અમૃતવર્ષિણી વાવ

અમૃતવર્ષિણી વાવ
અમૃતવર્ષિણી વાવ
ગુજરાતમાં સ્થાન
સામાન્ય માહિતી
સ્થાપત્ય શૈલી	હિંદુ અને ઇસ્લામ સ્થાપત્ય
નગર અથવા શહેર	અમદાવાદ
દેશ	ભારત
અક્ષાંશ-રેખાંશ	23.02495°N 72.5972°E / 23.02495; 72.5972
પૂર્ણ	૧૭૨૩
તકનિકી માહિતી
માળની સંખ્યા	૩
Designations	S-GJ-1 (રાજ્ય સંરક્ષિત સ્મારક, ૧૯૬૯)

અમૃતવર્ષિણી વાવ જે પાંચકુવા વાવ અથવા કાટખૂણી વાવ તરીકે પણ જાણીતી છે, અમદાવાદ, ગુજરાતના પાંચકુવા દરવાજા વિસ્તારમાં આવેલી વાવ છે.

ઇતિહાસ

પાંચકુવા નામ આ વિસ્તારમાં આવેલા પાંચ કુવાઓ પરથી પડ્યું હતું. અમૃતવર્ષિણી વાવનું બાંધકામ ઇસ. ૧૭૨૩ (વિક્રમ સવંત ૧૭૭૯, હિજરી સન ૧૧૩૫)માં થયું હતું એમ તેમાં રહેલા દેવનાગરી અને ફારસી લખાણ પરથી જાણવા મળે છે. તે ગુજરાતના મુઘલ સુબા હૈદર કુલીનખાનના દિવાન રઘુનાથદાસ દ્વારા ઇસ ૧૭૨૧-૧૭૨૨માં સુબાના શહેરમાં નિવાસ દરમિયાન સખાવતના હેતુથી બંધાવવામાં આવેલી હતી.

સ્થાપત્ય

આ વાવ તેના ઓછી કોતરણી અને અંગ્રેજી એલ (L) આકારના અને સરળ બાંધકામ માટે જાણીતી છે. તેમાં ત્રણ માળ આવેલા છે અને તે ૫૦ ફૂટ કરતાં વધુ ઊંડી છે. બાહ્ય માળની કમાનોનો આકાર અન્ય બે માળ કરતાં અલગ છે. ૧૯૬૯માં આ વાવ રાજ્ય સંરક્ષિત સ્મારક જાહેર કરવામાં આવી હતી અને ૧૯૯૯માં તેને આરક્ષિત કરવામાં આવી હતી. ૨૦૦૪માં કુવાનું ખોદકામ કરીને તેમાં ફરી પાણી લાવવામાં આવ્યું હતું.

છબીઓ

• 
  વાવનું જમણેરી વળાંક વાળું બાંધકામ
• 
  વાવની અંદરનું લખાણ
• 
  કૂવો
• 
  અંદરની બાજુથી પગથિયાંઓ

બાહ્ય કડીઓ

• ગુજરાતી વિશ્વકોશમાં અમૃતવર્ષિણી વાવ.