત છે. આ શહેર 105 મતઅધિકાર વિભાગોમાં વિભક્ત છે; પ્રત્યેક વિભાગ પ્રત્યક્ષરીતે ધારાસભાના એક સભ્યને ચૂંટે છે, તે જ સમય દરમિયાન અન્ય 105 સલાહકારો પાર્ટી-લીસ્ટ પ્રપૉર્શનલ રેપ્રિઝેન્ટેશન પ્રણાલી દ્વારા ચૂંટવામાં આવે છે. શહેરી ધારાસભા દ્વારા વહીવટી મેયર અને વહીવટી નાયબ મેયરની પસંદગી કરવામાં આવે છે. હાલની સ્થાનિક સરકારી ચૂંટણીઓમાં, ડેમોક્રેટિક એલયન્સ (ડીએ (DA)) સૌથી વિશાળ એકલો પક્ષ છે જે ધારાસભાની 210 બેઠકોમાંથી 90 બેઠકો ધરાવે છે, અન્ય આગળ પડતો પક્ષ છે આફ્રિકન રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ જેની પાસે 81 બેઠકો છે, પણ કોઇ પણ પક્ષ બહુમતી નથી ધરાવતો.^[૧૨] અનેક પક્ષપલટા અને ચૂંટણી દ્વારા મળેલી સફળતાનાથી ડીએ (DA) પાસે હવે 97 સભ્યો છે. હાલમાં ડીએ (DA)નું સ્વતંત્ર લોકશાહી અને સંયુક્ત લોકશાહી ચળવળ નામના પક્ષો સાથે જોડાણ છે. આ જોડાણમાં 114 સભ્યોએ તેને સુખદાયી બહુમતી આપી છે. 29 એપ્રિલ 2009ના રોજ અગાઉના લોકશાહી જોડાણના વહીવટી મેયર હેલેન જીલ્લીએ પશ્ચિમ કેપ પ્રાન્ત સંસદમાં તેની પસંદગી અને ત્યારબાદ પશ્ચિમ કેપ પ્રાન્તના પ્રધાનમંત્રી તરીકેની ચૂંટણીના કારણે તેમને પોતાના પદ પરથી રાજીનામું આપ્યું. શહેરની ધારાસભાએ નવા વહીવટી મેયર તરીકે ડેન પ્લાટો અને વહીવટી નાયબ મેયર તરીકે ઇઆન નેલ્સનને ચૂંટ્યા. નવા મેયરે એક નવી મેયરલ સમિતિને નિયુક્ત કરી.

વસ્તી-વિષયક માહિતી

2001ના દક્ષિણ આફ્રિકાની રાષ્ટ્રીય જનગણના મુજબ, કેપ ટાઉનની કુલ વસ્તી 2,893,251 લોકોની છે. અહીં 759,767 ઔપચારિક ઘરો છે, જેમાંથી 87.4% પાસે ફ્લશ કે કેમિકલ ટૉઇલેટ છે, અને 94.4% ઘરનો કચરો નગરપાલિકા દ્વારા અઠવાડિયામાં એકવાર ખસેડવામાં આવે છે. 80.1% જેટલા ઘરોમાં ઊર્જાના મૂળ સ્ત્રોત તરીકે વીજળીનો ઉપયોગ થાય છે. 16.1% ઘરો એક વ્યક્તિ દ્વારા શાસન હેઠળ ચલાવવામાં આવે છે.^[૧૩]

કુલ વસ્તીમાં રંગીન લોકોનો હિસાબ 48.13%, જેમાં કાળા આફ્રિકન 31%, ગોરાઓ 18.75%, અને એશિયન લોકો 1.43% છે. વસ્તીમાં 46.6% લોકોની ઉંમર 24 વર્ષ કરતા ઓછી છે, એ જ પ્રમાણે 5%ની ઉંમર 65 વર્ષ કરતા વધુ છે. શહેરમાં વચ્ચેની ઉંમર 26 વર્ષની છે, અને પ્રત્યેક 100 મહિલાઓએ, 92.4 પુરુષો છે. શહેરના રહેવાસીઓમાંથી 19.4% બેરોજગાર છે; કાળા બેરોજગારો 58.3%, રંગીન બેરોજગાર 38.1%, સફેદ 3.1% અને એશિયન બેરોજગારોની સંખ્યા 0.5% છે.^[૧૩] કેપ ટાઉનના 41.4% રહેવાસીઓ ઘરમાં ઍફ્રિકાન્સ, 28.7% ક્ષખોસ, 27.9% અંગ્રેજી, 0.7% સોથો, 0.3% ઝૂલુ, 0.1% તાસ્વાન ભાષા બોલે છે અને 0.7% ની વસ્તી અન-અઘિકારીક ભાષા તેમના ઘરમાં બોલે છે. 76.6% રહેવાસીઓ ખ્રિસ્તી ધર્મનું પાલન કરે છે, 10.7% ને કોઇ ધર્મ નથી, 9.7% લોકો મુસ્લિમ, 0.5% લોકો યહૂદી અને 0.2% લોકો હિંદુ ધર્મનું પાલન કરે છે. 2.3% લોકો અન્ય કે અનિશ્ચિત માન્યતાઓમાં માને છે.^[૧૩]4.2% રહેવાસીઓની ઉંમર 20 વર્ષની છે અને તેમને કોઇ પણ પ્રકાર શિક્ષણ નથી મળ્યું; 11.8% રહેવાસીઓએ થોડા પ્રમાણમાં પ્રાથમિક શાળાનું શિક્ષણ મેળવ્યું છે; 7.1% રહેવાસીઓએ ખાલી પ્રાથમિક શાળાનું શિક્ષણ પૂરું કર્યું છે; 38.9% થોડાક પ્રમાણમાં માધ્યમિક શાળાનું શિક્ષણ મેળવ્યું છે; 25.4% રહેવાસીઓએ ખાલી માધ્યમિક શાળા સુધીનું શિક્ષણ મેળવ્યું છે અને 12.6% પાસે માધ્યમિક શાળા કરતા વધુ ઊંચા સ્તરનું શિક્ષણ છે. એકદરે, 38.0% જેટલા રહેવાસીઓએ માધ્યમિક શાળા પૂર્ણ કરી છે. 20-65 વર્ષના કામ કરતા પુખ્તવયના લોકોની વચ્ચેની વાર્ષિક આવક ઝાર 25 774 છે. પુરુષોની વચ્ચેની વાર્ષિક આવક ઝાર 27 406 છે જેની સામે મહિલાઓની ઝાર 22 265 છે.^[૧૩]

અર્થતંત્ર

પશ્ચિમ કેપ પ્રાન્ત માટે કેપ ટાઉન એક આર્થિક કેન્દ્ર છે, દક્ષિણ આફ્રિકાના બીજા મુખ્ય આર્થિક કેન્દ્ર અને આફ્રિકાના ત્રીજા મુખ્ય આર્થિક મથક તરીકે આ શહેરની ગણના થાય છે. તે પશ્ચિમ કેપના પ્રાદેશિક ઉત્પાદન કેન્દ્ર તરીકેની ગરજ સારે છે. તે આ પ્રાન્તનું મુખ્ય બંદર અને હવાઇ મથક પણ છે. શહેરમાં મોટા પ્રધાનમંડળની હાજરી રહે છે – પશ્ચિમ કેપના મુખ્ય શહેર તરીકે અને રાષ્ટ્રીય સંસદની બેઠક એમ બંન્ને રીતે – જેને કારણે સરકારમાં સેવા આપતા ઉદ્યોગોના વિકાસમાં અને રાજ્યની આવકમાં વધારો થયો. કેપ ટાઉન ધણી પરિષદોનું આયોજન કરે છે, ખાસ કરીને હાલમાં વિસ્તારિત કરેલ કેપ ટાઉન આંતરાષ્ટ્રીય સભા કેન્દ્ર, જેને 2003માં ખુલ્લું મૂકવામાં આવ્યું હતું.

કેપ ટાઉન હાલમાં સ્થાવર મિલકત અને બાંધકામ બજારમાં આવેલી તેજીની મજા માણી રહ્યું છે, 2010 વિશ્વ કપના કારણે સાથે જ ઉનાળાના ઘરો માટે કે અહીં હંમેશા માટે વસવાટ કરવા માટે કેટલાક લોકો આ શહેર ઘર ખરીદી રહ્યા છે. કેપ ટાઉન 9 વિશ્વ કપની હરીફાઇઓનું યજમાન છે, જે આ પ્રમાણે છે: 2010 વિશ્વ કપની છ પહેલા તબક્કાની હરીફાઇ, એક બીજા તબક્કાની હરીફાઇ, એક ત્રિમાસિક અંતિમ અને એક અંતિમ પહેલાની હરીફાઇન સમાવિષ્ટ છે. એક વ્યાપક શહેરી નવીનીકરણ યોજના હેઠળ કેન્દ્રીય વ્યાપાર જિલ્લોમાં અનેક નવી ઇમારતો અને નવીનીકરણનું કામ કેપ ટાઉન ભાગીદારીના માર્ગદર્શન હેઠળ કરવામાં આવી રહ્યું છે.^[૧૪] આવનારા 5 વર્ષોની અંદર કેન્દ્રીય વ્યાપાર પ્રદેશ ખાનગી ક્ષેત્રના રોકાણમાં ઝાર30-35 બિલિયનનો અંતર્પ્રવાહની આશા સેવી રહ્યો છે, જેને ભાગીદારીએ પણ પુષ્ટિ કરેલી છે. ^{[સંદર્ભ આપો]}. સીબીડી (CBD)માં પોર્ટસાઇડ નામની એક 35 માળની ઇમારતને બાંધવામાં આવશે તે વાત હાલ પ્રસિદ્ધ થઇ છે.^[૧૫] અને અન્ય બે 26+ માળની ઇમારત પણ રેલ્વે મથકોની પાસે બાંધવામાં આવશે.^[૧૬]

કેપ ટાઉન પાસે ચાર મુખ્ય કમર્શિયલ નોડ્સ (વાણિજ્ય સ્થળ) છે, જે કેપ ટાઉનના કેન્દ્રીય વ્યાપાર પ્રદેશની મોટાભાગની નોકરીની તકો અને કચેરીની જગ્યા ધરાવે છે. સેનચ્યૂરી સીટી, બેલ્લાવીલ્લે/ટ્યગેર પટ્ટી અને ક્લારેમોન્ટ કમર્શિયલ નોડ (વ્યાપારી સ્થળો) સારી રીતે પ્રતિષ્ઠિત છે અને તેમાં ધણી કચેરીઓ અને નિગમોના વડામથકો આવેલા છે. શહેરમાં વિમા કંપનીઓ, છૂટક વેચાણ સમૂહો, પ્રકાશકો, ડિઝાઇન હાઉસીસ, ફેશન ડિઝાઇનરો, શીપીંગ કંપનીઓ, પેટ્રોકેમીકલ કંપનીઓ, સ્થપતિઓ અને જાહેરાત કચેરીઓની મોટા ભાગની કંપનીઓના વડામથક અહીં આવેલા છે.

મોટા ભાગની નીપજનો વેપાર કેપ ઓફ ટાઉનના બંદર કે કેપ ટાઉન આંતરાષ્ટ્રિય હવાઇ મથક દ્વારા થાય છે. કેપ ટાઉનમાં મોટા ભાગની જહાજ બનાવતી કંપનીઓની કચેરીઓ અને ઉત્પાદન સ્થળો છે.^[૧૭] આ પ્રાન્તની દેશ માટે ઊર્જાના વિકાસ કેન્દ્ર તરીકે ગણના થાય છે, અત્યારનું કોર્બેર્ગ ન્યૂક્લિયર પાવર મથક પશ્ચિમ કેપની જરૂરિયાતો માટે ઊર્જા પૂરી પાડે છે. હાલમાં, તેલ શોધનારાઓએ એટલાન્ટીક સમુદ્રના સાગર કિનારે તેલ અને પ્રાકૃતિક ગેસની શોધ કરી છે.^[૧૮]

સાઉથ આફ્રિકામાં પશ્ચિમ કેપ એક મહત્વનો પ્રવાસી પ્રદેશ છે પ્રવાસન ઉદ્યોગના હિસાબ માટે પ્રાન્તનું જીપીડી (GDP) 9.8% છે અને પ્રાન્તના કામ કરતા 9.6% માણસોને તે નોકરી આપે છે. 2004માં, 1.5 મિલિયન આંતરાષ્ટ્રીય પ્રવાસીઓએ આ વિસ્તારની મુલાકાત લીધી છે.^[૧૯]

કેપ ટાઉનમાં ખાણકામ ઉદ્યોગ પાછલા 6 વર્ષોથી તેજી જોઇ રહ્યો છે. 2002થી 6000 ખાણમજૂરોને ખાણકામ ઉદ્યોગમાં નોકરી મળી છે. ^{[સંદર્ભ આપો]}

આ શહેરને હાલમાં સાઉથ આફ્રિકામાં સૌથી વધુ વેપારી સાહસ ખેડનાર શહેરનું નામ આપવામાં આવ્યું છે, વ્યાપારની તકોની સંભાવના સરેરાશ રાષ્ટ્રના વ્યાપારની તકો કરતા કેપેટોનીયસના દર મુજબ ત્રણ ધણી વધારે છે. જેમની ઉંમર 18-64ની વચ્ચે છે તે 190% નવો વ્યાપાર કરવાની લક્ષ્યને અનુસરે છે, જ્યારે જ્હોનિસબર્ગમાં, સમાન વસ્તી સમુહ 60% થી વધુ જ રાષ્ટ્રીય સરેરાશ મુજબ નવો વ્યાપાર કરવાનું પસંદ કરે છે.^[૨૦]

પર્યટન

કેપ ટાઉન એક માત્ર દક્ષિણ આફ્રિકાનું જ સૌથી જાણીતું આંતરાષ્ટ્રીય પ્રવાસી સ્થળ નથી પણ આફ્રિકાનું પણ છે. આ માટે જવાબદાર છે તેનું સુંદર વાતાવરણ, પ્રાકૃતિક પાશ્વભૂમિ અને સારી રીતે વિકસિત કરાયેલ કાયમી બાંધકામની રચના. આ શહેરમાં કેટલાક પ્રસિદ્ધ પ્રાકૃતિક લક્ષણો છે જે પ્રવાસીઓને તેની તરફ આકર્ષે છે, જેમાં સૌથી નોંધનીય છે ટેબલ માઉન્ટ,^[૨૧] જે ટેબલ માઉન્ટેન રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનના મોટા ભાગમાં રચાયેલું છે અને સીટી બાઉલના પાછલા વિસ્તારના અંતમાં આવેલું છે. પર્વતની ટોચ પર પહોંચવા માટે તમારે કાં તો પદયાત્રા કરવી પડે, કે પછી ટેબલ માઉન્ટેન કેબલને લેવી પડે.કેપ પોઇન્ટ કેપ પેનીન્સુલાના અંતમાં આવેલું છે જેને જોરદાર ભૂશિર તરીકે ગણવામાં આવે છે.^[૨૨] ધણા પ્રવાસીઓ ચેપમેન્સ પીક ડ્રાઇવ સુધી પણ ગાડી ચલાવીને જાય છે, જે એક સાંકડો રસ્તો છે જે નોરર્ધોર્ક અને હોયુટ ખાડીને જોડે છે. આ રસ્તાથી પ્રવાસીઓ એટલાન્ટીક સમુદ્ર અને પાસેના પર્વતોનો નજરો જોઇ શકે છે. તેવું પણ શક્ય છે કે કે તમે કાં તો પદયાત્રા કે ગાડી ચલાવેને સિંગલ ટેકરી પર જાઓ, જેથી સીટી બાઉલ અને ટેબલ પર્વતનું નિરીક્ષણ કરી શકો.^[૨૩]

ધણા પ્રવાસીઓ કેપ ટાઉનના સાગરતટોની પણ મુલાકાત લે છે, જેમાં સ્થાનિક રહેવાસીઓને કારણે જાણીતા છે.^[૨૪] શહેરની અજોડ ભૂગોળના કારણે, એક દિવસમાં કેટલાક અલગ અલગ સાગર કિનારાઓ જોવા શક્ય છે, અને આ પ્રત્યેક સાગર કિનારો અલગ પાશ્વભૂમિ અને હવામાન ધરાવે છે. કેપની પાણી મર્યાદાના માધ્યમથી ઠંડાથી સૌમ્ય વચ્ચે રહે છે, શહેરની બંન્ને બાજુઓ વચ્ચે આ તફાવત નાટકીય છે. એટલાન્ટીક સીબોર્ડ સરેરાશ વાર્ષિક પાણીનું તાપમાન કેલિફોર્નિયાના સાગરતટોની આસપાસ 13 °C (55 °F) ભાગ્યે જ વધારે હોય છે, ફોલ્સ ખાડી સાગરતટ ખૂબ જ ગરમ હોય છે, સામાન્યરીતે વાર્ષિક 16 and 17 °C (61 and 63 °F) આટલાની વચ્ચે હોય છે. ઉત્તરી ભૂમધ્ય સમુદ્રના પ્રદેશથી અને પાણીનું તાપમાનમાં ખુબ જ સમાનતા છે (ઉદાહરણ માટે નાઇસ). ઉનાળામાં, ફોલ્સ ખાડીનું પાણી સરેરાશ થોડુંક 20 °C (68 °F), 22 °C (72 °F) સમાન ઊંચાઇ સાથે. દક્ષિણના દરિયામાંથી નીકળતા બેન્ગુલે કરંટના કારણે એટલાન્ટીક તટ પર આવેલા સમુદ્ર કિનારાઓનું પાણી ખુબ જ ઠંડુ હોય છે, એ જ રીતે ફોલ્સ ખાડીના દરિયા કિનારાઓના પાણી લગભગ 10 °C જેટલા ગરમ હોઇ શકે છે કારણકે આ પાણી પર અગુલ્હાસ કરંટનો પ્રભાવ હોય છે, અને દક્ષિણ પૂર્વીય પવનની સપાટીને ગરમ કરવાની અસરના કારણે પણ આમ બને છે ^[૨૪]બંન્ને સાગરતટો સમાન પણે લોકપ્રિય છે, જો કે ક્લીફ્ટોનના સંપન્ન સાગર કિનારાઓ અને એટલાન્ટીક તટ પર અન્ય જગ્યાઓને ઉપહાર ગૃહ અને કેફે વડે વધુ સારી રીતે વિકસિત કરવામાં આવી છે, ખાસ કરીને કેમપ્સ બેનો સમુદ્ર કિનારો જ્યાં વાઇબ્રન્ટ ઉપહારગૃહોની પટ્ટી અને સુલભ બાર આવેલા છે. સીમોન શહેરની પાસે આવેલો બોયુલ્ડેર્સ સાગર કિનારો ત્યાંના આફ્રિકન પેન્ગ્વિનની વસાહતના કારણે પ્રસિદ્ધ છે.^[૨૫] અહીં સર્ફીંગ ખુબ જ લોકપ્રિય છે અને આ શહેરમાં દર વર્ષે રેડ બુલ બીગ વેવ આફ્રિકા નામની સર્ફીંગ હરીફાઇનું આયોજન કરે છે.આ શહેરમાં કેટલાક નોંધનીય સંસ્કૃતિક આકર્ષણો આવેલા છે. વિક્ટોરિયા & અલ્ફ્રેડ વોટરફન્ટ, કેપ ટાઉનના બંદરની ગોદીઓના ટોચ ભાગ પર બાંધેલા આ ઇમારત, પ્રવાસી આકર્ષણ તરીકે શહેરનું સૌથી વધુ વખત મુલાકાત લીધેલ સ્થળ છે.

આ શહેરનું સૌથી લોકપ્રિય ખરીદી સ્થળ પણ છે, જેમાં હજારો દુકાનો અને ટુ ઓશન માછલી ઘર પણ છે.^[૨૬]^[૨૭] V&Aના આકર્ષણના એક ભાગ, તે એ છે કે બંદરમાં કામકાજ ચાલુ રહેતું હોય છે અને મુલાકાતીઓ જહાજને અંદર આવતા અને બહાર જતા જોઇ શકે છે, જે સ્થાનિક રીતે જાણીતું છે. V&A નેલ્સન મંડેલા ગેટવેનો પણ યજમાન છે, જેનાથી રોબ્બેન ટાપુ માટે હોડીઓ રવાના થાય છે.^[૨૮] V&Aથી એક હોડી લઇને હોયુટ ખાડી, સીમોનના શહેર અને કેપ ફર સીલ વસાહાતોના સીલ અને ડુઇકેર ટાપુઓ તરફ જઇ શકાય છે. કેટલીક કંપનીઓ કેપ ફ્લેટ્સ, એક સૌથી વધુ મિશ્ર રંગની ચામડીવાળી વસાહત, અને ખાયેલેટીશા, એક સૌથી વધુ કાળા લોકોની વસાહતની સફર કરાવવાની પણ તૈયારી બતાવે છે. એક વિકલ્પ તરીકે કેપ ટાઉનના વસાહતોમાં એક રાત માટે તમે સૂઇ પણ શકો છો. અહીં કેટલાક બી&બીએસ (B&Bs) છે જ્યાં તમે એક સલામત અને સાચી આફ્રિકન રાત્રિ પસાર કરી શકો છો.^[૨૯]કેપ ટાઉન તેના સ્થાપત્ય વારસા માટે પ્રસિદ્ધ છે, અને વિશ્વની ઊંચી ગીચતાની કેપ ડચ શૈલીની ઇમારતો અહીં આવેલી છે. કેપ ડચ શૈલીમાં, નેધરલેન્ડ, જર્મની અને ફ્રાન્સની સ્થાપત્ય પરંપરાઓનું જોડાણ કરવામાં આવે છે, જે કૉન્સ્ટન્ટીઆ, કેન્દ્રીય વ્યાપારી જિલ્લામાં આવેલી જૂની સરકારી ઇમારતો, અને લોન્ગ સ્ટ્રીટમાં મોટા ભાગે જોવા મળે છે.^[૩૦]^[૩૧] વાર્ષિક કેપ ટાઉન મિન્સ્ટ્રલ કાર્નિવલ, જેનું જાણીતું ઍફ્રિકાન્સ નામ કાપસે કલોપ્સે છે, એક વિશાળ મિન્સ્ટ્રલનો ઉત્સવ છે જે દર વર્ષે જાન્યુઆરી 2 કે "ટવેબે નુવે જાર " (ઍફ્રિકાન્સ: બીજું નવું વર્ષ)ના દિવસે ઉજવાય છે. મિન્સ્ટ્રલની કૂચમાં હરીફ ટુકડીઓ ભડકીલા રંગના પોશાકો પહેરે છે, કે પછી રંગીન છત્રી કે કોઇ સંગીત વાદ્યોને વગાડે છે. આર્ટસ્કેપ થીયેટર સેન્ટર કેપ ટાઉનનું મુખ્ય કળાઓને ભજવવાનું સ્થળ છે.

કેપ ટાઉનની પરિવહન પ્રણાલી બાકીના દક્ષિણ આફ્રિકાથી જોડાયેલી છે; તે પ્રાન્તમાંથી અન્ય જગ્યાઓના ગેટવે તરીકેની સેવા પૂરી પાડે છે. શહેરથી એક દિવસના પ્રવાસ તરીકે કેપ વાઇનલેન્ડ અને ખાસ કરીને સ્ટેલ્લાન્બોચ, પાર્લ અને ફ્રાન્સછોક શહેરોમાં જઇને ત્યાંના જોવાલાયક સ્થળો જોવા અને વાઇનને ચાખવા જવું ખુબ લોકપ્રિય છે.^[૩૨]^[૩૩] વ્હેલને જોવી તે પ્રવાસીઓમાં ખુબ જ લોકપ્રિય છે: સોર્ધન રાઇટ વ્હેલ અને હમ્પબેક વ્હેલ સંવર્ધનના સમયે (ઓગસ્ટ થી નવેમ્બર) સાગર કિનારાની પાસે જોવા મળે છે અને બ્રાયડેની વ્હેલો અને કિલર વ્હેલ વર્ષના કોઇ પણ સમયે જોવો મળી શકે છે.^[૩૪] તેની નજીકનું શહેર હેર્માનુસ તેના વ્હેલ ઉત્સવ માટે પ્રસિદ્ધ છે, પણ ફોલ્સ ખાડીમાં પણ વ્હેલને જોઇ શકાય છે.^[૩૪] હેવીસીડેની ડોલ્ફિનો અમુક જ પ્રદેશ મળી આવતી હોવાને કારણે કેપ ટાઉનના ઉત્તરી સાગર તટમાં તેને જોઇ શકાય છે; ડસ્કી ડોલ્ફિનો પણ તે જ સાગર કિનારા પર જીવે છે અને કેટલીકવાર રોબ્બેન ટાપુમાં હોડીમાંથી તેઓને જોઇ શકાય છે.^[૩૪]2004માં લગભગ 1.5 મિલિયન પ્રવાસીઓએ કેપ ટાઉનની મુલાકાત લીધી હતી, જેણે કુલ આર (R) 10 મિલિયનની વાર્ષિક આવક લાવી હતી.^{[સંદર્ભ આપો]}2006 વર્ષ માટે કરેલી આગાહી મુજબ 1.6 મિલિયન પ્રવાસીઓ કુલ આર (R) 12 બિલિયનો ખર્ચો કરશે તેવી અપેક્ષા સેવાઇ હતી.^[કોણ?] પ્રવાસીઓના રહેવાના સૌથી લોકપ્રિય સ્થળોમાં આ મુજબ ળોનો સમાવેશ થાય છે કેમપ્સ ખાડી, સી પોઇન્ટ, વી&એ (V&A) વોટરફોન્ટ, સીટી બાઉલ, હોયુટ ખાડી, કૉન્સ્ટન્ટ, રોન્ડેબોસ્ચ, ન્યૂલેન્ડ્સ, સોમેરેસ્ટ પશ્ચિમ, હેર્માનુસ અને સ્ટેલ્લાનબોસ્ચ.^[૩૫]હાલમાં કેપ ટાઉનમાં રહેવાની ક્ષમતા 2690 સ્થાપનામાં 60,000 પથારીઓ (29, 800 ઓરડાઓ)જેટલી છે, જે તમામ દક્ષિણ આફ્રિકાના શહેરોમાં સૌથી વધારે છે.

સંચાર વ્યવસ્થા અને માધ્યમ

આ શહેરમાં કેટલાક છાપાઓ, સામાહિકો અને મુદ્રણ સુવિધાઓની કચેરીઓ આવેલી છે. આ શહેરમાં ઇન્ડિપેન્ડન્ટ ન્યૂઝ એન્ડ મીડિયા એક મહત્વના અંગ્રેજી ભાષાના છાપાઓને પ્રસિદ્ધ કરે છે જેના નામ છે, કેપ અર્ગુસ અને કેપ ટાઇમ્સ . નાસપેર્સ, એ દક્ષિણ આફ્રિકાની સૌથી મોટી મીડિયા પેઢીઓનું સંગઠિત મંડળ છે જે, ડાઇ બુર્ગેર પ્રસિદ્ધ કરે છે, જે મહત્વ આફ્રિકન્સ ભાષાવાળું સમાચારપત્ર છે.^[૩૬] કેપ ટાઉન પાસે ધણા સ્થાનિક સમુદાયિક સમાચારપત્રો છે. અંગ્રેજીમાં કેટલાક મોટા સામુદાયિક સમાચારપત્રો આ પ્રમાણે છે, એથલોનમાંથી એથલોન ન્યૂઝ , કૉન્સ્ટન્ટીઆબર્ગમાંથી ધ એટલાન્ટીક સન , ધ કોન્સ્ટન્ટીઆબર્ગ બુલેટીન , બેલવીલ્લેમાંથી ધ સીટી વિઝન , ફોલ્સ ખાડીમાંથી ધ ફોલ્સ બે ઇકો , હેલ્ડેરબર્ગમાંથી ધ હેલ્ડેરબર્ગ સન , મીચેલ્સ પ્લેનમાંથી ધ પ્લેન્સમેન , હ્યોટ ખાડીમાંથી ધ સેન્ટીનેલ ન્યૂઝ્સ , દક્ષિણ પેનેન્સુલામાંથી ધ સોર્ધન મેલ , દક્ષિણ ઉપનગરોમાંથી સોર્ધન સબર્બ્ડ ટાટલર , ટેબલ વ્યૂહમાંથી ટેબલ ટોક અને ટાયગરવેલી/ડુર્બનવેલીમાંથી ટાગરટોક . ઍફ્રિકાન્સની ભાષાના સામુદાયિક સમાચારપત્રોમાં લાન્ડબો બુર્ગેર અને ધ ટાયગરબુર્ગેર નો સમાવેશ થાય છે. વુકની, કેપ ફ્લેટ્સ આધારિત પ્રકાશન ખોસા ભાષામાં પ્રકાશિત થાય છે.^[૩૭]

કેપ ટાઉન આકાશવાણી માધ્યમોનું કેન્દ્ર છે અને કેટલાક રેડિયો સ્ટેશનો માત્ર શહેરની અંદર પ્રસારિત થાય છે. 94.5 કેએફએમ (Kfm) (94.5 એમએચઝેડ (MHz) એફએમ (FM)) અને ગુડ હોપ એફએમ (FM) (94–97 એમએચઝેડ (MHz) એફએમ (FM)) મોટાભાગે પોપ સંગીત વગાડે છે. હાર્ટ એફએમ (FM) (104.9 એમએચઝેડ એફએમ (MHz FM)), પહેલાનું P4 રેડિયો, જેઝ અને R&B સંગીત વગાડે છે, જ્યારે ફાઇન મ્યુઝિક રેડિયો (101.3 એફએમ (FM)) પરંપરાગત સંગીત અને જેઝ વગાડે છે. બુશ રેડિયો એક સામુદાયિક રેડિયો મથક(89.5 એમએચઝેડ એફએમ (MHz FM) ) છે. વોઇઝ ઓફ ધ કેપ (95.8 એમએચઝેડ એફએમ (MHz FM)) અને કેપ ટોક (567 કેએચઝેડ (kHz) એમડબલ્યુ(MW)) શહેરના મુખ્ય વાતચીતના રેડિયો મથકો છે.^[૩૮] કેપ ટાઉનની વિદ્યાપીઠ પણ પોતાનો રેડિયો મથક ચલાવે છે, યુસીટી (UCT)રેડિયો (104.5 એમએચઝેડ એફએમ (MHz FM)).એસએબીસી (SABC) (સાઉથ આફ્રિકા બોર્ડકાસ્ટીંગ કોર્પોરેશન)ની સી પોઇન્ટ ખાતે સેટેલાઇટ સ્ટુડિયોની સ્થાપના તેની આ શહેરમાં નાનકડી હાજરીને બતાવે છે. જોકે ઈ.ટીવીની હાજરી અહીં મોટા પ્રમાણમાં છે, ગાર્ડન્સમાં લોન્ગલુફ સ્ટુડિયો ખાતે તેની એક મોટી ઇમારત આવેલી છે. શહેરમાં એમ (M)-નેટને આધાર સામગ્રી સાથે યોગ્ય રીતે રજૂ નથી કરાઇ. કેપ ટાઉન ટીવી એક સ્થાનિક ટીવી મથક છે, જેને અનેક સંસ્થાઓ દ્વારા ટેકો પૂરો પાડવામાં આવ્યો છે અને મુખ્યત્વે દસ્તાવેજી ચિત્રપટોને તેમાં દેખાડવામાં આવે છે. શહેરમાં અનેક નિર્માણ કંપનીઓ અને તેઓની સહાયક ઉદ્યોગો આવેલા છે, જે મોટા ભાગના દરિયાપારની જાહેરાતો, મોડલ શૂટ, ટીવી-શ્રેણી અને ચિત્રપટોના નિમાર્ણને ટેકો પૂરો પાડે છે.^[૩૯] સ્થાનિક મીડિયા માળખું મુખ્યત્વે જ્હોનિસબર્ગમાં આવેલું છે.

રમત-ગમત

સ્થળ	રમત-ગમત	ક્ષમતા	ક્લબ (એસ)
કેપ ટાઉન સ્ટેડિઅમ	ફૂટબોલ/રગ્બિ	69,070	એન/એ (N/A)
ન્યૂલેન્ડ ક્રિકેટ મેદાન	ક્રિકેટ	25,000	કેપ કોબ્રાસ, પશ્ચિમ પ્રાન્ત ક્રિકેટ
ન્યૂલેન્ડ રગ્બિ સ્ટેડિઅમ	રગ્બિ	47,000	સ્ટ્રોમર્સ, પશ્ચિમ પ્રાન્ત
ઓથલોન સ્ટેડિઅમ	ફૂટબોલ	24,000	સાન્ટોસ ફૂટબોલ ક્લબ
ફીલીપ્પી સ્ટેડિઅમ	ફૂટબોલ	5,000	એજક્સ CT
બેલવીલ્લે વેલોડ્રોમ	સાયક્લિંગ (ટ્રેક)	3,000	પશ્ચિમ પ્રાન્ત સાયક્લિંગ
હાર્ટલેયવાલે હોકી કેન્દ્ર	મેદાનની હોકી	2,000	પશ્ચિમ પ્રાન્તની હોકી
ટ્રફહોલ સ્ટેડિઅમ	સોફ્ટબોલ	3,000	પશ્ચિમ પ્રાન્ત સોફ્ટબોલ
ગુડ હોપ કેન્દ્ર	વિવિધ અંત:ગૃહ રમતો	6,000	વિવિધ
રોયલ કેપ યાચ ક્લબ	વહાણ ચલાવવું	એન/એ (N/A)	રોયલ કેપ યાચ કલ્બ
ગ્રાન્ડ વેસ્ટ અરીના	વિવિધ	6,000	એન/એ (N/A)
ગ્રીન પોઇન્ટ વ્યાયામ રમતોનું સ્ટેડિઅમ	વ્યાયામ રમતો, ફૂટબોલ	5,000	એન/એ (N/A)
ન્યૂલેન્ડ્સ સ્વીમિંગ પૂલ	સ્વીમિંગ/વોટર પોલો/ડ્રાઇવીંગ	2,000	ડબલ્યુપી (WP) એક્વેટિક્સ
ઓટશુમાન્ટો/બેર્ગ નદીનો પુલ	રોવીંગ/કાનોઇ-કાયાક	એન/એ (N/A)	એન/એ (N/A)

ક્રિકેટ, એસોશિએશન ફૂટબોલ, સ્વીંમીંગ (તરવું), અને રગ્બિ યુનિયનએ કેપ ટાઉનના સૌથી લોકપ્રિય રમતોમાં છે જેમાં લોકો હિસ્સો લે છે.^[૪૦] રગ્બિ યુનિયનમાં, કેપ ટાઉન પશ્ચિમ પ્રાન્તના ભાગનું ઘર છે, જે ન્યૂલેન્ડ્સ સ્ટેડિઅમ ખાતે રમે છે અને કુર્રી કપમાં હરીફાઇ કરે છે. વધુમાં, દક્ષિણ હેમીસ્ફેરેની સુપર 14 હરીફાઇમાં સ્ટ્રોમર્સ સાથે મળીને પશ્ચિમ પ્રાન્તના ખેલાડીઓ (વેલ્લીનગટના બોલેન્ડ કેવલિઅર્સમાંથી કેટલાક ખેલાડીઓની સાથે) ભાગ લીધો હતો. કેપ ટાઉન નિયમિતરીતે રાષ્ટ્રીય ટીમ, સ્પ્રીંગબોક્સનું યજમાન બને છે, અને 1995 રગ્બિ વિશ્વ કપના આયોજન વખતે ધણી હરીફાઇ જેમાં એક સેમી ફાઇનલ પણ સામાવિષ્ટ છે તેનું પણ તે યજમાન બન્યું હતું.

એસોશિએશન ફુટબોલ, જે દક્ષિણ આફ્રિકામાં સોકર તરીકે વધુ સારી રીતે ઓળખાય છે, તે પણ લોકપ્રિય છે. દક્ષિણ આફ્રિકાના પ્રમિઅર લીગમાં, કેપ ટાઉનમાંથી બે કલ્બો પ્રમિઅર સોકર લીગ પીએસએલ (PSL)માં રમે છે. આ જૂથોના નામ છે એજેક્સ કેપ ટાઉન અને સાન્ટોસ છે, જેમાંથી એજેક્સ કેપ ટાઉનની રચના 1999ના સેવન સ્ટાર અને કેપ ટાઉન સ્પુર્સ જોડાણના કારણે થઇ હતી. દક્ષિણ આફ્રિકામાં થનાર એફઆઇએફએ (FIFA) 2010 વિશ્વ કપની કેટલીક હરિફાઇઓના સ્થળોમાં પણ કેપ ટાઉનનું નામ છે,^[૪૧] જ્યાં અન્ય હરીફાઇઓ સાથે સેમી ફાઇનલ પણ સમાવિષ્ટ છે. મુખ્ય શહેરમાં એક નવી 70,000 બેઠકોના ક્રીંડાગણની ઇમારત ગ્રીન પોઇન્ટ વિસ્તારમાં છે જેનું નામ ગ્રીન પોઇન્ટ સ્ટેડિયમ છે.

ક્રિકેટમાં, ન્યૂલેન્ડ ક્રિકેટ મેદાન ખાતે કેપ કોબ્રાસ કેપ ટાઉનનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. પશ્ચિમ પ્રાન્ત ક્રિકેટ અને બોલેન્ડ ક્રિકેટ જૂથોના એકત્રીકરણના પરિણામે આ જૂથની રચના થઇ છે. આ લોકો સુપરસ્પોર્ટ અને સ્ટાન્ડર્ડ બેંક કપ શ્રેણીમાં ભાગ લે છે. ન્યૂલેન્ડ્સ ક્રિકેટ મેદાન નિયમિત પણે આંતરાષ્ટ્રિય હરિફાઇઓનું આયોજન કરતી રહે છે.

કેપ ટાઉને ઓલમ્પિક મહત્વકાંક્ષાઓ છે: કેપ ટાઉનને તેવા પાંચ ઉમેદવારોમાંથી એક હતું જેને આઇઓસી (IOC) દ્વારા 2004 ઉનાળાની ઓલમ્પિક માટે અધિકૃત ઉમેદવારી માટે ઝપલાવવા માટે છેવટની યાદીમાં ઉમેરવામાં આવ્યું હતું. જોકે તે રમતો અંતમાં એથેન્સમાં ગઇ, અને કેપ ટાઉન ત્રીજા સ્થાને આવ્યું. 2020 ઉનાળાના ઓલમ્પિક રમતો માટે દક્ષિણ આફ્રિકાના બોલી શહેર તરીકેની નિમણૂકમાં કેપ ટાઉનનું નામ દક્ષિણ આફ્રિકા ઓલમ્પિક સમિતિ કરે તેવી માંગણી કેપ ટાઉને કરી છે તેવા પણ કેટલાક અનુમાન છે.^[૪૨]

રમતોની કાર્યક્રમો

Further information: List of sports events in Cape Town

મહત્વની રાષ્ટ્રીય અને આંતરાષ્ટ્રિય રમતોના કાર્યક્રમો અંગે કેપ ટાઉન શહેરને યજમાન તરીકે વિશાળ અનુભવ છે.

કેપ અર્ગુસ પીક 'એન પે સાયકલ ટુર વિશ્વની વિશાળ વ્યક્તિગત સમયની સાયકલ દોડ– છે અને તેવી પહેલી ધટના છે જે યુરોપની બહાર થઇ હોય જેમાં આંતરાષ્ટ્રિય સાયકલીંગ યુનીયનની ગોલ્ડન બાઇક શ્રેણીઓ પણ સમાવિષ્ટ છે. તેમાં લગભગ 35 000 સાયકલ ચલાવનારાઓ કેપ ટાઉનની આસપાસનો 109 kmનો રસ્તો પર સાયકલ ચલાવવાનો પ્રયાસ કરે છે. અબ્સા કેપ એપિક તે વિશ્વમાં સૌથી લાંબો સંપૂર્ણ રીતે મરામત કરેલો પર્વત છે જે દોડ માટે બાઇક સ્ટેજ ઉપલબ્ધ કરાવે છે.

કેપ ટાઉન કેટલીક નોંધનીય ઘટનાઓમાં યજમાન બન્યું છે જેમાં 1995 રગ્બિ વિશ્વ કપ, 2003 ICC ક્રિકેટ વિશ્વ કપ, અને વિવિધ રમતોની વિશ્વ હરિફાઇ જેવી કે વ્યાયામ રમતો, ફેન્સીંગ, વજન ઉપાડવું, હોકી, સાયકલીંગ, કનોઇંગ, જીમનાસ્ટીક અને અન્યનો સમાવેશ થાય છે.

11 જૂન થી 11 જુલાઇ 2010 સુધી, 2010 એફઆઇએફએ (FIFA) વિશ્વ કપનું યજમાન શહેર કેપ ટાઉન છે, જેનાથી તેના પ્રોફાઇલમાં મોટા કાર્યક્રમોનું આયોજન કરનાર શહેર તરીકે વધારો થયો છે. તે 2009 ઇન્ડિયન પ્રિમિયર લીગ ક્રિકેટ હરીફાઇના અજમાન શહેરોમાંની પણ એક હતી.

શિક્ષણ

કેપ ટાઉનમાં સાર્વજનિક પ્રારંભિક અને માધ્યમિક શાળાઓ પશ્ચિમ કેપ શિક્ષણ વિભાગ દ્વારા ચાલે છે. આ પ્રાન્તિક વિભાગ સાત તાલુકાઓમાં વિભાજીત છે. આમાંથી ચાર મેટ્રોપોલ જિલ્લાઓ– છે મેટ્રોપોલ કેન્દ્રીય, ઉત્તર,દક્ષિણ, અને પૂર્વ– શહેરના વિવિધ વિસ્તારોનો સમાવેશ થાય છે.^[૪૩] કેપ ટાઉનમાં, ધાર્મિક અને બિનસાંપ્રદાયિક એમ બંન્ને રીતની, ધણી ખાનગી શાળાઓ પણ છે.

ત્રીજી કક્ષાનું શિક્ષણ

કેપ ટાઉનમાં સારી રીતે વિકસાવેલ ઉચ્ચસ્તરીય શિક્ષણ પ્રણાલીવાળી સાર્વજનિક વિદ્યાપીઠો આવેલી છે. કેપ ટાઉનમાં ત્રણ સાર્વજનિક વિદ્યાપીઠો પોતાની સેવા આપે છે: કેપ ટાઉન વિદ્યાપીઠ (યુસીટી (UCT)), પશ્ચિમ કેપની વિદ્યાપીઠ (યુડબલ્યુસી (UWC)) અને કેપ પેનીન્સુલા ટેકનોલોજીની વિદ્યાપીઠ (સીપીયુટી (CPUT)). આ ઉપરાંત, સ્ટેલ્લાન્બોસ્ચ વિદ્યાપીઠ, જે શહેરમાં નથી આવેલી પણ શહેરની પાસે છે, આ વિદ્યાપીઠ સીટી બાઉલથી 50-કિલોમીટરના અંતરે આવેલી વિદ્યાપીઠ છે અને તેમાં વધારાના કેમ્પસ પણ છે, જેવા કે ટાયગરબર્ગ ફેકલ્ટી ઓફ હેલ્થ સાયન્સ અને બેલ્લવીલા બિઝનેસ પાર્ક.

દક્ષિણ આફ્રિકાની આ બંન્ને વિદ્યાપીઠો કેપ ટાઉનની વિદ્યાપીઠ અને સ્ટેલ્લેન્બોસ્ચ વિદ્યાપીઠ આગળ પડતી વિદ્યાપીઠો છે. તેની પાછળ કારણ તે છે કે આ સંસ્થાઓને જાહેર અને ખાનગી એમ બંન્ને ક્ષેત્રો તરફથી સંપન્ન નાણાકીય ફાળો મળતો રહે છે માટે. UCT એક અંગ્રેજી ભાષા બોલતી સંસ્થા છે. તેમાં લગભગ 21,000 વિદ્યાર્થીઓ અને જેના MBA પ્રોગ્રોમને 2006ના નાણાકીય ટાઇમ્સ 51મો હોદ્દો આપ્યો હતો.^[૪૪] યુસીટી (UCT) આફ્રિકાની સૌથી ઊંચા હોદ્દાવાળી વિદ્યાપીઠ સાથે જ, તે આફ્રિકા એકમાત્ર એવી વિદ્યાપીઠ છે જે વિશ્વની ટોચની 200 વિદ્યાપીઠોની સૂચિમાં 146મો નંબર ધરાવે છે^{[સંદર્ભ આપો]}. જ્યારથી આફ્રિકન રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ સત્તામાં આવી છે ત્યારથી, પશ્ચિમ કેપ વિદ્યાપીઠમાં કેટલાક બંધારણીય ફેરફાર થયા છે જેવા કે, પરંપરાગત ગોરો ન હોય તેવી વિદ્યાપીઠોની વધુ નાણાકીય સહાય આપવી, જેનાથી પશ્ચિમ કેપની વિદ્યાપીઠને ફાયદો થયો.^[૪૫]^[૪૬]જાન્યુઆરી 1, 2005ના રોજ, સાર્વજનિક કેપ પેનીન્સુલાની ટેકનોલોજીની વિદ્યાપીઠ કે જેની રચના, બે અલગ અલગ સંસ્થાઓ કેપ ટેકનીકોન અને પેનીન્સુલા ટેકનીકોનના – જોડાણ ના કારણે થઇ હતી. આ નવી વિદ્યાપીઠ મુખ્યત્વે અંગ્રેજીમાં શિક્ષણ આપે છે, જો કે કોઇ વ્યક્તિ કોઇ પણ અધિકૃત આફ્રિકન ભાષાઓમાં આ અભ્યાસક્રમોને લઇ શકે છે. આ સંસ્થા મોટે ભાગે રાષ્ટ્રીય ડિપ્લોમાના એવોર્ડસ આપે છે.

પરિવહન

હવાઇ માર્ગ

કેપ ટાઉન આંતરાષ્ટ્રીય હવાઇ મથક દેશી અને આંતરાષ્ટ્રિય એમ બંન્ને વિમાનો માટે પોતાની સેવા પૂરી પાડે છે. તે દક્ષિણ આફ્રિકાનું બીજું સૌથી વિશાળ હવાઇ મથક છે અને કેપ પ્રદેશના પ્રવાસીઓ માટે એક મહત્વના ગેટવે તે તરીકે સેવા આપે છે. કેપ ટાઉનથી દક્ષિણ આફ્રિકાના મોટા ભાગના શહેરોની સીધા વિમાનોની સાથે જ અનેક આંતરાષ્ટ્રીય જગ્યાઓ પર ઉડતા વિમાનો પણ છે.^[૪૭]

કેપ ટાઉન આંતરાષ્ટ્રીય હવાઇ મથકે હાલમાં એક નવી કેન્દ્રીય મથકની ઇમારતને ખુલ્લી કરી જે 2010 એફઆઇએફએ (FIFA) વિશ્વ કપ વખતે અનુમાન મુજબ પ્રવાસન વધવાથી ઉત્પન્ન થનાર વધારાની હવાઇ અવજવરની વ્યવસ્થા માટે વિકસાવવામાં આવી હતી.^[૪૮] અન્ય નવીનકરણમાં કેટલાક નવા વિશાળ વાહનો ઊભા રાખવાના ગરાજો, દેશી પ્રયાણ મથકને ફરીથી સમુ કરવું, એક નવી ઝડપી પરિવહન બસ પ્રણાલીના મથક અને એક નવા ડબલ-ડેકર માર્ગ પદ્ધતિ સમાવિષ્ટ છે. હવાઇ મથકની માલ લઇ જવાની સુવિધાઓને પણ વિસ્તારવામાં આવી છે અને અનેક વિશાય ખાલી જગ્યાઓને કચેરીના સ્થળ અને વીશી તરીકે વિકસાવવામાં આવી છે.

આફ્રિકાના આગળ પડતા હવાઇ મથકો તરીકે વિશ્વ પ્રવાસ પુરસ્કારના અન્ય વિજેતાઓમાં કેપ ટાઉન આંતરાષ્ટ્રીય હવાઇ મથકનું પણ નામ આવે છે.^[૪૯]

સમુદ્ર

કેપ ટાઉનની બંદર શહેર તરીકેની લાંબી પરંપરા છે. ટેબલ ખાડીમાં આવેલું કેપ ટાઉનનું બંદર, શહેરનું મુખ્ય બંદર છે, જે સીધેસીધું ઉત્તરના કેન્દ્રીય વ્યાપારી જિલ્લા પર સીથ સ્થિત છે.દક્ષિણ એટલાન્ટિકના વહાણો માટે આ બંદર એક કેન્દ્ર સમાન છે તે વિશ્વના સૌથી પ્રવૃત કોરિડોર્સની જગ્યાએ આવેલું છે. તે એક પ્રવૃત માલ ભરનાર બંદર છે, જે ડરબન બાદ દક્ષિણ આફ્રિકામાં બીજા નંબરે આવે છે. 2004માં, તેને 3,161 જહાજો અને 9.2 મિલિયન ટનના કાર્ગોને હાથે ધર્યા હતા.^[૫૦]

કેપ પેનીન્સુલાના કિનારે આવેલ ફોલ્સ ખાડીનું સીમોનના ટાઉન બંદર પર દક્ષિણ આફ્રિકા નૌકાદળનું મુખ્ય મથક આવેલું છે. 2009માં કેપ ટાઉનના બંદરે (ખાસ કરીને વી &એ (V&A) વોટરફન્ટ) વિશ્વભરના સમાચાર માધ્યમોનું ધ્યાન ત્યારે ખેચ્યું જ્યારે તેને પ્રતિમાત્મક ઉતારુઓનું વહાણ ક્યૂઇ2 (QE2)ને લંગરવાની યોજનાની જાહેરાત કરી. તેવું અનુમાન છે કે બંદર પર ક્યૂઇ2 (QE2)ની સ્થાપના 2010 એફઆઇએફએ (FIFA) વિશ્વ કપ માટે એક તરતા વિશ્રામગૃહ તરીકે કરવામાં આવી છે^[૫૧]

રેલ

સ્પોઓર્નેટની શોશોલોઝા મેયલ એક પ્રવાસી રેલ છે તથા કેપ ટાઉનમાંથી પણ તેની અન્ય બે લાંબા-અંતરવાળી પ્રવાસી રેલ્વે સેવાઓ કાર્યરત છે: જ્હોનિસબર્ગથી કિમબેર્લી રોજ જતી એક રેલ સેવા અને ડર્બનથી કેમબેર્લી, બ્લોઇમફોન્ટેઇન અને પીટેરમારીટીઝબર્ગ અઠવાડિયામાં એક વાર જતી રેલ સેવા. આ રેલો કેપ ટાઉન રેલ્વે મથક પર સમાપ્ત થાય છે અને બેલવીલે ખાતે થોડા સમય માટે ઊભી રહે છે. કેપ ટાઉનમાં બ્લૂ ટ્રેન અને પાંચ સિતારા રોવોસ રેલ પણ છે જે એક પ્રવાસીને ધ્યાનમાં લઇને બનાવવામાં આવેલા વૈભવી રેલ્વેના અંતિમ વિરામસ્થાનો છે. મેટ્રોરેલ એક કમ્યૂટર રેલ્વે છે જે કેપ ટાઉન અને તેની આસપાસના વિસ્તારોમાં કાર્યરત છે. મેટ્રોરેલ નેટવર્કમાં કેપ ટાઉનની બહારના ભાગના અને તમામ ઉપનગરોના મળીને કુલ 96 મથકો આવેલા છે.

માર્ગો

કેપ ટાઉનમાં ત્રણ રાષ્ટ્રીય માર્ગો આવેલા છે: એન 1 (N1) જે કેપ ટાઉન સાથે બ્લોમફોન્ટેન, જ્હોનિસબર્ગ, પ્રેટોરીઆ અને ઝિમ્બાબવેને જોડે છે; એન 2 (N2) કેપ ટાઉનને ઇલિઝાબેથ બંદર, પૂર્વ લંડન અને ડરબનની સાથે જોડે છે; અને એન 7 (N7) જે કેપ ટાઉનને ઉત્તરી કેપ પ્રાન્ત અને નામ્બિયાથી જોડે છે. એન 1 (N1) અને એન 2 (N2) બંન્ને કેન્દ્રીય વ્યાપારી જિલ્લામાંથી શરૂ થાય છે, અને સીબીડી (CBD)ના પૂર્વ ભાગમાં આવીને અલગ અલગ પડી જાય છે, એન 1 (N1) ઉત્તર પૂર્વીય ભાગમાં અને એન 2 (N2) દક્ષિણ પૂર્વાના કેપ ટાઉન આંતરાષ્ટ્રિય હવાઇ મથક તરીફ જાય છે. એન 7 (N7)ની શરૂઆત મીચેલસ પ્લેનથી થાય છે અને તે ઉત્તરની તરફ જાય છે, તે એન 1 (N1) અને એન 2 (N2)ની સાથે શહેરની બહાર જતા પહેલા વચ્ચેથી કપાય છે. કેપ ટાઉનમાં નિ:શુલ્ક રસ્તો અને બેવડા કેરિજવે એમ (M)-માર્ગોની પ્રણાલી છે, જે શહેરના વિવિધ ભાગોને જોડે છે. એમ 3 (M3), એન 2 (N2)થી છૂટો પડેને દક્ષિણમાં ટેબલ પર્વતના પૂર્વીય ઢોળાવ તરફ જઇને, સીટી બાઉલ સાથે મુઇઝેન્બેર્ગને જોડે છે. એમ 5 (M5), એન 1 (N1)થી છૂટો પડીને પૂર્વ દિશામાં આગાળ એમ ૩ (M3) તરફ જાય છે, અને કેપ ફ્લેટ્સથી સીબીડી (CBD)ને જોડે છે. આર300, જેને અનઔપચારિક રીતે કેપ ફ્લેટ્સનો નિ:શુક્લ રસ્તો કહેવાય છે, જે મિટચેલ્સ પ્લેનને બેલવીલેથી જોડે છે, એન 1 (N1) અને એન 2 (N2) આર300ને પણ જોડે છે.

બસો

ગ્લોડન એરો બસ સેવાઓ નિર્ધારીત બસ સેવાઓ છે જે સમગ્ર કેપ ટાઉનના મહા નગરના વિસ્તારોમાં સેવા આપે છે. કેપ ટાઉનથી દક્ષિણ આફ્રિકાના અન્ય શહેરો માટે કેટલીક કંપનીઓ લાંબી દૂરીની બસ સેવાઓ ચલાવે છે.

એકિકૃત ઝડપી પરિવહન

કેપ ટાઉને 1 તબક્કાની આઇઆરટી (IRT) પ્રણાલીના કામને લેવા માટે કુલ 5 બિલિયનનું રોકાણ કરીને તેને પૂર્ણ કર્યું છે. 1 તબક્કામાં પશ્ચિમ કિનારાની સેવાઓ, આંતરિક શહેરની સેવાઓ અને હવાઇમથક સાથેના જોડાણને સાંકળવામાં આવશે. 2010ની શરૂઆતની સેવાઓમાં એફઆઇએફએ (FIFA) વિશ્વ કપ માટે એક આંતરીક શહેર સેવા, ક્રીંડાગણ શટલ અને હવાઇ સેવાની જરૂરિયાતને પહોંચી વળવાની જોગવાઇ પણ કરાઇ છે. કુલ 43 આઇઆરટી (IRT) વોલ્વો બસોની વ્યવસ્થા કરવાનો આદેશ પણ આપ્યો છે જેથી એપ્રિલ અને મે મહિના દરમિયાની જરૂરિયાતને પૂરી કરી શકાય. આ શરૂઆતમાં ગ્રાહકો માટે અનુકૂળ પેકેઝની અંદર તમામ યોગ્ય વિકલ્પને સંગઠિત કરવામાં આવ્યા છે આ સુવ્યવસ્થિત રીતો આ મુજબ છે: મેટ્રોરેલ્વે સેવાઓ, ધોરી માર્ગો પર માર્ગ-આધારીત સેવાઓ, પ્રણાલીગત બસ સેવાઓ, નાની બસ ટેક્સી સંકલન, ઉપ બસ સેવાઓ, પગ ચાલનાર અને સાયકલ ચલાવનાર માટે વધુ સારા પહોંચવાનો માર્ગ, મીટર ટેક્સી સંકલન, અને પાર્ક એન્ડ રાઇડ સુવિધાઓ.

જે પ્રમુખ રીતે કેપ ટાઉન શહેર માર્ગ-આધારીત સાર્વજનિક પરિવહન સેવાઓને રૂપાંતરીત કરી રહી છે તે અભિગમને બસ રેપીડ ટ્રેન્ઝિટ બીઆરટી (BRT) એટલે કે ઝડપી બસ પરિવહન કહેવાય છે. બીઆરટી (BRT) એક ઊંચી-ગુણવત્તાવાળી બસ આધારિત પરિવહન પ્રણાલી છે જે ઝડપી, સુવિધાજનક, અને અસરકારક કિંમતે શહેરી ગતિશીલતાની સાથે રસ્તાની જમણી બાજુએ અલગ બાંધકામવાળી, ઝડપી અને વારંવાર ચાલતી, તથા લે-વેચમાં શ્રેષ્ઠ હોય તેવી, ગ્રાહક સેવાઓ પૂરી પાડે છે.

ટેક્સીઓ

કેપ ટાઉનમાં બે પ્રકારની ટેક્સીઓ છે: મીટરવાળી ટેક્સીઓ અને નાનીબસ ટેક્સીઓ. બીજા શહેરો કરતા કેપ ટાઉનમાં, મીટરવાળી ટેક્સીઓને શહેરમાં યાચના મુજબ ભાડાઓ મુજબ શહેરમાં ગાડી ચલાવવાની છૂટ નથી અને તેમને જ્યારે તેમને કોઇ ખાસ જગ્યાએ બોલવવામાં આપે છે ત્યારે જ તે ત્યાં જાય છે. જે લોકો પાસેખાનગી વાહનોને માટે પૂરતા પૈસા નથી તેવી મોટી ભાગની વસ્તી માટે નાના આકારની બસ ટેક્સીઓ પરિવહન માટે માનક છે.^[૫૨] જોકે અનિવાર્યપણે, આ ટેક્સીઓ મોટેભાગે ખરાબર વ્યવસ્થાવાળી અને તેમની માર્ગની લાયકત મુજબ વારંવાર નથી આવતી. આ ટેક્સીઓ, વારંવાર અનિર્ધારીતે કોઇ પ્રવાસીને લેવા માટે રોકવામાં આવે છે, જેને કારણે અકસ્માતો પણ થાય છે.^[૫૩]^[૫૪] દક્ષિણ આફ્રિકાના કામદાર વર્ગ દ્વારા પરિવહનની વધતી માંગની સાથે, નાની બસને સાંકળતા અકસ્માતોમાં જ્યારે મોટી દુર્ઘટના બનવાના દરો બને છે ત્યારે , નાનીબસ સેવાઓ મોટે ભાગે તેમના કાયદાકીય પ્રવાસી વળતરને આપવામાં નિષ્ફળ જાય છે. મીનીબસો મોટે ભાગે એક ધણીની માલિકીથી ચાલતી હોય છે, અને નફાકારક ટેક્સી માર્ગો માટે ચાલકો વચ્ચે સમય અંતરે ઝધડો થવાથી ટર્ફ વોર ચાલતું રહેતું હોય છે.^[૫૫]

પડોશના નગરો - બાજુ બાજુના નગરો

કેપ ટાઉનમાં છ ટિ્વન સીટી્સ-સીસ્ટર સીટી્સ (જોડિયા શહેરો-બહેન નગરો) છે, જેમની સૂચિ નીચે મુજબ છે:

દેશ	શહેર	સ્થાપિત
Germany	આચેન^[૫૬]	2000
Israel	હાઇફા^[૫૭]	1975
China	હેન્ગજ્હોય^[૫૮]	2005
United States	માયામી-ડાડે તાલુકો^[૫૯]	2007
France	નાઇસ^[૬૦]	1974
Russia	સેન્ટ પીટરબર્ગ^[૬૧]	2001

સંદર્ભો

↑ Pollack, Martin (2006-05-31). "Achmat Ebrahim is the new city manager of Cape Town". City of Cape Town Metropolitan Municipality. મૂળ માંથી 2008-04-04 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-25.
↑ ^૨.૦ ^૨.૧ "City of Cape Town". Municipal Demarcation Board. મેળવેલ 2008-03-23.^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]}
↑ ^૩.૦ ^૩.૧ ^૩.૨ "Community Survey, 2007: Basic Results Municipalities" (PDF). Statistics South Africa. મૂળ (PDF) માંથી 2013-08-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-03-23.
↑ "Community Survey 2007 interactive data". Statistics South Africa. મૂળ માંથી 5 ઑગસ્ટ 2012 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 19 October 2009. Check date values in: |archive-date= (મદદ)
↑ "Census 2001 interactive data". Statistics South Africa. મૂળ માંથી 14 ઑગસ્ટ 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 19 October 2009. Check date values in: |archive-date= (મદદ)
↑ "Why Cape Town is one of the Best Tourist and Expat Destinations".
↑ "The Antiquity of man". SouthAfrica.info. મૂળ માંથી 2009-03-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Recalling District Six". SouthAfrica.info. 19 August 2003.
↑ ^૯.૦ ^૯.૧ "Climatological Normals of Cape Town". Hong Kong Observatory. મૂળ માંથી 2011-04-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-05-23.
↑ "World Weather Information Service - Cape Town". મેળવેલ 2010-05-04.
↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2010-09-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "City of Cape Town, 2006 Local Government Elections: Seat Calculation Summary" (PDF). Independent Electoral Commission of South Africa. 3 April 2006. મૂળ (PDF) માંથી 18 માર્ચ 2006 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 22 જુલાઈ 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ)
↑ ^૧૩.૦ ^૧૩.૧ ^૧૩.૨ ^૧૩.૩ "Statistics South Africa: 2001 Census Results". મૂળ માંથી 2005-04-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "City of Cape Town: Economic Statistics". મૂળ માંથી 2007-02-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=656514=^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]}
↑ http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=466130=^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]}
↑ "South African Boatbuilders Business Council". મૂળ માંથી 2017-01-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-07-09.
↑ "South African Department of Minerals and Energy". મૂળ માંથી 2009-01-03 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-12-25.
↑ Annual Report 2004/2005 (PDF). Cape Town Routes Unlimited. ISBN 0-621-35496-1. મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Cape Town breeds entrepreneurs". મૂળ માંથી 2009-01-26 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Table Mountain Aerial Cableway".
↑ "Cape Point, South Africa".
↑ "Kirstenbosch National Botanical Garden". મૂળ માંથી 2006-08-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ ^૨૪.૦ ^૨૪.૧ "Cape Town Beaches". SafariNow.com.
↑ "The African Penguin". મૂળ માંથી 2013-11-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "The Victoria & Alfred Waterfront".
↑ "The Two Oceans Aquarium".
↑ "Robben Island". મૂળ માંથી 2011-10-04 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Township stays". મૂળ માંથી 2010-02-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Cape Dutch Architecture". Encounter South Africa. મૂળ માંથી 2006-06-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ A Comparative Evaluation of Urbanism in Cape Town. University of Cape Town Press. 1977. પૃષ્ઠ 20–98. ISBN 0-620-02535-2.
↑ "Cape Winelands". મૂળ માંથી 2004-09-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "The Western Cape wine lands". મૂળ માંથી 2014-02-14 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ ^૩૪.૦ ^૩૪.૧ ^૩૪.૨ "Cape Town Whale Watching". Afton Grove. મૂળ માંથી 2006-04-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Cape Town Tourism Statistics". Cape Town Direct. મૂળ માંથી 2006-11-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "South Africa Newspapers". ABYZ News Links.
↑ "South Africa Newspapers". Daily Earth.
↑ "Radio companies". BizCommunity.Com.
↑ "South African Industry News". filmmakersguide.co.za.
↑ Time Out: Cape Town. Time Out Publishing. 2006. પૃષ્ઠ 127–130: Sports. ISBN 1-904978-12-6.
↑ "SA 2010: frequent questions". southafrica.info. મૂળ માંથી 2007-06-03 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-05-26.
↑ સાઉથ આફ્રિકા એનાઉન્સ બીડ ફોર 2020 સમર ઓલ્મપિક ગેમ્સ, Gamesbids.com
↑ "Education Management and Development Centres (EMDCs)". Western Cape Education Department. મેળવેલ 2008-04-10.
↑ "Competitiveness factors". City of Cape Town. મૂળ માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Cape Town Society". CapeConnected. મૂળ માંથી 2009-09-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Education Cosas critical of education funding". Dispatch Online. મૂળ માંથી 2007-12-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Cape Town International Airport". SouthAfrica.info. મૂળ માંથી 2006-06-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ Jordan, Bobby (17 May 1998). "R150-million upgrade kicks off one of the biggest developments in Cape Town's history". Sunday Times. મૂળ માંથી 4 ડિસેમ્બર 2005 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 22 જુલાઈ 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ)
↑ "Cape Town International Airport" (PDF). Cape Town Routes Unlimited. મૂળ (PDF) માંથી 2014-09-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Introducing SAPO". South African Port Operations. મૂળ માંથી 2007-09-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ http://www.chriscunard.com/today-QE2.htmQE2^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]} Today: Cape Town date=2009|access-date= 12 September 2009.
↑ "Transport". CapeTown.org. મૂળ માંથી 2011-11-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "South Africa's minibus wars: uncontrollable law-defying minibuses oust buses and trains from transit". LookSmart. મૂળ માંથી 2007-12-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Transportation in Developing Countries: Greenhouse Gas Scenarios for South Africa". Pew Center. મૂળ માંથી 2007-06-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Taxing Alternatives: Poverty Alleviation and the South African Taxi/Minibus Industry" (PDF). Enterprise Africa! Research Publications. મૂળ (pdf) માંથી 2008-06-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.
↑ "Agenda 21 Partnership Cape Town - Aachen". મૂળ માંથી 24 ફેબ્રુઆરી 2009 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 5 March 2010.
↑ "Cape Town". Haifa City. મૂળ માંથી 15 ડિસેમ્બર 2010 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 5 March 2010.
↑ "Agreement on the Establishment of Relations of Friendship between the City of Hangzhou of the People's Republic of China and the City of Cape Town of the Republic of South Africa" (PDF). 18 April 2005. મૂળ (PDF) માંથી 9 ઑક્ટોબર 2019 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 5 March 2010. Check date values in: |archive-date= (મદદ)
↑ "Declaration of Intent between the City of Cape Town, Republic of South Africa and Miami-Dade County, United States of America" (PDF). 23 April 2007. પૃષ્ઠ 11. મૂળ (PDF) માંથી 27 જુલાઈ 2011 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 5 March 2010. Check date values in: |archive-date= (મદદ)
↑ "Villes jumelées avec la Ville de Nice" (Frenchમાં). Ville de Nice. મૂળ માંથી 25 જૂન 2013 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 5 March 2010.CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ "Saint Petersburg in figures - International and Interregional Ties". Saint Petersburg City Government. મૂળ માંથી 2009-02-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-03-23.

બાહ્ય લિંક્સ

Wikivoyage

વિકિયાત્રા (Wikivoyage) પર આ વિષયક વધુ માહિતી ઉપલબ્ધ છે:

કેપ ટાઉન

સરકાર

સીટી ઓફ કેપ ટાઉનની અધિકૃત વેબસાઇટ
કેપ ગેટવે, પશ્ચિમ કેપ પ્રાન્તની અધિકૃત વેબસાઇટ સંગ્રહિત ૨૦૦૬-૦૭-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિન

અધર

કેપ ટાઉન પ્રવાસનની અધિકૃત વેબસાઇટ
કેપ ટાઉન રુટ્સ અનલિમિટેડ સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૧૧-૨૬ ના રોજ વેબેક મશિન (વેસ્ટર્ન કેપ ટુરિઝમની અધિકૃત વેબસાઇટ)

[1] Pollack, Martin (2006-05-31). "Achmat Ebrahim is the new city manager of Cape Town". City of Cape Town Metropolitan Municipality. મૂળ માંથી 2008-04-04 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-03-25.

[S.Afr._MunDemBoard-2] ૨.૦ ^૨.૧ "City of Cape Town". Municipal Demarcation Board. મેળવેલ 2008-03-23.^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]}

[S.Afr._CS_2007-3] ૩.૦ ^૩.૧ ^૩.૨ "Community Survey, 2007: Basic Results Municipalities" (PDF). Statistics South Africa. મૂળ (PDF) માંથી 2013-08-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-03-23.

[4] "Community Survey 2007 interactive data". Statistics South Africa. મૂળ માંથી 5 ઑગસ્ટ 2012 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 19 October 2009. Check date values in: |archive-date= (મદદ)

[5] "Census 2001 interactive data". Statistics South Africa. મૂળ માંથી 14 ઑગસ્ટ 2007 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 19 October 2009. Check date values in: |archive-date= (મદદ)

[6] "Why Cape Town is one of the Best Tourist and Expat Destinations".

[7] "The Antiquity of man". SouthAfrica.info. મૂળ માંથી 2009-03-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[8] "Recalling District Six". SouthAfrica.info. 19 August 2003.

[HKO-9] ૯.૦ ^૯.૧ "Climatological Normals of Cape Town". Hong Kong Observatory. મૂળ માંથી 2011-04-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-05-23.

[WMO-10] "World Weather Information Service - Cape Town". મેળવેલ 2010-05-04.

[11] "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2010-09-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[12] "City of Cape Town, 2006 Local Government Elections: Seat Calculation Summary" (PDF). Independent Electoral Commission of South Africa. 3 April 2006. મૂળ (PDF) માંથી 18 માર્ચ 2006 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 22 જુલાઈ 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ)

[statssa-census-2001-13] ૧૩.૦ ^૧૩.૧ ^૧૩.૨ ^૧૩.૩ "Statistics South Africa: 2001 Census Results". મૂળ માંથી 2005-04-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[14] "City of Cape Town: Economic Statistics". મૂળ માંથી 2007-02-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[15] ttp://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=656514=^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]}

[16] ttp://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=466130=^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]}

[17] "South African Boatbuilders Business Council". મૂળ માંથી 2017-01-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-07-09.

[18] "South African Department of Minerals and Energy". મૂળ માંથી 2009-01-03 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-12-25.

[19] Annual Report 2004/2005 (PDF). Cape Town Routes Unlimited. ISBN 0-621-35496-1. મૂળ (PDF) માંથી 2007-06-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[20] "Cape Town breeds entrepreneurs". મૂળ માંથી 2009-01-26 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[21] "Table Mountain Aerial Cableway".

[22] "Cape Point, South Africa".

[23] "Kirstenbosch National Botanical Garden". મૂળ માંથી 2006-08-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[CTbeaches-24] ૨૪.૦ ^૨૪.૧ "Cape Town Beaches". SafariNow.com.

[25] "The African Penguin". મૂળ માંથી 2013-11-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[26] "The Victoria & Alfred Waterfront".

[27] "The Two Oceans Aquarium".

[28] "Robben Island". મૂળ માંથી 2011-10-04 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[29] "Township stays". મૂળ માંથી 2010-02-10 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[30] "Cape Dutch Architecture". Encounter South Africa. મૂળ માંથી 2006-06-18 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[31] A Comparative Evaluation of Urbanism in Cape Town. University of Cape Town Press. 1977. પૃષ્ઠ 20–98. ISBN 0-620-02535-2.

[32] "Cape Winelands". મૂળ માંથી 2004-09-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[33] "The Western Cape wine lands". મૂળ માંથી 2014-02-14 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[CTwhale-34] ૩૪.૦ ^૩૪.૧ ^૩૪.૨ "Cape Town Whale Watching". Afton Grove. મૂળ માંથી 2006-04-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[CTtourismstats-35] "Cape Town Tourism Statistics". Cape Town Direct. મૂળ માંથી 2006-11-07 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[36] "South Africa Newspapers". ABYZ News Links.

[37] "South Africa Newspapers". Daily Earth.

[38] "Radio companies". BizCommunity.Com.

[39] "South African Industry News". filmmakersguide.co.za.

[40] Time Out: Cape Town. Time Out Publishing. 2006. પૃષ્ઠ 127–130: Sports. ISBN 1-904978-12-6.

[southafrica.info-41] "SA 2010: frequent questions". southafrica.info. મૂળ માંથી 2007-06-03 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-05-26.

[42] સાઉથ આફ્રિકા એનાઉન્સ બીડ ફોર 2020 સમર ઓલ્મપિક ગેમ્સ, Gamesbids.com

[43] "Education Management and Development Centres (EMDCs)". Western Cape Education Department. મેળવેલ 2008-04-10.

[44] "Competitiveness factors". City of Cape Town. મૂળ માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[45] "Cape Town Society". CapeConnected. મૂળ માંથી 2009-09-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[46] "Education Cosas critical of education funding". Dispatch Online. મૂળ માંથી 2007-12-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[47] "Cape Town International Airport". SouthAfrica.info. મૂળ માંથી 2006-06-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[48] Jordan, Bobby (17 May 1998). "R150-million upgrade kicks off one of the biggest developments in Cape Town's history". Sunday Times. મૂળ માંથી 4 ડિસેમ્બર 2005 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 22 જુલાઈ 2010. Check date values in: |access-date= (મદદ)

[49] "Cape Town International Airport" (PDF). Cape Town Routes Unlimited. મૂળ (PDF) માંથી 2014-09-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[50] "Introducing SAPO". South African Port Operations. મૂળ માંથી 2007-09-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[51] ttp://www.chriscunard.com/today-QE2.htmQE2^{[હંમેશ માટે મૃત કડી]} Today: Cape Town date=2009|access-date= 12 September 2009.

[52] "Transport". CapeTown.org. મૂળ માંથી 2011-11-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[53] "South Africa's minibus wars: uncontrollable law-defying minibuses oust buses and trains from transit". LookSmart. મૂળ માંથી 2007-12-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[54] "Transportation in Developing Countries: Greenhouse Gas Scenarios for South Africa". Pew Center. મૂળ માંથી 2007-06-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[55] "Taxing Alternatives: Poverty Alleviation and the South African Taxi/Minibus Industry" (PDF). Enterprise Africa! Research Publications. મૂળ (pdf) માંથી 2008-06-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2010-07-22.

[56] "Agenda 21 Partnership Cape Town - Aachen". મૂળ માંથી 24 ફેબ્રુઆરી 2009 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 5 March 2010.

[57] "Cape Town". Haifa City. મૂળ માંથી 15 ડિસેમ્બર 2010 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 5 March 2010.

[58] "Agreement on the Establishment of Relations of Friendship between the City of Hangzhou of the People's Republic of China and the City of Cape Town of the Republic of South Africa" (PDF). 18 April 2005. મૂળ (PDF) માંથી 9 ઑક્ટોબર 2019 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 5 March 2010. Check date values in: |archive-date= (મદદ)

[59] "Declaration of Intent between the City of Cape Town, Republic of South Africa and Miami-Dade County, United States of America" (PDF). 23 April 2007. પૃષ્ઠ 11. મૂળ (PDF) માંથી 27 જુલાઈ 2011 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 5 March 2010. Check date values in: |archive-date= (મદદ)

[60] "Villes jumelées avec la Ville de Nice" (Frenchમાં). Ville de Nice. મૂળ માંથી 25 જૂન 2013 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 5 March 2010.CS1 maint: unrecognized language (link)

[61] "Saint Petersburg in figures - International and Interregional Ties". Saint Petersburg City Government. મૂળ માંથી 2009-02-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-03-23.

[૧]

[૨]

[૩]

[૪]

[૫]

[૬]

[૭]

[૮]

[૯]

[૧૦]

[૧૧]

[૧૨]

[૧૩]

[૧૪]

[૧૫]

[૧૬]

[૧૭]

[૧૮]

[૧૯]

[૨૦]

[૨૧]

[૨૨]

[૨૩]

[૨૪]

[૨૫]

[૨૬]

[૨૭]

[૨૮]

[૨૯]

[૩૦]

[૩૧]

[૩૨]

[૩૩]

[૩૪]

[૩૫]

[૩૬]

[૩૭]

[૩૮]

[૩૯]

[૪૦]

[૪૧]

[૪૨]

[૪૩]

[૪૪]

[૪૫]

[૪૬]

[૪૭]

[૪૮]

[૪૯]

[૫૦]

[૫૧]

[૫૨]

[૫૩]

[૫૪]

[૫૫]

[૫૬]

[૫૭]

[૫૮]

[૫૯]

[૬૦]

[૬૧]