ઉત્તરાખંડ
ઉત્તરાખંડ उत्तराखण्ड राज्य उत्तराखण्डराज्यम् | |
---|---|
રાજ્ય | |
અન્ય નામો: દેવભૂમિ देवभूमि (હિંદી/સંસ્કૃત) | |
![]() ભારતમાં ઉત્તરાખંડનું સ્થાન | |
![]() ઉત્તરાખંડના જિલ્લાઓ | |
Coordinates (દેહરાદૂન): 30°20′N 78°04′E / 30.33°N 78.06°E | |
દેશ | ![]() |
રાજ્યનો દરજ્જો | ૯ નવેમ્બર ૨૦૦૦ [a] |
પાટનગર | દેહરાદૂન [b] |
સૌથી મોટું શહેર | દેહરાદૂન |
જિલ્લાઓ | ૧૩ |
સરકાર | |
• પ્રકાર | ઉત્તરાખંડ સરકાર |
• ગવર્નર | કૃષ્ણ કાંત પોલ |
• મુખ્ય મંત્રી | ત્રિવેન્દ્ર સિંહ રાવત (ભાજપ) |
• મુખ્ય ન્યાયાધીશ | કે. એમ. જોસેફ |
• વિધાનસભા સ્પીકર | પ્રેમચંદ અગ્રવાલ (ભાજપ) |
વિસ્તાર | |
• કુલ | ૫૩,૪૮૩ km૨ (૨૦,૬૫૦ sq mi) |
વિસ્તાર ક્રમ | ૧૯મો |
વસ્તી (૨૦૧૧) | |
• કુલ | ૧,૦૦,૮૬,૨૯૨ |
• ક્રમ | ૨૧મો |
• ગીચતા | ૧૮૯/km૨ (૪૯૦/sq mi) |
• ગીચતા ક્રમ | ૨૧મો |
• પુરુષ | ૫૧,૩૭,૭૭૩ |
• સ્ત્રી | ૪૯,૪૮,૫૧૯ |
લોકોની ઓળખ | ઉત્તરાખંડી |
ભાષાઓ | |
• અધિકૃત | હિંદી |
• અન્ય અધિકૃત | સંસ્કૃત[૧] |
સમય વિસ્તાર | IST (UTC+૦૫:૩૦) |
ISO 3166 ક્રમાંક | IN-UT |
વાહન નોંધણી | UK 01—XX |
માનવ વિકાસ અંક (૨૦૧૧) | ![]() |
• ક્રમ | ૭મો |
સાક્ષરતા (૨૦૧૧) | ૭૯.૬૩% |
• પુરુષ | ૮૮.૩૩% |
• સ્ત્રી | ૭૦.૭૦% |
• ક્રમ | ૧૭મો |
લિંગ પ્રમાણ (૨૦૧૧) | ૯૬૩ ♀ / ૧૦૦૦ ♂ |
• ક્રમ | ૧૩મો |
વેબસાઇટ | uk |
^a ઉત્તરાખંડની રચના ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યમાંથી ૯ નવેમ્બર ૨૦૦૦ના રોજ થઇ હતી. ^b દહેરાદૂન ઉત્તરાખંડની કામચલાઉ રાજધાની છે. ગિરસૈન નગરને રાજ્યની નવી રાજધાની બનાવવાની પ્રક્રિયા ચાલી રહી છે. ^c ૭૦ બેઠકો ચૂંટણીથી જ્યારે ૧ બેઠક એંગ્લો-ઇન્ડિયનો માટે અનામત છે. |
ઉત્તરાખંડ (પૂર્વે ઉત્તરાંચલ તરીકે જાણીતું) નવેમ્બર ૯, ૨૦૦૦ ના રોજ ભારત નું ૨૭મું રાજ્ય બન્યું. ૧૯૯૦ના દાયકામાં તેને કઇંક અંશે શાંતિમય ચળવળ બાદ ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યમાંથી છુટા પડી નવા રાજ્યનો દરજ્જો મળ્યો. તેનું પાટનગર દેહરાદૂન શહેરમાં આવેલું છે.
આ રાજ્ય હિમાલયના રમણિય પહાડી વિસ્તારમાં આવેલું હોવાથી આ પ્રદેશની સુંદરતા માણવા આવતા સહેલાણીઓનો ધસારો બારેમાસ જોવા મળે છે. વળી આ રાજ્યમાં હરદ્વાર, ઋષિકેશ, દેવપ્રયાગ, ગંગોત્રી, યમનોત્રી, બદ્રીનાથ, કેદારનાથ જેવાં ધાર્મિક સ્થળો આવેલાં હોવાથી યાત્રાળુઓ પણ અહીંની ખૂબ જ મોટી સંખ્યામાં મુલાકાત લે છે.
ઉતરાખંડ રાજ્યના જિલ્લાઓ[ફેરફાર કરો]
ઉત્તરાખંડમાં કુલ ૧૩ જિલ્લાઓ આવેલા છે, જે બે પ્રાંતો - કુમાઉં અને ગઢવાલમાં વહેચાયેલા છે. ચાર નવાં જિલ્લાઓની ઘોષણા ૧૫ ઓગસ્ટ ૨૦૧૧ના રોજ કરવામાં આવી હતી પરંતુ તેની રચના હજુ સુધી થઇ નથી.[૩]
બે પ્રાંતો અને જિલ્લાઓ નીચે મુજબ છે:
કુમાઉં પ્રાંત |
ગઢવાલ પ્રાંત |
|
![]() |
હિમાચલ પ્રદેશ | તિબેટ | ![]() | |
![]() |
||||
| ||||
![]() | ||||
હરિયાણા | ઉત્તર પ્રદેશ | નેપાળ |
સંદર્ભ[ફેરફાર કરો]
- ↑ Trivedi, Anupam (19 January 2010). "Sanskrit is second official language in Uttarakhand". Hindustan Times. મૂળ સંગ્રહિત થી 1 February 2012 પર સંગ્રહિત. Retrieved 30 August 2017. Check date values in:
|accessdate=, |date=, |archivedate=
(મદદ) - ↑ "Inequality-adjusted Human Development Index for Indian States-2011" (PDF). United Nations Development Programme. Retrieved ૧૭ જુલાઇ ૨૦૧૨. Check date values in:
|accessdate=
(મદદ) - ↑ "Uttarakhand CM announces four new districts". Zee News. Retrieved ૧ જુલાઇ ૨૦૧૨. Check date values in:
|accessdate=
(મદદ)
બાહ્ય કડીઓ[ફેરફાર કરો]
![]() |
વિકિમીડિયા કોમન્સ પર ઉત્તરાખંડ સંબંધિત માધ્યમો છે. |
- સરકાર