મહાકાળી ગુફાઓ

મહાકાળી ગુફાઓ
મહાકાળી ગુફાઓ
	ગુફા ક્રમાંક ૨
સ્થાન	અંધેરી (પૂર્વ), મુંબઈ
અક્ષાંશ-રેખાંશ	19°07′50″N 72°52′27″E / 19.130436°N 72.874133°E
સમુદ્ર સપાટીથી ઊંચાઈ	70 m (230 ft)
ભૂસ્તરશાસ્ત્ર	બેસાલ્ટ
પ્રવેશદ્વાર	૨૦
કઠિનતા	સરળ

મહાકાળી ગુફાઓ (મરાઠી: महाकाली गुंफा) (કોડિવિટે ગુફાઓ તરીકે પણ જાણીતી) એ ખડકમાંથી બનાવેલી ઈસ પૂર્વે ૧લી થી ઈસ ૬થી સદીની ૧૯ ગુફાઓ છે.^[૧]

આ બૌદ્ધ મઠ મુંબઈનાં પરાં અંધેરીના પશ્ચિમ ભાગમાં આવેલ છે. આ સ્થાપત્ય ખડકમાંથી કોતરેલી ગુફાઓનો બે સમૂહ ધરાવે છે - ૪ ગુફાઓ ઉત્તર-પશ્ચિમ અને ૧૫ ગુફાઓ દક્ષિણ-પૂર્વમાં આવેલી છે.^[૨] મોટા ભાગની ગુફાઓ વિહાર અને સાધુઓ માટેનાં ઓરડાઓ ધરાવે છે, પણ દક્ષિણ-પૂર્વની ગુફા ક્રમાંક ૯ ચૈત્ય છે. ઉત્તર-પશ્ચિમની ગુફાઓ મોટાભાગે ૪થી-પમી સદી દરમિયાન બનાવવામાં આવી છે જ્યારે દક્ષિણ-પૂર્વની ગુફાઓ વધુ જૂની છે. અહીં ખડકોને કોતરીને પાણી સંગ્રહ કરવાની ટાંકીઓ પણ બનાવેલ છે.

આ ગુફાઓ કાળા બેસાલ્ટ ખડકોને કોતરીને બનાવવામાં આવી છે. સૌથી મોટી ગુફા (ક્રમાંક ૯) બુદ્ધના સાત રૂપો અને બૌદ્ધ કથાઓના પાત્રો ધરાવે છે, પણ આ બધાં ખરાબ સ્થિતિમાં છે.^[૩]

આ ગુફાઓ જોગેશ્વરી-વિક્રોલી લિંક રોડ અને સીપ્ઝ (SEEPZ)ના જોડાણ પર રહેલી છે. આ સ્થળથી અંધેરી-કુર્લા રોડને મહાકાળી ગુફા રોડ નામ આપવામાં આવ્યું છે.^[૪] અંધેરી સ્ટેશનથી અહીં આવવા માટે BESTની સીધી બસ મળી રહે છે. આ ગુફાઓ તેની આજુ-બાજુ થઈ રહેલ દબાણને કારણે ભયજનક સ્થિતિમાં છે.

સંદર્ભ

↑ Jaisinghani, Bella (૧૩ જુલાઇ ૨૦૦૯). "Ancient caves battle neglect". Times of India. મેળવેલ ૨૮ ઓક્ટોબર ૨૦૦૯. {{cite news}}: Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ)
↑ "Mahakali Caves or Kondivita Caves - rock-cut Buddhist temples". Wondermondo. ૨૦ મે ૨૦૧૦. મૂળ માંથી 2015-02-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ૨૦ મે ૨૦૧૦. {{cite news}}: Check date values in: |access-date=, |date=, and |archive-date= (મદદ)
↑ Bavadam, Lyla (૧૮-૩૧ જુલાઇ ૨૦૦૯). "In a shambles". Frontline (U.S. TV series). મૂળ માંથી 2013-01-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ૨૮ ઓક્ટોબર ૨૦૦૯. {{cite news}}: Check date values in: |access-date=, |date=, and |archive-date= (મદદ)
↑ Gaur, Abhilash (૨૫ જાન્યુઆરી ૨૦૦૪). "Pay dirt: Treasure amidst Mumbai's trash". The Tribune. મેળવેલ ૧ સપ્ટેમ્બર ૨૦૦૮. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ)

[1] Jaisinghani, Bella (૧૩ જુલાઇ ૨૦૦૯). "Ancient caves battle neglect". Times of India. મેળવેલ ૨૮ ઓક્ટોબર ૨૦૦૯. {{cite news}}: Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ)

[2] "Mahakali Caves or Kondivita Caves - rock-cut Buddhist temples". Wondermondo. ૨૦ મે ૨૦૧૦. મૂળ માંથી 2015-02-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ૨૦ મે ૨૦૧૦. {{cite news}}: Check date values in: |access-date=, |date=, and |archive-date= (મદદ)

[3] Bavadam, Lyla (૧૮-૩૧ જુલાઇ ૨૦૦૯). "In a shambles". Frontline (U.S. TV series). મૂળ માંથી 2013-01-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ ૨૮ ઓક્ટોબર ૨૦૦૯. {{cite news}}: Check date values in: |access-date=, |date=, and |archive-date= (મદદ)

[paydirt-4] Gaur, Abhilash (૨૫ જાન્યુઆરી ૨૦૦૪). "Pay dirt: Treasure amidst Mumbai's trash". The Tribune. મેળવેલ ૧ સપ્ટેમ્બર ૨૦૦૮. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (મદદ)

[૧]

[૨]

[૩]

[૪]