લખાણ પર જાઓ

ભારતની ભાષાઓની સૂચી

વિકિપીડિયામાંથી

ભારત દેશમાં બંધારણના આઠમા પરિશિષ્ટમાં કુલ ૨૨ મુખ્ય ભાષાઓને ભારતની અધિકૃત ભાષાઓ ગણવામાં આવેલી છે[૧]. આ ઉપરાંત પણ અલગઅલગ કેટલીયે અન્ય ભાષાઓ અને બોલીઓ ભારતમાં બોલાય છે, વિવિધ સ્રોતોમાં ૭૦૦થી પણ વધુ ભાષાઓનો ઉલ્લેખ જોવા મળે છે[૨].

અધિકૃત ભાષાઓ

[ફેરફાર કરો]

ભારતનાં બંધારણની કલમ ૩૪૫ નાં મે ૨૦૦૭નાં ૮માં પરીચ્છેદ દ્વારા નીચેની ભાષાઓને 'અધિકૃત ભાષા'ની શ્રેણીમાં મુકવામાં આવેલ છે.[૩]:

ભાષામૂળ (Genetic affiliation)બોલનારાઓ (૨૦૦૧) (૧૦ લાખમાં)ભૌગોલિક વિસ્તાર
આસામીઇન્ડો-આર્યન, પુર્વીય૧૩આસામ
બંગાળીઇન્ડો-આર્યન, પુર્વીય૧૮૦પશ્ચિમ બંગાળ, આસામ, ઝારખંડ, ત્રિપુરા
બોડોતિબેટો-બર્મન૧.૨આસામ
ડોગરીઇન્ડો-આર્યન, ઉત્તરીય૦.૧જમ્મુ અને કાશ્મીર
ગુજરાતીઇન્ડો-આર્યન, પશ્ચિમી૪૬ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, તામિલ નાડુ
હિન્દીઇન્ડો-આર્યન, ઘણી વિવિધતા૪૨૨ઉત્તર ભારત (મુખ્યત્વે: દિલ્હી, રાજસ્થાન, મધ્ય પ્રદેશ, ઉત્તર પ્રદેશ, છત્તીસગઢ, વિગેરે)
કન્નડદ્રવિડીયન, દક્ષિણી૩૮કર્ણાટક, મહારાષ્ટ્ર, તામિલ નાડુ, ગોઆ
કાશ્મીરીદર્ડીક૫.૫જમ્મુ અને કાશ્મીર
કોંકણીઇન્ડો-આર્યન, દક્ષિણી૨.૫કોંકણ (ગોઆ, કર્ણાટક, મહારાષ્ટ્ર, કેરળ)
મૈથિલીઇન્ડો-આર્યન, પુર્વીય૧૨બિહાર
મલયાલમદ્રવિડીયન, દક્ષિણી૩૩કેરળ, લક્ષદ્વીપ, માહે, પોંડિચેરી
મણિપુરી, મૈતૈયી, મૈતૈ, મૈથૈઇતિબેટો-બર્મન૧.૫મણિપુર
મરાઠીઇન્ડો-આર્યન, દક્ષિણી૭૨મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક, મધ્ય પ્રદેશ, ગુજરાત, આંધ્ર પ્રદેશ, ગોઆ
નેપાળીઇન્ડો-આર્યન, ઉત્તરીય૨.૫સિક્કિમ, પશ્ચિમ બંગાળ, આસામ
ઉડિયાઇન્ડો-આર્યન, પુર્વીય૩૩ઓરિસ્સા
પંજાબીઇન્ડો-આર્યન૨૯પંજાબ, ચંડીગઢ, દિલ્હી, હરિયાણા
સંસ્કૃતઇન્ડો-આર્યન૦.૦૫-
સંથાલીમુંડા૬.૫સંથાલ (છોટા નાગપુર) વિસ્તારની આદિજાતિ (બિહાર, છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, ઓરિસ્સા)
સિંધીઇન્ડો-આર્યન , ઉત્તરપશ્ચિમ૨.૫ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, દિલ્હી, રાજસ્થાન, મધ્ય પ્રદેશ
તમિલદ્રવિડીયન, દક્ષિણી૬૧તામિલ નાડુ, કર્ણાટક, પોંડિચેરી, આંધ્ર પ્રદેશ, કેરળ, મહારાષ્ટ્ર
તેલુગુદ્રવિડીયન, દક્ષિણ-મધ્ય૭૪આંધ્ર પ્રદેશ, કર્ણાટક, તામિલ નાડુ, મહારાષ્ટ્ર, ઓરિસ્સા
ઉર્દૂઇન્ડો-આર્યન , મધ્ય૫૨જમ્મુ અને કાશ્મીર, આંધ્ર પ્રદેશ, દિલ્હી, બિહાર, ઉત્તર પ્રદેશ

અધિકૃત શાસ્ત્રીય ભાષાઓ

[ફેરફાર કરો]

૨૦૦૪ માં, ભારત સરકારે જાહેર કર્યું કે જે ભાષાઓ નિશ્ચિત માપદંડમાં ખરી ઉતરતી હશે તેને અધિકૃત શાસ્ત્રીય ભાષાનો દરજ્જો પ્રદાન કરાશે.[૪] ત્યાર પછી શાસ્ત્રીય ભાષા તરીકે જાહેર કરાયેલ ભાષાઓમાં તમિલ (૨૦૦૪ માં),[૫] સંસ્કૃત (૨૦૦૫ માં),[૬] કન્નડ (૨૦૦૮ માં), અને તેલુગુ (૨૦૦૮ માં).[૭] નો સમાવેશ થાય છે.

સંદર્ભ

[ફેરફાર કરો]
  1. ↑ "Indian Languages" (PDF). ભારત સરકારનો શિક્ષણ વિભાગ. મેળવેલ ૨૭ સપ્ટેમ્બર ૨૦૦૭. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)
  2. ↑ "Languages of India". unacademy.com. મેળવેલ ૨૭ સપ્ટેમ્બર ૨૦૦૭. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)
  3. ↑ ભારતનું બંધારણ, પાન ૩૩૦, પરિશિષ્ટ ૮ [કલમ ૩૪૪ (૧) અને ૩૫૧] ભાષાઓ
  4. ↑ "India sets up classical languages". BBC. મેળવેલ ૧ મે ૨૦૦૭. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)
  5. ↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2013-11-04 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-06-06. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |archive-date= (મદદ)
  6. ↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2005-10-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-06-06. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |archive-date= (મદદ)
  7. ↑ "Declaration of Telugu and Kannada as classical languages". Press Information Bureau. Ministry of Tourism and Culture, Government of India. મેળવેલ ૩૧ ઓક્ટોબર ૨૦૦૮. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (મદદ)

બાહ્ય કડીઓ

[ફેરફાર કરો]
"https://gu.wikipedia.org/w/index.php?title=ભારતની_ભાષાઓની_સૂચી&oldid=872591" થી મેળવેલ